Phorum.com.gr

Στο νήμα αυτό θα παρουσιαστούν ορισμένες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί πάνω στο ενδιαφέρον πεδίο της κοινωνιογλωσσολογίας. Η κοινωνιογλωσσολογία είναι ο διεπιστημονικός κλάδος που μελετά τις συστηματικές σχέσεις των γλωσσικών συστημάτων και του κοινωνικού περιβάλλοντος. Σκοπός αυτών των ερευνών είναι να διαπιστωθεί το πώς εκφράζεται η σχέση κοινωνικών χαρακτηριστικών και γλώσσας. Μέσα από την εξέταση των ομιλητών παρατηρούνται ποια γλωσσικά στοιχεία από όλα τα επίπεδα γλωσσικής ανάλυσης (φωνητική, φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη κλπ) εμφανίζουν εναλλασσόμενους τύπους ανάλογα με τον χρήστη και την περίσταση. Αφού λοιπόν συλλεχθεί το γλωσσικό υλικό, οι ερευνητές ελέγχουν αν παρατηρείται αντιστοιχία μεταξύ των εναλλασσόμενων τύπων και των κοινωνικών χαρακτηριστικών των ομιλητών.

Οι έρευνες που θα δούμε είναι και ιστορικά σημαντικές για την ανάπτυξη της κοινωνιογλωσσολογίας. Βασική πηγή μου είναι το βιβλίο «Εισαγωγή στην κοινωνιογλωσσολογία» των Αργύρη Αρχάκη και Μαριάννας Κονδύλη (εκδόσεις Νήσος) αλλά κατάφερα να βρω και διαδικτυακές πηγές για τα περισσότερα στοιχεία. Βάλτε κι εσείς όσες έρευνες ξέρετε ή παρόμοια φαινόμενα που ίσως έχετε παρατηρήσει. Ας ξεκινήσουμε.

Η Έρευνα του Labov στη Νέα Υόρκη



Η έρευνα του γλωσσολόγου William Labov στη Νέα Υόρκη το 1966 είναι από τις πιο γνωστές και σημαντικές στο χώρο. Αντικείμενο της έρευνάς του η πραγμάτωση του φωνήματος /r/ το οποίο στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’60 είχε δύο πραγματώσεις, [r] και [0]. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η νόρμα ή το πρότυπο ήταν η παρουσία του [r] στους Νεοϋορκέζους και όχι η απουσία [0].

Ο Labov διερεύνησε την υπόθεση ότι η παρουσία του μεταφωνηεντικού (r) δεν είναι τυχαία αλλά συνδέεται με την κοινωνική τάξη των ομιλητών, την ηλικία τους, το ύφος που επιλέγουν, αλλά και το γλωσσικό περιβάλλον εμφάνισής του. Εξέτασε λοιπόν την ομιλία των υπαλλήλων τριών μεγάλων καταστημάτων: ενός λαϊκού (Klein), ενός μεσαίων στρωμάτων (Macy’s) και ενός με πελάτες από ανώτερα κοινωνικά στρώματα (Saks). Η κατηγοριοποίηση των καταστημάτων έγινε με βάση την πελατεία τους, την διαρρύθμιση του εσωτερικού χώρου, την τοποθεσία τους, τις εφημερίδες που διάβαζαν, τις τιμές τους κλπ.

Ο Labov εφάρμοσε τη μέθοδο της κατευθυνόμενης συνέντευξης. Διάλεξε τη φράση fourth floor (τέταρτος όροφος) όπου η μεταβλητή (r) είναι μεταφωνηεντική. Επιπλέον στην πρώτη λέξη το μεταφωνηεντικό (r) ακολουθείται από σύμφωνο. Σε κάθε κατάστημα διαπίστωσε ποια προϊόντα βρίσκονται στον τέταρτο όροφο και στη συνέχεια έθετε στους υπαλλήλους ερωτήσεις του τύπου «μου λέτε σας παρακαλώ πού είναι τα γυναικεία παπούτσια» προσποιούμενος τον πελάτη. Ως απάντηση λάμβανε αναγκαστικά τη φράση «on the fourth floor». Στη συνέχεια έδειχνε να μην έχει καταλάβει ακριβώς και ρωτούσε πάλι τον υπάλληλο ο οποίος απαντούσε προσεκτικότερα και με πιο καθαρή προφορά. Ο Labov εκτιμούσε προσεγγιστικά την ηλικία του κάθε υπαλλήλου και τον κατηγοριοποιούσε κοινωνικά ανάλογα με το κατάστημα που δούλευε.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:

Ένα πρώτο συμπέρασμα ήταν ότι η αυξανόμενη προσοχή στην ομιλία οδηγεί σε επιλογές προτύπων γλωσσικών τύπων. Ο Labov θεώρησε ότι υπάρχει ένα υφολογικό συνεχές στο ένα άκρο του οποίου τοποθετείται η αυθόρμητη ομιλία και στο άλλο άκρο η ομιλία που ευθυγραμμίζεται με τη νόρμα. Ας πάμε όμως σε πιο λεπτομερείς παρατηρήσεις.


