Θέλεις λιγότερα ατυχήματα; Να καταργηθούν τα φανάρια και οι πινακίδες!
Δημοσιεύτηκε: 15 Μάιος 2024, 13:04
Η ρύθμιση της καθημερινής ζωής είναι πανταχού παρούσα και τόσο ενσωματωμένη στις ρουτίνες μας που δεν γίνεται καν αντιληπτή. Πάρτε παράδειγμα τους φωτεινούς σηματοδότες. Εφευρέθηκαν στις ΗΠΑ μετά τον Α'ΠΠ και αντικατέστηκαν το άναρχο πάρε δώσε που μέχρι τότε κυριαρχούσε μεταξύ περαστικών, ποδηλάτων και ζωήλατων/μηχανοκίνητων οχημάτων. Ο δηλωμένος σκοπός της νέας εφεύρεσης ήταν να σταματήσει τα ατυχήματα με την επιβολή ενός μηχανικού συντονιστικού πλάνου. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό. Μπουλούκια οδηγών κάθονται ακινήτοι και περιμένουν το φωτάκι να πρασινίσει ενώ ο δρόμος είναι εντελώς άδειος. Εδώ οι οδηγοί ακυρώνουν την προσωπική τους κρίση λόγω συνήθειας ή λόγω φόβου να μην υποστούν νομικές κυρώσεις επειδή παραβίασαν την ηλεκτρονική έννομη τάξη.
Τι θα γινότανε αν δεν υπήρχε ηλεκτρονική διαταγή και οι οδηγοί και οι περαστικοί καλούνταν να ασκήσουν την ατομική τους κρίση; Από το 1999 αρχής γενομένης από την πόλη Drachten στην Ολλανδία αυτό έχει εφαρμοστεί στην πράξη με εκπληκτικά αποτελέσματα οδηγώντας σε ένα ευρωπαϊκό και αμερικανικό κίνημα με αίτημα την κατάργηση των φαναριών και των πινακίδων.
Ο Hans Moderman, o μηχανικός κυκλοφορίας που πρώτος πρότεινε την απομάκρυνση ενός σηματοδότη στο Drachten to 2003 είναι γνωστός για το κόνσεπτ του 'shared space' που γρήγορα ρίζωσε στην Ευρώπη.
Παρατήρησε ότι όταν μια ηλεκτρική βλάβη απενεργοποιούσε τα φανάρια το αποτέλεσμα ήταν καλύτερη ροή της κυκλοφορίας και όχι μποτιλιάρισμα. Έκανε ένα πείραμα και αντικατέστησε ένα φανάρι στο Drachten που εξυπηρετούσε 22,000 οχήματα ημερησίως με έναν traffic circle, ένα extended cycle path, και μια pedestrian area. Μέσα σε δύο χρόνια ο αριθμός ατυχημάτων έπεσε σε δύο ενώ μόλις τέσσερα χρόνια πριν ήταν τριάντα έξι.
Η κυκλοφορία ξαφνικά κινείται πιο γρήγορα στη διασταύρωση επειδή όλοι οι οδηγοί γνωρίζουν ότι πρέπει να είναι σε εγρήγορση και να χρησιμοποιούν την κοινή τους λογική, και υπό αυτές τις συνθήκες η γνωστή σε όλους οδική οργή σχεδόν εξαφανίστηκε γιατί και αυτή κατά βάθος είναι απόρροια του αυταρχικού καθεστώτος σήμανσης.
Ο Monderman παρομοίασε το φαινόμενο με skaters σε ένα γεμάτο παγοδρόμιο που καταφέρνουν να προσαρμόσουν με επιτυχία τις κινήσεις τους σε αυτές των άλλων skaters. Πίστευε επίσης ότι η υπερβολική σήμανση έκανε τους οδηγούς να παίρνουν τα μάτια τους από το δρόμο και έτσι έκανε το αντίθετο από αυτό για το οποίο εφευρέθηκε κάνοντας τους κόμβους πολύ λιγότερο ασφαλείς.
