Με αφορμή τις αρλούμπες της επικαιρότητας γύρω από τη Λιβύη, μου ήρθε στο μυαλό ο Ομάρ Μουχτάρ. Πραγματικά σπουδαία μορφή της αντίστασης εναντίων της ιταλικής αποικιοκρατίας.
Γενικά όμως, το σούφι τάγμα της Σανουσίγια, μέχρι και το 1951 που ορίζει το βασιλιά της Λιβύης όταν αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία της χώρας, είχε να επιδείξει μια ιδιαίτερα αξιόλογη θρησκευτική, κοινωνική και πολεμική ιστορία.
Χαρακτηριστικές είναι οι γραπτές μαρτυρίες του Ενβέρ Πασά (υπάρχουν στα γαλλικά και τα γερμανικά για όποιον ενδιαφέρεται).
Ο Ενβέρ, ως εξέχουσα μορφή των Νεοτούρκων, μεταβαίνει στη Λιβύη το 1911, προκειμένου να οργανώσει αντάρτικο ενάντια στις ιταλικές δυνάμεις, που στο μεταξύ είχαν διαλύσει τις μικρές -έως ανύπαρκτες- οθωμανικές φρουρές των παράλιων πόλεων στην αρχή του αποικιακού πολέμου.
Κατά την παραμονή του εκεί, ο Ενβέρ εντυπωσιάστηκε από 3 πράγματα:
1. Από το έντονο θρησκευτικό συναίσθημα των Βεδουίνων γενικά αλλά και της Σανουσίγια ειδικότερα. Αυτός ήταν και ο λόγος που έγινε αποδεκτός αμέσως ως ηγετική φιγούρα. Η 13χρονη μνηστή του Ενβέρ (με την οποία δεν ήταν ακόμη παντρεμένος), ήταν η ανιψιά του σουλτάνου Μωάμεθ Ε. Αν και ο προτελευταίος σουλτάνος ήταν απλά μια μαριονέτα, έφερε ακόμη τον τίτλο του χαλίφη. Κι έτσι η Σανουσίγια υποδέχτηκε τον Ενβέρ ως τον απεσταλμένο του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη. Αναγκάστηκε έτσι ο Ενβέρ να υιοθετήσει το ντύσιμο και γενικά τη ζωή των Βεδουίνων.
2. Αν και δυτικότροπος και πρακτικά άθεος, ο Ενβέρ διαπίστωσε προς μεγάλη του έκπληξη πως το θρησκευτικό αλλά και το κοινωνικό δόγμα της Σανουσίγια ήταν ιδιαίτερα προοδευτικό. Ειδικά για το κοινωνικό σκέλος έβλεπε πως θα μπορούσε να υπάρξει κάποια σύγκλιση με αρχές του κόμματος 'Ενωση και Προοδος
3. Το τελευταίο που έκανε εντύπωση στον Ενβέρ ήταν ο ζήλος με τον οποίο πολεμούσαν οι μουτζαχεντίν. Ο ζήλος αυτός είχε ως βάσης της αντίστασης το θρησκευτικό ιδεολόγημα. Και ο γερμανοτραφής Ενβέρ δε μπορούσε να πιστέψει πως κάτι τέτοιο ήταν δυνατόν. Μπροστά στην ιταλική απειλή, το τάγμα Σανουσίγια είχε καταφέρει να ενώσει σχεδόν όλες τις φυλές της ανατολικής Λιβύης παίζοντας καθοριστικό ρόλο στο αίσθημα κοινής μοίρας των ανθρώπων. Αυτό ο Ενβέρ θα το θυμόταν μέχρι το τέλος της ζωής του. Προσπάθησε να παίξει αυτό το χαρτί παρέα με ους Γερμανούς κατά τον 1ο ΠΠ, αλλά εκεί, λόγω διαφορετικών συγκυριών, δεν υπήρξε επιτυχημένο.
