Αρίστος έγραψε: 06 Οκτ 2022, 04:22
Golden Age έγραψε: 06 Οκτ 2022, 00:18
Η εξέγερση έχει παλμό και δυναμική, αμφισβητεί ευθέως το καθεστώς. Είναι κυρίως νεολαιίστικη. Δεν φαίνεται όμως να υπάρχει οργανωμένο κίνημα και μια χαρισματική ηγεσία. Οι μόνοι που φαίνονται οργανωμένοι είναι οι Κούρδοι, αλλά αυτοί δεν αρκούν. Οι εξόριστες ιρανικές οργανώσεις έχουν πάρει θέση;
Αν δεν υπάρξει οργανωμένο κίνημα που να αποσκπεί στην ανατροπή των Αγιατολλάχ, η εξέγερση πιθανόν να καταλαγιάσει, όπως και οι προηγούμενες εξεγέρσεις.
Ας δουμε μια παλιοτερη "επανασταση" που οργανωσε η CIA στο Ιραν προκειμενου να ανατρεψει τον Μοσαντεκ που κρατικοποιησε τα πετρελαια.
Με τα χρωματιστα τι πετυχαν οι πετρελαικες με την επανασταση.
Η βρώμικη επιχείρηση
Ετσι δόθηκε η γραμμή. Η κυβέρνηση Μοσαντέχ έπρεπε να ανατραπεί με τη βία, και από τον ιρανικό λαό να αφαιρεθούν οι κατακτήσεις που πέτυχε ύστερα από σκληρούς αγώνες.
Το καλοκαίρι του 1953 μπήκε σε ενέργεια η επιχείρηση AJAX. Με τη διάθεση εκατομμυρίων δολαρίων κινητοποιήθηκαν στους δρόμους φασιστικές ομάδες τραμπούκων με σκοπό να δημιουργήσουν κλίμα εμφύλιου πολέμου. Ομως, ο πληθυσμός, οι δημοκρατικές οργανώσεις και ο μαχητικός ισλαμικός κλήρος υποστήριζαν την πολιτική του Μοσαντέχ. Με δημοψήφισμα καταργήθηκε η ανίκανη μοναρχία και το καθεστώς του Σάχη.
Τα γεγονότα εξελίχθηκαν τώρα ραγδαία. Με υπόδειξη των Αμερικανών συμβούλων του ο Σάχης εγκατέλειψε προσωρινά τη χώρα, ενώ έφθασε στην Τεχεράνη ο στρατηγός της CIA Σβάρτσκοπφ για να συντονίσει τις ενέργειες της επιχείρησης AJAX. Ο υπεύθυνος πράκτορας της CIA Κιμ Ρούζβελτ θυμάται ότι: «Οσον αφορά στον αριθμό των πρακτόρων, δεν είμαι απόλυτα σίγουρος, αν ήταν έξι ή οκτώ άτομα. Υπήρχαν κάπου 700.000 ή 800.000 δολάρια. Στη διάρκεια όλης της επιχείρησης ξοδεύτηκαν κάπου 10.000 δολάρια... Εργάστηκαν βέβαια και μερικοί Ιρανοί, και αυτό που χρειάζονταν ήταν πρακτική καθοδήγηση και υποστήριξη... Δεν ήταν και πολύ δύσκολη η δουλιά, γιατί υπήρχαν πολλοί Ιρανοί που ήταν ενάντια στην κυβέρνηση και έτοιμοι να τη χτυπήσουν. Αυτό που χρειάζονταν ήταν λίγη υποστήριξη, βοήθεια και μερικές φορές μικρά χρηματικά ποσά...». Ο υποστράτηγος Τζορτζ Στιούαρντ της Στρατιωτικής Αποστολής των ΗΠΑ μιλάει ακόμα πιο καθαρά: «Οταν άρχισε η κρίση και κλονιζόταν η υπάρχουσα κατάσταση, αφήσαμε στην μπάντα τις αρχές μας - και μαζί με άλλα μέτρα θέσαμε το στρατό σε ετοιμότητα. Ολα τα όπλα που κρατούσαν οι στρατιώτες, όλα τα φορτηγά αυτοκίνητα και τα θωρακισμένα αυτοκίνητα ανίχνευσης προέρχονταν από την αμερικάνικη στρατιωτική βοήθεια...».
