Η συμφωνία αυτή δεν ίσχυσε ποτέ , γιατί το άρθρο 7 προέβλεπε πως θα ίσχυε μόνο αν ικανοποιούσε η Ιταλία τις εδαφικές αξιώσεις της στην Μ.Ασία.
Νοέμβριος 1919 : Οι Ιταλοί φεύγουν απ' το τρίγωνο Πωγωνίου , ελληνικό έδαφος που είχαν καταλάβει κατά την περίοδο του Α΄ΠΠ και του Εθνικού Διχασμού.
17/5/1920 : Η ΗΠΑνική Γερουσία δέχεται να παραχωρηθεί ολόκληρη η Βόρειος Ήπειρος στην Ελλάδα , δηλαδή και η Κορυτσά, ενώ μέχρι τότε οι ΗΠΑ έλεγαν να παραχωρηθεί μόνο η Δυτική Βόρειος Ήπειρος ( Αργυρόκαστρο ) και όχι η Ανατολική ( Κορυτσά ).
27/5/1920 : Οι Αλβανοί της Κορυτσάς , ο μητροπολίτης Δυρραχίου Ιάκωβος και ο στρατηγός Ν. Τρικούπης συμφωνούν πως Έλληνες και Αλβανοί θα σεβαστούν ό,τι αποφασίσουν οι Δυνάμεις. Ακόμη πως θα προστατευθούν οι ζωές όλων , και χριστιανών και μωαμεθανών ( Σύμφωνο Καπεστίτσας ). Οι ελληνοαλβανικές σχέσεις βελτιώνονται πολύ.
Ιούλιος 1920 : Η Ιταλία ενημερώνει την Ελλάδα πως δεν θα τηρήσει το Σύμφωνο Βενιζέλου - Τιττόνι γιατί δεν βλέπουν να ικανοποιούνται οι διεκδικήσεις της στην Μικρά Ασία.
2 Αυγούστου 1920 : Ιταλοαλβανικό Σύμφωνο φιλίας. Η Ιταλία θα αποχωρήσει από την Αλβανία και θα κρατήσει μόνο τη νήσο Σάσωνα.
9/11/1921 Παρίσι : Γαλλία , Αγγλία , Ιταλία και Ιαπωνία αναγνωρίζουν ανεξάρτητο και κυρίαρχο αλβανικό κράτος , όπως προέβλεπε το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας του 1913. Ακόμη η Ιταλία θα προστάτευε στρατιωτικά την Αλβανία αν της επιτιθόταν κάποιος.
Αύγουστος 1923 : Δολοφονία Ιταλού στρατηγού Τελλίνι στον δρόμο Γιάννινα - Κακαβιά από αγνώστους. Για αντίποινα οι Ιταλοί βομβαρδίζουν και καταλαμβάνουν την Κέρκυρα. Η Ελλάδα καταβάλει αποζημίωση . Στα χρήματα συμπεριλαμβάνονταν και τα ιταλικά έξοδα κατοχής της Κέρκυρας !
27/9/1923 : Οι Ιταλοί αποχωρούν απ' την Κέρκυρα.
27/1/1925 : Νέο Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας . Γαλλία , Αγγλία και Ιταλία καθόριζαν τα σύνορα της Αλβανίας με την Ελλάδα και την Γιουγκοσλαβία.
1923 - 1926 : Οι μουσουλμάνοι της Θεσπρωτίας έπρεπε και αυτοί να μεταφερθούν στην Τουρκία όπως οι υπόλοιποι μουσουλμάνοι της Ελλάδας μετά την Μικρασιατική Καταστροφή ( πλην Δυτικής Θράκης ).
Οι μουσουλμάνοι Τσάμηδες εξισλαμίστηκαν πιθανότατα τον 17ο αι. Είχαν τουρκική / μουσουλμανική εθνική συνείδηση και όχι αλβανική. Πίστευαν μάλιστα πως κατάγονταν απ' την Τουρκία.
Το 1925 - 1928 ήταν 16.000 - 25.000.
Κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο πολέμησαν κατά των Ελλήνων.
