Λοξίας έγραψε: 18 Οκτ 2024, 19:53
Αρίστο, η "μανία" σου με τους υλιστές και τα εξωφρενικά που ισχυρίζεσαι εναντίον τους, δίνει στον άλλον το δικαίωμα να σου πει πως, εκτός του ότι έχεις μεσάνυχτα από γενετική, έχεις επίσης μεσάνυχτα από την υλιστική φιλοσοφική θεωρία. Εγώ δεν είμαι φανατικός υποστηρικτής της θεωρίας αυτής, αλλά πέντε διαβάσματα, για να τη καταλάβω, έχω ρίξει στην ζωή μου.
Εσύ, κατά τα φαινόμενα, δεν έχεις διαβάσει ούτε καν
την Βικιπαίδεια
Ποιους αρχαίους φιλοσόφους βγάζει η επιστήμη "παιδάκια που έστηναν πυργάκια στην άμμο", Αρίστο; Ποιους από τους αρχαίους ημών φιλοσόφους;
Τον Θαλή, τον Αναξίμανδρο, τον Αναξιμένη, τον Ηράκλειτο, τον Δημόκριτο ή τον Επίκουρο;
Παμε να δουμε κατα ποσον αυτοι που αναφερεις ηταν υλιστες.
α) Ξεκιναω απο τον Επικουρο.
Ο Επίκουρος¹ (341 – 270 π.Χ ) παρότι πρέσβευε μια υλιστική κοσμοθεωρία, δεν ήταν όμως άθεος όπως διαδίδουν κάποιοι μελετητές του έργου του. Ο Κικέρωνας στο έργο του «Περί της Φύσεως των θεών» ² αναφέρει ότι ο Επίκουρος παραδεχόταν την ύπαρξη θεών και δίδασκε πως η έννοια της θεότητας είναι χαραγμένη στη φύση και την κοσμοαντίληψη του ανθρώπου. Επιπλέον ο Φιλόδημος στο «Περί Ευσεβείας» ³ σύγγραμμα του μας μεταφέρει ότι ο Επίκουρος κατηγορούσε ως ανισόρροπους, αυτούς που ήταν άθεοι. Ο Φιλόδημος σε άλλο σημείο του έργου του παρατηρεί ότι οι Επικούρειοι είχαν μια εξωτερική θρησκευτικότητα⁴. Στα πλαίσια αυτά, τηρούσαν τους θρησκευτικούς και λατρευτικούς κανόνες και παρότρυναν και τους άλλους να κάνουν το ίδιο. Η στάση αυτή πιθανόν να ήταν μέτρο αυτοπροστασίας από το συντηρητικό και θρησκόληπτο κοινωνικό περίγυρο της Αθήνας της πρόωρης Ελληνιστικής εποχής.
Η Επικούρεια Θεολογία βλέπει την ύπαρξη των θεών ως εναργή, αυτονόητη και αρχετυπικά χαραγμένη στην ανθρώπινη συνείδηση πραγματικότητα. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντιληφθεί τους Θεούς με τις αισθήσεις αλλά με τη νόηση⁵ η οποία συλλαμβάνει και νοεί τα είδωλα των θεών, ως ατομικά όντα, κατ’ εικόνα και ομοίωση της ατομικής συνείδησης που τα νοεί. Ο Αέτιος στο έργο του Συναγωγή⁶, αναφέρει ότι οι Επικούρειοι Θεοί είναι ανθρωπόμορφοι. Η εικόνα τους, συλλαμβανόμενη νοητικά, ενέχει το στοιχείο της τελειότητας, της μακαριότητας και της λεπτότητας στον απόλυτο βαθμό. Κατά την άποψη του ιδρυτή της Σχολής του Κήπου, οι θεοί δεν ενδιαφέρονται για τον κόσμο και τους ανθρώπους. Το ανώτατο ον χαρακτηρίζεται από αφθαρσία. Ο χρόνος και η μεταβολή δεν το αγγίζουν. Ζει άχρονα μέσα στην απόλυτη μακαριότητα⁷, ευδαιμονία και αταραξία. Η άποψη των πολλών για τους θεούς και την οφειλόμενη προς αυτούς ευσέβεια είναι για τους επικούρειους ανόητη. Για τους συνδαιτημόνες του Κήπου, ασέβεια είναι η απόδοση στους θεούς των ανόητων και άκριτων δοξασιών του όχλου. Αυτός που αποδίδει στους θεούς ψεύτικα χαρακτηριστικά και ιδιότητες είναι χειρότερος από τον άθεο. Οι περισσότεροι άνθρωποι κόβουν και ράβουν το θεό στα δικά τους μέτρα και του αποδίδουν εμπάθεια, μίσος, θυμό και άλλα ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Ο Αέτιος⁸ αποδίδει στους Επικούρειους την άποψη ότι ο Θεός είναι πλήρως ανεπίδεκτος από κακίες και μικρότητες και πάντως πλήρης με θετικές ποιότητες και αδιάφορος για τις ανθρώπινες υποθέσεις.
