Ο Ολλανδικός χρυσός αιώνας

[Nero]

Από το 1585, έτος που οι Ισπανοί ανακτούν την Αμβέρσα (το σημαντικότερο εμπορικό κέντρο της εποχής) οι Κάτω Χώρες διχοτομούνται. Στο νότο παραμένουν οι καθολικοί, ενώ οι προτεστάντες εγκαθίστανται στα βόρεια και αναγνωρίζονται ως ανεξάρτητο κράτος (Ηνωμένες Επαρχίες) το 1639 με τη Συνθήκη της Βεστφαλίας.
Οι προτεστάντες που εγκαταστάθηκαν στον Βορρά ήταν έμπειροι τεχνίτες, ικανοί επιχειρηματίες και κατόρθωσαν σύντομα να εξελιχθούν σε μεγάλη εμπορική δύναμη και την πρώτη, σύγχρονου τύπου οικονομία της Ευρώπης. Σε αυτούς προστέθηκαν και άλλοι προτεστάντες που είχαν εκδιωχθεί από την Ιβηρική χερσόνησο, τη Γαλλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Δυναμικοί, επινοητικοί και ριψοκίνδυνοι, δεν δίσταζαν να επενδύσουν σε παράτολμες αποστολές εξερεύνησης άγνωστων περιοχών στις ανατολικές Ινδίες ή να επεκτείνουν τις εμπορικές τους δραστηριότητες ως τη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Ρωσία.

Το τραπεζικό σύστημα των Ολλανδών αποδείχθηκε πολύ αποτελεσματικό, καθώς έδινε τη δυνατότητα δανειοδότησης των επιχειρήσεων και επένδυσης στο εμπόριο και τη βιομηχανία. Η Τράπεζα του Άμστερνταμ και το Χρηματιστήριο της πόλης υποστηρίζουν κάθε νέα επιχειρηματική ιδέα, η σπουδαιότερη εκ των οποίων υπήρξε η Ολλανδική Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών, η πρώτη πολυεθνική εταιρία. Με περισσότερα από 100 πλοία, χιλιάδες υπαλλήλους και γραφεία στην Ασία και σε 6 πόλεις της Ολλανδίας, προμήθευε τη χώρα και την υπόλοιπη Ευρώπη με τα αγαθά των αποικιών: κινέζικη πορσελάνη, τσάι, καφέ και μπαχαρικά.

Ένα από τα γραφεία της εταιρείας βρισκόταν στην Delft, σημαντικό εμπορικό κέντρο της εποχής, διάσημη για τα κεραμικά της. Ήδη από τον προηγούμενο αιώνα, Oλλανδοί τεχνίτες έφτιαχναν απομιμήσεις των ισπανικών και ιταλικών κεραμικών που τότε δέσποζαν στην ευρωπαϊκή αγορά. Μετά τις διώξεις του 1585, οι προτεστάντες τεχνίτες που εγκατέλειψαν την Αμβέρσα εγκαταστάθηκαν στην Delf.

Σύντομα τα κεραμικά τους, φτιαγμένα από ένα ειδικό μίγμα πηλού (απομίμηση της πορσελάνης) έγιναν ανάρπαστα και για δύο αιώνες, οι ευκατάστατες οικογένειες της Ευρώπης επιδείκνυαν με υπερηφάνεια βάζα και πιάτα από την Delf. Μολονότι κατά τον 18ο αιώνα, η ποιότητα των προϊόντων αυτών υποβαθμίστηκε λόγω της μαζικής παραγωγής, ανέκτησαν την καλή τους φήμη στις αρχές του 20ου.

Τη διαχείριση των αποικιών της Αμερικής και της Αφρικής είχε αναλάβει η Ολλανδική Εταιρεία των Δυτικών Ινδιών, της οποίας τα πιο δραστήρια γραφεία βρίσκονταν στο Amsterdam και στο Middelburg. Στη δικαιοδοσία της είχε, μεταξύ άλλων, το Νέο Άμστερνταμ (μία περιοχή που σήμερα περιλαμβάνει τμήματα της Ν. Υόρκης, του Ν. Τζέρσεϋ, του Ντέλαγουερ και του Κονέκτικατ), νησιά της Καραϊβικής και στην Αφρική περιοχές της Γκάνα και του Μπενίν που ήταν κέντρα του εμπορίου σκλάβων.

