να ρε παιδιά τι διάβαζα..
Τι είναι και τι δεν είναι το σύστημα“Δήμητρα”
Με βάση το πρόγραμμα του ΜέΡΑ25, το “Δήμητρα” είναι παράλληλο σύστημα πληρωμών, δεν είναι τράπεζα. Στο αρχικό σχέδιο το ΜέΡΑ25 μιλάει για Μεταβιβάσιμες Ψηφιακές Δημοσιονομικές Μονάδες (ΜΨΔΜ). Αυτές, λέει το ΜέΡΑ25, δεν είναι νόμισμα, αλλά τίτλοι του δημοσίου που μπορούν να αποπληρώνουν φορολογικές υποχρεώσεις. Ενώ -όπως αναφέρει στο πρόσφατο σημείωμα- οι συναλλαγές αυτές θα γίνονται σε ευρώ, καθίσταται σαφές από την αναλυτική παρουσίαση του Γ. Βαρουφάκη, ότι οι ΔΨΔΜ είναι μη μετατρέψιμες σε ευρώ. Δηλαδή όσα ποσά “μπαίνουν” στη “Δήμητρα” από ιδιώτες, δεν μπορούν να “βγουν’”, μόνο να χρησιμοποιηθούν σε συναλλαγές (μεταξύ ιδιωτών και προς το κράτος) εντός του συστήματος. Με βάση αυτό, όμως, δεν μπορεί να λειτουργήσει ως γενικό ισοδύναμο (ή legal tender που θα έλεγαν οι οικονομολόγοι), και όσο υπάρχει έλεγχος από την ΤτΕ και το ευρωσύστημα και τις ιδιωτικές τράπεζες, προκύπτουν τα προβλήματα που θα δούμε παρακάτω.
Μπορεί το “Δήμητρα” να προσελκύσει συμμετέχοντες;
Με δεδομένο ότι το σύστημα δεν είναι υποχρεωτικό, και με το μειονέκτημα ότι οι ΔΨΔΜ δεν μπορούν να μετατραπούν σε ευρώ εκτός του “Δήμητρα”, χρειάζεται να υπάρξουν λόγοι προσέλκυσης καταθέσεων ιδιωτών και επιχειρήσεων στο σύστημα:
Υποτίθεται ότι βασικό πλεονέκτημα του συστήματος είναι των δωρεάν συναλλαγών μεταξύ ιδιωτών (σε διαφορετικές τράπεζες). Αυτό προφανώς δεν είναι κάποια φοβερή ριζοσπαστική πρόταση, αφού αυτή η παροχή υπάρχει και από το iris για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών μέχρι 500 ευρώ. Οι μεγάλες επιχειρήσεις παρακάμπτουν το πρόβλημα διατηρώντας λογαριασμούς σε περισσότερες συστημικές τράπεζες.
Ένα σοβαρό επιχείρημα είναι η πρόβλεψη πως θα επιτρέπει την πληρωμή λογαριασμών χωρίς το χαράτσι των τραπεζών. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, αλλά γιατί να μην επιβληθεί αυτό σε δημόσιες τράπεζες ή και στις ιδιωτικές τράπεζες, αντί να θεωρούμε ότι θα τους “επιβληθεί” μέσα από τον ανταγωνισμό με το “Δήμητρα”; Έχει σημασία να σημειωθεί πως ούτε οι ιδιωτικές τράπεζες εφάρμοζαν πάντα τέτοια χαράτσια, πχ μέχρι πριν 2-3 χρόνια στην Εθνική δεν είχε χρέωση για να πληρώσεις ΕΦΚΑ. Αυτή την αντίφαση δείχνει και το ίδιο το “πρόγραμμα 100 ημερών” του ΜέΡΑ25, που προβλέπει «Απαγόρευση στις τράπεζες να μας χρεώνουν για ηλεκτρονικές συναλλαγές», ξεχωριστά από το Δήμητρα. Επομένως το να τελειώνουμε με τα χαράτσια των τραπεζών, δεν περνάει από τον “ανταγωνισμό” αλλά από την πολιτική επιβολή. Επιπλέον, η