Phorum.com.gr

Ι. Ο Λακωνικός επίλογος της εκθέσεως που οι πράξεις των Αποστόλων μας παρέδωσαν για την ομιλία του Παύλου στους Έλληνες στον Άρειο πάγο είναι η αρχή ενός τρικυμιώδους κεφαλαίου της ιστορίας των σχέσεων ανάμεσα στην νεοπλατωνική φιλοσοφία και την Χριστιανική Θεολογία. Εδώ ανήκει η σύμπραξη τους η οποία ξεκινώντας στον έκτο αιώνα, συνέχισε στον μεσαίωνα, στην αναγέννηση και στην διάρκεια του πρώτου μοντερνισμού, με την μορφή μίας παραγωγικής προσλήψεως και επανεξετάσεως, στην θρησευτικότητα του Χριστιανισμού, του στοχασμού της ύστερης αρχαιότητος.
"Ούτως ο Παύλος εξήλθεν εκ μέσου αυτών. Τινές δέ άνδρες κολληθέντες αυτώ επίστευσαν, εν οίς και Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης και γυνή ονόματι Δάμαρις και έτερος σύν αυτοίς". (Πράξεις 17,33).
Στην διάρκεια του Χρόνου υπήρξαν διάφορες φιγούρες οι οποίες διεκδίκησαν για τον εαυτό τους την ταυτότητα του Αρεοπαγίτη και καθεμιά απο αυτές πρότεινε μία απαίτηση πρωτοτυπίας (καταγωγής) η οποία νομιμοποιούσε και αύξαινε το κύρος του προσώπου του και των λόγων του. Όσον αφορά την αγιογραφία ο Άγιος Διονύσιος είναι ο Άγιος Θεμελιωτής της Γαλλίας, ο οποίος μετά τον θάνατό του, κρατούσε ακόμη την κεφαλή του στο χέρι του. Όσον αφορά δέ την Θεολογία ο Διονύσιος είναι ο συγγραφεύς γραπτών τα οποία απο την άποψη του περιεχομένου είναι εντυπωσιακά σύνθετα, τα οποία γράφτηκαν πιθανώς στην αρχή του έκτου αιώνος. Ο συγγραφεύς αυτός μάλιστα μέσω μίας καλά μελετημένης παρουσίασης του εαυτού του, βοήθησε όχι μόνον να ασκήσουν τα γραπτά του μία επιρροή και ένα κύρος τα οποία παρομοιάζονται με εκείνα που μπορούσαν να έχουν μερικά γραπτά που προήρχοντο απο τον κύκλο των αποστόλων, αλλά και οι αναγνώστες να είναι πεπεισμένοι αυτής της καταγωγής-όπως ακριβώς συνέβη μέχρις ότου (μετά τις αμφιβολίες τού Αβελάρδου) ο Λορέντσο Βάλλα το 1457 απέδειξε πειστικά ότι τα γραπτά του Διονυσίου ήταν ψευδοεπίγραφα. Τέλος όσον αφορά την εκκλησιαστική πολιτική, ας θυμηθούμε ότι το μοναστήρι του St. Denis κοντά στο Παρίσι, όπου είχε ταφεί ο μάρτυρας, και ίσως ο πρώτος επίσκοπος αυτής της πόλεως, ο Άγιος Διονύσιος,
διατήρησε απο το 827 τον κώδικα (codex) του έργου του Διονυσίου σαν τον πιό πολύτιμο και αριστοκρατικό θησαυρό του. Πολύ συχνά πολλοί επέμειναν σ'αυτή την τρίτη δυνατή ταυτότητα του Διονυσίου, και ο συγγραφεύς κατ'αυτούς του Corpus Areopagiticum θα ήταν ακριβώς ο "apostolus totius Galliae".
Η πρόθεση μου σε τούτη την διατριβή, δέν είναι να χαράξω την ιστορία των προσπαθειών ταυτοποιήσεως, οι οποίες έγιναν ώς επί το πλείστον με γνώση και πίστη. Επειδή το θέμα του αληθινού συγγραφέως δέν έχει λυθεί ακόμη και ίσως και στο μέλλον επινοηθούν νέες υποθέσεις, επιθυμώ-εναντίον ακόμη και κάθε ιστορικής λογικής-να αποφύγω το "ψευτο" και να αποδώσω στον "Διονύσιο" εκείνη την μοναδική ταυτότητα η οποία αναδύεται απο τα περιεχόμενα των γραπτών του και είναι πιστοποιημένη απο την αξιολόγηση των γραπτών του, όπως μας την προσφέρουν ο Eriugena, ο Ακινάτης, ο Μποναβεντούρα και ο Cusano : Theologorum maximus, Culmen theologiae.