https://dialogos.com.cy/epikourou-filos ... -thanatou/
β) Για το Θαλη εχουμε αυτο:
Μία περίληψη της θεωρίας του μεγάλου φιλοσόφου Θαλή, ίσως σωστά, ίσως «στωϊκά» παρερμηνευμένη- δίδεται από τους Θεόφραστο και Αέτιο: «Ο Θαλής έλεγε ότι το θείο είναι ο νους του Κόσμου, το δε Σύμπαν είναι έμψυχο, γεμάτο από θεότητες και δαιμόνους. Το πρωταρχικό Υγρό δε από θεία δύναμη διαπερνάται η οποία και το κάνει να κινείται». Εδώ μιλάει για τον Αιθέρα και όχι για, όποιες οντότητες, αποκαλούνται θεοί
γ) Για τον Ηρακλειτο:
Το θείο στον Ηράκλειτο
«Σε μια πολύ πιο αφηρημένη σφαίρα από τον Ξενοφάνη, τοποθετεί τον θεό του ο Ηράκλειτος»[1], συνδέοντας ταυτόχρονα μια ανώτατη αρχή που «ξεπηδά» από τα ζεύγη των αντιθέτων με τον Λόγο που αποτελεί κεντρική ιδέα της ηρακλείτειας φιλοσοφίας.[2] Ο Λόγος στον Εφέσιο φιλόσοφο αποτελεί, την ύστατη «ρυθμιστική αρχή της πραγματικότητας», τον «αιώνιο κοσμικό και ηθικό νόμο που διέπει τα πάντα με μέτρο και τάξη».[3] Αναγνωρίζεται, όχι μόνο ως θεϊκή δύναμη αλλά και ως κυρίαρχη ρυθμιστική αρχή μιας σειράς μεταβολών και αντιπαραθέσεων μεταξύ των αντίρροπων δυνάμεων, που μάχονται αέναα στο στίβο της Φύσης, μια αστείρευτη πηγή ενέργειας.[4]
Σύμφωνα με τον Αξελό, στον Ηράκλειτο Λόγος και Θεός είναι οι αρμοί του Σύμπαντος, παρόντες στην ανθρώπινη σκέψη, οι οποίοι ενώνονται αλλά δεν ταυτίζονται και λειτουργούν αρμονικά μέσα στους κόλπους της ενιαίας και μοναδικής θεότητας. Επίσης, ο μοναδικός αυτός θεός αποτελεί το βασικό θεμέλιο κάθε νόμου. Τόσο ο ανθρώπινος όσο και ο φυσικός νόμος, θα πρέπει να έχουν ως πρότυπο το θεϊκό.[5] Στην ηρακλείτεια φιλοσοφία Θεός και άνθρωπος βρίσκονται εντός μιας σχέσης στην οποία δεσπόζει η αντίθεση θείου και ανθρώπινου.[6] Ο ανθρώπινος τρόπος δεν μπορεί να έχει την γνώση του μέτρου, ο θεϊκός όμως μπορεί και τον έχει.[7] Στον κόσμο των ανθρώπων, υφίσταται τόσο το δίκαιο όσο και η αδικία, έτσι ακριβώς με τον τρόπο που τα έχουν καταχωρήσει οι ίδιοι. Στον Θεό όμως τα πάντα είναι καλά και δίκαια.[8] Ο Βέικος παρατηρεί πως σε πολλά αποσπάσματα του Ηρακλείτου, κυριαρχεί τόσο η αντίθεση θείου και ανθρώπινου σε σχέση με το μέτρο και την γνώση, όσο και η ενότητα μεταξύ των δύο.[9] Ο Θεός έχει το μέτρο και την γνώση εν αντιθέσει με την ανθρώπινη φύση.[10] Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πώς παρουσιάζει ο Ηράκλειτός μέσα από τα αποσπάσματά του, τον Θεό και τον άνθρωπο αντίστοιχα. Από την μία ο Θεός παρομοιάζεται με έναν άνθρωπο που διακατέχεται από την ωριμότητα σε κάθε του κίνηση και από την άλλη ο άνθρωπος παρομοιάζεται με το παιδί στο οποίο κυριαρχεί η παιδικότητα και η ανωριμότητα της ηλικίας του.[11] Από την άλλη, στην αντίθεση αυτή μεταξύ θείου και ανθρώπινου, αντιπαραβάλλεται η ενότητά τους και η σχέση συγγένειας ανάμεσα στον άνθρωπο και τον θεϊκό Λόγο.[12]