(2η απάντηση)


Από τα δεδομένα των πινάκων προκύπτει ότι η εμφάνιση του μεταφωνηεντικού (r) εξαρτάται:

α) Από το γλωσσικό περιβάλλον, δηλαδή την ακολουθία ή όχι συμφώνου fourth [fo:(r)θ] vs floor[flo(r)].
β)Από την προσοχή, την υφολογική δηλαδή επισημότητα, με την οποία ο ομιλητής εκφέρει τον λόγο του.
γ)Από την κοινωνική τάξη του ομιλητή.

Σε σχέση με την ανεξάρτητη μεταβλητή της ηλικίας ο Labov διαπίστωσε ότι στο Macy’s της μεσαίας τάξης, σε αντίθεση με την αναμενόμενη συμπεριφορά (η οποία θα ήταν οι μεγαλύτεροι να χρησιμοποιούν τον παλιότερο τύπο, δηλαδή τη μηδενική [0] πραγμάτωση της εξαρτημένης μεταβλητής και οι νεότεροι των νεότερο τύπο, δηλαδή την πραγμάτωση [r]), οι μεγαλύτεροι εμφανίστηκαν να χρησιμοποιούν περισσότερο τον νεότερο τύπο απ’ ό,τι οι νεότεροι. Στο Saks της ανώτερης τάξης ο Labov διαπίστωσε την αναμενόμενη συμπεριφορά ενώ στο Klein της κατώτερης τάξης η γλωσσική διαφοροποίηση μεταξύ των ηλικιών ήταν πολύ μικρή. Χαρακτηριστικός είναι ο ακόλουθος πίνακας όπου δείχνει τα ποσοστά εμφάνισης του μεταφωνηεντικού (r) κατανεμημένα σε τρεις ηλικιακές ομάδες των υπαλλήλων των τριών καταστημάτων της Νέας Υόρκης.


Τα αποτελέσματα οδήγησαν τον Labov στην υπόθεση ότι ενώ τα μέλη των ανώτερων και πιθανώς των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων δεν αλλάζουν την προφορά τους μετά την εφηβεία, τα μέλη των μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων, που είναι κοινωνικά ευκίνητα, μπορεί να αλλάξουν την προφορά τους μετά την εφηβεία. Μπορεί δηλαδή σε μεσαία ηλικία να υιοθετήσουν την προφορά που έχει το μεγαλύτερο κύρος ώστε η ομιλία τους να μην αποτελέσει εμπόδιο στην ικανοποίηση των κοινωνικών τους φιλοδοξιών και στην κοινωνική τους κινητικότητα, δεδομένου ότι η κοινωνική επιτυχία προϋποθέτει την ευθυγράμμιση με τις κυρίαρχες κοινωνικές και γλωσσικές αξίες.

Πηγές
https://unravellingmag.com/articles/labov-and-the-r/
https://web.stanford.edu/class/linguist62n/labov001.pdf
http://www.ello.uos.de/field.php/Sociol ... studylabov

Η Έρευνα του Trudgill στο Νόριτς

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πορίσματα του Βρετανού γλωσσολόγου Peter Trudgill (1974, 1975) από τις έρευνές του στο Νόριτς της Αγγλίας. Ο Trudgill ερεύνησε την μεταβλητή (ing), η οποία αφορά τη ρηματική κατάληξη της αγγλικής που στον γραπτό λόγο αποδίδεται ως -ing, όπως στο «I am working». Η μεταβλητή αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί με δύο τρόπους, έχει δηλαδή δύο τιμές: α) τον υπερωικό τύπο της νόρμας [ɪŋ], (όπου για την προφορά του έρρινου συμφώνου το πίσω μέρος της γλώσσας αγγίζει την υπερώα) και β) τον στιγματισμένο φατνιακό τύπο [in] (όπου για την προφορά του έρρινου συμφώνου η άκρη της γλώσσας αγγίζει τη βάση των επάνω δοντιών).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:

Ο Trudgill διαπίστωσε -όπως και ο Labov προηγουμένως- ότι όσο πιο προσεκτική ήταν η εκφορά του λόγου, όσο δηλαδή επισημότερο ήταν το ύφος των ομιλητών από κάθε κοινωνική τάξη, τόσο περισσότερο χρησιμοποιούσαν τον τύπο της νόρμας [ɪŋ]. Διαπίστωσε επίσης ότι ο αποκλίνων τύπος [in] εμφανιζόταν περισσότερο στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις. Πολύ σημαντικό όμως είναι το εύρημά του ότι σε όλα τα κοινωνικά στρώματα ο αποκλίνων από τη νόρμα τύπος επιλεγόταν περισσότερο από τους άνδρες απ’ ό,τι από τις γυναίκες. Χαρακτηριστικοί είναι οι παρακάτω πίνακες.