Οφείλουμε στον Διονύσιο τέσσερα μεγάλα γραπτά και μερικές επιστολές γύρω απο κεντρικά Θεολογικά ερωτήματα. Αυτά τα κείμενα παρακολουθούμε σεβόμενοι την βασική κίνηση του στοχασμού του και ακολουθώντας επίσης και την χρονολογία της συγγραφής των, ξεκινώντας απο την προσπάθεια να ορισθεί ο υπερβατικός Θεός ο οποίος είναι επέκεινα του Είναι, για να επιστρέψουμε στην συνέχεια, απο τον ξεδιπλούμενο κόσμο της δημιουργίας, απο την κοινότητα η οποία έχει δομή ιεραρχική, όπως και απο τις μορφές ζωής που κάθε φορά οικειοποιήθηκε ο άνθρωπος, στο Θείο θεμέλιο: Περί Θείων ονομάτων, περί ουράνιας Ιεραρχίας, περί Εκκλησιαστικής ιεραρχίας και της Μυστικής Θεολογίας.
Όλα αυτά τα έργα και πολλά άλλα ακόμη τα οποία γνωρίζουμε μόνον μέσω των υπαινιγμών του Διονυσίου-για παράδειγμα η Συμβολική Θεολογία-χαρακτηρίζονται απο μία φόρμα σκέψης και μία διαλογική δομή τόσο ξεχωριστές, απο βασικές εννοιολογήσεις και μορφή γλώσσας, οι οποίες ανήκουν χωρίς αμφιβολία σ'έναν μόνον συγγραφέα. Όλα αυτά τα στοιχεία δέν προέρχονται απο την Χριστιανική γραμματεία της εποχής ούτε και συνδέονται άμεσα με αυτή. Παρ'όλα αυτά ακόμη και τοποθετημένα στο πλαίσιο της εποχής τους και πάλι δέν μοιάζουν ούτε πρωτότυπα ούτε αυτόνομα. Αντιθέτως εξακριβώνουμε την πιό στενή τους σχέση με την φιλοσοφία της εποχής τους. Μ'εκείνη την μορφή του νεοπλατωνισμού, δηλαδή την οποία επεξεργάστηκε με τον πιό χαρακτηριστικό τρόπο, τόσο ώς πρός το περιεχόμενο όσο και ώς πρός τις γλωσσικές φόρμες, ο Πρόκλος.
Αυτός ο Νεοπλατωνισμός είναι το τελικό στάδιο της επεξεργασίας εκείνων των θεμάτων και εκείνων των εννοιών, εκείνων των μορφών σκέψης και εκείνων των θεωρητικών δυνάμεων που διατυπώθηκαν καταρχάς και κατάγονται απο τον Πλωτίνο, και οι οποίες αναγνωρίζουν στην πραγματικότητα ένα όλον συναφές και συμφυές. Ο Πρόκλος κατέστησε την ιδέα του, μίας απολύτου ενότητος η οποία έπλεξε το όλον και η οποία είναι, καθόσον το ίδιο το Ένα, την καθολική καταγωγή τού όλου, και ακόμη μία άχρονη διάσταση της σκέψης, του νού, και τέλος μίας στοχαστικής δυνάμεως η οποία είναι παρούσα στον κόσμο και στον άνθρωπο, την αρχή της φιλοσοφίας του.
Τροποποίησε όμως-ακολουθώντας σ'αυτό κυρίως, το παράδειγμα του Ιάμβλιχου και του δασκάλου του του Συριανού-την θεμελιώδη δομή της πραγματικότητος τού Πλωτίνου και το κατόρθωσε ερμηνεύοντας τους βαθμούς τού όντος μετά το πηγαίο Ένα, ανατρέχοντας σε Τριαδικές σχέσεις ώς επί το πλείστον. Εισάγει μεσότητες που συνδέουν εσωτερικά το ένα με το άλλο τα ξεχωριστά πλαίσια του πραγματικού, ξεκινώντας απο το απόλυτο Ένα μέχρι την ύλη. Στο αιτιατό ξεδίπλωμα της πολλαπλότητος απο το Ένα, αντιστοιχεί η σχετική επανασύνδεση-λογική και οντολογική-των ξεχωριστών διαστάσεων στην καταγωγή, έτσι το είναι που έρχεται μετά το Ένα βλέπει εξασφαλισμένη την φύση μίας κυκλικής ενότητος, διαφοροποιημένης καθαυτής, ενός όλου. Η πρώτη μορφή τής διαφοροποιήσεως των πολλών, αρχής γενόμενης