Από τις αποικίες αυτές προμηθεύονταν γούνες και ζάχαρη από την Αμερική και χρυσό, ελεφαντόδοντο και σκλάβους από την Αφρική. Ωστόσο, δεν είχε την ίδια επιτυχία με την Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών καθώς δεν μπόρεσε να συντηρήσει τις αποικίες της και να αντεπεξέλθει στις συχνές συγκρούσεις με τους Ισπανούς και τους Πορτογάλους. Μοιραία ήταν η σύγκρουση με την Βρετανική Βασιλική Εταιρία της Αφρικής (1694-1700), που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν οι Ολλανδοί το μονοπώλιο χρυσού στην περιοχή και σηματοδοτεί τόσο την οικονομική ενδυνάμωση της Βρετανίας όσο και την άνθιση του δουλεμπορίου.

Στο εσωτερικό της χώρας, αναπτύσσεται ένα καλά δομημένο ασφαλιστικό σύστημα, ενώ η ελεύθερη κοπή νομίσματος προσελκύει στην Ολλανδία Ευρωπαίους εμπόρους που έχουν άφθονο χρυσό και ασήμι (από τα μεταλλεία των αποικιών), το οποίο μπορούσαν να καταθέσουν στο νομισματοκοπείο και να το πάρουν πίσω σε νομίσματα με πολύ μικρή οικονομική επιβάρυνση.

[Μεγάλο πλεονέκτημα για την οικονομική ανάπτυξη της Δημοκρατίας της Ολλανδίας υπήρξε η παραγωγή ενέργειας από τύρφη και η χρήση της αιολικής ενέργειας. Επίσης, οι Ολλανδοί επένδυσαν στον ανθρώπινο παράγοντα, φροντίζοντας για την συνεχή επιμόρφωση του εργατικού δυναμικού και το μορφωτικό επίπεδο των πολιτών γενικότερα. Η αυξημένη παραγωγή επιτρέπει την άνοδο των μισθών σε επίπεδα πολύ μεγαλύτερα από την υπόλοιπη Ευρώπη.

Εκτός από την μεγάλη επιτυχία των Ολλανδών στην κατασκευή φτηνότερων και ταχύτερων εμπορικών πλοίων, μεγάλη ανάπτυξη γνώρισε η αλιεία και η παραγωγή παστής και μαριναρισμένης ρέγγας, παραγωγή που προστατευόταν από το κράτος. Οι Ολλανδοί του 17ου αιώνα επιδόθηκαν με ζήλο και στην παραγωγή χαρτιού, ζάχαρης και μπύρας.

Ανάμεσα στα κορυφαία εξαγώγιμα προϊόντα ήταν η τουλίπα, η οποία προκάλεσε φρενίτιδα στις τάξεις των εμπόρων που οδήγησε στην πρώτη καταγεγραμμένη οικονομική φούσκα. Η τουλίπα εμφανίστηκε στην Ευρώπη το 1554, όταν ο αυστριακός πρέσβης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία έστειλε το πρώτο δείγμα στη Βιέννη. Από εκεί εξαπλώθηκε στις Κάτω Χώρες, όπου η καλλιέργεια της καθιερώθηκε μετά τις μελέτες του Carolus Clusius, καθηγητή στο πανεπιστήμιο του Leiden. Η ανθεκτικότητα του φυτού στις κλιματικές συνθήκες και η μοναδικότητά του σε σχέση με τα έως τότε γνωστά άνθη της Ευρώπης, το έφεραν πρώτο στις προτιμήσεις των εμπόρων, που επιδόθηκαν με μανία στην καλλιέργειά του. Σύντομα η τουλίπα έγινε το σύμβολο της ανάπτυξης και οικονομικής ευρωστίας των Ηνωμένων Επαρχιών και στόλιζε τεράστιες εκτάσεις της.

Καθώς η ζήτηση του εξωτικού λουλουδιού αυξάνεται, οι τιμές ανεβαίνουν και το 1636 η επένδυση σε μελλοντικές καλλιέργειες τουλίπας έχει γίνει μανία. Βολβοί αγοράζονται κα πωλούνται μέχρι και δέκα φορές μέσα σε μία μέρα, χωρίς να τους έχει πιάσει κανείς στα χέρια του και, καθώς πολλοί είχαν ήδη πλουτίσει από αυτή την καλλιέργεια, οι επίδοξοι έμποροι αγόραζαν μανιωδώς σε οποιαδήποτε τιμή. Ένας βολβός μπορούσε να κοστίσει 2500 φιορίνια (σημερινή αγοραστική δύναμη 20000 ευρώ περίπου).

