Chainis έγραψε: 05 Νοέμ 2020, 19:35
Νικόλαος Χριστοδούλου ή Σολιώτης, καταγόμενος από το χωριό Σολος Καλαβρύτων.
Στις 14 Μαρτίου του 1821 φόνευσε τρεις Τούρκους φοροεισπράκτορες τους επονομαζόμενους "Τσιπογλαίους" στην θέση "Πόρτες" κοντά στο χωριό Αγρίδι των Καλαβρύτων. Χτύπησε επίσης πριν τις 20 Μαρτίου του 1821 περισσότερους από 60 Τουρκαλβανούς κοντά στα χάνια της Βερσοβάς και εξακολούθησε να συναθροίζει και άλλους επαναστάτες, έχοντας και επαναστατική σημαία.
Επίσης στις 17 Μαρτίου ο Χονδρογιανης με τους ανθρώπους του σκότωσε Τούρκους που επέστρεφα στην Τριπολιτσα κοντά στην χελωνοσπηλια.
Επίσης στις 21/03 επετεθηκαν στους Τούρκους των Καλαβρύτων και τους έκλεισαν στο κάστρο που το κατέλαβαν την επόμενη μέρα.
Επίσης στις 17/03 στην Τσιμοβα (Αρεόπολη) οι Μανιάτες του Μαυρομιχάλη κήρυξαν την επανάσταση.
Οι Τσάκωνες δεν είχαν κινηθεί τότε.
Ο Σολιώτης ίσως μετά από ενθάρρυνση του προκρίτου Σωτηρίου Χαραλάμπη και οι Χονδρογιανναίοι με την συγκατάθεση του προκρίτου Ασημάκη ΖαΪμη . Κατ' άλλους χωρίς την έγκριση των προκρίτων.
Στα Καλάβρυτα, πρώτος ο Νικόλαος Χριστοδούλου ή Σολιώτης, μαζί με τον Αναγνώστη Κορδή και άλλους κλέφτες, στις 14 * Μαρτίου 1821 έστησαν ενέδρα και χτύπησαν στην τοποθεσία «Πόρτες» κοντά στο χωριό Αγρίδι τρεις γυφτοχαρατζήδες και τρεις ταχυδρόμους που μετέφεραν επιστολές του Καϊμακάμη της Τριπολιτσάς Μεχμέτ Σαλίχ στον Χουρσίτ πασά στα Ιωάννινα, μετά από παρότρυνση του Σωτήρη Χαραλάμπη.
* ή 13 ή 16 ή 18
https://sites.google.com/site/nikosmpal ... -1832-m-ch
Μεταξύ των Τούρκων που χτύπησαν οι Χονδρογιανναίοι ήταν και ο τραπεζίτης Νικόλαος Ταμπακόπουλος , αγωνιστής του '21 που έπεσε πολεμώντας τον Ιμπραήμ. Γι' αυτό αυτές οι ενέργειες θεωρήθηκαν "κλεφτοδουλειές".
Στις 16 Μαρτίου 1821 η επίθεση του Χονδρογιάννη στην τοποθεσία «Χελωνοσπηλιά» της Λυκούριας, εναντίον του φοροεισπράκτορα Λαλαίου Τουρκαλβανού Σεϊδή, που μετέφερε μαζί με τον καταγόμενο από τη Βυτίνα «Σαράφη» Νικόλαο Ταμπακόπουλο, χρεόγραφα από την Κερπινή Καλαβρύτων στην Τριπολιτσά.
https://sites.google.com/site/nikosmpal ... -1832-m-ch
Την τύχη των Χονδρογιανναίων αναφέρει ο Κυριάκος Κάσσης στο έργο του "Ληστές και αντιεξουσιαστές στα βουνά της Ελλάδος" .