απο το Ένα είναι οι λεγόμενες "Ενάδες", τα πρώτα "φαινόμενα" του Ενός του ίδιου τα οποία κυριαρχούνται απο την ίδια την Ενότητα: μία πολλαπλότης-ενότης η οποία ενεργεί μεσολαβώντας τήν πολλαπλότητα με την στενή έννοια, εννοημένη σαν διάφορες ταυτότητες ξεχωριστές μεταξύ τους! Όσα είχαν υπολογιστεί στον Πλωτίνο σαν μία συνυπάρχουσα και εξίσου καταγωγική ενέργεια στην πρώτη διάσταση μετά το Ένα, στο πνεύμα, εμφανίζονται στον Πρόκλο σαν ένα αυτόνομο ζεύγος αρχών: αυτές είναι το πέρας και το άπειρο (το αόριστο), χάρη στην ενέργεια, αμοιβαίως επηρεαζόμενη, των οποίων καθορίζονται το Είναι στην πρώτη και πρωτογενή του σημασία-και ξεκινώντας απο αυτό-η ζωή και το πνεύμα (ο στοχασμός) σαν οντότητες μ'ένα δικό τους οντολογικό καθεστώς. Ενώ ο Πλωτίνος στοχάστηκε "Είναι-ζωή- στοχασμός", ξεκινώντας απο τον Παρμενίδη, απο τον Σοφιστή του Πλάτωνος και απο την αριστοτελική Θεολογία, σαν μία καθαρή ταυτότητα ή σαν μία καθαυτή μοναδική σύνθεση της αντιλήψεως, ο Πρόκλος δίνει περισσότερο χώρο, σε συμφωνία μέ την δική του σύλληψη της μεσολαβήσεως, στην ετερότητα και στην ιεραρχική διαβάθμιση, αλλά επανενώνει τις αναφερόμενες διαστάσεις-και εκείνες που αναπτύσσονται περαιτέρω με τριαδικό τρόπο-σε μία δυναμική ταυτότητα: σε μία ενότητα η οποία καθορίζεται απο πολλαπλές διασυνδέσεις.
Η σκέψη, η οποία συλλαμβάνεται φιλοσοφικά, μίας ακριβούς διαφοροποιήσεως των βαθμών της εντάσεως, της ενώσεως και του Είναι, για τον Πρόκλο-ο οποίος επανασυνδέεται μ'αυτό στον μετα-Πλωτινικό νεοπλατωνισμό-είναι η προϋπόθεση μίας καθολικής Θεολογικοποιήσεως της πραγματικότητος στην ολότητα της. Κάθε βαθμός του Είναι στο εσωτερικό του Όλου είναι ταυτόσημο με έναν Θεό συγκεκριμένο κάθε φορά, ο οποίος ονομάζεται με ένα μυθολογικό επίθετο. Μ'αυτόν τον τρόπο ο Πρόκλος επαναφέρει την θρησκευτική παράδοση των Ελλήνων με συστηματικό τρόπο στην φιλοσοφική έννοια. Απαιτεί λοιπόν, σχεδόν παράλογα, απο το ένα μέρος μία απομυθοποίηση του μύθου, καθότι τον μεταλλάσσει σε μία λειτουργία της εννοιολογικής σκέψης η οποία τείνει στην μεταφορά και την αλληγορία, και απο το άλλο ενθαρρύνει και μία επαναμυθοποίηση της σκέψης, καθότι αυτή πρέπει να διατηρήσει τον μύθο σαν μία δική του "έκφραση". Η "μυθολογία της νοήσεως" η οποία δημιουργείται θα μπορούσε να ερμηνευθεί και σαν ένα μέσο που στοχεύει στην αυτοβεβαίωση τής ελληνικής θρησκείας απέναντι στην Χριστιανική Θεολογία. Και πράγματι αντλεί την έμπνευσή της και καθοδηγείται απο μία Θεολογική αυθεντία η οποία προσλαμβάνεται σαν "αποκάλυψη"-όπως είναι για παράδειγμα η μορφή των Χαλδαϊκών λόγων ή των ορφικών ύμνων.
Εάν επιθυμούμε να υπολογίσουμε τον Πρόκλο, τον "συστηματοποιό" της νεοπλατωνικής σκέψης, αυτή η ερμηνεία θα αναφερόταν τότε τόσο στο αρθρωμένο σχέδιο μίας σχεσιακής ολότητος η οποία δίνεται μέσα στο ίδιο το Ένα και για το Ένα, όσο και στο πλησίασμα, την εννοιολογική πλατωνική-νεοπλατωνική ανάπτυξη σ'εκείνη την θρησκευτική παράδοση που πίστευε ότι προερχόταν απο μία αρχαία "αποκάλυψη"