Φτωχοί άνθρωποι επένδυσαν τις τελευταίες τους οικονομίες και οι περισσότεροι από αυτούς καταστράφηκαν, όταν λίγους μήνες μετά η τιμή της τουλίπας καταρρέει. Η κατάρρευση ξεκίνησε από την αναβολή λειτουργίας της αγοράς του Haarlem, λόγω της έξαρσης της βουβωνικής πανώλης. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τη φούσκα της τουλίπας εδώ.

Περιζήτητα σε όλη την Ευρώπη ήταν και τα ολλανδικά υφάσματα. Τα μάλλινα υφάσματα από το Leiden, τα μεταξωτά του Άμστερνταμ και τα λινά από το Haarlem στόλιζαν τα καλύτερα σπίτια της Ευρώπης ήδη από τα τέλη του 16ου αιώνα.

Μεγάλες ποσότητες λινών και μάλλινων υφασμάτων έπαιρναν τον δρόμο για τις χώρες της Μεσογείου και την Ιαπωνία, με την οποία η Ολλανδία διατηρούσε εμπορικές σχέσεις σε όλη τη διάρκεια του αιώνα. Με εργατικούς και έμπειρους τεχνίτες του αργαλειού να αμείβονται με το κομμάτι, η υφαντουργία αποδείχτηκε επιχείρηση εξαιρετικά προσοδοφόρα. Ωστόσο, μετά το 1670, όπως και οι υπόλοιπη βιομηχανική παραγωγή της χώρας, έπαψε να αναπτύσσεται, κυρίως επειδή οι βιομήχανοι μετέφεραν τις μονάδες τους στην επαρχία αναζητώντας φτηνά εργατικά χέρια. Μόνο οι βιομηχανίες των αποικιών πέρασαν αλώβητες στον επόμενο αιώνα.


http://skepteon.blogspot.com/2013/09/blog-post_22.html

ένα μεγάλο ατλαντικό καπιταλιστικό success story :')

[Nero]

What has aptly been called the 'New World of the Dutch Republic'1 made a deep impression on both Europeans
and non-European peoples during the seventeenth and eighteenth centuries, whether they came in contact with this
other 'New World' at first hand or indirectly through its shipping and trade, or prints and books. It was a society,
and culture, which regularly fascinated contemporary diplomats, scholars, merchants, churchmen, soldiers, tourists,
sailors, and connoisseurs of art from many lands and which retains today a special significance in the history of
modern western civilization. Early modern observers were especially struck by the innumerable 'novelties' and
innovations which one encountered there in virtually every field of activity. Visitors continually marvelled at the
prodigious extent of Dutch shipping and commerce, the technical sophistication of industry and finance, the beauty
and orderliness, as well as cleanliness, of the cities, the degree of religious and intellectual toleration to be found
there, the excellence of the orphanages and hospitals, the limited character of ecclesiastical power, the
subordination of military to civilian authority, and the remarkable achievements of Dutch art, philosophy, and
science.
Needless to say, the wonder foreigners expressed was rarely unmixed with criticism, resentment, disdain, and
sometimes outright hostility. Numerous features of Dutch society under the Republic seemed aberrant or abhorrent
to outsiders. Until the late seventeenth century many were appalled by the diversity of churches which the
authorities permitted and the relative freedom with which religious and intellectual issues were discussed. Others
disapproved of the excessive liberty, as it seemed to them, accorded to specific groups, especially women, servants,
and Jews, who were invariably confined, in other European countries, to a lowlier, more restricted existence.
Foreign noblemen were apt to scoff at the bourgeois flavour of Dutch life and politics and the lack of a proper
social hierarchy.

