Στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) παραπέμπει ο Σύλλογος Εταιρειών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς (ΣΕΔΕΑ) τη νεοσύστατη εταιρία δημοσκοπήσεων «Voxpop Analysis», εξαιτίας άρνησής της να δεχτεί έλεγχο για την δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Documento στις 8 Ιουλίου 2018. Τον έλεγχο είχαν ζητήσει τα EH, έχοντας έννομο συμφέρον.
Ας τα πάρουμε με τη σειρά.
Στις 8 Ιουλίου 2018, η εφημερίδα Documento δημοσίευσε μια «μεγάλη δημοσκόπηση» που διενεργήθηκε από την νεοσύστατη εταιρία «Voxpop Analysis». Η εταιρία αυτή συστάθηκε πριν ενάμιση μήνα από τη δημοσίευση της δημοσκόπησης. Το δυναμικό της είναι ένα και μοναδικό άτομο, ο ιδιοκτήτης της και πρώην υποψήφιος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Ιωάννης Σκλίας, και το κεφάλαιο της εταιρίας μόνο 100 ευρώ και ένα κινητό τηλέφωνο.
Η μεθοδολογία της δημοσκόπησης ήταν ένα απλό διαδικτυακό ερωτηματολόγιο που είχε δημιουργηθεί με το EUSurvey. Πρόκειται για ένα εργαλείο διαχείρισης διαδικτυακών ερευνών, ένα από τα χαρακτηριστικά του οποίου είναι η αποστολή προσκλήσεων με σκοπό την απάντηση στο ερωτηματολόγιο.
Τις παραπάνω αποκαλύψεις δημοσιεύσαμε σε άρθρο μας με τίτλο «Η «μεγάλη δημοσκόπηση» της εφημερίδας documento. Από ποια εταιρία έγινε και με ποιο τρόπο;» και εκφράσαμε τα παρακάτω εύλογα ερωτήματα:
- Προσκλήθηκαν συγκεκριμένοι άνθρωποι για να απαντήσουν;
- Πού δημοσιεύθηκε διαφήμιση της έρευνας ώστε να την δουν και να απαντήσουν οι πολίτες;
- Τι κριτήρια υπάρχουν για να μπει μια εταιρία στο Μητρώο του ΕΣΡ και να δικαιούται να κάνει πολιτικές δημοσκοπήσεις;
- Αν με 100 ευρώ και ένα κινητό τηλέφωνο δημιουργείς μια εταιρία δημοσκοπήσεων, και έτσι μπαίνεις στο Μητρώο του ΕΣΡ, πόση εγκυρότητα μπορούν να έχουν από δω και πέρα οι δημοσκοπήσεις;
- Η παραπάνω δημοσκόπηση πληροί τα κριτήρια που ορίζονται από το νόμο 3603/2007 με τίτλο «Ρύθμιση θεμάτων δημοσκοπήσεων»;
Τα ΕΗ έχουν αποδείξει ότι δεν διστάζουν να ζητήσουν συγγνώμη όταν κρίνουν ότι έσφαλαν. Όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα στοιχεία που παρουσιάσαμε ήταν απολύτως τεκμηριωμένα και τα ερωτήματα εύλογα. Έχοντας πλέον έννομο συμφέρον, απευθυνθήκαμε στην «Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων», το όργανο ελέγχου δημοσκοπήσεων του ΣΕΔΕΑ, και αιτηθήκαμε τον έλεγχο της εν λόγω δημοσκόπησης, πληρώνοντας το προβλεπόμενο παράβολο των 500 ευρώ.
Η Ελεγκτική Εταιρία Δημοσκοπήσεων έχει συσταθεί σύμφωνα με το άρθρο 5 του Ν. 3603/2007 με σκοπό τον έλεγχο αξιοπιστίας των δημοσιοποιούμενων δημοσκοπήσεων που αναθέτουν οι φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα, τα πολιτικά κόμματα ή συνδυασμοί καθώς και οι επιχειρήσεις μέσων ενημέρωσης.
Όμως ο κ. Σκλίας της «Voxpop Analysis» δεν υπέγραψε ποτέ την σύμβαση για να γίνει ο έλεγχος παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις από την «Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων». Έτσι η «Voxpop Analysis» παραπέμπεται στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης από το ελεγκτικό όργανο.
Να τονίσουμε ότι δεν έχει ξανασυμβεί, εταιρία να μην δεχτεί τον έλεγχο από το θεσμικό όργανο ελέγχου δημοσκοπήσεων, όπως μας ενημέρωσε το μέλος της επιτροπής ελέγχου Θεόδωρος Χατζηπαντελής, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ.
Επικοινωνήσαμε με την εκπρόσωπο της ESOMAR στην Ελλάδα, κυρία Άντζελα Σταθοπούλου, η οποία μας κοινοποίησε την ηλεκτρονική αλληλογραφία με τα κεντρικά της ESOMΑR στο Άμστερνταμ, και από την οποία προέκυψε ότι η εταιρία «Voxpop analisys» δεν υπήρξε ποτέ μέλος της ESOMAR. Δηλαδή, τόσο ο αρχικός ισχυρισμός της εταιρίας, όσο και αυτός του κ. Βαξεβάνη (ότι είναι μέλος της), στην εξώδικη επιστολή, αποδείχθηκαν ψευδείς.
Κατόπιν όλων αυτών, και μετά την άρνηση της εταιρίας να δεχθεί τον έλεγχο, η «Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων», δια του Προέδρου της, Ηλία Νικολακόπουλου, πολιτικού επιστήμονα και Ομότιμου καθηγητή εκλογικής κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, απέστειλε επιστολή στο ΕΣΡ, το οποίο ενημέρωσε για το νόμιμο αίτημα που έλαβε από τα ΕΗ, καθώς και για την άρνηση της VoxPop Analysis να ελεγχθεί. Το παρακάτω έγγραφο είναι αποκαλυπτικό.
Ας σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τον κ. Χατζηπαντελή, ο ιδιοκτήτης της εταιρίας ζήτησε από τον ΣΕΔΕΑ να ελεγχθεί άλλη δημοσκόπηση (τη δεύτερη) της VoxPop Analysis. Βέβαια κάτι τέτοιο, όπως μας είπε, «δεν μπορούσε να γίνει δεκτό».
Όπως φαίνεται στην επιστολή του κ. Νικολακόπουλου, το θέμα πια μεταφέρεται στην δικαιοδοσία του ΕΣΡ που έχει και την ευθύνη για οποιαδήποτε κύρωση προς την εταιρία.
Τα ΕΗ, πέρα από την έρευνα στο θέμα, επέλεξαν το δρόμο του θεσμικού ελέγχου μιας εταιρίας, όταν αυτή και ο εκδότης που δημοσίευσε την δημοσκόπησή της προχώρησαν σε εξώδικη διαμαρτυρία εναντίον μας.
Τα συμπεράσματα τα αφήνουμε στους αναγνώστες μας.
