Κόκ(κ)ορας ή περί ορθογραφίας

[Spiros252]

αυτό δεν το έχω πιάσει..

[Παλαιομνήμων]

[...] ωφείλουμε [...]

Χμμ... τώρα που σας βρήκα.

Ο δαίμων τού... πληκτρολογίου! Το διορθώνω πάρ' αυτά!

Γιατί;; όφελος -> ωφελούμενος ;

Ως προς το ερώτημά σου, το «όφελος» προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «ὀφέλλω» (σ.σ. τόνος στο ε), που σήμαινε αυξάνω. Στον αόριστο γινόταν με ω, «ὤφειλα», όπως το χρησιμοποιούμε και σήμερα.

[Παλαιομνήμων]

αυτό δεν το έχω πιάσει..

Διάβασέ το προσεκτικά και νομίζω πως θα το καταλάβεις.

Εντωμεταξύ, τώρα που είσαι εδώ, μόλις δημιουργήθηκε μόλις ένα πρόβλημα και θέλω την βοήθειά σου στα γρήγορα:

Δεν ξέρω τι βλακεία έκανα και έκλεισα όλες τις καρτέλλες που είχα ανοιχτές και δεν ξέρω τώρα πώς να τις επαναφέρω. Για το φόρουμ και κάποια άλλα χρησιμοποιώ Explorer. Στο Crome υπάρχει εντολή "επαναφορά καρτελλών που έκλεισαν προφάτως" ή κάτι τέτοιο. Στο explorer όμως δεν βρίκσω κάτι ανάλογο. Υπάρχει;

[Νταρνάκας]

[...] ωφείλουμε [...]

Χμμ... τώρα που σας βρήκα.

Γιατί;; όφελος -> ωφελούμενος ;

Γιατί προέρχονται από διαφορετική ρίζα:
όφελος, οφείλω, οφειλή
ωφέλεια, ωφελώ, ωφέλιμος

[Νταρνάκας]

Ως προς το ερώτημά σου, το «όφελος» προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «ὀφέλλω» (σ.σ. τόνος στο ε), που σήμαινε αυξάνω. Στον αόριστο γινόταν με ω, «ὤφειλα», όπως το χρησιμοποιούμε και σήμερα.

Το ρήμα ήταν οφείλω και στα αρχαία. Το οφέλλω είναι αιολικός τύπος. Eπίσης, σήμερα δε γράφουμε "ώφειλα" αλλά "όφειλα".

[paul25]

Εγω δε καταλαβαινω βρε χελι γιατι υπαρχει κανονας για τα συνθετα […]

Μιας που ειμαστε σε γλωσσικό νήμα (και χωρίς φυσικά να αφορά ειδικώς τον paul25, ο οποίος απλώς μου έδωσε τώρα την αφορμή, αλλά πρόκειται για κάτι καθημερινό), βρίσκω ευκαιρία να επισημάνω πως η κλητική προσφώνηση χωρίζεται πάντοτε με κόμμα από την υπόλοιπη πρόταση, όπου και αν βρίσκεται (αρχή, μέση ή τέλος):
Γιώργο, τι κάνεις;
Πάμε μια βόλτα, ρε Θανάση! Βαρέθηκα κλεισμένη όλη μέρα!
Είναι αλήθεια, Μαρία, αυτό που άκουσα;

Άρα και εν προκειμένω: «Εγω δε καταλαβαινω, βρε χελι, γιατι υπαρχει κανονας για τα συνθετα».

Κανένα πρόβλημα, ισα-ισα, διορθωνόμαστε

[paul25]

Παρ' ότι είναι κατανοητό γιατί ομιλητές (ή γράφοντες) μπερδεύονται, τα πράγματα εἰναι τις περισσότερες φορές ξεκάθαρα. Δεν είσαι σίγουρος αν πρέπει να βάλει ε (χρονικής αυξήσεως) ή όχι; Απλούστατα ελέγχεις πώς κάνει η λέξη χωρίς την πρόθεση και το βρίσκεις πέραν πάσης αμφιβολίας!

Πολύ χρήσιμη πληροφορία μου ξεκαθάρισε αρκετά.

[Spiros252]

Η παραπάνω παράθεση paul είναι άσκοπο βάρος για τη βάση δεδομένων.

