Παλαιομνήμων έγραψε: 21 Αύγ 2018, 01:00
hellegennes έγραψε: 17 Αύγ 2018, 22:42
Παλαιομνήμων έγραψε: 17 Αύγ 2018, 19:55
Όμως, αν σε ένα κείμενο, που πάει για δημοσίευση (βιβλίο, άρθρο, ακόμα και τα παιδιά στις εξετάσεις στα σχολεία), χρησιμοποιήσεις τέτοιους τύπους, αυτομάτως θα στους "διορθώσουν" (ή στις εξετάσεις θα σε... κόψουν!). Ε, σε αυτόν τον φασισμό των σύγχρονων δημοτικιστών είναι που αντιδρώ και θα με δεις να τάσσομαι σε συζητήσεις υπέρ τής καθαρευούσης, χωρίς όμως στην πραγματικότητα να την υποστηρίζω, τουλάχιστον όχι αν άνευ διευκρινίσεων και τυχόν τροποποιήσεων.
Ωπ! Δεν έχεις δίκιο. Σε ένα κείμενο δημοσιεύσιμο θα πρέπει να συμβιβαστείς με την γλώσσα του επιμελητή, ο οποίος φυσικά και δεν μπορεί να είναι ασυνεπής ως προς τα κείμενά του. Ή θα τηρεί έναν κανόνα (τελικό νι σε όλα τα αρσενικά) ή όχι, δεν θα διαλέγει κατά περίσταση, αλλιώς δεν θα υπήρχαν επιμελητές και διορθωτές. Το ίδιο συμβαίνει και με την γλώσσα εξετάσεων, εφόσον μαθαίνουμε στο σχολείο συγκεκριμένους κανόνες. Θεωρείται επίσημο γραπτό και ως τέτοιο οφείλει να τηρεί τις συμβάσεις που διδάχτηκες, αν και είναι πολύ πιο λάσκα στην πραγματικότητα. Αυτό που λες δεν συμβαίνει. Κανείς δεν θα σου διορθώσει ένα «εκινείτο» αντί για «κινούνταν». Πιο πιθανό είναι να σου διορθώσει το «κινιόταν». Εν τούτοις το να αποδεικνύεις στο μάθημα της γλώσσας ότι μπορείς να τηρήσεις με συνέπεια τους κανόνες που διδάχτηκες δεν έχει να κάνει με φασισμό. Η γλώσσα οφείλει να διδάσκεται με κανόνες, αλλιώς θα έφτανε η στιγμή που δεν θα συνεννοούμασταν καθόλου.
Δεν μιλώ για κάποιο συλλογικό έργο, π.χ. τα πρακτικά ενός συνεδρίου. Που πάλι, ωραιότατα θα μπορούσα ο κάθε εισηγητής να διατηρεί το προσωπικό του ύφος/γλώσσα· γιατί σώνει και καλά να υπάρχει -ισοπεδωτική κατά την γνώμη μου- ομοιομορφία;
Επίσης, το να εφαρμόζεις κανόνες, έχει να κάνει με την αποφυγή λαθών. Όταν όμως είσαι γνώστης ευρύτερα των κανόνων, διαχρονικώς, και επιλέγεις συνειδητά ποιους θα εφαρμόσεις, το να μη μπορείς ελεύθερα να το κάνεις, ναι, κατά την γνώμη μου αυτό, είναι μορφή ανελευθερίας, ήτοι "φασισμός" (με την ευρύτερη έννοια, υπό την οποίαν χρησιμοποιούμε τον όρο σήμερα βεβαίως).
Προσωπικό ύφος και γλώσσα δεν σημαίνει να χρησιμοποιείς ορθογραφία και τύπους που δεν χρησιμοποιεί ο εκδοτικός οίκος. Οι δυο μας γράφουμε σε διαφορετικό ύφος και στυλ, αλλά μιλάμε την ίδια γλώσσα και χρησιμοποιούμε τους ίδιους κανόνες. Το ύφος και το στυλ εντοπίζονται στις εκφράσεις και τα σχήματα που θα χρησιμοποιήσει ο καθένας μας, την σύνταξη, την επιλογή λεξιλογίου, την σύνδεση των προτάσεων, την στίξη, το επίπεδο χρήσης (αυτό που οι Άγγλοι λένε register*) και πολλά άλλα χαρακτηριστικά του λόγου.
Παρόλα αυτά, μπορείς να βρεις εκδοτικούς οίκους που χρησιμοποιούν πνεύματα, που εκδίδουν σε καθαρεύουσα και ό,τι άλλο θέλεις. Δεν είναι φασισμός να επιλέγει ο εκδότης και οι επιμελητές του τι γλωσσική πολιτική θα ακολουθήσουν. Σε ιδιωτικό κείμενο δεν σου απαγορεύει κανείς να χρησιμοποιήσεις ό,τι θέλεις. Τουναντίον, ο φασισμός για τον οποίο μιλάς ίσχυε σε παλιότερες εποχές για όλων των ειδών τα κείμενα, ιδιωτικά και δημόσια. Στην ουσία κατακρίνεις κάτι που δεν υφίσταται και καταλογίζεις στην δημοτική και τους δημοτικιστές πρακτικές που δεν χρησιμοποιούν.
* π.χ. οι λέξεις μπογιατζής και ελαιοχρωματιστής έχουν διαφορετικό επίπεδο χρήσης. Η πρώτη είναι πιο λαϊκή και η δεύτερη πιο επίσημη. Το επίπεδο χρήσης μπορεί να έχει να κάνει και με το βάρος της λέξης. Π.χ. οι λέξεις χαζός και ανόητος σημαίνουν το ίδιο πράγμα, αλλά η πρώτη ηχεί πιο βαριά. Ή μπορεί να σημαίνουν παραπλήσια πράγματα αλλά η μία λέξη να έχει πιο αρνητική σημασία ή πιο θετική από την άλλην. Π.χ. ο κατακερματισμός έχει πιο ουδέτερη σημασία από το κομμάτιασμα.