πληρωμή λογαριασμών αφορά σε μεγάλο βαθμό την πληρωμή σε πολύ μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις για βασικές ανάγκες (ενέργειας, τηλεφωνίας κλπ). Με το δεδομένο ότι η συμμετοχή στο σύστημα είναι προαιρετική, πώς θα πειστούν να συμμετέχουν ιδιωτικές επιχειρήσεις που είναι και κολοσσοί και “ολιγάρχες” και να δεχτούν για πληρωμή ΔΨΔΜ και όχι ευρώ; Ο Γ. Βαρουφάκης αναφέρει ότι είναι όπως τα market pass του Πιερρακάκη. Όμως τα market pass εισπράττονται στη συνέχεια σε ευρώ από τα super-market, και επιπλέον τα sm είναι νομικά υποχρεωμένα να τα δεχτούν…
Περνάμε τώρα στο πιο κεντρικό “πλεονέκτημα” που αναφέρεται: Το “Δήμητρα” θα είναι ανταγωνιστικό προς τις ιδιωτικές τράπεζες γιατί θα έχει υψηλότερο επιτόκιο από αυτό που δίνουν οι ιδιωτικές. Αυτό το επιτόκιο θα δίνεται όμως μέσω φοροαπαλλαγών. Υπάρχουν σε αυτό 2 πολύ σοβαρά προβλήματα σε αυτό το σκεπτικό, και 1 λιγότερο σοβαρό:
1) Σήμερα στο φορολογικό σύστημα υπάρχει έλεγχος από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), η οποία ελέγχεται πολιτικά από την τρόικα. Δεν μπορεί κανείς να πει εγώ έχω εφορία 1000 ευρώ και θα δώσω στην εφορία 800 ευρώ και 200 μονάδες ΜΨΔΜ από τόκους στη “Δήμητρα” (αν ήταν 1-1 η αναλογία) γιατί θα ερχόταν ΑΑΔΕ (και ενδεχομένως και η ΤτΕ που ελέγχει όλες τις συναλλαγές) και θα σου έλεγε “τι 200 ΜΨΔΜ, χρωστάς 200 ευρώ ακόμα στην εφορία, αλλιώς να τα βάλει το κράτος”.
2) Αν τα βάλει το κράτος πρόκειται για φοροαπαλλαγή ή ενίσχυση δεν πρόκειται για κάποια καινοτομία (είναι λίγο σαν αυτά του Πιερρακάκη σε άλλη βάση, όπως λέει μόνος του ο Βαρουφάκης). Αν το κράτος δίνει όμως φοροαπαλλαγές επειδή επιλέγεις τον έναν δρόμο τραπεζικών συναλλαγών (“Δήμητρα”) έναντι της άλλης (τράπεζες), θεωρείται “αθέμιτος ανταγωνισμός”, έρχεται όλο το ευρωενωσιακό πλαίσιο, Τράπεζα της Ελλάδος κλπ και στην κλείνουν τη “Δήμητρα” την άλλη μέρα.
3) Έλασσον με δεδομένα τα παραπάνω, αλλά οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, εφόσον δεν έχουν άλλα εισοδήματα, και δεν έχουν πχ αυτοκίνητο για να πληρώνουν τέλη κυκλοφορίας, δεν έχουν φορολογικές υποχρεώσεις που να καθίστανται ληξιπρόθεσμες, αφού ο φόρος παρακρατείται αυτόματα με την καταβολή του μισθού/σύνταξης. Άμα έχουν κανα σπίτι έχουν ΕΝΦΙΑ, αλλά ο ΕΝΦΙΑ πρέπει να καταργηθεί. Ο μόνος άλλος τρόπος να αξιοποιήσουν τις ΔΨΔΜ τους είναι στις συναλλαγές με επιχειρήσεις, αλλά αυτό προϋποθέτει οι επιχειρήσεις να έχουν αποδεχτεί εθελοντικά να συναλλάσονται μέσω του συστήματος.
https://thepressproject.gr/i-nd-i-dimit ... -aristera/