συνεχεια

Σ'αυτό το νόημα μίας τέτοιας "συστηματοποιήσεως" η φιλοσοφική θεωρία στοχεύει λοιπόν στην "ολότητα της γνώσεως" ή του γνωστού, στην "φανέρωση ενός βασικού δεσμού όλου του νοητού και στην λογική και μεθοδολογική αγκυροβόληση του όλου, όπως και στην δύναμη πειθούς που έχει η ίδια η φιλοσοφία απέναντι στο όραμα της πραγματικότητος ή οποία διαφέρει απο αυτή. Ο Πρόκλος δέν αποτελεί μία μηχανική και σχολαστική ανακεφαλαίωση της Ελληνικής φιλοσοφίας σε μία όψιμη και παρακμασμένη εποχή, αλλά νομίζω αντιθέτως-αποθησαυρίζοντας την ευαισθησία του Χέγγελ για το "θεωρητικό" σ'αυτή την φιλοσοφία-ότι μπορούμε να τον δούμε σαν τον συγγραφέα ενός "δυναμικού συστήματος της ταυτότητος" το οποίο μαρτυρεί μία έντονη εννοιολογική προσπάθεια η οποία ενδιαφέρεται να παρουσιάσει μ'έναν κοφτερό και πειστικό τρόπο τις διαστάσεις τής μεταφυσικής σκέψης σε μία φιλοσοφική Θεολογία δομημένη με μεγάλη ακρίβεια. Έκφραση αυτής της προθέσεως είναι ιδιαιτέρως οι κύριες συστηματικές εργασίες του, Θεολογική στοιχείωσις και Πλατωνική Θεολογία, οι οποίες είναι στενά δεμένες, όσον αφορά τα περιεχόμενα, με το σχόλιό του στον Θεολογικό διάλογο (με την πιό υψηλή σημασία) του Πλάτωνος, Παρμενίδης.
Η εννοιολογική ανάλυση της πραγματικότητος η οποία αναπτύσσεται αρχής γενομένης απο το Ένα και η οποία θεμελιώνεται μέσω αυτού και διατηρείται σ'αυτό, δέν είναι ένα "νεκρό γράμμα", αλλά αποτελεί-σε συμφωνία με την εννοιολόγηση των νεοπλατωνικών της ουσίας της φιλοσοφίας σαν καταγωγής και πραγματοποιήσεως της αυτογνωσίας-την προϋπόθεση και το καθοριστικό κριτήριο για μία ζωή βιωμένη ενσυνειδήτως ξεκινώντας απο την σκέψη του Ενός.



