Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα

[Golden Age]

Και ο Χίτλερ όμως, έχει υπάρξει επικριτικός προς το καθεστώς του Φράνκο (και μάλιστα απο αντικαπιταλιστική σκοπιά), επισημαίνοντας επιπλέον σε εκείνη του την κριτική, πως τις ενισχύσεις στον ισπανικό εμφύλιο τις είχε στείλει προς υποστήριξη της Φάλαγγας (την οποία έβλεπε παραγκωνισμένη απο το καθεστώς).

Τρίχες κατσαρές, ιστορικά δε τεκμηριωμένη η πονηριά και η διπροσωπία του ψυχοπαθούς. Προς άρση παρεξήγησης, δεν αμφισβητώ ότι πρόκειται για αληθινά λόγια του (αν και δεν θυμάμαι κατά πόσον τα καταγράφουν οι Χιού Τόμας και Άντονι Μπίβορ - σίγουρα πάντως δεν τα αναφέρει ο Ζωρζ Ρου που διαβάστηκε το καλοκαίρι). Όμως:

1) Το κίνημα έσκασε στις 17 Ιουλίου, ο Κουνιαδίσιμο ζήτησε ναζιστική συνδρομή στις 22, ο Χίτλερ το αποφάσισε στις 26 και τα πρώτα 24 Γιούνκερ προσγειώθηκαν στο Μαρόκο στις 30. Ποιο φρανκικό καθεστώς και ποιοι Φαλαγγίτες οι οποίοι τότε ακόμη δεν αριθμούσαν παρά μερικές 100άδες ένοπλους σε όλες τις ισπανικές πόλεις συνολικά; Όταν μάλιστα οι λόγοι της γερμανικής παρέμβασης και αρχικά και καθ' όλη τη διάρκεια του εμφυλίου δεν είχαν να κάνουν καν με την ίδια την Ισπανία (αλλά με Γαλλία-Ιταλία).

2) Εάν ο Αντόλφ ήθελε να στηρίξει τους Φαλαγγίτες, θα τους συνέδραμε σε κάποια φάση με συγκροτημένες μονάδες ξηράς. Αυτό δεν συνέβη ποτέ, άλλωστε η γερμανική δύναμη που το διάστημα 1936-1939 βρέθηκε στην Ισπανία δεν ξεπέρασε αθροιστικά τις 6.000 άνδρες (κατ' άλλους 5.000). Αντίθετα η βοήθειά του υπήρξε υλικοτεχνική (αεροσκάφη-εκπαιδευτές-τεχνικοί), άρα πλήρως ελέγξιμη και χρησιμοποιήσιμη από το επιτελείο του Φράνκο.

Είναι καταγεγραμμένη η αμφισβήτηση Χίτλερ και λοιπών επικεφαλής Ναζί στις στρατιωτικές ικανότητες του Κουνιαδίσιμου, όπως και γνωστός ο μη πολιτικός προσδιορισμός του τελευταίου (σε όλο το κίνημα διακήρυττε ότι αυτό έχει καθολικό και μόνον χαρακτήρα). Από εκεί όμως, μέχρι του ότι οι Γερμανοί τον ενίσχυσαν για χάριν της Φάλαγγας είναι επιεικώς πίπες.

Σαφώς υπήρχαν και άλλοι λόγοι για την εμπλοκή της Γερμανίας στον ισπανικό εμφύλιο.

Η Φάλαγγα όμως, υπήρξε ο συνεκτικός κρίκος της Γερμανίας και της εθνικιστικής παρατάξεως.

Όσον αφορά όμως την επιρροή της Φάλαγγας, αυτήν αυξήθηκε θεαματικά στα χρόνια του εμφυλίου. Με το πέρας της νίκης των εθνικιστικών δυνάμεων, οι Ισπανοί περισσότερο δήλωναν Φαλαγγίτες, παρά οτιδήποτε άλλο απο τις δυνάμεις των νικητών. Εαν μετά το πέρας του πολέμου, ο Φράνκο προέβαινε σε ελεύθερες εκλογές, η Φάλαγγα θα κέρδιζε συντριπτικά.


