Ναπολέων Ζέρβας "ο μισθοφόρος"

[Highlander]

Αρχεία και αχρειότητες Του Θανάση Δ. ΣΦΗΚΑ |Ναπολέων Ζέρβας "ο μισθοφόρος": από τα απόρρητα αρχεία του ΕΔΕΣ|, πρόλογος Μπάμπης Γραμμένος, εισαγωγή Θεόδωρος Δ. Σαμπατακάκης, παρουσίαση - σχολιασμός Λευτέρης Αποστόλου, εκδόσεις Φιλίστωρ, Αθήνα 2005

Παρά τον αυξανόμενο όγκο των σχετικών δημοσιευμάτων, η ιστορία της δεκαετίας του '40 παραμένει ημιτελής, καθώς η "νέα" τάση είναι τα αφαιρετικά, αποσπασματικά και εμπειρικώς έωλα σχήματα. Και γι' αυτό τον λόγο, συνεπώς, είναι ευπρόσδεκτη κάθε προσπάθεια ανάδειξης νέων τεκμηρίων ή, στην περίπτωση αυτού του βιβλίου, διεύρυνσης της προσβασιμότητας σπάνιων ή "ξεχασμένων" πηγών. Εδώ πρόκειται για την αναδημοσίευση μέρους του αρχείου του ΕΔΕΣ, που περιήλθε στα χέρια του ΕΛΑΣ στα τέλη του φθινοπώρου 1943 και πρωτοδημοσιεύθηκε από τον Λευτέρη Αποστόλου στην |Ελεύθερη Ελλάδα| το 1945. Η παρούσα έκδοση εμπλουτίζεται με στοιχεία από το προσωπικό αρχείο του Αποστόλου, εφημερίδες της περιόδου 1945-1947 και τον αντιστασιακό τύπο του 1942-1944. Τα έγγραφα αυτά επιβεβαιώνουν, αποσαφηνίζουν και τεκμηριώνουν ορισμένες από τις αιτιάσεις σχετικά με τον ρόλο, τον χαρακτήρα, την οργάνωση, τα κίνητρα και τη συμπεριφορά του ΕΔΕΣ και του αρχηγού του. Μετά την καθυστερημένη και προβληματική έξοδο του Ζέρβα στο βουνό τον Ιούλιο του 1942, ο ΕΔΕΣ αναπτύχθηκε από τους Βρετανούς ως αντίβαρο στον ΕΛΑΣ από τις αρχές του 1943. Τότε η "Σοσιαλιστική Λαϊκή Δημοκρατία" του καταστατικού του ΕΔΕΣ (σσ. 43-44) αντικαταστάθηκε από τη δήλωση υποταγής του Ζέρβα στους Βρετανούς και στον Γεώργιο Β', και ο αρχηγός του ΕΔΕΣ ανέλαβε διμέτωπο αγώνα εναντίον ξένων κατακτητών και γηγενών κομμουνιστών. Για τον Ζέρβα, ο αγώνας αυτός ήταν "κατά 90% πολιτικός και 10% στρατιωτικός" (σελ. 48) και διακρινόταν σε τρεις φάσεις: κατά των κατακτητών, κατά των κομμουνιστών, και εν συνεχεία για την "προσαρμογή του Ελληνικού Λαού προς τας μεταπολεμικάς πολιτειακάς αντιλήψεις" (σελ. 49-50). Η αναντιστοιχία μεταξύ στόχου και μέσων δεν επηρέαζε τον μεταπολεμικό σχεδιασμό των πολιτικών στελεχών του ΕΔΕΣ, τα οποία ήδη από το καλοκαίρι του 1943 μοίραζαν μεταπολεμικά υπουργεία. Μάλιστα ο αρχηγός στις 2 Ιουλίου 1943 δέχθηκε εισηγήσεις να αποκλείσει από τον κατάλογο υπουργών δωσιλόγους και φαιδρά πρόσωπα (σελ. 58). Η αλληλογραφία της οργάνωσης αποκαλύπτει πολλά για το ποιόν ορισμένων πολιτικών, κυρίως στελεχών που αλληλοκατηγορούνταν ως "αρριβίστες και υστερόβουλοι συμφεροντολόγοι", ενώ κάποιοι άλλοι προσπαθούσαν να θησαυρίσουν με διάφορους τρόπους: κάποιος, λ.χ., δεν ζήτησε από τον αρχηγό υπουργεία και "Διευθυντιλίκια Τραπέζης", παρά μόνον "μια ή δυο εκλεκτές αντιπροσωπείες περιωπής λ.