Κοινωνική τάξη και φύλο


Κοινωνική τάξη και επισημότητα ύφους

WLS=ανάγνωση καταλόγου λέξεων
RPS=ανάγνωση αποσπασμάτων
FS=επίσημος λόγος
CS=ανεπίσημος λόγος

Όπως προκύπτει από την σύνοψη των αποτελεσμάτων, οι άνδρες είχαν την τάση να αποφεύγουν τον τύπο της νόρμας με το εμφανές γόητρο ενώ οι γυναίκες να τον επιλέγουν περισσότερο. Μάλιστα ο Trudgill προκειμένου να ενισχύσει τα συμπεράσματά του ρώτησε τους συμμετέχοντες, ποιον τύπο θεωρούσαν ότι επέλεγαν. Σύμφωνα με τα πορίσματά του οι γυναίκες ισχυρίζονταν ότι χρησιμοποιούσαν περισσότερο τον τύπο της νόρμας απ’ ό,τι έκαναν στην πραγματικότητα. Η εικόνα δηλαδή που είχαν οι γυναίκες για τον εαυτό τους ήταν ότι μιλούσαν τη νόρμα. Αντίθετα, οι άνδρες ισχυρίζονταν ότι μιλούν την «τραχιά» γλώσσα των εργατών των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων πολύ περισσότερο απ’ ό,τι πράγματι έκαναν. Ο Trudgill απέδωσε το φαινόμενο στο ότι οι γυναίκες νιώθουν μεγαλύτερη ανασφάλεια και πιθανότατα με τη χρήση των τύπων της νόρμας προσπαθούν να ανορθώσουν το κοινωνικό τους γόητρο. Επιπλέον, η αποκλίνουσα γλώσσα των ανδρών εργατών τείνει να έχει συνδηλώσεις «σκληρότητας» και «τραχύτητας», χαρακτηριστικά καλυμμένου γοήτρου τα οποία από πολλούς θεωρούνται επιθυμητά για τους άνδρες και όχι για τις γυναίκες.

Πηγή:
https://www.slideshare.net/razurazu/tru ... wich-study

Η Έρευνα της Cheshire στο Ρέτινγκ

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η έρευνα της Jenny Cheshire (1978) στο Ρέντινγκ της Αγγλίας όπου παράλληλα με τύπους της νόρμας όπως I know, you know, they call κλπ χρησιμοποιούνται και οι αποκλίνοντες τύποι I knows, you knows, they calls. Η Cheshire μελέτησε μεταβλητές όπως την ενεστωτική τριτοπρόσωπη ρηματική κατάληξη του ενικού αριθμού (s) με τιμές την επιλογή ή όχι της κατάληξης αυτής στα υπόλοιπα πρόσωπα. Οι συμμετέχοντες ήταν έφηβοι, αγόρια και κορίτσια ηλικίας εννέα έως δεκαεπτά ετών, τα οποία συναθροίζονταν σε σημεία της πόλης που θεωρούνταν προβληματικά από τους κατοίκους διότι εκεί μαζεύονταν όταν «έκαναν κοπάνα» από το σχολείο, άναβαν φωτιές, πάλευαν, έβριζαν και γενικότερα δημιουργούσαν φασαρίες.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:

Τα αποτελέσματα της έρευνας της Cheshire παρουσιάζουν αναλογίες με αυτά του Trudgill ως προς την συμπεριφορά των φύλων: τα αγόρια προτιμούν τους αποκλίνοντες τύπους, ενώ τα κορίτσια προτιμούν τους τύπους της νόρμας. Αναλυτικότερα, στις ανεπίσημες καθημερινές συνομιλίες, χρησιμοποιούνταν σε μεγάλη συχνότητα οι αποκλίνοντες τύποι τόσο από τα αγόρια όσο και από τα κορίτσια, ενώ στις επισημότερες περιστάσεις οι αποκλίνοντες τύποι χρησιμοποιούνταν πολύ λιγότερο. Σε αντίθεση όμως με τις καθημερινές συνομιλίες, στις επισημότερες περιστάσεις η διαφοροποίηση μεταξύ των δύο φύλων ήταν εντονότατη: τα κορίτσια χρησιμοποιούσαν πολύ λιγότερο τους αποκλίνοντες τύπους σε σχέση με τη χρήση που γινόταν από τα αγόρια. Τα κορίτσια δηλαδή ευθυγραμμίζονταν πολύ περισσότερο με τη νόρμα σε επίσημες περιστάσεις.