Όσον αφορά τη γερμανική εμπλοκή, αυτοί που την παρουσιάζουν υπερεκτιμημένα και αν της δώσουν μεγαλύτερες διαστάσεις απο αυτές που της αναλογούν, είναι η πλευρά των αριστερών. Παρουσιάζουν τη Γερμανία σχεδόν σαν "καταλύτη" της νίκης των εθνικιστών (για να επισημάνουν την ξένη υποστήριξη) ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να "αγνοήσουν" πχ την εμπλοκή της Σοβιετικής Αεροπορίας απο τη δική τους πλευρά.

[Golden Age]

O Xίτλερ στις συνομιλίες του με τον Μπόρμαν το Φλεβάρη του 1945, λέει σε μια στιγμή "δεν έπρεπε να είχα στηρίξει Φράνκο, γιατί δεν είναι ριζοσπάστης" και ότι οι "κόκκινοι" (ισπανοί δημοκράτες) ήταν τελικά περισσότερο κοντά σε αυτό που ο Χίτλερ ονόμαζε "επανάσταση" από ό,τι ο Φράνκο.

Η αλήθεια είναι ότι η δημοκρατική ισπανική κυβέρνηση έκανε τον Οκτώβρη του 1936 αναδιανομή της γης στους φτωχούς αγρότες και δήμευση των περιουσιών των ευγενών, κλήρου κλπ., την ίδια στιγμή που στις φρανκο-κρατούμενες περιοχές γινόταν ολοκληρωτική παλινόρθωση της φεουδαρχίας.

Δεν ξέρουμε ποια θέση θα έπαιρνε ο Χοσέ Αντόνιο σε αυτά τα ζητήματα αν ζούσε. Τι θα υπερίσχυε μέσα του, ο ριζοσπαστισμός ή η κομμουνιστοφοβία; Δύσκολο ερώτημα.

Και τα δύο θα υπερίσχυαν. Ο Χοσέ Αντόνιο δεν ήταν καπιταλιστής. Αλλά σίγουρα δεν ήθελε επικράτηση των "δημοκρατικών", οι οποίοι δεν ήταν παρα μια παγίδα της σταλινικής κομμουνιστικής παρατάξεως (ξέχωρα οι αναρχικοί).

Απλώς, εαν ζούσε και δεν είχε συλληφθεί ο Χοσέ Αντόνιο ίσως να ήταν αυτός που θα αποκτούσε κυρίαρχο ρόλο στον εμφύλιο και η Ισπανία να έπαιρνε άλλο δρόμμο απο την αστική δικτατορία του Φράνκο.

[Υπερκουλτουριάρης]

Η Κουβανική επανάσταση είναι περισσότερο παιδί του Χοσέ Αντόνιο, παρά του κλασσικού μαρξισμού-λενινισμού. Ακόμα και οι ακροβασίες του Φιντέλ, για να κρατήσει την χώρα αδέσμευτη, πηγάζουν από εκεί.

[Golden Age]

Δεν ξέρουμε ποια θέση θα έπαιρνε ο Χοσέ Αντόνιο σε αυτά τα ζητήματα αν ζούσε. Τι θα υπερίσχυε μέσα του, ο ριζοσπαστισμός ή η κομμουνιστοφοβία; Δύσκολο ερώτημα.

Γμτ μου έχω χάσει τους Λόγους Μάχης. Στην τελευταία του συνεντευξη, φυλακισμένος, τον ρωτά ο δημοσιογράφος, για το πως αισθάνεται που οι φαλαγγίτες του έγιναν μισθοφόροι των γαιοκτημόνων και απαντά ΔΕΝ ΘΕΛΩ ΝΑ ΤΟ ΠΙΣΤΕΨΩ.
Στον οικονομικό τομέα, ξεκάθαρα έγραφε πως η αριστερά έχει δίκιο.

Όπως βλέπεις ο ίδιος απαντά "δεν θέλω να το πιστέψω". Δεν τους επικρίνει γιατί δεν γνώριζε εαν ισχύει κάτι τέτοιο.

