Γιατι υιοθετούμε προβληματικές γονεϊκές συμπεριφορές;
Δημοσιεύτηκε: 14 Απρ 2018, 12:27
Γιατι πολλες φορες υιοθετουμε συμπεριφορες των γονιων μας, που εχουμε αξιολογησει ως προβληματικες και ασχημες;
Στο μυαλο μου εχω συγκεκριμενες γονεικες συμπεριφορες των οποιων ενδεχομενως να υπηρξαμε αποδεκτες και ισως να μας στοιχισε, ισως να μας δημιουργησε ψυχικα τραυματα και ισως ακομη να μας ταλαιπωρουν εχοντας ριζωσει τοσο εντονα μεσα μας, που μας καθιστουν και μας καποιες φορες, προβληματικους.
Για χαρη της κουβεντας, ενα παραδειγμα...
Ο πατερας μου ηταν ιδιαιτερως εντονος, απολυτος και προσβλητικος. Οχι χωρις λογο. Αν ομως κατι καναμε λαθος και δεν περνουσε την εγκριση του, δεν ειχε... Δεν πειραζει, και τετοια. Θα φωναζε προσβαλοντας. Δε θα εβριζε, ποτε δε θυμαμαι να εβρισε, αλλα οι κουβεντες του τσακιζαν κοκκαλα.
Μεγαλωσα και περασε καιρος για να καταλαβω τον πατερα μου και να συνειδητοποιησω για ποιο λογο φεροταν ετσι. Σιγουρα μας αγαπουσε, σιουρα ανησυχουσε και νοιαζοταν! Ουτε κουβεντα για κατι διαφορετικο! Αυτα ειναι δεδομενα ακομη και αν τοτε δεν ηταν τοσο ευδιακριτα. Δεν ειχε τροπους ομως, δεν ειχε μαθει καλυτερα, καθως ειχε ταλαιπωρηθει απο μικρος.
Γεννημενος το '40 σε χωριο, ο δευτερος στη σειρα απο τα τεσσερα αδελφια του (παραπανω, αλλα πολλα "χαθηκαν"... ) και ο πρωτος απταγορια, να φυλαει τα προβατα σε ηλικια 7 χρονων, ισως και μικροτερος. Και στα 10 να τον στελνουν στην Αθηνα, να μεινει σε μια θεια, σενα δωματιο, δουλευοντας σε μαγεριο και πλενοντας πιατα πανω σενα τελαρο, για να φτανει τη βρυση. Αυτα για τα παιδικα του χρονια, υπαρχουν και αλλα και πιο εντονα, αλλα ηθελα να επισημανω περισσοτερα εκεινα τα χρονια. Οταν αρχιζε να συνειδητοποιει τι γινεται. Τι καταλαβε απο τη ζωη; τι του μεινε απο εκεινα τα πολυ βασικα χρονια; Ουτε κουβεντα για τρυφεροτητα ασφαλως. Δε χρειαζοταν και κατι παραπανω για να σκληρυνει ως ανθρωπος. Και σκληρυνε. Και οση αγαπη και αν ενιωθε, δυστυχως, δεν ειχε τον τροπο να τη δειξει.
"Δεν εχει τροπους, ο πατερας σας" ελεγε η μανα, και συμπληρωνε "Καλα τα λεει και για το καλο σας, αλλα δεν εχει τροπους και χανει και το δικιο του!". Και γω ακουγα... "Μπλα μπλα μπλα... ειναι αγροικος... μπλα μπλα μπλα...". Και οι τροποι του με πληγωναν... τι και αν τους ελεγε απο ενδιαφερον και αγαπη; Τι να εκλογικευα εγω σεκεινη την ηλικια; Με τσακιζε. Οχι οτι ηταν κατι το καθημερινο και συνεχομενο. Αλλωστε δουλευε ολη μερα, δεν τον εβλεπα πολυ συχνα, ουτε καν σαββατοκυριακα. Ηταν (και ειναι) ο πατερας μου ομως και ηθελα να νιωθω οτι μαγαπα. Τεσπα.
Πιστευα λοιπον, πως ενα πρωτο βημα για να ξεπερασεις ολη αυτη την επηρεια των προβληματικων συμπεριφορων, θα ηταν η συνειδητοποιηση και η κατανοηση. Τοσο του τι επιπτωση ειχε αυτη η προβληματικη συμπεριφορα, οσο και το γιατι το ατομο συμπεριφεροταν ετσι.