συνεχίζεται

εδω εχουμε και σχόλια
https://amethystosbooks.blogspot.com/2016/07/1.html

συνεχιζεται

Διονύσιος Αρεοπαγίτης-Ένας Χριστιανός Πρόκλος; (2)

Η Θεολογία του Διονυσίου θα ήταν αδύνατη χωρίς την φιλοσοφία τού Πρόκλου. Αυτό αφορά τόσο συγκεκριμένους όρους, όπως επίσης και την γλωσσική μορφή με την οποία εκφράζεται η σκέψη του. Ότι ο Διονύσιος, στην δομή τού στοχασμού του και στην γλώσσα του, στην προσπάθειά του να προτείνει έναν περιορισμό και έναν καθορισμό τού "Είναι" του Θεού επηρεάστηκε καθοριστικά απο τον Πρόκλο είναι πέραν πάσης αμφιβολίας! Μία αναστροφή αυτής της σχέσης-δηλαδή : μήπως ο Διονύσιος επηρέασε τον Πρόκλο-είναι τόσον όσον αφορά το περιεχόμενο, όσο και ιστορικά, αδύνατη! Μελετητές οι οποίοι γνωρίζουν τόσο την Χριστιανική παράδοση όσο και την καθαρά νεοπλατωνική απέδειξαν πειστικά, πόσο σε θέματα αποριών και κεντρικών εννοιών, είναι καθοριστική η εξάρτηση του Διονυσίου απο τον Πρόκλο.
Σχετικά λοιπόν μ'αυτή την ισχυρή επήρρεια που άσκησε στον Διονύσιο, μία φιλοσοφία την οποία κατενόησε μ'έναν λίγο πολύ βαθύ τρόπο και με μεγάλη ακρίβεια, αναδύεται η ερώτηση εάν και σε ποιό μέτρο όλο εκείνο που θεωρήθηε απο αυτόν Χριστιανική σκέψη ή αποκάλυψη θα μπορούσε να κερδίσει ένα δικό του κεκτημένο ακριβώς μέσω μορφών σκέψης και "φιλοσοφικών εννοιών" και εάν αυτό το Χριστιανικό στοιχείο, λόγω της κυριαρχίας τής φιλοσοφικής προ-γνώσεως, πρό-νοιας, δέν θα μπορούσε να καθιερωθεί καθόλου. Μπορούμε να δούμε την Θεολογία του Διονύσιου σαν μία πετυχημένη σύνθεση, ή ακόμη περισσότερο, σαν μία συμβίωση της ελληνικής μεταφυσικής και της Χριστιανικής Θεολογίας;

Μπορούμε να πούμε πάντως ότι αυτή η μορφή Θεολογίας αντιπροσωπεύει το πιό παοωθημένο παράδειγμα μίας "ελληνικοποιήσεως του Χριστιανισμού" . Δέν εννοούμε αυτή την έκφραση με την υποτιμητική σημασία η οποία ταυτίζει άμεσα την ελληνικοποίηση με την εκκοσμίκευση, με την μόλυνση με το "εθνικό" και επομένως με την καταστροφή της Χριστιανικής ιδιαιτερότητος. Καθώς η Θεολογία δέν ειναι ούτε επιθυμεί να παραμείνει ένας φιντεϊσμός χωρίς έννοιες (ένας ζηλωτισμός). Κάτι που θα την έφερνε σε αντίφαση με την ίδια της την φύση, η οποία μας φανερώνεται στην ίδια την λέξη. Έχει ανάγκη λοιπόν μία μορφή στοχασμού και ένα ένδυμα εννοιολογικό το οποίο θα της συμπαρίσταται, μέσω του οποίου θα μπορεί να μεσολαβηθεί αυτό που είναι άλλο σε σχέση με την έννοια-όπως για παράδειγμα η ιστορία του Θεού η οποία απεκαλύφθη στον κόσμο στον λόγο της Κ.Δ. Έτσι λοιπόν στον Διονύσιο μερικά βασικά στοιχεία του Χριστιανικού δόγματος είναι τόσο αξεχώριστα πλεγμένα με μία εννοιολογική σκέψη, ώστε η εννοιολόγηση τής ουσίας τού Θεού κυρίως και του κόσμου πρέπει να συμπεριληφθεί σαν ένα στοιχείο συγχωνευμένο μίας συγκεκριμένης φιλοσοφίας η οποία καθορίζει μ'έναν ουσιώδη τρόπο και την Χριστιανική σκέψη στα αντικειμενικά της περιεχόμενα.
Η απάντηση στην ερώτηση που διατυπώθηκε στον τίτλο "ο Διονύσιος Αρεοπαγίτης-Ένας Χριστιανός Πρόκλος;" εξαρτάται απο τον τρόπο και απο το μέτρο σύμφωνα με τα οποία η στιγμή τού Χριστιανού επραγματοποιήθη σαν μία ενότης συνειδητοποιημένη στην σύνθεση τών σκέψεων αυτής της Θεολογίας και ενεργοποιήθηκε προσβλέποντας σ'αυτή.