Many a foreign gentleman travelling on the Dutch passenger bargesa routine conveyance found nowhere else in seventeenth century
Europe was disconcerted to find the most ordinary folk casually engaging him in conversation as if he were
just anyone, without the least regard for his rank.2 A German observer noted, in 1694, that servant girls in Holland
behaved and dressed so much like their mistresses that it was hard to tell which was which.3 The United
Provincesto give the Republic its official namewere widely perceived in Europe as a seedbed of theological,
intellectual, and social promiscuity which subverted the usual, and proper, relations between men and women,
Christians and non-Christians, masters and servants, nobles and non-nobles, soldiers and civilians, perversely
refusing to accord the noble, the soldier, and even the husband the honour and status which were their due.
Meanwhile, the political institutions of the Republic, according to most foreign observers, were worthier of
contempt than admiration.
Consequently, it was practically never the integrated reality of the 'New World' of the Dutch Republic which
outsiders wished to emulate. As a rule, far more interest was shown in adopting this or that innovation from among
the profusion of novelties in every field. Those eager for economic success studied Dutch methods of commerce
and finance and borrowed much that they found. From the 1590s down to around 1740, for roughly a century and a
half, the Republic exercised a general primacy in world shipping and trade and was the central reservoir of goods
of every conceivable type. It was the central storehouse not only of commodities from all parts of the globe but
also of information about them, techniques for storing and processing them, methods for classifying and testing
them, and ways of advertising and negotiating them. During the seventeenth century, even the greatest enemies of
Dutch commercial prosperity, such as Louis XIV's minister, Colbert, or the English ambassador, Sir George
Downingafter whom Downing Street is named assiduously imitated Dutch methods and sought to attract Dutch
skills. Inseparably entwined with Dutch primacy in world trade, the Republic, from the end of the sixteenth down
to the early eighteenth century, was also the technological leader of Europe and many visitors among them Peter the
Great of Russia, who visited Holland in 1697-8 and again in 1716-17concentrated on the technical inventions, from
new practices in shipbuilding to improved sluices, harbour cranes, timber-saws, textile looms, windmills, clocks,
and street lamps.4 Relatively few foreigners showed interest in agricultural innovation.

But those who did encountered much in Dutch drainage, horticulture, fodder crops, and methods of soil replenishment which could,
with profit, be applied elsewhere. A large part of the agricultural revolution in England, in the eighteenth century,
was based on techniques and innovations borrowed from the United Provinces. Other observers were struck by the
orderliness of Dutch civic life, the effectiveness of the welfare system, prisons, and penal practice, and the
remarkably low levels of crime which characterized Dutch society. Military men took a keen interest, especially in
the period down to 1648, in the military revolution carried through in the United Provinces, since the 1590s, by the
Stadholders Maurits and Frederik Hendrik, a revolution characterized not only by innovations in artillery, tactics,
fortification, siege techniques, and military transportation, but by a vast improvement in the discipline and
orderliness of the military. Together, the north and south Netherlands were the principal school of warfare of both
Protestant and Catholic Europe from the 1580s down to the middle of the seventeenth century and were again one
of the main schools of warfare, for Europe, from 1672 down to 1713, a period in which the Low Countries were
the strategic hub of the great struggle between Louis XIV and the European coalition ranged against him. Finally,
there was a constant stream of visitors more inclined to scholarly and artistic pursuitsamong them several of the
greatest philosophers of early modern times, Descartes, Locke, and Baylewho were attracted by the abundance of
libraries, scientific collections, and publishers in the United Provinces and, above all, the intellectual and religious
freedom to be found there. There was no other country, averred Descartes, 'où l'on puisse jouir d'une liberté si
entière'.5

During the seventeenth and eighteenth centuries, outsiders thought of the Republic as giving its citizens, and
foreign residents, greater 'freedom' than other European societies of the time and it is true that the politics and
culture of the Golden Age laid a special stress on 'freedom'. Thus, the only one of the many plays of Vondel, the
greatest writer of the Dutch Golden Age, to deal with a specifically Dutch themehis Batavische Gebroeders
(1663)dramatizes the struggle of the ancient Batavians (whom the seventeenth-century Dutch regarded as their
ancestors) to win their 'freedom' from the Romans.6 'The inhabitants', asserted the same German writer who
commented on the servant girls, 'love nothing so much as they do their freedom.'7 This celebrated 'freedom' of the
Dutch Republic was based on freedom of conscience. But as the English ambassador Sir William Temple wrote, around 1672, it extended much further, creating a 'general liberty and ease, not only in point of conscience,
but all others that serve to the commodiousness and quiet of life, every man following his own way, minding his
own business, and little enquiring into other men's.'8 The Italian Protestant writer Gregorio Leti, who settled in
Amsterdam in 1683, having lived in Italy, Geneva, and England, was delighted with what he found, contrasting the
genuine 'freedom' encountered in Holland with the corruption, institutionalized despotism, and lack of respect for
the individual, which, in his opinion, characterized the decayed Italian republics of Venice and Genoa.

...

από τον πρόλογο

[Chainis]

Κράτος υπόδειγμα από τότε μέχρι σήμερα.

[Nero]

http://www1.umassd.edu/euro/2005papers/harrison.pdf

[Dwarven Blacksmith]

Και τώρα έχουν το ΣΑΤΑΝΙΚΟ αλλά αυτός θέλει σύνταξη νωρίς, σιγά μη φτάσει αιώνα.

