Το ποίημα/θρήνο που έγραψε ο (Αρβανίτης) Μανώλης Μπλέσσης για να θρήνησει την πτώση της Κύπρου στους Οθωμανούς το 1570 αναφέρεται, ανάμεσα σε άλλα ονόματα εφιππων στρατιωτών, και σε κάποιον στρατιώτη Λιόπεση που έχασε την ζωή του υπερασπίζοντας την Λευκωσία. Ας το δούμε αυτό.
Το κείμενο που ακολουθεί είναι απ’ το ποίημα/θρήνο του Μανώλη Μπλέσση για την “απώλεια” της Λευκωσίας (Manoli Blessi, La Presa di Nicosia), όπως δημοσιεύθηκε στα “Μνημεία Ελληνικής Ιστορίας”, Τόμος 9, σελίδα 262, του Κωνσταντίνου Σάθα. Αναφέρεται σε ορισμένους απ’ τους νεκρούς έφιππους στρατιώτες που “χάθηκαν” στην μάχη της Λευκωσίας.
“Dove è Stigni, e chel Canacchi,
Mexsa, Lopossi, et Borbatti,
con Andruzzo dal mustacchi,
Petro Bua, cum Stamatti,
chie andama como ‘l gatti,
al buscade andavan stretti?”
Ας το μεταφράσουμε…
“Που είναι ο Στίνης κι εκείνος ο Κανάκης,
Ο Μέξας (Μέξης), ο Λιόποσσης (Λιόπεσης) κι ο Μπορμπάτης (Μπαρμπάτης),
με τον Ανδρούτσο με το μουστάκι (τον μουστακάτο),
ο Πέτρος Μπούας, με τον Σταμάτη,
οι οποίοι μαζί (αντάμα) σαν γάτοι,
πηγαιναν αγκαλιασμένοι στα καρτέρια (σκοπιές η ενέδρες);”
Στη δυτικη Ηπειρο τωρα…..
Οι πρόγονοι των Τουρκοτσάμηδων, με την υποστήριξη των Οθωμανών, ήρθαν σε σύγκρουση με τους Μαζαρακαίους (Αρβανίτες) που ήταν ήδη εγκατεστημένοι εκεί
Αυτό προκάλεσε την αντίδραση των Μπούιων (Αρβανιτών) της Κέρκυρας, οι οποίοι, με την βοήθεια των Βενετών, αποβιβάσθηκαν στην Θεσπρωτία και κατέστρεψαν ολοσχερώς το Αλβανοτσάμικο Μαργαρίτι το 1572.
Το ποίημα του (Αρβανίτη) Μανώλη Μπλέση “Sopra la presa de Margaritin” αναφέρεται κι εξυμνεί αυτό το γεγονός….
Δηλαδή έχουμε έναν Αρβανίτη πολύ πριν το 1821 η τον νεοελληνικό διαφωτισμό.
που να θρηνεί την πτώση της ελληνικής Λευκωσίας
και να εξυμνεί την πτώση του Αλβανοτσάμικου Μαργαριτίου.
Η ελληνική και μη αλβανική συνείδηση στο μεγαλείο της.
Αρβανίτες Μπούιοι στη Βενετία μετά τη φυγή του από το Μωριά
»Η Βενετία εχει πολλά μνημεία .
Φυσικά, για τους Έλληνες, τα μνημεία που σχετίζονται με την ίδρυση και δραστηριότητα της Ελληνικής κοινότητας (Scuola e Nazione Greca η απλούστερα Scuola dei Greci) έχουν πολύ μεγάλη αξία . Τέτοια μνημεία είναι φυσικά ο Αγιος Γεώργιος των Ελλήνων, αλλά και τα κτήρια που σχετίζονται με την ίδρυση και λειτουργία της κοινότητας εκείνης το 1494.
Οι Μπούιοι/Αρβανίτες ήταν απ’ τα ιδρυτικά μέλη της κοινότητας εκείνης κι ο πολυπληθέστερος πληθυσμός της, στην αρχή τουλάχιστον.
Θα βρείς τα ονόματα των Μπούιων/Αρβανιτών ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη αυτής της κοινότητας τον Νοέμβριο του 1494, όπως θα τους βρείς, λίγο αργότερα, να υπογράφουν και την αίτηση για την ανέγερση του Ναού του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων.
Υπήρχαν κι άλλες “εθνικές’ κοινότητες σ’ εκείνη την πόλη.
Σε μικρή λοιπόν απόσταση απ’ τα κτήρια που στέγαζαν την Ελληνική Κοινότητα της Βενετίας βρίσκεται ένα άλλο κτήριο-μνημείο. Είναι το κτήριο που είναι γνωστό με την ονομασία “Scuola di Santa Maria degli Albanesi”. Το κτήριο αυτό στέγαζε τα χρόνια εκείνα την Αλβανική Κοινότητα της Βενετίας, την “εθνική” κοινότητα των Αλβανών της Βενετίας οι οποιοι προερχονταν από τους πολεμιστες του Καστριωτη που κατεφυγαν εκει απο τη βορεια Αλβανια.
Η Αλβανική Κοινότητα της Βενετίας ιδρύθηκε το 1447.
Την εποχή κατά την οποία οι πρώτοι Μπούιοι/Αρβανίτες αποβιβάσθηκαν στην Βενετία, στα τέλη του 15ου αιώνα,
η Αλβανική Κοινότητα λειτουργούσε ήδη.
Σε εκείνο τον μακρινό τόπο οι Μπούιοι/Αρβανίτες, χωρίς κανέναν καταναγκασμό,
επέλεξαν,
όχι απλά να μην ενταχθούν στη ήδη υπάρχουσα αλβανική κοινότητα
αλλά αντίθετα συνίδρυσαν με άλλους Ελληνες την κοινότητα των Γραικών.