χ. ατμόπλοια, αυτοκίνητα, βενζίνες. Αυτό φθάνει" (σελ. 73, 69, 71). Από τα στρατιωτικά στελέχη, κάποιοι κατατάσσονταν από συμφέρον, ιδιοτέλεια και φιλοδοξία (σελ. 85), ορισμένοι αξιωματικοί επιζητούσαν "καλοφαγία" και "καλοπέραση" (σελ. 81), ενώ ένας από αυτούς, ο οποίος απολάμβανε και "λιγάκι κεχρί με τα κοριτσόπουλα", έχανε στην πόκα αρκετά χρήματα και έμενε "άφραγκος και ατσίγαρος". Ο ίδιος αξιωματικός, όταν βρήκε τον χρόνο να σκεφθεί και άλλα πράγματα, αποφάσισε ότι ήταν προτιμότερο να πεθάνει κανείς πολεμώντας τους ΕΑΜίτες παρά τους Γερμανούς (σελ. 99-100). Ένας άλλος, ο Θ. Σαράντης, νομάρχης Τρικάλων, περισσότερο πρακτικός, πρότεινε τη βίαιη διάλυση του ΕΛΑΣ και τη δολοφονία στελεχών του ΕΑΜ (σελ. 93). Πολιτικά και στρατιωτικά στελέχη ζητούσαν από τον Ζέρβα εκατομμύρια δραχμές και εκατοντάδες λίρες, και ο αρχηγός, βλέποντας "πώς όλων το μυαλό έχει θολώσει από το χρυσάφι", τους προέτρεψε να αφήσουν "την βουλιμίαν την χρηματικήν" (σελ. 107, 106, 103). Αλλού ομάδες ανταρτών του ΕΔΕΣ διαλύονταν επειδή δεν πληρώνονταν (σελ. 156-157, 176-181), ενώ η Βρετανία χρηματοδοτούσε τον ΕΔΕΣ με δύο λίρες για κάθε ένοπλο αντάρτη. Τον Σεπτέμβριο του 1943 Βρετανός αξιωματικός έγραψε στον Ζέρβα ότι "το θέαμα" των ανταρτών του στις επιχειρήσεις του περασμένου Ιουλίου ήταν "πολύ απογοητευτικόν", ιδίως όταν ο ΕΔΕΣ είχε υποβάλει στους Βρετανούς καταστάσεις με μια εξαιρετικά διογκωμένη δύναμη (21.000), με σκοπό να διογκωθεί αναλόγως και το ποσό των προς είσπραξη λιρών (σελ. 183-184). Σημαντικό μέσο επιδίωξης των σκοπών του ΕΔΕΣ ήταν η προπαγάνδα κατά του ΕΑΜ, μετά την επικράτηση του οποίου η ελευθερογαμία, τα αφροδίσια και οι εκτρώσεις θα αποσυνέθεταν την ελληνική κοινωνία (σελ. 189-190)~ πράγμα αναμενόμενο από ένα κίνημα που χειροτονούσε γαϊδούρια σε μητροπολίτες, φορώντας τους άμφια και καλυμμαύχια (σελ. 192). Κατά τι σοβαρότερη ήταν η κατηγορία ότι το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ αποσκοπούσε στην κατάληψη της εξουσίας και στην εκχώρηση της Μακεδονίας στους Βουλγάρους (σελ. 218). Απαντώντας, ο Αποστόλου παρουσιάζει έγγραφα που αφορούν τις σχέσεις του ΕΔΕΣ με αντικομμουνιστικές οργανώσεις, τις δωσιλογικές κυβερνήσεις, τα Τάγματα Ασφαλείας και τους κατακτητές. Το 1943 στελέχη του ΕΔΕΣ τοποθετούνταν από τον υπουργό Εσωτερικών Ταβουλάρη "εις θέσεις Δημάρχων προαστίων, εις Υπουργεία και λοιπάς δήθεν εμπιστευτικάς (!) θέσεις με σκοπόν αντιδράσεως κατά Καΐρου ή 'Βουνών'", γεγονός που "υποσκάπτει [...] την εμπιστοσύνην του Λαού και των Άγγλών" στην οργάνωση (σελ. 294). Ίσως αυτές οι πτυχές της σύνθεσης, της δράσης και των στόχων του ΕΔΕΣ να είναι γνωστές. Στο βιβλίο αυτό όχι μόνον επιβεβαιώνονται αλλά παράλληλα αποκαλύπτεται το εύρος των αιτιάσεων κατά του ΕΔΕΣ και του αρχηγού του με βάση την εσωτερική αλληλογραφία της οργάνωσης.