Ο Monderman δεν ήταν εναντίον των φωτεινών σηματοδοτών, απλά δεν βρήκε κανέναν στο Drachten που να ήταν πραγματικά χρήσιμος όσον αφορά την ασφάλεια, τη βελτίωση της ροής της κυκλοφορίας και τη μείωση της ρύπανσης. Ο traffic cycle που έβαλε στη θέση των φαναριών φαίνεται επικίνδυνος και αυτό ακριβώς είναι ο σκοπός διότι όταν 'οι αυτοκινητιστές γίνονται πιο προσεκτικοί για το πώς οδηγούν, συμπεριφέρονται πιο προσεκτικά' και τα στατιστικά στοιχεία για τα ατυχήματα 'μετά το σκότωμα του φαναριού' τον δικαιώνουν. Εξαναγκάζοντας τους οδηγούς να μοιραστούν το δρόμο με άλλους χρήστες και χωρίς επιτακτικό συντονισμό που επιβάλλεται από τα φανάρια, το πλαίσιο απαιτεί ουσιαστικά εγρήγορση —μια εγρήγορση που απαιτεί ο ίδιος ο νόμος, γιατί σε περίπτωση ατυχήματος όπου η ευθύνη είναι δύσκολο να προσδιοριστεί η ευθύνη θα πέσει πιθανώς στον 'πιο δυνατό' (δηλαδή στον οδηγό του αυτοκινήτου όχι τον ποδηλάτη ή στον ποδηλάτη όχι τον πεζό)
Η ριζοσπαστική έννοια του 'shared space' στην διαχείριση της οδικής κυκλοφορίας βασίζεται στην ευφυΐα, την καλή αίσθηση και την προσεκτική παρατήρηση των οδηγών, των ποδηλατών και των πεζών. Ταυτόχρονα, αναμφισβήτητα, με τον μικρό του τρόπο, επεκτείνει πραγματικά τις δεξιότητες και την ικανότητα των οδηγών, των ποδηλατών και των πεζών να διαπραγματεύονται την κυκλοφορία χωρίς να αντιμετωπίζονται σαν αυτόματα από σωρούς επιτακτικών πινακίδων (η Γερμανία έχει 648 έγκυρα σύμβολα κυκλοφορίας, τα οποία συσσωρεύονται καθώς πλησιάζει κανείς μια πόλη) και σηματοδοτών. Ο Monderman πίστευε ότι όσο πιο πολλές υποδείξεις συναντούσε ο οδηγός, τόσο περισσότερο ωθούνταν στην προσπάθεια να αρπάξει το μέγιστο δυνατό πλεονέκτημα εντός των κανόνων: επιτάχυνση στην μερίδα του δρόμου μεταξύ δύο των πινακίδων, το τραγικό φαινόμενο 'beating the light' και την αποφυγή όλων των καλών κανόνων συμπεριφοράς ακόμα και των μη προδιαγεγραμμένων. Οι οδηγοί είχαν εθιστεί στο να τρέχουν σαν παλαβοί μέσα στον λαβύρινθο των υποδείξεων προσπαθώντας να εξασφαλίσουν το μέγιστο πλεονέκτημα. Όπου εφαρμόστηκε η καινοτομία του Monderman για μια αλλαγή παραδείγματος στη διαχείριση της κυκλοφορίας προκάλεσε μαζική ευφορία. Μικρές πόλεις στην Ολλανδία έβαλαν μια πινακίδα και καυχιόντουσαν ότι είναι 'χωρίς σήματα κυκλοφορίας' (Verkeersbordvrij) και έκαναν συνέδρια που συζητούσανε τη νέα φιλοσοφία που διακήρρυτε ότι «Το μη ασφαλές είναι ασφαλές».
Αυτή είναι η ουσία του αναρχικού συνθήματος που λέει στους λαούς την αλήθεια που θέλει να κρύψει κάθε εξουσία: Αnarchy is Order 'η αναρχία φέρνει τάξη'.
Τι θα γινότανε αν δεν υπήρχε ηλεκτρονική διαταγή και οι οδηγοί και οι περαστικοί καλούνταν να ασκήσουν την ατομική τους κρίση; Από το 1999 αρχής γενομένης από την πόλη Drachten στην Ολλανδία αυτό έχει εφαρμοστεί στην πράξη με εκπληκτικά αποτελέσματα οδηγώντας σε ένα ευρωπαϊκό και αμερικανικό κίνημα με αίτημα την κατάργηση των φαναριών και των πινακίδων.
Ο Hans Moderman, o μηχανικός κυκλοφορίας που πρώτος πρότεινε την απομάκρυνση ενός σηματοδότη στο Drachten to 2003 είναι γνωστός για το κόνσεπτ του 'shared space' που γρήγορα ρίζωσε στην Ευρώπη.
Παρατήρησε ότι όταν μια ηλεκτρική βλάβη απενεργοποιούσε τα φανάρια το αποτέλεσμα ήταν καλύτερη ροή της κυκλοφορίας και όχι μποτιλιάρισμα. Έκανε ένα πείραμα και αντικατέστησε ένα φανάρι στο Drachten που εξυπηρετούσε 22,000 οχήματα ημερησίως με έναν traffic circle, ένα extended cycle path, και μια pedestrian area. Μέσα σε δύο χρόνια ο αριθμός ατυχημάτων έπεσε σε δύο ενώ μόλις τέσσερα χρόνια πριν ήταν τριάντα έξι.