Και φυσικά δεν ίσχυε. Οι Φαλαγγίτες πολεμούσαν για να μην επικρατήσει ο κομμουνισμός όχι γιατί ήτανε "μισθοφόροι των γαιοκτημόνων", όπως τους παρουσίαζε η διαστροφή της κομμουνιστικής και της αναρχικής προπαγάνδας.

[Υπερκουλτουριάρης]

Παρέθεσα όλο το απόσποσμα, που τελικά είναι κατατοπιστικότερο. Φαίνεται πως και ο ίδιος, με τις λίγες πληροφορίες του να καταλαβαίνει πως έχουν πάρει λάθος δρόμο.

[Golden Age]

Παρέθεσα όλο το απόσποσμα, που τελικά είναι κατατοπιστικότερο. Φαίνεται πως και ο ίδιος, με τις λίγες πληροφορίες του να καταλαβαίνει πως έχουν πάρει λάθος δρόμο.

Μα δεν έχει πληροφορίες. Απλώς, στις πονηρές ερωτήσεις του δημοσιογράφου απαντά πως ΕΑΝ έχουν τα πράγματα έτσι όπως τα περίγράφει, τότε κάνουν λάθος.

Με την προϋπόθεση πως εαν ισχύει κάτι τέτοιο.

[Υπερκουλτουριάρης]

Εγώ υπεράσπιζα κάτι διαφορετικό,κάτι θετικό

Για το τι ίσχυε, απάντησες μόνος σου. Αστική δικτατορία χαρακτήρισες το καθεστώς Φράνκο. Συμφωνω. Ήταν αυτό το όραμα του Χοσε Αντόνιο;

[Golden Age]

Εγώ υπεράσπιζα κάτι διαφορετικό,κάτι θετικό

Για το τι ίσχυε, απάντησες μόνος σου. Αστική δικτατορία χαρακτήρισες το καθεστώς Φράνκο. Συμφωνω. Ήταν αυτό το όραμα του Χοσε Αντόνιο;

Αυτά τα λέει απαντώντας σε αυτά που του λέει ο δημοσιογράφος. Δεν υιοθετεί όμως τη λάσπη του δημοσιογράφου για τη Φάλαγγα. Γι' αυτό και λέει εαν. Το εγώ κλπ είναι η επισήμανση των δικών του θέσεων, απάναντι στα όσα του λέει ο δημοσιογράφος.

Άλλωστε και απο τα λεγόμενά του η κριτική που ασκείται είναι στην Αστική Δεξιά ("εγώ επεσήμανα ποιον δρόμμο πρέπει να ακολουθήσουν αλλιώς θα χάσουν", αυτά δεν τα λέει για τους Φαλαγγίτες αλλά για τους Δεξιούς, στους οποίους αναφέρεται άλλωστε).

Το καθεστώς του Φράνκο δεν ήταν όραμα ούτε του Χοσέ Αντόνιο, αλλά ούτε και της Φάλαγγας γενικότερα. Μόλις είχανε βγει απο έναν πόλεμο και ο κυρίαρχος πλέον ήταν ο Φράνκο. Η Γερμανία και η Ιταλία που ήτανε οι κύριοι υποστηρικτές της Φάλαγγας είχανε συμβιβαστεί με τον Φράνκο για τις ανάγκες της εποχής, οπότε ούτε υποστήριξη απο έξω θα είχαν εαν επιχειρούσαν κάτι (για άλλες χώρες ούτε λόγος, όλοι οι υπόλοιποι εναντίον τους θα ήταν). Και επίσης, μετά τον Χοσέ Αντόνιο, έλλειπε απο τη Φάλαγγα ένας ανάλογος χαρισματικός ηγέτης (άλλωστε είχανε παραδώσει την ηγεσία στον ίδιο το Φράνκο μεταπολεμικά, επίσης στα πλαίσια συμβιβασμών και πολιτικής στρατηγικής όπως το ότι αυτό τους επέτρεψε να είναι νόμιμο κόμμα και να έχουνε πολιτική δράση κλπ).