Τον Μάρτιο του 1924 η Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής ελληνικών και τούρκικων πληθυσμών , κάτω απ' την αλβανική και ιταλική πίεση, αποφάσισε πως οι "μουσουλμάνοι Τσάμηδες αλβανικής καταγωγής" δεν πρέπει να μεταφερθούν στην Τουρκία.
Στις αρχές του 1925 Αλβανία και Τουρκία τα βρίσκουν ώστε να μην μεταφερθούν οι Τσάμηδες.
Η Ελλάδα πιέζει και ζητά απ' την Τουρκία να αποδεχθεί την μεταφορά 12.000 - 15.000 μουσουλμάνων της Τσαμουριάς. Τον Ιούλιο του 1925 η Τουρκία αποδέχεται να δεχθεί μόνο 5.000 μουσουλμάνους της Θεσπρωτίας , αλλά ο φιλοαλβανός δικτάτορας Πάγκαλος δεν επιτρέπει την μεταφορά. Ο Πάγκαλος ήθελε να αναθερμανθούν οι οικονομικές ελληνοαλβανικές σχέσεις . Γι' αυτό εξαίρεσε οριστικά τους μουσουλμάνους Τσάμηδες απ' την ανταλλαγή και διέλυσε τους βορειοηπειρωτικούς συλλόγους ( 11/2/1926 )
Πολλοί Τσάμηδες έχουν τουρκική συνείδηση και θέλουν να φύγουν στην Τουρκία παρά την τουρκική άρνηση και την εθνικιστική αλβανική προπαγάνδα. Το ελληνικό κράτος έχει απαλλοτριώσει τα τσιφλίκια τους ( 1.000.000 στρέμματα ) - όπως έχει κάνει βεβαίως και με τους Έλληνες τσιφλικάδες - και τα έδωσε σε Έλληνες πρόσφυγες και ακτήμονες.
Μάρτιος 1928 : Η Αλβανία καταφεύγει στην Κοινωνία των Εθνών για την καταπάτηση των κτημάτων των Τσάμηδων από την Ελλάδα. Η Ελλάδα ( Νικ. Πολίτης ) απαντά πως εμείς κατασχέσαμε τα τσιφλίκια όλων των τσιφλικάδων , χριστιανών και μουσουλμάνων , για την εγκατάσταση εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων. Η αποζημίωση ήταν ίδια για όλους. Δεν κοιτάξαμε κοινωνική τάξη ή υπηκοότητα. Δεν θα μεταχειριστούμε λοιπόν ευνοϊκότερα τους Αλβανούς υπηκόους απ' τους Έλληνες υπηκόους επειδή το ζητά η Αλβανία. Έστω όμως για να τα έχουμε καλά ως γείτονες δεχόμαστε να εξετάσουμε την προοπτική ορισμένων επιπλέον παραχωρήσεων προς όφελός τους. Αλλά για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους οι μωαμεθανοί της Τσαμουριάς είναι Έλληνες πολίτες και η Αλβανία δεν έχει κανένα δικαίωμα να ανακατεύεται στα εσωτερικά της Ελλάδας. Ειδικά που οι μουσουλμάνοι της Τσαμουριάς εμφανίζονται πότε ως Έλληνες υπήκοοι αλβανικής καταγωγής , πότε ως απλώς Έλληνες υπήκοοι και πότε ως Οθωμανοί υπήκοοι επικαλούμενοι την Συνθήκη των Αθηνών του 1913.
Ιούνιος 1928 : Η ΚτΕ απέρριψε την αλβανική προσφυγή.
Απρίλιος 1939 : Η Ιταλία καταλαμβάνει την Αλβανία.
Ελληνοϊταλικός Πόλεμος 1940 41 : Η Ελλάδα απελευθερώνει την Βόρειο Ήπειρο για 4η φορά : Ερσέκα 18/11/40 , Κορυτσά και Λεσκοβίκι 22/11/40 , Μοσχόπολη 24/11 , Πόγραδετς 30/11, Πρεμετή 4/12 , Άγιοι Σαράντα 6/12, Δέλβινο 7/12 , Αργυρόκαστρο 8/12, Χειμάρα 22/12 , Κλεισούρα 10/1/1941.