Οι Χονδρογιανναίοι ήταν από τους πρωτεργάτες της Επανάστασης του ’21 μαζί με τον Νικάλαο Σολιώτη. Από τους πρώτους που χτύπησαν τους Αλβανούς στην Αχαΐα. Έδρασαν υπό τις οδηγίες των Ζαΐμηδων. Επί Καποδίστρια όμως έγιναν λήσταρχοι. Ο Ηλίας Χονδρογιάννης συνάντησε ( 1834 ) σε ένα χωριό αυτοπροσώπως τον ανήλικο Όθωνα και την πολιτικοστρατιωτική του συνοδεία, και του ζήτησε να προσκυνήσει ( δηλαδή χάρη ). Ο Όθωνας ατάραχος ζήτησε τη γνώμη των συμβούλων του, οι οποίοι του εισηγήθηκαν να απορρίψει την αίτηση αμνηστίας και να συστήσει στον Ηλία να ακολουθήσει τους νόμους , που προέβλεπαν μέτρα επιεικείας γι’ αυτούς που παραδίδονταν αυθορμήτως. Ο Ηλίας έφυγε χωρίς να πειράξει κανέναν και χωρίς να τον πειράξει κανείς. Ήταν όμως απογοητευμένος γιατί νόμιζε ο καημένος ότι ο Όθων ήταν παντοδύναμος και θα έπαιρνε χάρη αυτός και η οικογένειά του χωρίς τις γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Τελικά συνέχισαν τον ληστρικό τους βίο, συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν ( καρατομήθηκαν ) στο Ναύπλιο το 1836.
Στ’ Ανάπλι σφάζουν πρόβατα, στ’ Άργος παχιά κριάρια
Κι απόξω από τον Πλάτανο σφάζουν τα παληκάρια
Του Χονδρογιάννη τα παιδιά τα πέντε στην αράδα
Μπροστά σφάζουν τον Κωνσταντή, στερνόνε τον Αντρούτσο.
Ο Σπυρίδων Τρικούπης λέει
Τα συμβάντα ταύτα, αν και μη επαναστατικά, ηύξησαν τας δικαίας υποψίας των Οθωμανών ...
Φραντζής :
...Αλλ’ οι δύο ούτοι ακροβολισμοί [ του Σολιώτη ] έγιναν ως υποκεκρυμμένοι υπό το πρόσχημα ληστρικού κινήματος, και ουχί δημοσίως κινήματος αποστατικού...
Ίσως όλων αυτών είχε προηγηθεί ο Παπαφλέσσας , καθώς ο αγωνιστής Τσαλαφατίνος αναφέρει αόριστα πως συνεχώς ενοχλούσε τους Τούρκους από τότε που πάτησε το πόδι του στον Μοριά.
...Ο Πετρόμπεης... δεν έβλεπεν κανέν γενικόν κίνημα των Ελλήνων κατά των Τούρκων ει μη μόνον ήκουεν τον Γρηγόριον Δικαίον (-Παπαφλέσσαν) ως αποστάτην περιερχόμενον διάφορα μέρη της Πελοποννήσου και με σχεδόν 30 στρατιώτας βλάπτοντα τους Τούρκους όπου απήντα και εγνώριζεν ικανήν την δύναμίν του ν΄ ανθέξη...
Γράφει ο πρόεδρος των Λακωνικών Σπουδών Σταύρος Καπετανάκης (
Οι Μανιάτες στην Επανάσταση του 1821 ) :
Γι’ αυτό ο Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Καλαμάτας Χρύσανθος Παγώνης παρήγγειλε με τον ανιψιό του Γεώργιο Παγωνόπουλο στο Γρηγόριο Δικαίο, ο οποίος διέμενε τότε στη μονή Γαρδικίου, να προσέχει και να μην εμφανίζεται απροκάλυπτα, για να μη φανερωθεί το σχέδιο της επανάστασης . Από αυτά προκύπτει το συμπέρασμα ότι ο Γρηγόριος Δικαίος έκανε επιθέσεις σε μικροομάδες Τούρκων πριν από τις αρχές Μαρτίου, που πήγε ο Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Καλαμάτας Χρύσανθος ως όμηρος στην Τρίπολη. Επομένως θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι οι πρώτες τουφεκιές που προηγήθηκαν της Επανάστασης ήταν από το Φεβρουάριο του 1821 του Γρηγόριου Δικαίου σε διάφορα μέρη της Πελοποννήσου, που δεν είναι γνωστά. Αυτόν ίσως μιμήθηκαν αργότερα και άλλοι.