Στην απάντησή μου δέν ακολουθώ τον τρόπο της επιχειρηματολογίας, τον άνετο, μυστικιστικό, που χρησιμοποιείται συνήθως όταν γίνεται αναφορά στην σχέση ανάμεσα στην ελληνική μεταφυσική και την Χριστιανική Θεολογία, σύμφωνα με τον οποίο η επανάληψη των ελληνικών φιλοσοφημάτων, η εννοιολόγηση τους και η μορφή της σκέψης που υπάρχει σ'αυτά και η επανάληψη γενικώς της γλώσσας και των μεταφορών ιδιαιτέρως, είναι μία τυπική πρόοδος η οποία παραμένει εξωτερική στα περιεχόμενα! Αυτή η κρυμμένη φοβία για την φιλοσοφία συνδυασμένη με μία πρόθεση κυρίως απολογητική, θα καθιστούσε τον Διονύσιο έναν Πρόκλο ντυμένο Χριστιανό και η γλώσσα του θα ήταν μόνον μία επένδυση εξωτερική δανεισμένη απο την φιλοσοφική σκέψη και τοποθετημένη γύρω απο έναν πυρήνα και γι'αυτόν τον λόγο ακριβώς ουσιαστικώς διαφορετικό απο αυτή την φιλοσοφία!
Απο μία επιμελή και λεπτομερή ανάλυση των Θεολογικών και φιλοσοφικών συστατικών στον Διονύσιο, θα αναδυθεί, όπως πιστεύω, ότι παρά μία κάποια επιλογή των φιλοσοφικών θεμάτων σύμφωνα με τα ενδιαφέροντά του, και παρά την ασάφειά και τις μειωτικές ερμηνείες ορισμένων σημείων αναφοράς και παρά μία ενυπάρχουσα κριτική, σιωπηλή ή και φανερή πολλές φορές των φιλοσοφημάτων που χρησιμοποίησε η σκέψη του Διονυσίου κατανοείται σαν μία Θεολογία η οποία εκκινεί και καθοδηγείται απο την νεοπλατωνική φιλοσοφία (και ιδιαιτέρως του Πρόκλου και σε λιγότερο βαθμό του Δαμάσκιου) και είναι επηρεασμένη απο αυτή στην ουσία της. Αυτό λοιπόν το ιδιαίτερο του στοιχείο οφείλουμε να το ερμηνεύσουμε ξεκινώντας απο αυτή την φιλοσοφία. Αυτή η εσώτατη παρουσία του Πρόκλου στον Διονύσιο δέν είναι σημαντική μόνον για έναν αναστοχασμό στις φιλοσοφικές προϋποθέσεις κάθε
Χριστιανικής φιλοσοφίας (οι οποίες ερμηνεύονται σύμφωνα με το μοντέλλο "η φιλοσοφία θεραπαινίδα της Θεολογίας) αλλά ακόμη περισσότερο για την ίδια την επιχειρηματολογία του Χριστιανισμού και για το πράγμα τής σκέψης του κατά την διάρκεια των διαφόρων ιστορικών εποχών. Διότι ακριβώς η μεγάλης διάρκειας ταύτιση του Διονυσίου με τον μαθητή των αποστόλων αύξησε όχι μόνον την αυθεντία σχετικά με συγκεκριμένα θέματα, αλλά και εκείνη των φιλοσοφικών θεμελίων της σκέψης του! Είτε ήταν γνωστός είτε όχι ο δεσμός τους με την φιλοσοφία του Πρόκλου.
Μία κάλυψη ή μία ελαχιστοποίηση της υπάρξεως στο "σύμπαν του Διονυσίου" βασικών φιλοσοφικών θεμάτων και μίας καθαράς φιλοσοφικής γλώσσας-μεγάλης σημασίας ώς πρός τα ίδια τα περιεχόμενα-μπορούν να βρούν την ανοχή μόνον όσων οπισθοχώρησαν-μερικές φορές με τον σκοπό της "αυτοάμυνας"-απο μία ριζική θεώρηση της αυθεντικής μορφής τού νεοπλατωνισμού.