Ιούλιος 1942 : Ίδρυση ΜΑΒΗ ( Μέτωπο Απελευθέρωσης Βορείου Ηπείρου ) στα Τίρανα απ' τους Κώνστα , Μάνο, Τάσο και Κοκκαβέση. Με πρωτεργάτες τους Βιδάλη , Σαχίνη και Λίτο το ΜΑΒΗ επεκτάθηκε σε Δέλβινο , Πωγώνι , Ζαγοριά, Λιντζουριά , Αργυρόκαστρο , Άγιους Σαράντα , Πρεμετή, Χειμάρα , Κορυτσά , Ερσέκα και Λεσκοβίκι. Το ΜΑΒΗ συνδέεται οργανωτικά με τον ΕΔΕΣ. Σε συγκρούσεις σε Λιμπόχοβο , Μπίστριτσα, Σμίνετσι, Μουζίνα , Δρόβιανη , Λιντζουριά , Πόγραδετς και Μπόροβα πρωταγωνιστούν οι Γουβέλης , Πήλιος , Κόκκαλης , Κοκκαβέσης , Μιχαήλ και Στεφάνου.
καλοκαίρι - φθινόπωρο 1943 : Τον Αύγουστο του 1943 στην Κονίσπολη , τον Σεπτέμβριο του 1943 στο Λαβινότ του Ελβασάν και το Νοέμβριο του 1943 στην Πολίτσιανη υπογράφονται συμφωνίες όπου οι Αλβανοί αναγνωρίζουν την αυτονομία , και την αυτοδιοίκηση των Βορειοηπειρωτών.
Νοέμβριος 1943 : Το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ παρεμβάλλεται μεταξύ ΕΔΕΣ και ΜΑΒΗ , στο τμήμα της ηπείρου που βρίσκεται στην ελληνική επικράτεια. Χάνεται έτσι ο σύνδεσμος ΕΔΕΣ - ΜΑΒΗ. Συλλαμβάνεται ο Βορειοηπειρώτης αγωνιστής Γκινάλης . Ο αγωνιστής Σαχίνης προδίδεται στο Φρόντι Νασιονάλ του Ενβέρ Χότζα και πεθαίνει με βασανιστήρια. Στο Αργυρόκαστρο εκτελούνται 52 Βορειοηπειρώτες και στην υπόλοιποι Βόρεια Ήπειρο άλλοι 130. 83 ελληνικά χωριά και κωμοπόλεις λεηλατήθηκαν ( Μπόροβα , Μπαρμπάτσι, Σάλεσι , Πόντα , Στίκκα , Πόζανη, Τσασόβα , Ζέππα , Βλαχουψηλοτέρα , Πρεμετή , Λεσκοβίκι κ.α. ).
Δεκέμβριος 1943 : Ουσιαστικά το ΜΑΒΗ παύει να υπάρχει ως συγκροτημένη οργάνωση. Την Βόρεια Ήπειρο και τη Νότια Αλβανία έλεγχε η αλβανική Οργάνωση Τσέτα , οι φιλογερμανοί Ρετζέπ Πλιάκο και Κιαζήμ Κεράνη , το Φρόντι Νασιονάλ ( Αργυρόκαστρο , Κορυτσά , Αυλώνα , Βεράτι , Σκόδρα ) και το Μπάλι Κομπετάρ. Το τελευταίο συνεργαζόταν με τους Γερμανούς κατά του Ενβέρ Χότζα.
Το ΚΚΕ ( 7η Μεραρχία ΕΛΑΣ Ηπείρου ) σχημάτισε την "Αντιφασιστική Ομάδα της Μειονότητας" με Αλβανό αρχηγό και μέλη βιαίως στρατολογημένους Βορειοηπειρώτες.