Φιλήμων :
...Ην δ’ ο Σολιώτης τιμίου και ακεραίου χαρακτήρος, γενναίος την καρδίαν, πατριώτης το πνεύμα και θερμότατος οπαδός των επαναστατικών εισηγήσεων του Δικαίου...
Στην Μάνη οι προετοιμασίες ξεκίνησαν πριν τις 17/3. Σε επιστολή του ο Πετρόμπεης ζητάει απ' τους Γρηγοράκηδες ( Τζανετάκηδες ) να μάθει για την στρατολογία που επιχειρούσαν. Φοβόταν μήπως κινηθούν πρόωρα χωρίς να περιμένουν τον γενικό μανιάτικο ξεσηκωμό ή μήπως επιτεθούν σε άλλη μανιάτικη οικογένεια ( ή και στον ίδιο κατά τον Διονύσιο Κόκκινο ). Την επιστολή του παραθέτει ο Σταύρος Καπετανάκης στο παραπάνω βιβλίο του :
«Αδελφοί Μπεηζαδέδες Πιέρρο Μαγγιόρο Γρηγοράκη και Γιωργάκη Γρηγοράκη
σας ασπάζομαι αδελφικώς, 1821 Μαρτίου 11.
Επληροφορήθην ότι ο υιός σας Τζαννετάκης κάμει σύναξιν από πολλούς πατριώτας μας. Τούτο με έβαλεν εις θέσιν να εποπτεύσω και ενόμισα χρέος μου δια να σας γράψω και περιμένω απάντησίν σας. Εάν δεν υπάρχει καμμία υποψία ως προς τον γενικόν σκοπόν τον οποίον γνωρίζετε, να μοι το γράφετε, διότι ο καιρός πλησιάζει και εγώ δεν θέλω κάμει κανένα κίνημα (αν) δεν είμαι βεβαιωμένος από την ευγένειάν σας και λυπούμαι πολύ εάν υπάρχη εις τον υιόν σας Τζαννετάκην σκοπός διαφορετικός, επειδή επήραμε πολλούς χριστιανούς εις τον λαιμόν μας. Περιμένω λοιπόν με τον ίδιον εξαποσταλθέντα απάντησίν σας. Ο αδελφός σας
Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης».
Αλλά ο Τζανετάκης δεν είχε άλλους σκοπούς.
Λέει ο Κολοκοτρώνης :
Η Ανατολική Σπάρτη ( = Ανατολική Μάνη ) εκινήθη την ίδιαν ώρα. Ο Τζανετάκης με την Κακαβουλιά εκινήθη δια τον Μιστρά. Οι Τούρκοι της Μπαρδούνιας και Μιστρά υπάγουν, τραβιούνται εις την Τριπολιτζά... Οι Σπαρτιάται ( = Μανιάτες ) αφού επήραν λάφυρα, προχωρούν και πολιορκούν την Μονοβασιά...
__________________________________________________________
Κατά την Λαογραφία του Κωνσταντίνου Ρωμαίου ο Άγιος Γεώργιος Κυνουρίας επαναστάτησε στις 17 Μαρτίου 1821. Σε αυτό το σάιτ
https://www.leonidion.gr/2015/03/16-1821-21.html λέει πως οι
Τσάκωνες επαναστάτησαν στις 16/3 - 17/3/1821 ( βασίζεται σε πηγή του 1854 ).