https://www.pemptousia.gr/2016/12/irakl ... -ke-dikea/
Διευκρινιζω οτι το πυρ του Ηρακλειτου που πολλοι ταυτιζουν με τη φωτια ειναι αειζωον και εχον νου, δηλαδη καμια σχεση με την υλικη φωτια, μαλλον ειχε σχεση με το θεο των Στωικων και ακριβως αυτο πιστευουν οι Στωικοι
δ) Για τον Αναξιμανδρο:
Στην φιλοσοφία του Αναξίμανδρου, το άπειρο, που ήταν αθάνατον και ανώλεθρον, ήταν η πρωταρχική κοσμική ουσία από την οποία απορρέουν τα πάντα και στην οποία τελικά επιστρέφουν τα πάντα. Από αυτό γεννιούνταν και σε αυτό επέστρεφαν αλληλοδιαδόχως άπειροι κόσμοι.
....
Με αυτήν την τοποθέτηση, το σημαντικό στοιχείο στην φιλοσοφική σκέψη του Αναξίμανδρου ήταν ότι υπάρχει μία άχρονη και αναλλοίωτη κοσμική ουσία, από την οποία απορρέουν τα πάντα και στην οποία τελικά επιστρέφουν τα πάντα. Στην φιλοσοφία του Αναξίμανδρου, αυτή η πρωταρχική κοσμική ουσία, που βρισκόταν έξω από τα τέσσερα βασικά στοιχεία της Φύσης, ονομαζόταν «αρχή» και ταυτιζόταν με το άπειρο που ήταν αθάνατον και ανώλεθρον, από το οποίο γεννιούνταν και στο οποίο επέστρεφαν αλληλοδιαδόχως άπειροι κόσμοι. Γεγονός, όμως, είναι ότι οι αρχαίοι σχολιαστές αμφισβητούσαν αν το άπειρο ήταν ένα πρωταρχικό υλικό ή μία ακαθόριστη -ως προς την ποιότητα- και απεριόριστη σε έκταση πρωταρχική υλική ουσία. Ουσιαστικά το άπειρο μεταμορφωνόταν στα τέσσερα βασικά στοιχεία της Φύσης, τα οποία αλληλοσχετιζόμενα έδιναν τα όντα του Κόσμου μας, τα οποία φθειρόμενα επέστρεφαν τελικά σ’ εκείνο από το οποίο αρχικά προήλθαν. Το φιλοσοφικό πιστεύω του Μιλήσιου σοφού επικεντρωνόταν στο ότι αντιλαμβανόταν τον όρο «αρχή» τόσο με την σημασία της έναρξης, όσο και με την σημασία του άρχω (κυβερνώ) αναφερόταν δε σε μία «αρχή» που δεν ομοίαζε με καμία άλλη και με κανένα άλλο στοιχείο του Κόσμου, δηλαδή σε μία αρχή που «περιέχει άπαντα και πάντα κυβερνά».
https://www.pemptousia.gr/2020/09/anaxi ... 0-540-p-x/
Για το Δημοκριτο:
Ήταν ο Δημόκριτος υλιστής και άθεος φιλόσοφος;
Για την ατομική θεωρία του Δημόκριτου δεν μπορούμε να σχηματίσουμε μια σαφή ιδέα από τα ελάχιστα αποσπάσματα που έφτασαν ως εμάς. Σύμφωνα με πληροφορίες άλλων φιλοσόφων ή σχολιαστών, που είχαν μελετήσει τα έργα του Δημόκριτου, τα άτομα είναι άπειρα, ανομοιόσχημα και ανισομεγέθη. Όσο αφορά την κίνησή τους, άλλοι την παρουσιάζουν στροβιλιστική, άλλοι κάθετη και ανάλογη με το βάρος του κάθε ατόμου...