Αυτο που διαπιστωσα ομως, ειναι πως ακομη και αν βρουμε το προβλημα που μας εχει δημιουργησει, ακομη και κατανοησουμε και συγχωρεσουμε ισως το ατομο για τη συμπεριφορα του, θα καταληξουμε πολλες φορες να εχουμε την ιδια συμπεριφορα ως γονεις.
Θα φωναξω, θα γινω επικριτικη, ισως και ειρωνικη ενω ταυτοχρονα θα θελω να χτυπησω το κεφαλι μου στον τοιχο που το κανω. Ναι, θα ζητησω συγγνωμη μετα και θα εξηγησω γιατι το εκανα, και οχι, δεν το εκανε ποτε ο πατερας μου αυτο. Το γεγονος ειναι οτι... παροτι ενω αναγνωρισει, εχω κατανοησει, εχω συγχωρεσει, βλεπω τον εαυτο μου να κανει το ιδιο. Και παροτι θα ζητησω συγγνωμη, σιγουρα θα επηρεαζονται τα παιδια απο εκεινη την αρχικη συμπεριφορα μου.
Και ρωτω...
Αφου εχουμε αναγνωρισει συγκεκριμενες συμπεριφορες ως προβληματικες και ασχημες, γιατι τις υιοθετουμε;
Τις υιοθετουμε γιατι τελικα τις εγκρινουμε ασυνειδητα ως καταλληλες για τη σωστη διαπαιδαγωγηση; τις υιοθετυμε γιατι ηταν ανεκαθεν γραμμενες στο dna μας; τις υιοθετουμε γιατι ετσι μεγαλωσαμε και αυτο μας εχει μεινει ως φυσιολογικη αντιδραση σε κατι; επειδη ισως τα παιδικα χρονια ειναι τοσο σημαντικα στην ασυνειδητη απορροφηση τετοιων συμπεριφορων;
Γιατι οσο μεγαλωνουμε πολλοι απο μας λεμε... "Κανω σαν τη μανα μου!" "...τον πατερα μου!"; γιατι υιοθετουμε συμπεριφορες που παλαιοτερα κατακριναμε και μας εκαναμ να νιωθουμε ασχημα;
Ή ειμαι μονο εγω;
Στο μυαλο μου εχω συγκεκριμενες γονεικες συμπεριφορες των οποιων ενδεχομενως να υπηρξαμε αποδεκτες και ισως να μας στοιχισε, ισως να μας δημιουργησε ψυχικα τραυματα και ισως ακομη να μας ταλαιπωρουν εχοντας ριζωσει τοσο εντονα μεσα μας, που μας καθιστουν και μας καποιες φορες, προβληματικους.
Για χαρη της κουβεντας, ενα παραδειγμα...
Ο πατερας μου ηταν ιδιαιτερως εντονος, απολυτος και προσβλητικος. Οχι χωρις λογο. Αν ομως κατι καναμε λαθος και δεν περνουσε την εγκριση του, δεν ειχε... Δεν πειραζει, και τετοια. Θα φωναζε προσβαλοντας. Δε θα εβριζε, ποτε δε θυμαμαι να εβρισε, αλλα οι κουβεντες του τσακιζαν κοκκαλα.
Μεγαλωσα και περασε καιρος για να καταλαβω τον πατερα μου και να συνειδητοποιησω για ποιο λογο φεροταν ετσι. Σιγουρα μας αγαπουσε, σιουρα ανησυχουσε και νοιαζοταν! Ουτε κουβεντα για κατι διαφορετικο! Αυτα ειναι δεδομενα ακομη και αν τοτε δεν ηταν τοσο ευδιακριτα. Δεν ειχε τροπους ομως, δεν ειχε μαθει καλυτερα, καθως ειχε ταλαιπωρηθει απο μικρος.
