https://www.rizospastis.gr/page.do?publ ... &pageNo=29
Η κατάσταση στην ΕΣΣΔ πριν από τον Αύγουστο του 1991
Η όλο και μεγαλύτερη ανάμειξη των στοιχείων της αγοράς «χάραξε» την πορεία, μέσα από την οποία διαμορφώθηκε το κοινωνικό έδαφος για να ανδρωθεί και να επικρατήσει, τελικά, η αντεπανάσταση με όχημα την περεστρόικα. Το λεγόμενο «σκιώδες κεφάλαιο», αποτέλεσμα όχι μόνο των λαθεμένων οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων αλλά και της «μαύρης» αγοράς, εγκληματικών πράξεων, επιδίωκε την παλινόρθωση του καπιταλισμού, μέσα από τη στήριξη του οπορτουνισμού και την «άλωση» του ΚΚ.
Στα χρόνια της περεστρόικα ένα «τσουνάμι» οπορτουνιστικής και αστικής ιδεολογικής «πλύσης εγκεφάλου» κυριάρχησε στην κοινωνία. Από το «χρονοντούλαπο της Ιστορίας» ανασύρθηκε ό,τι μπορούσε να αξιοποιηθεί στην ανατροπή του σοσιαλισμού και τη διάλυση της ΕΣΣΔ, όπως ο εθνικισμός, ακόμη και ανορθολογικές αντιλήψεις.
Είναι επίκαιρο να υπενθυμίσουμε πως στα μέσα της δεκαετίας του '80 αναπτύχθηκε στην ΕΣΣΔ ένα κύμα αμφισβήτησης ακόμη και της υποχρεωτικότητας των εμβολίων στα παιδιά, όπως π.χ. του εμβολίου της διφθερίτιδας, με αποτέλεσμα μια δεκαετία μετά να εκτοξευθούν τα κρούσματα αυτής της ασθένειας.
Στις αρχές του 1991, ήδη μια σειρά από Σοβιετικές Δημοκρατίες (Λιθουανία, Εσθονία, Λετονία, Αρμενία, Γεωργία, Μολδαβία) κινούνταν στην κατεύθυνση της αποχώρησης από την ΕΣΣΔ. Στις υπόλοιπες Σοβιετικές Δημοκρατίες πραγματοποιήθηκε τον Μάρτη του 1991 δημοψήφισμα, όπου ψήφισαν 148,5 εκατομμύρια (79,5%) και υπέρ της διατήρησης της ΕΣΣΔ τάχθηκαν 113,5 εκατομμύρια, το 77,85%.
Η ηγεσία της ΕΣΣΔ, υπό τον Γκορμπατσόφ, ετοίμαζε ένα νέο «πανενωσιακό σύμφωνο», με το οποίο η Ενωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) θα μετονομαζόταν σε Ενωση Σοβιετικών Κυρίαρχων Δημοκρατιών, διατηρώντας μόνο χαλαρούς οικονομικούς και πολιτικο-στρατιωτικούς δεσμούς. Το νέο «πανενωσιακό σύμφωνο» θα έπρεπε να υπογραφεί στις 20 Αυγούστου, κάτι που δεν συνέβη μιας και προέκυψαν τα γεγονότα με την εμφάνιση της Κρατικής Επιτροπής Εκτακτης Ανάγκης (ΚΕΕΑ).