Συνεχίζεται

Διονύσιος Αρεοπαγίτης-Ένας Χριστιανός Πρόκλος; (3)

Είναι προφανές ότι οι προθέσεις τής φιλοσοφίας τού Πρόκλου απο το ένα μέρος και της Θεολογίας τού Διονυσίου απο το άλλο είναι σε ορισμένα κεντρικά θέματα, διαφορετικές. Ο Πρόκλος αναπτύσσει, ξεκινώντας απο ένα ενδιαφέρον, κατ' εξοχήν φιλοσοφικό, τις θέσεις οι οποίες περιέχονται πρωταρχικώς στους διαλόγους του Πλάτωνος και οι οποίες δέχθηκαν στην συνέχεια μία περαιτέρω επεξεργασία σε μία μακρά και διαφοροποιημένη ερμηνευτική παράδοση καθιστώντας την μία "συστηματική Θεολογία": λογικώς θεμελιωμένης και τέτοιας ώστε να αναλύει το είναι στην ολότητά του, μία "Θεολογία" η οποία ασχολείται τόσο με τον άνθρωπο όσο και με τον κόσμο και η οποία διακλαδώνεται επίσης μπρός σε μία ιδιαίτερη θρησκευτική πράξη (θεουργία). Ο Διονύσιος προσπαθεί να οριοθετήσει την ουσία του Θεού μέσω μίας φιλοσοφικής ανάλυσης τών κατηγορημάτων-φιλοσοφικών και βιβλικών-γύρω απο αυτόν, να τον πλησιάσει με σύμβολα, μεταφορές και αλληγορίες και τέλος να τονίσει και να διατηρήσει συνειδητή την αγνωσία του και το άρρητο του Θεού μέσω αρνήσεων. Και σ'αυτό είναι στενά συνδεδεμένος στον Πρόκλο. Όσον αφορά δέ το έργο τής Θεϊκής καταγωγής σχεδιάζει, αναλόγως τού φιλοσοφικού μοντέλλου αναπτύξεως του Ενός, την τάξη των αγγέλων και καθορίζει, βασιζόμενος στην λειτουργικότητα των τάξεων που την συστήνουν, την τάξη της Εκκλησίας. Σ'αυτές τις αναλύσεις, όμως και στον σύνδεσμο, τον οποίο τοποθέτησε συνειδητά, ανάμεσα στο μοντέλλο που βλέπει την πραγματικότητα, μοιρασμένη σε επίπεδα-"ιεραρχίες" και την οργάνωση μίας κοινότητος και την ίδρυση μίας λειτουργίας στο κέντρο της οποίας υπάρχουν τα μυστήρια, ο Διονύσιος διατρέχει μία οδό ολότελα δική του. Σ'αυτές τις διαφορές, οι οποίες δέν είναι άνευ σημασίας, ανάμεσα στον Διονύσιο και τον Πρόκλο, έρχεται σαν αντιστάθμισμα, παρ'όλα αυτά, ένας ισχυρός αντικειμενικός δεσμός των δύο, όσον αφορά τις πιό βαθειές εννοιολογήσεις στην δυναμική και στην εσωτερική μορφή τής Θεωρίας. Στην συνέχεια θα παρουσιάσουμε μερικά απο τα στοιχεία αυτά, τα οποία όμως είναι κεντρικά, αυτού του δεσμού. Δέν πρέπει επίσης, να μήν δώσουμε σημασιά στις μεταμορφώσεις και τροποποιήσεις όλων αυτών που έχουν κοινά οι δυό τους.
Στον στοχασμό τους για το θεμέλιο και την ανάπτυξη τής πραγματικότητος ο Διονύσιος και ο Πρόκλος έχουν κοινό και οι δυό τους την εικασία της Μίας Καθολικής Καταγωγής η οποία παραμένει καθ'αυτή υπερβατική, το Ένα ή το Αγαθό, η οποία πρέπει να νοηθεί σαν ταυτόσημη με τον ίδιο τον Θεό (αυτόθεος) [Πρόκλος στον Παρμ. 1096, 26-29, Τίμαιος ΙΙΙ207,8:το ούν αυτοέν μόνως Θεός και αυτοΘεός]. Η πολλαπλότης η οποία αναπτύσσεται αρχής γενομένης απο το Ένα/Αγαθό, είναι και για τους δύο, είναι διαβαθμισμένη σύμφωνα με επίπεδα εντάσεως, ενοτήτων και "μεγαλύτερου ή μικρότερου Είναι" και είναι δομημένη μέσω ενός δεσμού αιτιατού, σαν μία ενότητα καθεαυτή σχεσιακή. Στην πραγματικότητα τής υπάρξεως, στο κακό δέν αντιστοιχεί μία αυτόνομη ύπαρξη. Αυτό είναι δυνατό και γίνεται κατανοητό μόνον στην ελεύθερη πράξη του ανθρώπου λόγω τής απομακρύνσεώς του απο αυτό που πρέπει, κάθε φορά, να πραγματοποιηθεί σ'αυτόν. -Η διατήρηση της ενότητος στην πολλαπλότητα και στην ετερότητα σε σχέση με το ίδιο το Ένα, εξασφαλίζεται απο μία επιστροφή στην καταγωγή η οποία επαναφέρει κάθε ξεχωριστή διάσταση σε μία ενότητα η οποία παραμένει σταθερά καθαυτή και η οποία ταυτοχρόνως, κατευθύνει το όλον της πραγματικότητος, σαν εικόνος του Ενός-στηριζόμενη στις ομοιότητες, αλλά καί στην συνειδητοποίηση της βαθειάς διαφοράς-στην συμπαντική καταγωγή. Η σχεσιακότης τού όλου καθαυτή, είναι σαν τέτοια και στις ιδιαίτερες διαστάσεις της, εσωτερικώς καθοριζόμενη απο τον βαθύ νόμο τής "μονής-προόδου-επιστροφής". Η επιστροφή έχει για τον Πρόκλο και για τον Διονύσιο μία ουσιώδη σημασία ακόμη και για την σύσταση μίας ατομικής υπάρξεως: η επιστροφή στον εαυτό μας, η στοχαστική απομάκρυνση και ωρίμανση απο τα φαινόμενα της πολλαπλότητος και της ετερότητος-αφαίρεσις-τέτοιας ώστε να δύναται να κατευθύνει την πράξη, όπως και την εσωτερική ανάβαση η οποία την συνοδεύει, συνιστούν την ώθηση σε μία ένωση με το Θείο Ένα, ένωση η οποία βιώνεται σαν μία κορυφή, αποκορύφωση, στην οποία οι ξεχωριστές συγκεκριμένες στιγμές κάθε εμπειρίας αποκτούν την ολοκλήρωσή τους.

