ΚΑΤΑΓΩΓΗ. ΜΕΡΟΣ Ι.
Ακριβώς οκτώ (8) χρόνια μετά την πρώτη δημοσίευση στο παλιό phorum, ας κάνουμε "reload" το θέμα για τους Σπαταίους από την αρχή και με πιο οργανωμένο τρόπο αυτήν την φορά.
Μην περιμένετε στα επόμενα να διαβάσετε για αρχαίους Πελασγούς η Ιλλυριούς Αλβανούς που κάποια στιγμή κατέφυγαν σε κάποια μυθικά Πελασγικά η Ιλλυρικά βουνά και με κάποιο μαγικό τρόπο κατάφεραν να μείνουν "αόρατοι" από όλους τους γειτονικούς τους λαούς για περισσότερο από 700 χρόνια. Είμαι, όπως ίσως θυμούνται κάποιοι, αλλέργικός στην μυθολογία, απ' όπου και αν προέρχεται. Στα επόμενα λοιπόν θα αποφύγουμε τελείως την αναφορά σε μυθικούς, αλλά κατά τα άλλα, ανύπαρκτους λαούς και θα προσπαθήσουμε να ανιχνεύσουμε την καταγωγή των Ελλήνων Αρβανιτών από τους πραγματικούς λαούς που κατοικούσαν τα δυτικά Βαλκάνια την μεσαιωνική εποχή.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με μία αναφορά του 15ου αιώνα σχετικά με την καταγωγή των Ελλήνων Αρβανιτών. Η αναφορά αυτή προέρχεται από τον Λαόνικο Χαλκοκονδύλη και περιέχεται στο έργο του "
Αποδείξεις Ιστοριών", έκδοση 2014. Η αναφορά περιλαμβάνεται στο επισημασμένο κείμενο της παρακάτω εικόνας.
Και αν δεν θέλει κανείς να "βγάζει τα μάτια" του διαβάζοντας την εικόνα, ακολουθεί και το επίμαχο, επισημασμένο κείμενο (σε μονοτονική φυσικά γραφή).
"...Αρχήν δ' ἐγώ ουδέ προσίεμαι τον λόγον, ως είησαν Ιλλυριών γένος οι Αλβανοί. Ως μέν ουν απ' Επιδάμνου και ούτοι ώρμηντο ες την προς έω χώραν της Ευρώπης επί Θετταλίαν τε αφικόμενοι και ἐπι Αιτωλίαν και Ακαρνανίαν, ουκ ολίγα άττα της Μακεδονίας χωρία υφ' αυτοίς πεποιημένοι ώκουν, οίδα τε αυτός επιστάμενος, από πολλών τεκμαιρόμενος, και πολλών δη ακήκοα. Είτε μεν ουν από Ιαπυγίας, ως ένιοι φάσιν, ες Επίδαμνον διαβάντες επί την χώραν, ην υπηγάγοντο σφίσιν, άλλος άλλη αφίκοντο, είτε αυτού περί Επίδαμνον την αρχήν Ιλλυριών όμοροι προϊόντες κατά βραχύ κατέσχον την προς έω της Επιδάμνου χώραν, ούκ έχω, όπη συμβάλλωμαι ασφαλώς..."
Ας το μεταφράσουμε στα Ρωμέικα που θα έλεγε και κάποια ψυχή (όποιος επιθυμεί μπορεί να διαβάσει στην εικόνα την Αγγλική μετάφραση).
“...κατ’ αρχάς εγώ δεν συμφωνώ πως οι “Αλβανοί” προέρχονται απο τους Ιλλυριούς (=Σλάβους). Το ότι αυτοί, ξεκινώντας από την Επίδαμνο (=Δυρράχιο), και προχωρώντας προς τα ανατολικά μέρη της Ευρώπης, έφθασαν στην Θεσσαλία και την Αιτωλία και την Ακαρνανία και έγιναν κύριοι πολλών τμημάτων της Μακεδονίας, το γνωρίζω ο ίδιος πολύ καλά, έχοντας φθάσει σ’ αυτό το συμπέρασμα από πολλά [που έχω εξετάσει] και πολλά άλλα που έχω ακούσει. Σχετικά με το εάν αυτοί ήλθαν στην Επίδαμνο από την Ιαπυγία (=Απουλία), όπως λένε μερικοί, κι από εκεί στην συνέχεια έφθασαν στα μέρη τα οποία στην συνέχεια κατέλαβαν, η εάν, όντας αρχικά γείτονες των Ιλλυριών στην περιοχή της Επιδάμνου, από εκεί προχωρώντας σταδιακά κατέλαβαν τα εδάφη ανατολικά της Επιδάμνου, δεν μπορώ να πώ τίποτα με ασφάλεια…”
Οι “Αλβανοί”, λέει ο Χαλκοκονδύλης, δεν προέρχονται, κατά την γνώμη του, από τους Ιλλυριούς κι αυτό στην ορολογία του Χαλκοκονδύλη σημαίνει πως οι Αλβανοί δεν προέρχονται από τους Σλάβους (ο Χαλκοκονδύλης αλλά και άλλοι σύγχρονοι του χρησιμοποιεί τον όρο Ιλλυριοί στο έργο του για να αναφερθεί στους Σλάβους των δυτικών Βαλκανίων). Ο Χαλκοκονδύλης κάνει στην συνέχεια δύο διαπιστώσεις για τις οποίες είναι απολύτως σίγουρος, όπως λέει, με βάση συμπεράσματα στα οποία έχει φθάσει από τις δικές του έρευνες αλλά και από πληροφορίες που έχει ακούσει από άλλους:
α) ότι η επέκταση των “Αλβανών” στα Βαλκάνια ξεκίνησε από την περιοχή της πόλης της Επιδάμνου, δηλαδή του Δυρραχίου και
β) ότι αυτοί ξεκινώντας από την Επίδαμνο (=Δυρράχιο) κινήθηκαν ανατολικά και έφθασαν στην Θεσσαλία, την Αιτωλία και την Ακαρνανία και επίσης έγιναν κύριοι πολλών εδαφών της Μακεδονίας στα οποία κατοίκησαν (ο όρος Μακεδονία όπως τον χρησιμοποιεί ο Χαλκοκονδύλης εδώ αναφέρεται στην Νέα Ήπειρο, την περιοχή δηλαδή βόρεια του ποταμού Αώου, μέχρι το Δυρράχιο).