Θα μπορούσε να ήταν έτσι:

[Παλαιομνήμων]

αυτό δεν το έχω πιάσει..

Διάβασέ το προσεκτικά και νομίζω πως θα το καταλάβεις.

Εντωμεταξύ, τώρα που είσαι εδώ, μόλις δημιουργήθηκε μόλις ένα πρόβλημα και θέλω την βοήθειά σου στα γρήγορα:

Δεν ξέρω τι βλακεία έκανα και έκλεισα όλες τις καρτέλλες που είχα ανοιχτές και δεν ξέρω τώρα πώς να τις επαναφέρω. Για το φόρουμ και κάποια άλλα χρησιμοποιώ Explorer. Στο Crome υπάρχει εντολή "επαναφορά καρτελλών που έκλεισαν προφάτως" ή κάτι τέτοιο. Στο explorer όμως δεν βρίκσω κάτι ανάλογο. Υπάρχει;

Είμαι εκτός θέματος, αλλά, Spiros252, αν έχεις καμμιά ιδέα, πολύ θα με εξυπηρετούσες.

[Παλαιομνήμων]

Ως προς το ερώτημά σου, το «όφελος» προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «ὀφέλλω» (σ.σ. τόνος στο ε), που σήμαινε αυξάνω. Στον αόριστο γινόταν με ω, «ὤφειλα», όπως το χρησιμοποιούμε και σήμερα.

Το ρήμα ήταν οφείλω και στα αρχαία. Το οφέλλω είναι αιολικός τύπος. Eπίσης, σήμερα δε γράφουμε "ώφειλα" αλλά "όφειλα".

Ως προς το πρώτο, το είδα κάπου κατατεθειμένο, αλλά φαίνεται πιο λογικό αυτό που λες εσύ.
Ως προς το δεύτερο όμως, το "ώφειλα" γραφόταν έως και λίγα χρόνια πριν έτσι, αφού διατηρούνταν η χρονική αύξηση (κατά την οποίαν το "ο" μετατρέπεται σε "ω"), με την ίδια λογική που βλέπουμε γραμμένο σε παλαιότερα κείμενα "ωρισμένος" αντί για "ορισμένος", "εξώριζα" αντί για "εξόριζα" κτλ. Μάλιστα, στην φράση «ως μη ώφειλε», επειδή είναι λόγια, διατηρείται έως και σήμερα αυτό το ω. Έχεις όμως δίκαιο, Ντάρνακα, ότι στην απλή του χρήση, το ρήμα, όπως και όλα τα ανάλογα υπόλοιπα, πλέον γράφεται με "ο", δηλ. χωρίς χρονική αύξηση.

[Παλαιομνήμων]

Εγω δε καταλαβαινω βρε χελι γιατι υπαρχει κανονας για τα συνθετα […]

Μιας που ειμαστε σε γλωσσικό νήμα (και χωρίς φυσικά να αφορά ειδικώς τον paul25, ο οποίος απλώς μου έδωσε τώρα την αφορμή, αλλά πρόκειται για κάτι καθημερινό), βρίσκω ευκαιρία να επισημάνω πως η κλητική προσφώνηση χωρίζεται πάντοτε με κόμμα από την υπόλοιπη πρόταση, όπου και αν βρίσκεται (αρχή, μέση ή τέλος):
Γιώργο, τι κάνεις;
Πάμε μια βόλτα, ρε Θανάση! Βαρέθηκα κλεισμένη όλη μέρα!
Είναι αλήθεια, Μαρία, αυτό που άκουσα;

Άρα και εν προκειμένω: «Εγω δε καταλαβαινω, βρε χελι, γιατι υπαρχει κανονας για τα συνθετα».

Κανένα πρόβλημα, ισα-ισα, διορθωνόμαστε

Μα αυτό ακριβώς είναι και το νόημα τού όλο πράγματος! Από τέτοια ενδιαφέρονται νήματα και τέτοιες συζητήσεις, όλοι βγαίνουμε ωφελημένοι!