1942 - 1944 : Δρουν στη Θεσπρωτία οι αλβανικές συμμορίες των Νταλιάνη , Τζαμαλή και Αβδουλά Κασήμ. Οι Αλβανοτσάμηδες ίδρυσαν κυβέρνηση ( Ξίλια )και χωροφυλακή ( Τζενταρμερία ). Υπό την ηγεσία του Νουρί Ντίνου και του αδελφού του Μαζάρ Ντίνου , του Ρετζέπ Ντίνου , του Αβδουλά Χίμη και άλλων έκαψαν 24 χωριά , απήγαγαν 300 ομήρους , σκότωσαν 800 άτομα και βίασαν 50 κορασίδες που πήραν για τα χαρέμια τους.
Σεπτέμβριος 1944 : Άγγλοι κομάντος αποβιβάζονται στην περιοχή Άγιοι Σαράντα - Χειμάρα και ενώνονται με Βορειοηπειρώτες αγωνιστές. Νικούν σε μάχη τους Αλβανούς , αλλά ηττώνται απ' τους Γερμανούς. Άγγλοι και Μαξακούλης συλλαμβάνονται. Ο τελευταίος το σκάει καθώς τον οδηγούσαν για εκτέλεση και καταφεύγει στην Ελλάδα.
Οκτώβριος 1944 : Ο Παπανδρέου δηλώνει πως η Βόρεια Ήπειρος είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ελλάδας. Ο Ζαχαριάδης (ΚΚΕ) απαντά πως πρέπει να γίνει δημοψήφισμα.
Μάιος 1945 : Ο Ζαχαριάδης (ΚΚΕ) δηλώνει πως οι εδαφικές αξιώσεις της Ελλάδας στην Βόρεια Ήπειρο απειλούν την βαλκανική σταθερότητα.
25 - 27 /6 / 1945 : 12η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Ο Ζαχαριάδης λέει πως δεν πρέπει να αλλάξουν τα σύνορα του 1939 και ότι η αρχή της αυτοδιάθεσης πρέπει να ισχύσει σε Δωδεκάνησα , Κύπρο και Βόρεια Ήπειρο.
1946 : Το Μικτό Επιτελείο των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ βγάζει το πόρισμά του για την Βόρεια Ήπειρο.
Λέει πως το λιγοστό περίσσευμα παραγωγής της περιοχής έχει μεγάλη σημασία για την φτωχή Αλβανία.
Αν η Αλβανία επιτεθεί στην Ελλάδα , η Ελλάδα εύκολα θα προασπίσει τα σύνορά της.
Η προσάρτηση της Βορείου Ηπείρου στην Ελλάδα θα ενίσχυε τις αμυντικές δυνατότητες της τελευταίας , αλλά όχι στον βαθμό που να εγγυάται την επιτυχή αντιμετώπιση μιας επίθεσης από συνασπισμό δυνάμεων στον οποίο θα συμμετείχε η Αλβανία. Και την Βόρεια Ήπειρο να προσαρτήσει η Ελλάδα , δύσκολα θα μπορέσει να αντιμετωπίσει επίθεση συνασπισμού κρατών χωρίς ξένη βοήθεια.
Αν η Ελλάδα προσαρτήσει την Βόρειο Ήπειρο , τότε αδυνατίζει πολύ η θέση της Αλβανίας σε περίπτωση επίθεσης απ' τα νότια.
Αν δοθεί η Βόρειος Ήπειρος στην Ελλάδα , ενδεχομένως να ξεκινήσει αντάρτικος αγώνας και να διαταραχθεί η ειρήνη στα Βαλκάνια.
Αν η Αλβανία χάσει την Βόρεια Ήπειρο , θα εξαρτηθεί οικονομικά ακόμη περισσότερο απ' την Γιουγκοσλαβία . Μπορεί μάλιστα και να ενσωματωθεί σε αυτή.
7/4/1951 : Στην Ήπειρο ζουν μόνο 127 αλβανόφωνοι μουσουλμάνοι.
πηγή : κείμενα του Κωνσταντίνου Βακαλόπουλου στο Αλησμόνητες Πατρίδες του Ελληνισμού , τόμος 5