Γεννημενος το '40 σε χωριο, ο δευτερος στη σειρα απο τα τεσσερα αδελφια του (παραπανω, αλλα πολλα "χαθηκαν"... ) και ο πρωτος απταγορια, να φυλαει τα προβατα σε ηλικια 7 χρονων, ισως και μικροτερος. Και στα 10 να τον στελνουν στην Αθηνα, να μεινει σε μια θεια, σενα δωματιο, δουλευοντας σε μαγεριο και πλενοντας πιατα πανω σενα τελαρο, για να φτανει τη βρυση. Αυτα για τα παιδικα του χρονια, υπαρχουν και αλλα και πιο εντονα, αλλα ηθελα να επισημανω περισσοτερα εκεινα τα χρονια. Οταν αρχιζε να συνειδητοποιει τι γινεται. Τι καταλαβε απο τη ζωη; τι του μεινε απο εκεινα τα πολυ βασικα χρονια; Ουτε κουβεντα για τρυφεροτητα ασφαλως. Δε χρειαζοταν και κατι παραπανω για να σκληρυνει ως ανθρωπος. Και σκληρυνε. Και οση αγαπη και αν ενιωθε, δυστυχως, δεν ειχε τον τροπο να τη δειξει.
"Δεν εχει τροπους, ο πατερας σας" ελεγε η μανα, και συμπληρωνε "Καλα τα λεει και για το καλο σας, αλλα δεν εχει τροπους και χανει και το δικιο του!". Και γω ακουγα... "Μπλα μπλα μπλα... ειναι αγροικος... μπλα μπλα μπλα...". Και οι τροποι του με πληγωναν... τι και αν τους ελεγε απο ενδιαφερον και αγαπη; Τι να εκλογικευα εγω σεκεινη την ηλικια; Με τσακιζε. Οχι οτι ηταν κατι το καθημερινο και συνεχομενο. Αλλωστε δουλευε ολη μερα, δεν τον εβλεπα πολυ συχνα, ουτε καν σαββατοκυριακα. Ηταν (και ειναι) ο πατερας μου ομως και ηθελα να νιωθω οτι μαγαπα. Τεσπα.
Πιστευα λοιπον, πως ενα πρωτο βημα για να ξεπερασεις ολη αυτη την επηρεια των προβληματικων συμπεριφορων, θα ηταν η συνειδητοποιηση και η κατανοηση. Τοσο του τι επιπτωση ειχε αυτη η προβληματικη συμπεριφορα, οσο και το γιατι το ατομο συμπεριφεροταν ετσι.
Αυτο που διαπιστωσα ομως, ειναι πως ακομη και αν βρουμε το προβλημα που μας εχει δημιουργησει, ακομη και κατανοησουμε και συγχωρεσουμε ισως το ατομο για τη συμπεριφορα του, θα καταληξουμε πολλες φορες να εχουμε την ιδια συμπεριφορα ως γονεις.
Θα φωναξω, θα γινω επικριτικη, ισως και ειρωνικη ενω ταυτοχρονα θα θελω να χτυπησω το κεφαλι μου στον τοιχο που το κανω. Ναι, θα ζητησω συγγνωμη μετα και θα εξηγησω γιατι το εκανα, και οχι, δεν το εκανε ποτε ο πατερας μου αυτο. Το γεγονος ειναι οτι... παροτι ενω αναγνωρισει, εχω κατανοησει, εχω συγχωρεσει, βλεπω τον εαυτο μου να κανει το ιδιο. Και παροτι θα ζητησω συγγνωμη, σιγουρα θα επηρεαζονται τα παιδια απο εκεινη την αρχικη συμπεριφορα μου.
Και ρωτω...
Αφου εχουμε αναγνωρισει συγκεκριμενες συμπεριφορες ως προβληματικες και ασχημες, γιατι τις υιοθετουμε;
Τις υιοθετουμε γιατι τελικα τις εγκρινουμε ασυνειδητα ως καταλληλες για τη σωστη διαπαιδαγωγηση; τις υιοθετυμε γιατι ηταν ανεκαθεν γραμμενες στο dna μας; τις υιοθετουμε γιατι ετσι μεγαλωσαμε και αυτο μας εχει μεινει ως φυσιολογικη αντιδραση σε κατι; επειδη ισως τα παιδικα χρονια ειναι τοσο σημαντικα στην ασυνειδητη απορροφηση τετοιων συμπεριφορων;
Γιατι οσο μεγαλωνουμε πολλοι απο μας λεμε... "Κανω σαν τη μανα μου!" "...τον πατερα μου!"; γιατι υιοθετουμε συμπεριφορες που παλαιοτερα κατακριναμε και μας εκαναμ να νιωθουμε ασχημα;
Ή ειμαι μονο εγω;