Τα άτομα συγκρούονται μεταξύ τους και τα ομοιόσχημα και ισοβαρή ενώνονται. Μοιάζουν με μια ποικιλία πραγμάτων που, αν τα τοποθετήσουμε σε ένα κόσκινο και το κουνάμε πέρα – δώθε, τα όμοια πηγαίνουν με τα όμοια. Από την ένωση των ατόμων σχηματίζονται τα σώματα και με τον διαχωρισμό τους συντελείται η διάλυση των σωμάτων.
Για τους παράγοντες που συντελούν κατά τον Δημόκριτο στον διασκορπισμό των ατόμων και τη διάλυση των σωμάτων δεν γνωρίζουμε τίποτα. Το μόνο που ξέρουμε από τη σχετική θεωρία του Δημόκριτου είναι ότι υπάρχουν τα άτομα, τα στοιχεία των όντων, και το κενό, ο άδειος χώρος, που είναι τόσο πραγματικός όσο και τα άτομα.
Τα άτομα είναι υλικά σωματίδια, αόρατα. Αφού δεν είναι προσιτά στις αισθήσεις, άρα είναι νοητική σύλληψη. Ο Δημόκριτος θεώρησε παράλογη την ιδέα της επ’ απείρων διαίρεσης των σωμάτων. Η άποψη ότι η ατομική θεωρία είναι έκφραση του ατομιστικού πνεύματος της εποχής του Δημόκριτου, άποψη που υποστήριξε ο Thomson, είναι εντελώς αυθαίρετη και λαθεμένη. Όπως θα δούμε, στην κοινωνική φιλοσοφία του Δημόκριτου κυριαρχεί η κοινωνική ολοκρατική σκέψη και όχι η ατομιστική. Η κοινωνιολογική ερμηνεία της ατομικής θεωρίας (ως προϊόντος δήθεν του ατομιστικού πνεύματος) δεν είναι καθόλου πειστική.
Ο Δημόκριτος δεν μιλά για ύλη, αντιλαμβάνεται όμως τα άτομα ως στοιχεία των σωμάτων, ως βασικές μονάδες των πραγμάτων. Ποιοτικά όλα τα άτομα είναι ίδια. Η ποιοτική ποικιλία προκύπτει από την ιδιαίτερη μορφή, τη διάταξη και τη θέση των ατόμων σε κάθε κατηγορία όντων (από τον ρυσμόν, την διαθιγήν και την τροπήν).
Με τη θεωρία για τη σύσταση των όντων από υλικά άτομα θα νόμιζε κανείς ότι ο Δημόκριτος αρνιόταν την ύπαρξη κάθε πνευματικού ή άυλου όντος. Αυτό δεν συμβαίνει. Ο Δημόκριτος παραδέχεται την ύπαρξη θεού ή θεών. Υποστηρίζει ότι οι ποιητές βρίσκονται κάτω από θεϊκή έμπνευση. Για τον Δία όμως πιστεύει ότι είναι προσωποποίηση και θεοποίηση του αέρα, που έγινε σε παλιές εποχές από τους πιο μορφωμένους ανθρώπους: Των λογίων ανθρώπων ολίγοι ανατείναντες τας χείρας ενταύθα, ον νυν ηέρα καλέομεν οι Έλληνες «πάντα», είπαν, «Ζεύς μυθέεται και πανθ’ ούτος οίδε και διδοί και αφαιρέεται και βασιλεύς ούτος πάντων» (Μερικοί από τους σοφούς ανθρώπους, αφού σήκωσαν τα χέρια τους προς το μέρος που σήμερα εμείς οι Έλληνες ονομάζουμε αέρα, είπαν: Όλα ο Δίας τα σκέφτεται και όλα αυτός τα γνωρίζει και τα δίνει και τα αφαιρεί και αυτός είναι όλων βασιλιάς).
Ο Δημόκριτος δεν είναι υλιστής και άθεος φιλόσοφος. Δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν ήταν συνεπής με την κοσμοθεωρία του ούτε ότι φοβήθηκε να υποστηρίξει μια καθαρή αθεΐα, για να αποφύγει διώξεις από την πλευρά της πολιτείας. Το ενδεχόμενο αυτό υπήρχε. Ωστόσο την ίδια περίπου εποχή ο Κριτίας, ένας άνθρωπος της ολιγαρχικής παράταξης, δεν φοβήθηκε να γράψει σε ένα ποίημά του ότι οι θεοί δεν είναι παρά πονηρή επινόηση ενός έξυπνου πολιτικού, ο οποίος μέσω της ιδέας των τιμωρών θεών ήθελε να δημιουργήσει πρόσθετα κίνητρα για την υπακοή των πολιτών στους νόμους και την εξουσία. Αν λοιπόν ένας συντηρητικός πολιτικός δίδασκε στην Αθήνα την αθεΐα, δεν βλέπουμε γιατί δεν θα έκανε κάτι τέτοιο ο δημοκρατικός Δημόκριτος, αν πραγματικά πίστευε ότι η ιδέα του θεού δεν είχε θέση στο σύστημά του.