[Υπερκουλτουριάρης]

Τι είναι Δεξιά;
"Δεξιά δεν σημαίνει τίποτα άλλο από μια φιλοδοξία να διατηρηθει μια άδικη οικονομική οργάνωση"
Τι είναι Έθνος;
" Αυτό που μετατρέπει τους λαούς σε Έθνος, δεν είναι αυτό ή το άλλο χαρακτηριστικό της φυλής, της γλώσσας ή του κλίματος, αλλά το γεγονός πως προορίζονται για μια παγκόσμια αποστολή. .... Είμαστε Έθνος όταν κατορθώνουμε να επιτελέσουμε μια αποστολή που δεν είναι γνώρισμα κανενός άλλου"
Αυτά ειπώθηκαν σε μια περίοδο που οι ναζί σχεδίαζαν κεντρα αναπαραγωγης νορδικών, οι κομμουνιστές εξόριζαν "αντιδραστικές εθνότητες και οι αγγλοσάξονες στηρίζονταν στην ληστεία ή την εξευτελιστική αντιμετώπιση σε έγχρωμους. Στο εθνικό ζήτημα είναι ντοστογιεφσκικός, πολύ προωθημένος και για τα γούστα μου.

[Golden Age]

" Αυτό που μετατρέπει τους λαούς σε Έθνος, δεν είναι αυτό ή το άλλο χαρακτηριστικό της φυλής, της γλώσσας ή του κλίματος, αλλά το γεγονός πως προορίζονται για μια παγκόσμια αποστολή. .... Είμαστε Έθνος όταν κατορθώνουμε να επιτελέσουμε μια αποστολή που δεν είναι γνώρισμα κανενός άλλου"

Πιο σκληροπυρηνικός απο το Μουσσολίνι:

[Sid Vicious]

Ενδιαφέρον το νήμα. Τα εθνικιστικά κινήματα του μεσοπολέμου τρέφαν απέχθεια απέναντι στη δεξιά όπως και απέναντι στον κομμουνισμό, ήταν ένα από τα κοινά των κινημάτων αυτών.

[Sid Vicious]

Και για να ιντριγκάρω λιγουλάκι το θέμα και μιας και αναφέρθηκε ο Κοντρεάνου, αφήνω πριν βγω έξω μια φράση του:
"Δεν με προβληματίζει τόσο ο Κομμουνιστικός κίνδυνος όσο το γεγονός ότι οι εργάτες μας πεινάνε. Ο κομμουνισμός δεν σκοτώνεται σκοτώνοντας τον Κομμουνιστή αλλά εξαλείφοντας την πείνα και την δυστυχία του προλεταριάτου"

[The Great Leader]

Ενδιαφέρον το νήμα. Τα εθνικιστικά κινήματα του μεσοπολέμου τρέφαν απέχθεια απέναντι στη δεξιά όπως και απέναντι στον κομμουνισμό, ήταν ένα από τα κοινά των κινημάτων αυτών.

Εξαρτάται. Τα ριζοσπαστικά εθνικιστικά κινήματα, που είχαν ως παράδειγμα και πρότυπο τον ιταλικό φασισμό, ήταν κατά της αριστεράς(λόγω του διεθνισμού)άλλα και κατά των συντηρητικών δεξιών μιας και έτρεφαν απέχθεια στην ελιτ. Δεν είναι τυχαίο ότι ο φασισμός είχε μεγάλη πέραση στους μικροαστούς και στους "νοικοκυραίους".Αυτή ήταν η μεγάλη δεξαμενή υποστηρικτών.Ο μικροαστός, ιδιαίτερα όταν εξαθλιωθεί, βλέπει με μίσος τον μεγαλοαστό που δεν μπορεί να φτάσει, άλλα και τον εργάτη που φοβάται μην πέσει στο ίδιο επίπεδο με αυτόν. Έτσι εξηγείται σε γενικό κανόνα το αντιαριστερό και αντιδεξιό μένος, αν και σε κάθε κίνημα ξεχωριστά, υπάρχουν ιστορικοί λόγοι. Ο Μουσολίνι, ως πρώην Σοσιαλιστής, μισούσε θανάσιμα το Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, άλλα δεν είχε τόσο μίσος για τους ιταλούς λενινιστές. Το μεγάλωμα του μέσα στην αριστερά έκανε τον Ντούτσε, έστω και συναισθηματικά, να είναι περισσότερο αντι-δεξιός. Ο Χίτλερ από την άλλη, έζησε τις ταραχές με τους Σπαρτακιστές και έφαγε το παραμύθι της "Πισωπλατης Μαχαιριάς". Στα μάτια του, οι Κομμουνιστές ήταν σαμποτέρ και προδότες, για αυτό ήταν και πιο εύκολη η χρήση του όρου "σοσιαλισμός".

