Πολύς λόγος γίνεται σήμερα για τους υψηλά αμειβόμενους αθλητές, αστέρες του ποδοσφαίρου ή ολυμπιονίκες. Σύμφωνα με το Forbes, οι πρώτοι πέντε αθλητές με τις μεγαλύτερες αμοιβές για το 2016 είναι οι:
- Κριστιάνο Ρονάλντο (ποδοσφαιριστής-82 εκατομμύρια ευρώ),
- Λιονέλ Μέσι (ποδοσφαιριστής-76 εκατομμύρια ευρώ),
- Λεμπρόν Τζέιμς (καλαθοσφαιριστής-72 εκατομμύρια ευρώ),
- Ρότζερ Φέντερερ (τενίστας-63,8 εκατομμύρια ευρώ) και
- Κέβιν Ντουράντ (καλαθοσφαιριστής-52,8 εκατομμύρια ευρώ).
Κι όμως, οι παραπάνω αθλητές παίρνουν “ψίχουλα” σε σύγκριση με αυτά που έπαιρνε ο υψηλότερα αμειβόμενος αθλητής στην ιστορία! Ακόμη κι αν κάποιοι αθλητές στο παρελθόν κατάφεραν να σπάσουν το φράγμα του 1 δισεκατομμυρίου, όπως ο διάσημος αθλητής του γκολφ, Τάιγκερ Γουντς, δεν μπορούν σε καμμία περίπτωση να συναγωνιστούν τον Γάιο Αππούλειο Διοκλή, έναν Έλληνα, Ρωμαίο πολίτη, αρματοδρόμο που σύμφωνα με αναφορές έβγαζε περίπου... 14 δισεκατομμύρια σημερινά ευρώ!
...
Ο Διοκλής εγεννήθη το 140 μ.Χ. στο Λαμικό / Lamecum, την πρωτεύουσα της Λουζιτανίας, στην επαρχία Emerita Augusta - στην σημερινή Πορτογαλία (πατρίδα του… Ρονάλντο)! Ο πατέρας του ήταν ιδιοκτήτης μιας μικρής επιχείρησης μεταφορών και η οικογένειά του ήταν σχετικά ευκατάστατη. Ξεκίνησε να τρέχει σε αγώνες με τα άρματα σε ηλικία 18 ετών στην Ilerda (σημερινή Καταλονία) και πολύ γρήγορα απέκτησε μεγάλη φήμη για τις ικανότητές του, τόση ώστε να τον προσκαλούν να πάρει μέρος στους μεγάλους αγώνες της Ρώμης. Εκεί ήταν γνωστός ως Lamecus, λόγω του τόπου καταγωγής του, δίνοντας έτσι μεγάλη δόξα στην πατρίδα του.
Στην Ρώμη, ο Διοκλής ξεκίνησε να οδηγεί με την Άσπρη ομάδα. Εκείνην την εποχή, «οι διαγωνιζόμενοι ήταν στενά συνδεδεμένοι με τις ομάδες τους, οι οποίες τους παρείχαν την δυνατότητα προπόνησης, άλογα και εξοπλισμό, ενώ οι αθλητές της Άσπρης ομάδας, η οποία και θεωρείτο η πιο αδύναμη, προέρχονταν συνήθως από τα κατώτερα στρώματα της κοινωνίας» (βλ. Wardrop). Ο Διοκλής κλήθηκε από την Πράσινη ομάδα σε ηλικία 24 ετών. Τρία χρόνια αργότερα πήρε μεταγραφή για την Κόκκινη ομάδα. «Αυτή ήταν μία τολμηρή απόφαση, λόγω της μεγάλης απήχησης που είχαν οι Πράσινοι, όμως αυτό δεν επηρέασε καθόλου τον Διοκλή» (βλ. Kebric). Για κάποιους ιστορικούς, η μεταγραφή αυτή του Διοκλή είχε ένα συγκεκριμένο κίνητρο: Την δόξα και τα χρήματα.
Οι Πράσινοι ήταν αναμφίβολα η πιο διάσημη ομάδα και είχε στις τάξεις της πάντα τους σπουδαιότερους αθλητές. Πηγαίνοντας στους Κόκκινους, ο Διοκλής βεβαιώθηκε πως εκεί θα ήταν ο μεγάλος αστέρας τους, με ό,τι αυτό σήμαινε σχετικά με τις οικονομικές του απολαβές. Η μεγάλη του ικανότητα επέτρεπε στον Διοκλή να δίνει και την ιδική του προσωπική παράσταση στους αγωνιστικούς χώρους. Πολλές νίκες του ήρθαν αναπάντεχα, περνώντας την γραμμή τερματισμού κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Τα πλήθη τον λάτρευαν και κάθε αγώνας στον οποίο έπαιρνε μέρος γινόταν το γεγονός της ημέρας. Αυτό φυσικά τον βοήθησε να κερδίσει περισσότερα χρήματα.