Αθανασία της ψυχής και «άλλη ζωή» δεν υπάρχει κατά τον Δημόκριτο. Η άλλη ζωή είναι επινόηση των δυστυχισμένων ανθρώπων, που πλάθουν παραμύθια για μια μετά θάνατο ζωή: Ένιοι θνητής φύσεως διάλυσιν ουκ ειδότες άνθρωποι, συνειδήσει δε της εν τω βίω κακοπραγμοσύνης, τον της βιοτής χρόνον εν ταραχαίς και φόβοις ταλαιπωρέουσι, ψεύδεα περί του μετά την τελευτήν μυθοπλαστέοντες χρόνου (Μερικοί άνθρωποι, χωρίς να γνωρίζουν τη διάλυση της θνητής φύσης, έχουν όμως γνώση της δυστυχίας που επικρατεί στη ζωή, περνούν τον χρόνο αυτής της ζωής μέσα σε ταραχές, φόβους και ταλαιπωρία, πλάθοντας ψεύτικα παραμύθια για τον μετά το τέλος της ζωής χρόνο).
Ο Δημόκριτος θέλει τον άνθρωπο αυτάρκη, να μην εξαρτά την υγεία ή την ευτυχία του από τους θεούς ή την τύχη. Οι προϋποθέσεις για τα πιο πάνω αγαθά βρίσκονται μέσα του. Ιδιαίτερα η τύχη, που μπορεί μερικές φορές να είναι μεγαλόδωρη, δεν είναι παρά κατασκεύασμα των ανθρώπων, για να κρύψουν την απερισκεψία τους: άνθρωποι τύχης είδωλον επλάσαντο πρόφασιν ιδίης αβουλίης.
Η ψυχή, που ασφαλώς θα αποτελείται κατά τον Δημόκριτο από άτομα ιδιαίτερης μορφής, είναι άξια μεγαλύτερης προσοχής και φροντίδας απ’ ό,τι το σώμα. Η τελειότητα της ψυχής αναπληρώνει τις ατέλειες του σώματος δεν καλυτερεύει την κατάσταση της ψυχής: Ανθρώποις αρμόδιον ψυχής μάλλον ή σώματος λόγον ποιείσθαι˙ ψυχής μεν γαρ τελεότης σκήνεος μοχθηρίην ορθοί, σκήνεος δε ισχύς άνευ λογισμού ψυχήν ουδέν τι αμείνω τίθησιν.
.....
Ο Δημόκριτος ως θεολόγος
Στο παρόν άρθρο παρουσιάζουμε και αναλύουμε πέντε αποφθέγματα του Δημοκρίτου με σαφείς θεολογικές αναφορές.