Προωθημένος αρχηγός των πραξικοπηματιών ήταν ο Ιρανός στρατηγός Ζαχεντί, που τον καιρό του Ρεζά Χαν είχε αναπτύξει ήδη στενές σχέσεις με τους χιτλερικούς. Στις 19 του Αυγούστου 1953 ένα αμερικάνικο θωρακισμένο τον έφερε στη λέσχη των αξιωματικών. Εκεί ανακοίνωσε ότι καθαιρέθηκε η κυβέρνηση του Μοσαντέχ, ενώ άρχιζε η έφοδος ενάντια στην έδρα της κυβέρνησης, καταλαμβάνονταν σημαντικές στρατηγικές θέσεις και κλείνονταν στη φυλακή οι πρώτοι συλληφθέντες. Κατευθυνόμενη από την αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη η επιχείρηση AJAX έληξε με πλήρη επιτυχία της CIA. Ετσι διαπιστώνει και ο τότε αρχηγός της CIA για μυστικές επιχειρήσεις, Τομ Ράιντεν, με ικανοποίηση: «Δεν ήταν η πρώτη επιτυχία αυτής της οργάνωσης (εννοεί τη CIA) στο εξωτερικό, ήταν, όμως, μια πολύ μεγάλη επιτυχία, επειδή ήταν μια περίπλοκη, δύσκολη και επικίνδυνη ενέργεια που εκτελέστηκε με επιτυχία με ένα μίνιμουμ ανθρώπινων δυνάμεων και χρημάτων. Το αποτέλεσμα ήταν η CIA να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση...».
Μόνο μια βδομάδα μετά την αναχώρησή του από την Τεχεράνη ο Σάχης πληροφορήθηκε την επιτυχία του πραξικοπήματος και μπόρεσε μαζί με τη γυναίκα του Σοράγια να πάρει το δρόμο της επιστροφής. Υστερα απ' αυτό, σημειώνει ο Αγγλος πρωθυπουργός Ιντεν στα απομνημονεύματά του: «Εκείνη τη νύχτα κοιμήθηκα ήσυχος και ευτυχισμένος!»...
Οι όροι των μονοπωλίων
Υστερα από το πραξικόπημα της CIA μπόρεσε ν' ανασάνει πάλι η μαφία των διεθνών μονοπωλίων πετρελαίου. Οι εθνικοποιημένες επιχειρήσεις ξαναδόθηκαν γρήγορα στα μονοπώλια πετρελαίου. Ετσι το άμεσο αποτέλεσμα του πραξικοπήματος ήταν η συγκρότηση ενός πολυεθνικού μονοπωλίου πετρελαίου, στο οποίο οι Αμερικανοί συμμετείχαν με πάνω από 40%. Κάτι ακόμα, το καθεστώς του Σάχη παραιτήθηκε από το 60% των εσόδων που προερχόταν από την άντληση πετρελαίου. Στις εταιρίες πετρελαίου χορηγήθηκαν ακόμα τα παρακάτω δικαιώματα:
Απεριόριστα δικαιώματα και πληρεξούσια για αναζήτηση, άντληση, παραπέρα επεξεργασία και μεταφορά του πετρελαίου.
Το δικαίωμα εκμετάλλευσης όλων των υπαρχόντων κοιτασμάτων πετρελαίου.
Απαλλαγή από δασμούς όλων των εμπορευμάτων που εισάγουν τα διεθνή μονοπώλια πετρελαίου, καθώς και των εξαγόμενων πετρελαϊκών προϊόντων.
https://www.rizospastis.gr/story.do?id=3360925
.