Πόσους ανθρώπους σκότωσε τελικά ο Στάλιν;
Δημοσιεύτηκε: 12 Απρ 2018, 04:27
Τα 30 χρόνια του Στάλιν ως απόλυτος άρχων της Σοβιετικής Ένωσης χαρακτηρίζονται από πολλές αγριότητες, όπως εκκαθαρίσεις, απελάσεις, αναγκαστικούς εκτοπισμούς, φυλάκιση σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, κατασκευασμένους λιμούς, βασανιστήρια και όπως αναφέρουν οι επικριτές του, μαζικές δολοφονίες και σφαγές.
Για πόσους όμως θανάτους ευθύνεται ο Στάλιν;
Τον Φεβρουάριο του 1989, δύο χρόνια πριν από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, ερευνητική εργασία του γεωργιανού ιστορικού Roy Aleksandrovich Medvedev που δημοσιεύτηκε στην εβδομαδιαία εφημερίδα Argumenti i Fakti, ανέφερε ότι ο αριθμός των νεκρών υπό την ηγεσία του Στάλιν ανήλθε σε περίπου 20 εκατομμύρια, οι οποίοι προστέθηκαν στα 20 εκατομμύρια σοβιετικών στρατευμάτων και πολιτών που έχασαν τη ζωή τους στον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο, για μια συνολική καταγραφή των 40 εκατομμυρίων. «Είναι σημαντικό ότι καταφέραμε να δημοσιευτεί η έρευνα αν και από μόνοι τους οι αριθμοί προκαλούν» δήλωσε στους New York Times, εκείνη την εποχή ο Μεντβέντεφ. «Αυτοί οι αριθμοί περιλαμβάνουν τον πατέρα μου».
Η ζοφερή λογιστική του Μεντβέντεφ περιελάμβανε τα εξής: 1.000.000 άνθρωποι φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν μεταξύ 1927-1929 9-11.000.000 αγρότες εκδιώχθηκαν από τη γη τους 2 με 3.000.000 αγρότες συνελήφθησαν ή εξορίστηκαν κατά το πρόγραμμα μαζικής κολεκτιβοποίησης 6-7.000.000 σκοτώθηκαν από έναν τεχνητό λιμό από το 1932 έως το 1934 1.000.000 εξορίστηκε από τη Μόσχα και το Λένινγκραντ το 1935 1.000.000 εκτελέστηκε κατά τη διάρκεια της '' Μεγάλης Τρομοκρατίας '' του 1937-1938 4-6.000.000 στάλθηκαν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας 10 έως 12.000.000 άνθρωποι μεταφέρθηκαν βίαια κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου 1.000.000 άτομα συνελήφθησαν για διάφορα «πολιτικά εγκλήματα» 1946-1953.
Αν και δεν πέθαναν όλοι οι παραπάνω από αφύσικα αίτια, η εκτίμηση για 20 εκατομμύρια θανάτους αμάχων του Μεντβέντεφ, είναι πιθανά μια συντηρητική εικασία.
Ο Αλεξάντρ Σολζενίτσιν, ο λογοτεχνικός γίγαντας που έγραψε για το σοβιετικό σύστημα γκουλάγκ, υποστήριξε ότι ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων του Στάλιν είναι πιθανό να έφτασε τα 60 εκατομμύρια.
Άλλες εκτιμήσεις από φημισμένους επιστήμονες και ιστορικούς κυμαίνονται μεταξύ 20 και 60 εκατομμυρίων. Στο βιβλίο του, «Αφύσικοι θάνατοι στην ΕΣΣΔ: 1928-1954» ο IG Dyadkin εκτιμά ότι η ΕΣΣΔ υπέστη 56-62.000.000 «αφύσικους θανάτους» κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με 34 έως 49.000.000 να συνδέονται άμεσα με τον Στάλιν.
Στο βιβλίο «Η Ευρώπη μια Ιστορία», ο Βρετανός ιστορικός Norman Davies υπολόγισε ότι 50 εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώθηκαν μεταξύ 1924-1953, εξαιρώντας τα θύματα του πολέμου.
Ο Alexander Nikolaevich Yakovlev, σοβιετικός πολιτικός και ιστορικός, έκανε εκτίμηση για 35 εκατομμύρια θανάτους. Ακόμη και ορισμένοι ιστορικοί που βασίζουν τις εκτιμήσεις τους στην έρευνα, παραδέχονται ότι οι υπολογισμοί τους μπορεί να είναι ανεπαρκείς.
Στο περίφημο βιβλίο του «Ο Μεγάλος Τρόμος: Εκκαθάριση του Στάλιν της δεκαετίας του '30» ο Αγγλο-Αμερικανός ιστορικός Robert Conquest, έγραψε: «Μας έχουν πει για έναν αριθμό 20 εκατομμυρίων νεκρών (υπό το καθεστώς του Στάλιν) το οποίο είναι πολύ χαμηλό και θα χρειαζόταν να το αυξήσουμε σε 50%».
Μέρος του προβλήματος με την καταμέτρηση της συνολικής απώλειας των ζωών, εντοπίζεται και στα ελλιπή σοβιετικά αρχεία, ενώ πολλοί θάνατοι - μετά από πείνα από λιμό - μπορεί να είναι συνδεδεμένες με τις πολιτικές του Στάλιν, αλλά μπορεί και όχι.