democritusnaples
Απόφθεγμα πρώτο: “Μούνοι θεοφιλέες, όσοι εχθρόν το αδικέειν” ( =Μόνοι αγαπητοί στον Θεό, όσοι εχθρεύονται το αδικείν)
NovoScriptorium: Το πρώτο συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι ο Θεός είναι εντελώς ξένος προς την αδικία -δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς βέβαια, καθώς ο Θεός είναι ξένος από κάθε κακό. Μόνοι αγαπητοί στον Θεό είναι όσοι εχθρεύονται, λέει, το άδικο. Παρατηρούμε πως δεν λέει ‘όσοι δεν πράττουν το άδικο’ αλλά ‘όσοι το εχθρεύονται’. Είναι ξεκάθαρο πως εδώ ο Δημόκριτος αναφέρεται στην καρδιακή προαίρεση του ανθρώπου, καθώς πολλές φορές μπορεί να συμβεί ο άνθρωπος να αδικήσει χωρίς να το επιθυμεί. Μας πληροφορεί, σαφώς, ότι ο Θεός εξετάζει την προαίρεση του ανθρώπου και έπειτα τις πράξεις του. Φανερό επίσης είναι και το αντίθετο δίδαγμα: οι άνθρωποι που αγαπούν και αρέσκονται να αδικούν δεν είναι αγαπητοί στον Θεό. Όπως είπε και ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης ‘Όλες οι αμαρτίες έχουν ελαφρυντικά, η αδικία δεν έχει, μαζεύει οργή Θεού. Φοβερό! Αυτοί που αδικούν, βάζουν φωτιά στο κεφάλι τους’
Απόφθεγμα δεύτερο: “Ο τα της ψυχής αγαθά αιρεόμενος τα θειότερα αιρέεται. ο δε του σκήνεος τα ανθρωπήϊα” ( =Αυτός που προτιμά τα αγαθά της ψυχής επιλέγει τα πιο θεία. αυτός όμως που προτιμά τα αγαθά του σώματος επιλέγει τα ανθρώπινα)
NovoScriptorium: Σαφής η διάκριση του Δημοκρίτου στα πράγματα. Ο Υλισμός και ο Ηδονισμός (διότι περί αυτού πρόκειται εφόσον συζητούμε για ‘σώμα’) είναι χοϊκά, γήινα, πρόσκαιρα όπως και ο άνθρωπος. Οι ενασχολήσεις της ψυχής, η άσκηση στις Αρετές δηλαδή, είναι ουράνια, θεία, αιώνια. Συνεπώς, εξίσου σαφές το μήνυμα πως το Θείο Όν δεν είναι δυνατόν να προσεγγιστεί, πολλώ δε μάλλον ο άνθρωπος να δεχτεί αποκαλύψεις Εκείνου και προσωπική βιωματική σχέση, αν επιλέγει να ζει για το σώμα και όχι απλώς με το σώμα, προς δόξαν Θεού.
Απόφθεγμα τρίτο: “Θείου νου το αεί τι διαλογίζεσθαι καλόν” ( =Είναι γνώρισμα θείου νου το να διαλογίζεται πάντοτε κάτι καλό)
NovoScriptorium: Ο Θεός είναι ξένος από κάθε κακία. Συνεπώς, ό,τι καλό είναι αρρήκτως συνυφασμένο με Εκείνον. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά όσον αφορά στις σκέψεις μας, στους λογισμούς. Ο άνθρωπος που προσπαθεί να ζεί κατά Θεόν προσπαθεί να κάνει το καλό διαρκώς. Και τούτο ξεκινάει, όπως είδαμε σε πρόσφατο άρθρο μας, από τον νου. ‘Καθαρός ο νους, καθαρό και το σώμα’, προφανώς από την αμαρτία και τις παραχρήσεις-καταχρήσεις αυτού. Καλοί λογισμοί δηλαδή, όπως αναφέρει ο Δημόκριτος, είναι οι Θείοι λογισμοί. Είναι απόδειξη ότι ο άνθρωπος έχει διαρκή μνήμη Θεού και προσωπική βιωματική σχέση μαζί Του.
Απόφθεγμα τέταρτο: “Ευδαιμονίη ψυχής και κακοδαιμονίη” ( =Η ευτυχία και η κακοτυχία είναι της ψυχής)
Απόφθεγμα πέμπτο: “Ευδαιμονίη ουκ εν βοσκήμασιν οικεί ουδέ εν χρυσώ. ψυχή οικητήριον δαίμονος” ( =Η ευτυχία δεν κατοικεί ούτε στα κοπάδια των ζώων ούτε στο χρυσάφι. Κατοικία του Θεού είναι η ψυχή)
NovoScriptorium: Ο Δημόκριτος ονομάζει ‘κατοικία του Θεού‘ την ψυχή. Είναι σαφές ότι η συνάντηση του ανθρώπου με τον Θεό γίνεται στον ‘χώρο’ της καρδίας, της ψυχής. Για άλλη μια φορά επιμένει ότι η ευδαιμονία δεν προέρχεται από και δεν σχετίζεται με τα υλικά αποκτήματα και τις απολαύσεις. Τέλος, ισχυρίζεται ότι η ευδαιμονία ή η κακοδαιμονία προέρχονται, ανήκουν στην ψυχή. Δηλαδή μας λέει ότι όλα εξαρτώνται από την σχέση που έχει ο άνθρωπος με τον Θεό. Εν ολίγοις, ο άνθρωπος ως ελεύθερο πλάσμα επιλέγει το πώς θα εξελιχθεί η ζωή του: Μακριά από τον Θεό και με κακοδαιμονία ή κοντά στον Θεό με ευδαιμονία;
Ισίδωρος Άγγελος
.