Ο Χαλκοκονδύλης στην συνέχεια αναφέρει δύο πιθανές περιπτώσεις για την προέλευση των "Αλβανών":
α) ότι οι Αλβανοί μετανάστευσαν στην Επίδαμνο απο την Απουλία της νότιας Ιταλίας, “όπως λενε μερικοί”, κι από εκεί κινήθηκαν ανατολικά η
β) πως οι Αλβανοί ζούσαν αρχικά σε κάποια περιοχή κοντά στην Επίδαμνο, όντας αρχικά γείτονες των Ιλλυριών (=Σλάβων) κι από εκεί κινήθηκαν ανατολικά,
δηλώνοντας ταυτόχρονα πως ο ίδιος δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποια από τις δύο εκδοχές είναι η σωστή.
Αξίζει εδώ να παρατηρήσουμε πως ο Χαλκοκονδύλης, δηλώνοντας πως δεν μπορεί ο ίδιος να πει τίποτε με ασφάλεια για το εάν οι “Αλβανοί” ήλθαν στα Βαλκάνια από την Ιταλία και συγκεκριμένα την Απουλία όπως έλεγαν “μερικοί” στις μέρες του, επιβεβαιώνει την ύπαρξη αυτής της παράδοσης στην εποχή του (15ος αιώνας) και επίσης επιβεβαιώνει πως αυτή η περίπτωση δεν θεωρούνταν απίθανη την ίδια εποχή. Με άλλα λόγια την εποχή κατα την οποία ο Λ. Χαλκοκονδύλης έγραφε τις "Αποδείξεις Ιστοριών" δεν υπήρχε απόλυτη σαφήνεια σχετικά με την καταγωγή των "Αλβανών", για το εάν ήταν δηλαδή ένας Βαλκανικός η ένας Ιταλικός πληθυσμός.
Η παράδοση για την Ιταλική καταγωγή των "Αλβανών" υπάρχει και σε άλλα μεταγενέστερα κείμενα. Την βεβαιότητα του πως οι Αλβανοί ήταν αρχικά ένα Ιταλικό “έθνος” αναφέρει αργότερα και ο, Ηπειρωτικής καταγωγής, επισκόπος Αθηνών Μελέτιος Μήτρου (1661-1714), στο έργο του “Γεωγραφία Παλαιά και Νέα” που εκδόθηκε (μετά τον θάνατο του) στην Βενετία το 1807 (τόμος Β', σελίδα 250).
“Η Αλβανία, ήτοι η Αρβανιτία κοινότερον λεγομένη, είναι το Δυτικόν μέρος της Μακεδονίας, την ονομασία λαβούσα από των Αλβών, οι οποίοι δεν είναι εκ γένους Ιλλυριών, ως τοινές οίονται, ούτ' εκ των Αλβανών των εν τη Ασία, αλλά κατάγονται εκ γένους Κελτικού, οι οποίοι ήλθον στην Ιαπυγίαν της Ιταλίας, είτα εξ αυτής διέβησαν εις τον Δυρράχιον, κακείθεν διεσπάρησαν...”
Μία παρόμοια, αλλά ελαφρά διαφορετική, εκδοχή αναφέρει στο δικό του έργο “Ερμής ο Κερδώος” ο Νικόλαος Παπαδόπουλος που εκδόθηκε στην Βενετία το 1816 (Μέρος/Τόμος Α', σελίδα 170).
“Οι Αλβανίται είναι έθνος Σκυθικόν, φιλελεύθερον, και φιλοπόλεμον· κατέβησαν εις την Ιταλίαν, και διέβησαν εις την αντικρύ ταύτης ήπειρον, όπου και ενεκατοίκησαν· φυλάττουσι την γλώσσαν των, σύμμικτον με τους προσαποκτηθέντας λατινισμούς, και επομένως οι μωαμεθανισθέντες επρόσθεσαν τας θρησκευτικάς λέξεις· ώστε η διάλεκτος των να είναι μίγμα Σκυθολατινισμού χωρίς γράμματα...”
Τι συμβαίνει λοιπόν; Ποια είναι η πραγματική καταγωγή των "Αλβανών". Είναι Βαλκανικός ή Ιταλικός λαός; Και ποιούς περιλαμβάνει τελικά ο όρος "Αλβανοί";
Αυτό θα το δούμε στην επόμενη ανάρτηση...