Στην συνέχεια θα ακολουθήσουμε τους "βαθμούς" και τις κινήσεις αυτού του θεμελιώδους νόμου ο οποίος καθορίζει το Είναι στην ολότητά του, όπως επίσης και τις μορφές τής ζωής του ανθρώπου-την "παραμονή" ή την διατήρηση της ταυτότητος με τον εαυτό του, την "έξοδο" ή το ξεδίπλωμα της καταγωγής, και την "αποχώρηση" ή την επιστροφή ακριβώς σ'αυτή-και θα το πραγματοποιήσουμε αναδεικνύοντας μερικά κοινά στοιχεία τα οποία συνδέουν την σκέψη του Διονυσίου και του Πρόκλου. Αυτά τα στοιχεία βεβαίως, όπως είναι προφανές, έχουν κάθε φορά διαφορετικούς συνδυασμούς για τον καθέναν απο τους δύο.

https://amethystosbooks.blogspot.com/2016/07/3_22.html


Συνεχίζεται

.


Οχι άλλη Κώλαση..... .


.

ΣΚΕΠΤΙΚΟΣ έγραψε: 23 Δεκ 2024, 00:06 .


Οχι άλλη Κώλαση..... .


.

ρε συ τι διακωμωδείς, ειναι καλύτερα δηλ να παραθέτουμε κειμενα
απο αποκρυφιστικες σεχτες η' κείμενα της σιωνο-ταλμουδιστριας helena blavasky;

προκειται για πανεπιστημιακες ερευνες-διατριβές.....καποτε,αν δεν κανω λαθος ελεγες
οτι ησουν αγνωστικιστης κ σου αρεσε το φιλοσοφικο εργο "πολιτεια του πλατωνος"