[Highlander]

Έτσι ίσως μπορεί να κατανοηθεί το σημείωμα του οπλαρχηγού του ΕΔΕΣ Κωνσταντίνου Βόιδαρου προς το Γερμανικό Φρουραρχείο Άρτας τον Νοέμβριο του 1943: "εμή η μη κομμουνισταί δεν χτιπάμε τους Γερμανούς δεν έχομε τίποτα με τα Γερμανικά στρατεύματα. Μόνο εμής πολιμάμε τους κομμουνιστάς και αμήτες [...] Εμής η καθάριι φασιστέ δεν σας πηράζομη ποτές. Έχιτε το λόγω της Ελληνικής μας τημής [...] Κύριε Φρούραρχε σας κάνω έκλιση διά τον Ελληνικόν να σκοτόνιτε και να τημορίτε τους κομμουνιστάς και όχη όλους τους Έλλινας διότι δεν ύμαστε όλη εχθρί σας και πάλην σας δίδομε τον λόγον μας ότι δεν πιράζομε Γερμανούς στρατιώτας" (316-317).

Το όνομα του πραγματικού εχθρού αποδίδεται ορθογραφικά όπως πρέπει --δύο μ, το νι με ι. Ο Βόιδαρος εδώ ήξερε τι έλεγε και τι έγραφε.

Ο Θανάσης Δ. Σφήκας είναι ιστορικός, δίδαξε από το 2002 έως το 2013 στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και από το 2013 διδάσκει στο ΑΠΘ.

[Yochanan]

NSFC - κρατήστε μακριά από την παρακάτω φωτο παιδιά και κομούνια

Spoiler

[Παλαιοελλαδίτης]

Αυτό με τον Βόιδαρο είναι μεγάλο στοκουμέντο. Οπως έχει αναφέρει στη διατριβή του ο Τζούκας, η γνησιότητα του ανωτέρω αμφισβητείται έντονα, ειδικά από τη στιγμή που δεν έχει βρεθεί και το πρωτότυπο έγγραφο.

Υ.Γ. Ρε μήπως όντως μεταφέρθηκα στο πχορουμ του 2009;

[Καλαβρία]

Τον Ζερβα θελουν να το βγαλουν μισθοφορο και στην Σιπερια

ο λογος γιατι και αυτος ειχε εν μερει αρβανιτικη καταγωγη

οποτε το οτι πηρε παραμαζωμα τους αλβανοτσαμηδες δεν εχει να κανει με ''''εθνοθρησκευτικα κρητηρια ''''

τα ιδια δηλαδη που κανουν και με τον Μποτσαρη

[Golden Age]

ο ΕΔΕΣ αναπτύχθηκε από τους Βρετανούς ως αντίβαρο στον ΕΛΑΣ από τις αρχές του 1943

Ο ΕΔΕΣ ιδρύθηκε πριν τον ΕΛΑΣ, αλλά κατα τ' άλλα ήταν..."δουλειά των Βρεττανών ως αντίβαρο στον ΕΛΑΣ".

Αριστερά. Χωρίς εξαπάτηση δεν μπορεί να υπάρξει.

[brb και tyt]

Και οι ιδεολογικοί πρόγονοι της Ναζιστικής Χρυσής Αυγής ήταν με τους Γερμανούς.

Και αυτοαπποκαλούνται εθνικιστές. Και οι ψηφοφόροι τους πιστεύουν.

[Golden Age]

Όσον αφορά τις θεωρίες περι "μισθοφόρου", σε αυτό το hoax της Αριστεράς είχε προ πολλού απαντήσει ο καθ' ύλην αρμόδιος:

[southern]

Έχει μείνει αξέχαστος στους Τσάμηδες ο Ζέρβας.

[Καλαβρία]

Και οι ιδεολογικοί πρόγονοι της Ναζιστικής Χρυσής Αυγής ήταν με τους Γερμανούς.

Και αυτοαπποκαλούνται εθνικιστές. Και οι ψηφοφόροι τους πιστεύουν.

Οι ψηφοφοροι τους [ οι περισσοτεροι ]
ψηφιζουν αυτο που βλεπουν
Τωρα αν η ηγεσια τους πιστευει στον Πανα ,
και υμνει τον ..ηρωα Χιτλερ
[πριν 20 χρονια αυτο ηταν φανερο για αυτο στις εκλογες περνανε 0,5 τα 100]
αυτο δεν ειναι σε θεση να το εχουν υποψιν τους οι πλειοψηφεια των σημερινων ψηφοφορων τους

Οσο εθνικιστες ειναι αυτοι
αλλο τοσο αριστερος ειναι οι Ζαιοι και αλλο τοσο Κεντροδεξιος η ΝΔουλα

[Καλαβρία]

Έχει μείνει αξέχαστος στους Τσάμηδες ο Ζέρβας.

viewtopic.php?f=11&t=9045&start=30