Πηγη: https://www.newsit.gr/topikes-eidhseis/ ... i/3446004/Άγιο Όρος: Αυτή είναι η παλαιότερη βυζαντινή πανοπλία που εκτίθεται στη χώρα – Δείτε πως διασώζεται
Το Άγιο Όρος κρύβει μοναδικούς θησαυρούς που εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες. Ένας από αυτούς, είναι η βυζαντινή πανοπλία του 10ου αιώνα…
Ένας ακέραιος αλυσιδωτός θώρακας, όμοιος με αυτόν που φορούσαν οι Κέλτες πολεμιστές, είναι μεταξύ των πολύτιμων εκκλησιαστικών θησαυρών της Ιεράς Μονής Ιβήρων στο Άγιον Όρος. Η μοναδικότητά του έγκειται στο ότι είναι ο παλαιότερος, καθώς δεν έχει εντοπιστεί παρόμοιο εύρημα του 10ου αιώνα, στον ελλαδικό χώρο.
Η πανοπλία αυτή αποτελούσε μέρος του πολεμικού οπλισμού του στρατηγού Ιωάννη Τορνίκιου. Ο Ιβηρίτης στην καταγωγή Ιωάννης Τορνίκιος ήταν μεταξύ των κτητόρων της μονής το 979-980 και δώρισε στο μοναστήρι τον βυζαντινό θώρακα, που φορούσε ως επικεφαλής 12.000 Ιβηριτών ιππέων σε μάχες κοντά τον Άλυ ποταμό.
Σήμερα φυλάσσεται στο σκευοφυλάκιο της Μονής, μαζί με άλλα πολύτιμα εκκλησιαστικά κειμήλια και διατηρείται σχεδόν ακέραιος, παρότι δεν έχει συντηρηθεί. «Είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο αντικείμενο που σώζεται σε καλή κατάσταση. Αποτελείται από επίπεδους και στρογγυλούς κρίκους με διάμετρο στο 1 εκατοστό και αυτό κάνει τον θώρακα πολύ συμπαγή και αποτελεσματικό στα χτυπήματα, ενώ ταυτόχρονα είναι αρκετά ελαφρύς”, είπε στη voria.gr ο ερευνητής, μεταπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Α.Π.Θ, Ερρίκος Μανιώτης.
Σύμφωνα με τον μελετητή, το πάχος του κρίκου κυμαίνεται μεταξύ 1-1,6 χιλιοστά, το μήκος του θώρακα είναι 65-70 εκατοστά, που σημαίνει ότι κάλυπτε όλο το στήθος, και το πλάτος του 45-50 εκατοστά, ενώ δεν σώζονται τα μανίκια. Τέτοιου τύπου θώρακες ζύγιζαν περίπου 12-14 κιλά.
Η χρήση του αλυσιδωτού θώρακα χρονολογείται ήδη από τον 3ο π.Χ. αιώνα και συνδέεται με τους Κέλτες, ενώ από τον 4ο αιώνα μ.Χ. χρησιμοποιούνται ευρέως από τον ρωμαϊκό στρατό. Όπως αναφέρει ο κ. Μανιώτης, το πιο γνωστό και ίσως το μοναδικό παράδειγμα από τον ελλαδικό χώρο σχεδόν ακέραιου αλυσιδωτού θώρακα προέρχεται από το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας και χρονολογείται στον 13ο-15ο αιώνα.
Ένας παρόμοιος θώρακας, που όπως και αυτός της Μονής Ιβήρων χρονολογείται στον 10ο αιώνα, εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σόφιας και πιθανότατα ανήκε σε βυζαντινό αξιωματούχο, ενώ ένας τρίτος θώρακας της ίδιας εποχής που βρέθηκε σε τάφο στην ανατολική Γεωργία, σώζεται τυλιγμένος και βρίσκεται σε κακή κατάσταση.
Πιθανότατα ο θώρακας που φόραγε ο Στρατηγός Ιωάννης Τορνίκιος στη μάχη της Παγκάλειας το 978.
Ο Τορνικιος ειχε ηδη αποσυρθει σε μοναστηρι αλλα ο Αυτοκράτορας Βασιλειος Β' τον καλεσε και παλι σε υπηρεσια καθως κινδυνευε απο την στάση του Βάρδα Σκληρου.
Ετσι βγηκε απο το μοναστηρι (προφανώς φορώντας τη συγκεκριμενη πανοπλια) και επικεφαλης σωματος 12000 ανδρων ενώθηκε με τον στρατό του Βάρδα Φωκά και νικησαν τον επαναστάτη Βαρδα Σκληρό κοντα στην Καισάρεια και εν συνεχεία συνέτριψαν τη στάση του με τις μάχες των Βασιλικών Θερμών και της Σαρβένης διαδοχικα.
Με την συντριβη της στάσης ο Βασιλειος Β' ανταμειψε τους αδελφους Τορνικιους πλουσιοπάροχα. Στον Δαβιδ Τορνίκιο εδωσε απέραντα κτήματα στη Μ. Ασια ενω ο Τορνικιος (που ειχε ηδη γινει μοναχος και ηθελε να επιστρέψει εκ νεου στη μοναστικη ζωη) εγινε Σύγκελλος του Πατριαρχη Κωνσταντινουπολης και πηρε μερος των λαφυρων καθως 12 Κεντηνάρια χρυσου (περιπου 600 κιλα χρυσου) για τις υπηρεσιες του.
Ετσι ο Τορνικιος με αυτα τα λεφτα αντι να γυρισει στο μοναστηρι του πηγε στο Άγιο Όρος και έχτισε τη Μονή Ιβήρων και εμεινε εκει μεχρι το θάνατο του το 985. Εκει αφιέρωσε στην Παναγία την πανοπλια του που φορουσε κατα τη διάρκεια των μαχων που εδωσε κατα του Βάρδα Σκληρου.