[Maspoli]

H περίοδος που έδωσε το διαχρονικό σύμβολο της φούσκας και η επιτυχία στηριγμένη στο μονοπώλιο του εμπορίου με την Ιαπωνία και στις πειρατείες στην Καραϊβική χαρακτηρίζεται success story και υπόδειγμα. Σε μια δεύτερη φάση θα μας μιλήσουν κάποιοι και για το παράδειγμα εντεπρενέρ Λάκυ Λουτσιάνο

[Μπίστης]

Πυρετός τους έπιασε τους Κατωχωρίτες να βγάζουν όσο το δυνατόν περισσότερα λεφτά
Από τις πιό αδιάφορες μονομανίες της Ιστορίας, σίγουρα όχι αδιάφορη γιά έναν ψυχίατρο.

[ΣΑΤΑΝΙΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ]

Τα δάκρυα των εθνολαϊκιστών ποτίζουν τους θαυμαστούς κήπους των οράνιε ανά τους αιώνας

[Nero]

Τα δάκρυα των εθνολαϊκιστών ποτίζουν τους θαυμαστούς κήπους των οράνιε ανά τους αιώνας

θα προτιμούσα ένα σύμβολο του φεντεραλιστικού-ρεπουμπλικάνικου χαρακτήρα της πολιτείας αλλά οκ

[Maspoli]

Τα δάκρυα των εθνολαϊκιστών ποτίζουν τους θαυμαστούς κήπους των οράνιε ανά τους αιώνας

[Nero]

It is evident by what has been discoursed in the former Chapter concerning the Rise of this State, (which is to be dated from the Union of Utrecht,) that it cannot properly be styled a Commonwealth, but is rather a Confederacy of Seven Sovereign Provinces united together for their common and mutual defence, without any dependance one upon the other. But to discover the nature of their Government from the first springs and motions, It must be taken yet into smaller pieces, by which it will appear, that each of these Provinces is likewise composed of many little States or Cities, which have several marks of Sovereign Power within themselves, and are not subject to the Sovereignty of their Province; Not being concluded in many things by the majority, but only by the universal concurrence of Voices in the Provincial States. For as the States-General cannot make War or Peace, or any new Alliance, or Levies of Money, without the consent of every Province; so cannot the States-Provincial conclude of any of those points, without the consent of each of the Cities, that, by their Constitution, has a Voice in that Assembly. And though in many Civil Causes there lies an Appeal from the Common Judicature of the Cities, to the Provincial Courts of Justice; yet in Criminal, there lies none at all; nor can the Soveraignty of a Province exercise any Judicature, seize upon any Offender, or pardon any Offence within the Jurisdiction of a City, or execute any common Resolution or Law, but by the justice and Officers of the City itself. By this, a certain Soveraignty in each City is discerned, the chief marks whereof are, The Power of exercising Judicature, levying of Money, and making War and Peace: For the other, of Coining Money, is neither in particular Cities or Provinces, but in the generality of the Union, by common Agreement.

The main Ingredients therefore into the Composition of this State, are the Freedom of the Cities, the Soveraignty of the Provinces, the Agreements or Constitutions of the Union, and the Authority of the Princes of Orange;

https://en.wikisource.org/wiki/Observat ... Chapter_II

[Υδράργυρος]

Οταν εμεις τρωγαμε βελανιδια...

[Nero]

Οταν εμεις τρωγαμε βελανιδια...

ακριβώς αγαπητέ,ακριβώς. Και όπως έχουμε ξαναπει,ευτυχώς στάθηκαν ευγενικοί και μας έδωκαν τα φώτα τους

https://www.politeianet.gr/books/978960 ... tam-185241

^φίλε μασπολι βλέπεις ότι δεν είναι μόνο οι φιλελέρες που αναγνωρίζουν τη συμβολή αυτού του υποδείγματος στον πολιτισμό μας. Είναι και ο Ηλιού

[ΣΑΤΑΝΙΚΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ]

[Maspoli]

^φίλε μασπολι βλέπεις ότι δεν είναι μόνο οι φιλελέρες που αναγνωρίζουν τη συμβολή αυτού του υποδείγματος στον πολιτισμό μας. Είναι και ο Ηλιού

Δε βλέπω γιατί θα έπρεπε να μου λέει κάτι αυτό το όνομα πάνω στα συγκεκριμένα πράγματα που ανέφερα. Και γενικά δε βλέπω γιατί θα έπρεπε να μου λέει κάτι