από wiki... κοπιπαστοραστική...
Προμνησία ονομάζεται η αίσθηση που έχει κάποιος ότι μία κατάσταση που βιώνει στο παρόν έχει επαναληφθεί ακριβώς στο παρελθόν. Συχνότερα χρησιμοποιείται ο όρος déjà vu (ντεζά βου) που στη γαλλική γλώσσα σημαίνει "ήδη ιδωμένο".
Η εμπειρία της προμνησίας συνοδεύεται συνήθως από μία αίσθηση "παράξενου", και αποδίδεται από το υποκείμενο της εμπειρίας σε όνειρό του, παρόλο το ότι υπάρχει η αίσθηση ότι η εμπειρία έχει πραγματικά υπάρξει στο παρελθόν. Το φαινόμενο είναι αρκετά συχνό και επίσημες έρευνες έχουν δείξει ότι περισσότερο από το 70% των ανθρώπων το έχουν βιώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Υπάρχουν αναφορές σε εμπειρίες προμνησίας στη λογοτεχνία του παρελθόντος, γεγονός που αποδεικνύει ότι το φαινόμενο δεν είναι νέο.
Επιστημονική έρευνα
Το φαινόμενο έχει ερευνηθεί εκτεταμένα τα τελευταία χρόνια από ψυχολογική και νευροφυσιολογική σκοπιά. Η εξήγηση που δίνεται είναι ότι πιθανότατα πρόκειται για μία ανωμαλία της μνήμης. Συγκεκριμένα ο εγκέφαλος εσφαλμένα "πιστεύει" οτι έχει καταγεγραμμένη μία εμπειρία, ενώ δεν την έχει.
Η εξήγηση αυτή στηρίζεται από το γεγονός ότι μπορεί μεν το άτομο να πιστεύει οτι η εμπειρία του έχει ξανασυμβεί, αλλά δεν είναι σε θέση να ανακαλέσει τη χρονική στιγμή ή τις συνθήκες. 
Άλλη μια εξήγηση αναφέρεται στην οπτική καθυστέρηση, δηλαδή πως υπάρχει μια καθυστέρηση στη μεταφορά του οπτικού ερεθίσματος από το ένα μάτι στον εγκέφαλο σε σχέση με το άλλο μάτι. Η θεωρία όμως αυτή απορρίφθηκε όταν καταγράφηκαν εμπειρίες προμνησίας και από τυφλούς ανθρώπους.
Έρευνες έχουν δείξει συσχέτιση της προμνησίας με διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια και η επιληψία.
Οι σχέσεις αυτές σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες υπονοούν ότι το φαινόμενο είναι μία νευρολογική διαταραχή στα ηλεκτρικά φορτία του εγκεφάλου, διαταραχή που φυσικά δεν είναι απαραίτητο να είναι σοβαρή αφού είναι αρκετά συνηθισμένη και καθημερινή σε πολλούς υγιείς ανθρώπους.Παραψυχολογία
Η προμνησία έχει ακόμα συσχετιστεί με μη επιστημονικά αποδεδειγμένα φαινόμενα όπως η μετενσάρκωση ή η εξωαισθητηριακή αντίληψη. Στην πρώτη περίπτωση, η αίσθηση της ανάμνησης που έχει το άτομο αποδίδεται στο ότι είχε μία παρόμοια εμπειρία σε προηγούμενη ζωή του. Στη δεύτερη περίπτωση, η εξήγηση που δίνεται είναι ότι το άτομο είχε "προφητέψει" την εμπειρία που βιώνει, μέσω π.χ. ενός ονείρου, ή μίας ασυναίσθητης συζήτησης που κάποτε είχε κάνει, οραματιζόμενος το μέλλον.
Τα είδη Προμνησίας
Υπάρχουν τρία ήδη προμνησίας, πρώτα το "déjà vécu" που σημαίνει «αυτό το έχω ξαναζήσει» και είναι η πιο συνηθισμένη μορφή προμνησίας. Στη συνέχεια είναι το "déjà senti" που σημαίνει “αυτό το έχω ξανανιώσει” και είναι αποκλειστικά συναισθηματική κατάσταση. Τέλος το "déjà visité" που η σημασία του είναι “αυτό το έχω ξανά επισκεφθεί” και είναι η μόνη αίσθηση η οποία έχει συγκεκριμένες χωρικές και γεωγραφικές διαστάσεις, σε αντίθεση με το "déjà vécu" και το "déjà senti" τα οποία είναι κυρίως ή και αποκλειστικά συναισθήματα.
Φαρμακολογία
Ορισμένα φάρμακα αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης déjà vu στον χρήστη, με αποτέλεσμα την έντονη αίσθηση ότι ένα γεγονός ή εμπειρία που βιώνεται αυτή τη στιγμή έχει ήδη βιώσει στο παρελθόν. Ορισμένα φαρμακευτικά σκευάσματα, όταν λαμβάνονται μαζί, έχουν επίσης εμπλακεί στην αιτία του déjà vu. Οι Taiminen και Jääskeläinen (2001) ανέφεραν την περίπτωση ενός κατά τα άλλα υγιούς άνδρα που άρχισε να βιώνει έντονες και επαναλαμβανόμενες αισθήσεις déjà vu όταν λάμβανε μαζί τα φάρμακα αμανταδίνη και φαινυλοπροπανολαμίνη για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της γρίπης. Βρήκε την εμπειρία τόσο ενδιαφέρουσα που ολοκλήρωσε την πλήρη πορεία της θεραπείας του και την ανέφερε στους ψυχολόγους για να τη γράψει ως μελέτη περίπτωσης. Λόγω της ντοπαμινεργικής δράσης των φαρμάκων και των προηγούμενων ευρημάτων από τη διέγερση με ηλεκτροδία του εγκεφάλου (π.χ. Bancaud, Brunet-Bourgin, Chauvel, & Halgren, 1994), Οι Tamminen και Jääskeläinen εικάζουν ότι το déjà vu εμφανίζεται ως αποτέλεσμα της υπερντοπαμίνης στις μεσαίες κροταφικές περιοχές του εγκεφάλου.
τι λέτε;
αυτόν τον γάτο τον έχεις ξαναδεί ίδιο στο ίδιο σημείο σαν να ήταν τώρα και ενώ δεν είχες βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος στην ζωή σου;