Η κυκλοφορία ξαφνικά κινείται πιο γρήγορα στη διασταύρωση επειδή όλοι οι οδηγοί γνωρίζουν ότι πρέπει να είναι σε εγρήγορση και να χρησιμοποιούν την κοινή τους λογική, και υπό αυτές τις συνθήκες η γνωστή σε όλους οδική οργή σχεδόν εξαφανίστηκε γιατί και αυτή κατά βάθος είναι απόρροια του αυταρχικού καθεστώτος σήμανσης.
Ο Monderman παρομοίασε το φαινόμενο με skaters σε ένα γεμάτο παγοδρόμιο που καταφέρνουν να προσαρμόσουν με επιτυχία τις κινήσεις τους σε αυτές των άλλων skaters. Πίστευε επίσης ότι η υπερβολική σήμανση έκανε τους οδηγούς να παίρνουν τα μάτια τους από το δρόμο και έτσι έκανε το αντίθετο από αυτό για το οποίο εφευρέθηκε κάνοντας τους κόμβους πολύ λιγότερο ασφαλείς.
Ο Monderman δεν ήταν εναντίον των φωτεινών σηματοδοτών, απλά δεν βρήκε κανέναν στο Drachten που να ήταν πραγματικά χρήσιμος όσον αφορά την ασφάλεια, τη βελτίωση της ροής της κυκλοφορίας και τη μείωση της ρύπανσης. Ο traffic cycle που έβαλε στη θέση των φαναριών φαίνεται επικίνδυνος και αυτό ακριβώς είναι ο σκοπός διότι όταν 'οι αυτοκινητιστές γίνονται πιο προσεκτικοί για το πώς οδηγούν, συμπεριφέρονται πιο προσεκτικά' και τα στατιστικά στοιχεία για τα ατυχήματα 'μετά το σκότωμα του φαναριού' τον δικαιώνουν. Εξαναγκάζοντας τους οδηγούς να μοιραστούν το δρόμο με άλλους χρήστες και χωρίς επιτακτικό συντονισμό που επιβάλλεται από τα φανάρια, το πλαίσιο απαιτεί ουσιαστικά εγρήγορση —μια εγρήγορση που απαιτεί ο ίδιος ο νόμος, γιατί σε περίπτωση ατυχήματος όπου η ευθύνη είναι δύσκολο να προσδιοριστεί η ευθύνη θα πέσει πιθανώς στον 'πιο δυνατό' (δηλαδή στον οδηγό του αυτοκινήτου όχι τον ποδηλάτη ή στον ποδηλάτη όχι τον πεζό)
Η ριζοσπαστική έννοια του 'shared space' στην διαχείριση της οδικής κυκλοφορίας βασίζεται στην ευφυΐα, την καλή αίσθηση και την προσεκτική παρατήρηση των οδηγών, των ποδηλατών και των πεζών. Ταυτόχρονα, αναμφισβήτητα, με τον μικρό του τρόπο, επεκτείνει πραγματικά τις δεξιότητες και την ικανότητα των οδηγών, των ποδηλατών και των πεζών να διαπραγματεύονται την κυκλοφορία χωρίς να αντιμετωπίζονται σαν αυτόματα από σωρούς επιτακτικών πινακίδων (η Γερμανία έχει 648 έγκυρα σύμβολα κυκλοφορίας, τα οποία συσσωρεύονται καθώς πλησιάζει κανείς μια πόλη) και σηματοδοτών. Ο Monderman πίστευε ότι όσο πιο πολλές υποδείξεις συναντούσε ο οδηγός, τόσο περισσότερο ωθούνταν στην προσπάθεια να αρπάξει το μέγιστο δυνατό πλεονέκτημα εντός των κανόνων: επιτάχυνση στην μερίδα του δρόμου μεταξύ δύο των πινακίδων, το τραγικό φαινόμενο 'beating the light' και την αποφυγή όλων των καλών κανόνων συμπεριφοράς ακόμα και των μη προδιαγεγραμμένων. Οι οδηγοί είχαν εθιστεί στο να τρέχουν σαν παλαβοί μέσα στον λαβύρινθο των υποδείξεων προσπαθώντας να εξασφαλίσουν το μέγιστο πλεονέκτημα. Όπου εφαρμόστηκε η καινοτομία του Monderman για μια αλλαγή παραδείγματος στη διαχείριση της κυκλοφορίας προκάλεσε μαζική ευφορία. Μικρές πόλεις στην Ολλανδία έβαλαν μια πινακίδα και καυχιόντουσαν ότι είναι 'χωρίς σήματα κυκλοφορίας' (Verkeersbordvrij) και έκαναν συνέδρια που συζητούσανε τη νέα φιλοσοφία που διακήρρυτε ότι «Το μη ασφαλές είναι ασφαλές».
Αυτή είναι η ουσία του αναρχικού συνθήματος που λέει στους λαούς την αλήθεια που θέλει να κρύψει κάθε εξουσία: Αnarchy is Order 'η αναρχία φέρνει τάξη'.