Παρ' ότι είναι κατανοητό γιατί ομιλητές (ή γράφοντες) μπερδεύονται, τα πράγματα εἰναι τις περισσότερες φορές ξεκάθαρα. Δεν είσαι σίγουρος αν πρέπει να βάλεις "ε" (χρονικής αυξήσεως) ή όχι; Απλούστατα ελέγχεις πώς κάνει η λέξη χωρίς την πρόθεση και το βρίσκεις πέραν πάσης αμφιβολίας!

Πολύ χρήσιμη πληροφορία μου ξεκαθάρισε αρκετά.

[Παλαιομνήμων]

Η παραπάνω παράθεση paul είναι άσκοπο βάρος για τη βάση δεδομένων.

Θα μπορούσε να ήταν έτσι:

Εν προκειμένω, Σπύρο, ισχύει το «επανάληψις μήτηρ πάσης μαθήσεως»

[Spiros252]

Παλαιομνήμων, αφιερωμένο:

beria σε θηλυκό

https://twitter.com/i/status/1020056729726464000

Πρέπει να τη φέρουμε στο πχώρουμ, ότι πρέπει για τη γλωσσολογία!

Λείπει και ο ΚΛΙΝΟΣΟΦΙΣΤΗΣ

[Παλαιομνήμων]

Χα χα! Ναι, το είδα στο facebook* και γέλασα πολύ! Πες τα, Χρυσόστομη!

* Και μάλιστα σε δύο διαφορετικά σημεία - απ' ό,τι φαίνεται έγινε πολύ δημοφιλές βίντεο και εύγε!

[paul25]

Εμένα αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι πως άνθρωποι όπως πχ το bizeli να γράφουν το αυγό με "υ"; Η ηλικίας της (θεωρώ ότι δεν είναι πάνω από 50 χρονών και ότι είναι μικρότερη) άρα στο σχολείο θα πήγε μετά τη Μεταπολίτευση και θα έμαθε το σωστό, όμως της έμεινε με "υ", αυτό μου κάνει εντύπωση, μάλλον είχε κι άλλη επιρροή, ίσως τους γονείς της, ίσως και από τη κοινωνία μετέπειτα

Στο σχολείο έμαθα ότι το "αυγό" είναι με ύψιλον όπως και άλλες λέξεις που σήμερα υπάρχει διχογνωμία για τη σωστή γραφή τους. Από το παλιό βιβλίο της γλώσσας α΄ δημοτικού το οποίο διδάχθηκα το έτος 1989:

https://www.taexeiola.gr/%CE%B7-%CE%B3% ... %BF%CF%85/
(σελ 85)

Αλλά και σήμερα διδάσκεται έτσι. Από το λεξικό της α,β,γ δημοτικού.
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show ... 277,19704/

Μολις εμαθα οτι ο Μπαμπινιωτης αν και δινει credits στον Τριανταφυλλιδη για τη δημιουργια γραμματικης της Δημοτικης ( θεωρειται οτι ειναι η πρωτη αλλα δεν ειναι) την θεωρει σε αρκετα σημεια παρωχημενη διοτι ενσωματωνει στοιχεια του λογου παλαιοτερων δεκαετιων. Επιλεχθηκε βιαστηκα απο το κρατος διοτι η ΚΝΕ μπηκε αποτομα στα σχολεια τη δεκαετια 70 και δεν ειχε ετοιμαστει καποιο εγχειριδιο ολοκληρωμενο απο καποια επιστημονικη επιτροπη, ενω διδαχθηκε απο συνηθως απροθυμους δασκαλους που ειχαν εκπαιδευθει σε αλλο γλωσσικο τυπο και ανετοιμους. Τελος, θεωρει την περιοδο της μεταβασης απο τη καθαρευουσα στη ΚΝΕ πραγματικο οργιο, σημερα διδασκεται καπως καλυτερα και πιο βελτιωμενα η ΚΝΕ σε σχεση με τη δεκαετια 80 που πρωτοεφαρμοστηκε.
Α! Τελος, απεναντι σε αυτους τους απροθυμους και ανετοιμους εκπαιδευτικους, υπηρξαν και πολλοι που λογω αριστερων πεποιθησεων του ΠΑΣΟΚ υποστηριζαν ακραια τη Δημοτικη και επιτιθονταν με μανια στη καθαρευουσα συμβαλλοντας ετσι και αυτοι στο οργιο.