«Φαινόμενα αλαζονείας και απληστίας υπήρχαν φυσικά και τότε. Στην ουσία, πρόκειται για ένα βασικό ανθρώπινο φαινόμενο. Οι άνθρωποι πάντα θέλουν να έχουν ένα κοινωνικό κεφάλαιο, τον σεβασμό των γύρω τους. Θέλουν να έχουν χρήματα, όσο περισσότερα γίνεται. Δεν γνωρίζω καμμία κοινωνία όπου να μην ισχύει κάτι τέτοιο» (βλ. Zarley).
Ο Διοκλής δεν έβγαζε τα χρήματά του από χορηγίες ή εμπορικές συμφωνίες. Όλα του τα έσοδα προέρχονταν αποκλειστικά από τα βραβεία που κέρδισε στην 24ετή σταδιοδρομία του. Από τους 4.257 αγώνες τέθριππου στους οποίους πήρε μέρος, νίκησε τους 1.462, ενώ ανέβηκε στο βάθρο και σε άλλους 1.438, τερματίζοντας συνήθως δεύτερος. Ο «πρωταθλητής των αρματοδρόμων» είναι ένας από τους μεγαλύτερους αθλητές της αρχαιότητας, περισσότερο επειδή θεωρείτο αστέρας στον ρωμαϊκό Circus (< κύκλος) Maximus (Μεγάλο Ιππόδρομο). Πολλοί μελετητές της Ιστορίας γνωρίζουν πως ο Ιππόδρομος ήταν ένας τρόπος για να μπορεί η Αυτοκρατορία να ηρεμεί τα πλήθη των πτωχών και των εξαθλιωμένων. Τον 1ο αιώνα μ. Χ., ο σατιρικός ποιητής Ιουβενάλης έγραψε: «Από πολύ παλαιά οι άνθρωποι απέβαλλαν τα άγχη τους. Άνθρωποι που κάποτε ήταν σπουδαίοι, τώρα κρατούν τους εαυτούς τους υπό έλεγχο και επιθυμούν δύο πράγματα: Το επίδομα για τα σιτηρά και τους αγώνες στον Ιππόδρομο» (βλ. Mandal).
«Είκοσι τέσσερα χρόνια επιτυχιών έφεραν στον Διοκλή το ιλιγγιώδες ποσό των 35.863.120 σηστερτίων ως έπαθλο», γράφει ο καθηγητής Peter Struck. «Οι συνολικές του απολαβές ήταν 5 φορές μεγαλύτερες από αυτές των υψηλότερα αμειβομένων επάρχων εκείνης της περιόδου - αρκετές για να παρέχει σιτηρά σε όλην την Ρώμη για έναν χρόνο ή να πληρώσει όλους τους στρατιώτες του ρωμαϊκού στρατού στην μεγαλύτερη στιγμή της ακμής του για το 1/5 του έτους»!
Ο Διοκλής είναι διάσημος όχι μόνον για τα υπέρογκα ποσά που έβγαλε, αλλά και για το ότι κατάφερε να ζήσει και να αποσυρθεί στα 42 του χρόνια. Πολλοί αρματοδρόμοι πέθαναν σε ηλικία μεταξύ 20 - 30. Ο Διοκλής ήταν τυχερός. Με τα απίστευτα κέρδη του αγόρασε μία έκταση γης στην ιταλική ύπαιθρο, κοντά στην μικρή πόλη Πραίνεστο (σημερινή Palestrina), 35 χιλιόμετρα ανατολικά της Ρώμης. Εκεί έζησε το υπόλοιπο της ζωής του χωρίς φυσικά να του λείψει τίποτε. Ο υιός και η κόρη του αργότερα έκτισαν στην περιοχή εκείνη ένα μνημείο αφιερωμένο σε αυτόν.
ΠΗΓΕΣ:
Kebric R. B. "The Career of Diocles, Roman Charioteer" Roman People. Boston, MA: McGraw-Hill, 2005. 73-77.
Mandal D. "A Roman Was AHighest Paid Athlete In History Of Mankind" Realm of History. 21.5.2016.
Struck P. T. Πανεπιστήμιο του Σικάγο, "Greatest of AllTime: Lifestyles of the Rich and Famous Roman Athletes" Lapham’s Quarterly, 2.8.2010.
Wardrop M. "Wealth of Today'sSports Stars Is 'no Match for the Fortunes of Rome's Chariot Racers'" The Telegraph, 13.8.2010.
Zarley B. D. "The FifteenBillion Dollar Athlete", VICE Sports. VICE, 23.3.2015.
Και Ancient origins.
(*) Ο Α. Λεκάκης είναι αθλητικογράφος. Διατηρεί το blog Mundosport.
http://www.arxeion-politismou.gr/2017/11/Dioklis.html