[Golden Age]

Ενδιαφέρον το νήμα. Τα εθνικιστικά κινήματα του μεσοπολέμου τρέφαν απέχθεια απέναντι στη δεξιά όπως και απέναντι στον κομμουνισμό, ήταν ένα από τα κοινά των κινημάτων αυτών.

Εξαρτάται. Τα ριζοσπαστικά εθνικιστικά κινήματα, που είχαν ως παράδειγμα και πρότυπο τον ιταλικό φασισμό, ήταν κατά της αριστεράς(λόγω του διεθνισμού)άλλα και κατά των συντηρητικών δεξιών μιας και έτρεφαν απέχθεια στην ελιτ. Δεν είναι τυχαίο ότι ο φασισμός είχε μεγάλη πέραση στους μικροαστούς και στους "νοικοκυραίους".Αυτή ήταν η μεγάλη δεξαμενή υποστηρικτών.Ο μικροαστός, ιδιαίτερα όταν εξαθλιωθεί, βλέπει με μίσος τον μεγαλοαστό που δεν μπορεί να φτάσει, άλλα και τον εργάτη που φοβάται μην πέσει στο ίδιο επίπεδο με αυτόν. Έτσι εξηγείται σε γενικό κανόνα το αντιαριστερό και αντιδεξιό μένος, αν και σε κάθε κίνημα ξεχωριστά, υπάρχουν ιστορικοί λόγοι. Ο Μουσολίνι, ως πρώην Σοσιαλιστής, μισούσε θανάσιμα το Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, άλλα δεν είχε τόσο μίσος για τους ιταλούς λενινιστές. Το μεγάλωμα του μέσα στην αριστερά έκανε τον Ντούτσε, έστω και συναισθηματικά, να είναι περισσότερο αντι-δεξιός. Ο Χίτλερ από την άλλη, έζησε τις ταραχές με τους Σπαρτακιστές και έφαγε το παραμύθι της "Πισωπλατης Μαχαιριάς". Στα μάτια του, οι Κομμουνιστές ήταν σαμποτέρ και προδότες, για αυτό ήταν και πιο εύκολη η χρήση του όρου "σοσιαλισμός".

Πάντως τα ριαζοσπαστικά εθνικιστικά κινήματα δεν εξέφραζαν απέχθεια για τον εργάτη. Ίσα ίσα που ο εργάτης είχε αξιόλογη αναφορά σε αυτά. Τα δε μόνα κινήματα που κατέλαβαν την εξουσία με λαϊκή στήριξη (δηλαδή σε Γερμανία και Ιταλία), είχαν ισχυρή συμμετοχή εργατών στις τάξεις τους και γνεικότερα τους εργάτες με το μέρος τους.

[The Great Leader]

Τα φασιστικά και φασίζοντα κινήματα,ήταν σαν τα σημερινά κόμματα εξουσίας. Πολυσυλλεκτικά. Λογικό να υπήρχε και μερίδα εργατών-υποστηρικτών, όπως αντίστοιχα είχε εργατική υποστήριξη τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, ακόμα και τα συντηρητικά. Άλλα αυτό δεν αναιρεί ότι στην ουσία τους, αυτά τα κινήματα ήταν μικροαστικά.