Σε μια ιστορική απόφαση που αναμένεται να αλλάξει τα δεδομένα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα προχώρησε στην ανακήρυξη της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) στο Ιόνιο Πέλαγος, καλύπτοντας μια εκτεταμένη περιοχή που φτάνει μέχρι το ακρωτήριο Ταίναρο, το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η απόφαση αυτή, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) στις 17 Απριλίου 2025 (Τεύχος Α’ 59/17.04.2025), αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) της 10ης Δεκεμβρίου 1982, όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ.
Τα Όρια της Νέας ΑΟΖ
Η περιοχή που ορίστηκε καλύπτει ένα μεγάλο τμήμα του Ιονίου Πελάγους, με συντεταγμένες που εκτείνονται από το βορρά, κοντά στην Κέρκυρα, μέχρι το νοτιότερο σημείο, δυτικά της Κρήτης, πλησιάζοντας το Ταίναρο. Συγκεκριμένα, οι συντεταγμένες που δόθηκαν στο ΦΕΚ περιλαμβάνουν 16 σημεία, τα οποία σχηματίζουν ένα πολύγωνο:
Βορειότερο σημείο (1)**: 39°57’38,46″ N, 18°57’27,29″ E (κοντά στην Κέρκυρα ή ελαφρώς δυτικότερα, στη θάλασσα).
Νοτιότερο σημείο (16)**: 35°34’08,15″ N, 18°20’39,39″ E (δυτικά της Κρήτης, κοντά στα όρια του Ιονίου).
Ανατολικότερο σημείο (16Α)**: 36°23’07,09″ N, 22°28’58,85″ E (κοντά στην Πρέβεζα ή την Πάργα, πλησιάζοντας την ηπειρωτική Ελλάδα).
Δυτικότερο σημείο (14-15)**: 18°15’39,37″ E (στη μέση του Ιονίου Πελάγους).
Η περιοχή αυτή περιλαμβάνει τα νησιά του Ιονίου (Κέρκυρα, Παξοί, Λευκάδα, Ιθάκη, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος) και εκτείνεται δυτικά σε ανοιχτά θαλάσσια τμήματα, καλύπτοντας μια τεράστια έκταση που ενισχύει τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας.
Στοιχεία από το ΦΕΚ
20250100059
Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα Υπ’ Αριθμ. 33, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, η ανακήρυξη της ΑΟΖ βασίζεται στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, όπως αυτά απορρέουν από τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Το άρθρο 1 του διατάγματος καθορίζει τα όρια της ΑΟΖ, ενώ το άρθρο 2 ορίζει ότι η ισχύς του διατάγματος αρχίζει από την ημερομηνία δημοσίευσής του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή στις 17 Απριλίου 2025.
Σημασία της Απόφασης
Η ανακήρυξη της ΑΟΖ στο Ιόνιο έχει πολλαπλές διαστάσεις:
Οικονομική: Η Ελλάδα αποκτά αποκλειστικά δικαιώματα εκμετάλλευσης φυσικών πόρων (αλιεία, υδρογονάνθρακες, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) στην περιοχή.
Γεωπολιτική: Ενισχύεται η θέση της Ελλάδας στη Μεσόγειο, ιδιαίτερα σε σχέση με γειτονικές χώρες όπως η Αλβανία και η Ιταλία, με τις οποίες μοιράζεται θαλάσσια σύνορα στο Ιόνιο.
Περιβαλλοντική: Η ΑΟΖ επιτρέπει καλύτερο έλεγχο για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, μιας περιοχής γνωστής για τη βιοποικιλότητά της.
Αντιδράσεις και Επόμενα Βήματα
Αναμένεται ότι η απόφαση αυτή θα προκαλέσει διπλωματικές αντιδράσεις από γειτονικές χώρες, αν και εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται να υπάρχουν επικαλύψεις με τις δικές τους θαλάσσιες ζώνες. Η Ελλάδα, ωστόσο, φαίνεται να κινείται με βάση το διεθνές δίκαιο, κάτι που της δίνει ισχυρό έρεισμα σε πιθανές διαπραγματεύσεις. Παράλληλα, η ανακήρυξη της ΑΟΖ μέχρι το Ταίναρο ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω οριοθετήσεις, ίσως στο Αιγαίο μέχρι και την Ανατολική Μεσόγειο, αν και αυτό παραμένει ένα πιο σύνθετο ζήτημα λόγω των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Η ανακήρυξη της ΑΟΖ στο Ιόνιο αποτελεί ένα τολμηρό βήμα για την Ελλάδα, που ενισχύει τη θέση της στη Μεσόγειο και θέτει τις βάσεις για την αξιοποίηση των φυσικών της πόρων, με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και το περιβάλλον. Φαίνεται πως το ΥΠΕΞ δούλευε εντατικά εδώ και 2 χρόνια για το θέμα, ενώ το απαραίτητο βήμα ήταν ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός που υπέγραψε ο νέος ΥΠΕΝ λίγες μέρες μετά την τοποθέτησή του στο υπουργείο.
ισραηλινοι.