Σε κάθε περίπτωση, εάν ο αριθμός των 60 εκατομμυρίων νεκρών είναι ακριβής αυτό σημαίνει ότι κατά μέσο όρο 2 εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια κάθε χρόνου της ηγεσίας του Στάλιν - ή 40.000 κάθε εβδομάδα (ακόμα και «εν καιρώ ειρήνης»). Εάν η χαμηλότερη εκτίμηση των 20 εκατομμυρίων είναι ο πραγματικός αριθμός, τότε μεταφράζεται σε 1.830 θανάτους κάθε μέρα.
Για πόσους όμως θανάτους ευθύνεται ο Στάλιν;
Τον Φεβρουάριο του 1989, δύο χρόνια πριν από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, ερευνητική εργασία του γεωργιανού ιστορικού Roy Aleksandrovich Medvedev που δημοσιεύτηκε στην εβδομαδιαία εφημερίδα Argumenti i Fakti, ανέφερε ότι ο αριθμός των νεκρών υπό την ηγεσία του Στάλιν ανήλθε σε περίπου 20 εκατομμύρια, οι οποίοι προστέθηκαν στα 20 εκατομμύρια σοβιετικών στρατευμάτων και πολιτών που έχασαν τη ζωή τους στον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο, για μια συνολική καταγραφή των 40 εκατομμυρίων. «Είναι σημαντικό ότι καταφέραμε να δημοσιευτεί η έρευνα αν και από μόνοι τους οι αριθμοί προκαλούν» δήλωσε στους New York Times, εκείνη την εποχή ο Μεντβέντεφ. «Αυτοί οι αριθμοί περιλαμβάνουν τον πατέρα μου».
Η ζοφερή λογιστική του Μεντβέντεφ περιελάμβανε τα εξής: 1.000.000 άνθρωποι φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν μεταξύ 1927-1929 9-11.000.000 αγρότες εκδιώχθηκαν από τη γη τους 2 με 3.000.000 αγρότες συνελήφθησαν ή εξορίστηκαν κατά το πρόγραμμα μαζικής κολεκτιβοποίησης 6-7.000.000 σκοτώθηκαν από έναν τεχνητό λιμό από το 1932 έως το 1934 1.000.000 εξορίστηκε από τη Μόσχα και το Λένινγκραντ το 1935 1.000.000 εκτελέστηκε κατά τη διάρκεια της '' Μεγάλης Τρομοκρατίας '' του 1937-1938 4-6.000.000 στάλθηκαν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας 10 έως 12.000.000 άνθρωποι μεταφέρθηκαν βίαια κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου 1.000.000 άτομα συνελήφθησαν για διάφορα «πολιτικά εγκλήματα» 1946-1953.
Αν και δεν πέθαναν όλοι οι παραπάνω από αφύσικα αίτια, η εκτίμηση για 20 εκατομμύρια θανάτους αμάχων του Μεντβέντεφ, είναι πιθανά μια συντηρητική εικασία.
Ο Αλεξάντρ Σολζενίτσιν, ο λογοτεχνικός γίγαντας που έγραψε για το σοβιετικό σύστημα γκουλάγκ, υποστήριξε ότι ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων του Στάλιν είναι πιθανό να έφτασε τα 60 εκατομμύρια.
Άλλες εκτιμήσεις από φημισμένους επιστήμονες και ιστορικούς κυμαίνονται μεταξύ 20 και 60 εκατομμυρίων. Στο βιβλίο του, «Αφύσικοι θάνατοι στην ΕΣΣΔ: 1928-1954» ο IG Dyadkin εκτιμά ότι η ΕΣΣΔ υπέστη 56-62.000.000 «αφύσικους θανάτους» κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, με 34 έως 49.000.000 να συνδέονται άμεσα με τον Στάλιν.
Στο βιβλίο «Η Ευρώπη μια Ιστορία», ο Βρετανός ιστορικός Norman Davies υπολόγισε ότι 50 εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώθηκαν μεταξύ 1924-1953, εξαιρώντας τα θύματα του πολέμου.
Ο Alexander Nikolaevich Yakovlev, σοβιετικός πολιτικός και ιστορικός, έκανε εκτίμηση για 35 εκατομμύρια θανάτους. Ακόμη και ορισμένοι ιστορικοί που βασίζουν τις εκτιμήσεις τους στην έρευνα, παραδέχονται ότι οι υπολογισμοί τους μπορεί να είναι ανεπαρκείς.
Στο περίφημο βιβλίο του «Ο Μεγάλος Τρόμος: Εκκαθάριση του Στάλιν της δεκαετίας του '30» ο Αγγλο-Αμερικανός ιστορικός Robert Conquest, έγραψε: «Μας έχουν πει για έναν αριθμό 20 εκατομμυρίων νεκρών (υπό το καθεστώς του Στάλιν) το οποίο είναι πολύ χαμηλό και θα χρειαζόταν να το αυξήσουμε σε 50%».
Μέρος του προβλήματος με την καταμέτρηση της συνολικής απώλειας των ζωών, εντοπίζεται και στα ελλιπή σοβιετικά αρχεία, ενώ πολλοί θάνατοι - μετά από πείνα από λιμό - μπορεί να είναι συνδεδεμένες με τις πολιτικές του Στάλιν, αλλά μπορεί και όχι.
Σε κάθε περίπτωση, εάν ο αριθμός των 60 εκατομμυρίων νεκρών είναι ακριβής αυτό σημαίνει ότι κατά μέσο όρο 2 εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια κάθε χρόνου της ηγεσίας του Στάλιν - ή 40.000 κάθε εβδομάδα (ακόμα και «εν καιρώ ειρήνης»). Εάν η χαμηλότερη εκτίμηση των 20 εκατομμυρίων είναι ο πραγματικός αριθμός, τότε μεταφράζεται σε 1.830 θανάτους κάθε μέρα.