Η ανάλυση της Cheshire έδειξε επιπλέον ότι οι αποκλίνοντες τύποι συνδυαστικά με το φύλο και το ύφος συσχετίζονται και με την τοπική (υπο)κουλτούρα των νέων η οποία τους προσανατολίζει στην «σκληρότητα». Η Cheshire εστίασε την προσοχή της σε παραμέτρους σκληρότητας τις οποίες θεώρησε συστατικά στοιχεία της νεανικής παρέας που μελέτησε. Τέτοιες παράμετροι είναι οι φιλοδοξίες επαγγελματικής αποκατάστασης των νέων π.χ. σε «σκληρό» (π.χ. σφαγέας) ή όχι επάγγελμα, ο βαθμός σκληρότητας που προβάλλουν άμεσα, λ.χ. συμμετοχή σε κλοπές, εμπρησμούς κτιρίων, παλέματα κλπ και η θέση τους στην ιεραρχία της ομάδας, λ.χ. μέλη κεντρικά-πυρηνικά ή περιφερειακά. Διαπίστωσε ότι οι αποκλίνοντες τύποι σχετίζονταν όχι μόνο με το αρσενικό φύλο αλλά και με τον υψηλό βαθμό συμμετοχής των αγοριών στην υποκουλτούρα του δρόμου, κεντρικό χαρακτηριστικό της οποίας είναι η «σκληρότητα». Τα κορίτσια, αντίθετα από τα αγόρια είχαν άλλα ενδιαφέροντα (π.χ. δημοφιλείς τραγουδιστές, σχέσεις με το άλλο φύλο) και δεν παρουσίασαν υψηλό βαθμό συμμετοχής στην υποκουλτούρα του δρόμου.

Πηγές:
https://all-about-linguistics.group.she ... -cheshire/
https://www.slideshare.net/suasenglish/ ... uk-studies

Η Έρευνα του Labov στο Martha’s Vineyard

Θα επιστρέψουμε στον γλωσσολόγο Labov και στην έρευνα που έκανε το 1963 στο νησί Martha’s Vineyard. Το συγκεκριμένο νησί είναι ένα θέρετρο απέναντι από τη Βοστώνη με μικρό πληθυσμό ο οποίος πολλαπλασιάζεται το καλοκαίρι. Κατά την προκαταρκτική του εξέταση ο Labov παρατήρησε ότι η δίφθογγος [au] σε λέξεις όπως out, house, και η δίφθογγος [ai] σε λέξεις όπως white, night είχε αρχίσει να παρουσιάζει ποικιλομορφία και να μεταβάλλεται προς μια πιο κεντρικοποιημένη προφορά: το πρώτο μέρος των διθφόγγων φαινόταν ότι άλλαζε από ένα φθόγγο [a] όπως στη λέξη car σε ένα φθόγγο [ə] όπως στη λέξη ago.


Ο Labov συνέλεξε το υλικό του παίρνοντας συνεντεύξεις από νησιώτες διαφόρων ηλικιών και επαγγελμάτων και ποικίλης γεωγραφικής και εθνοτικής προέλευσης. Οι ερωτήσεις που έθετε περιείχαν λέξεις με τις προς εξέταση διφθόγγους, όπως π.χ. «When we speak of the right to life..[…]..what does right mean?» και προέτρεπαν έτσι στην παραγωγή λόγου όπου θα χρησιμοποιούνταν οι λέξεις αυτές. Ζήτησε επίσης την ανάγνωση αποσπασμάτων στα οποία εμφανίζονταν οι προς εξέταση δίφθογγοι ενώ δεν απέφυγε και την εθνογραφική παρατήρηση σε μπαρ, εστιατόρια, καταστήματα κλπ.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:

Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η αλλαγή ήταν περισσότερο εντοπισμένη σε άτομα ηλικίας 30 έως 45 χρονών από το αγροτικό δυτικό μέρος του νησιού, όπου οι κάτοικοι ασχολούνταν με την αλιεία και το εμπόριο ψαριών, παρά στο πολυσύχναστο ανατολικό, όπου ο κόσμος ασχολούνταν κυρίως με τον τουρισμό.
Ο Labov επεξεργάστηκε περαιτέρω τα δεδομένα του και υποστήριξε ότι ορισμένοι μάλλον ηλικιωμένοι γηγενείς ψαράδες, δεν επινόησαν έτσι ξαφνικά τις νέες διφθόγγους, αλλά άρχισαν να μεγιστοποιούν μια ήδη προϋπάρχουσα τάση προφοράς στην ομιλία τους. Έτσι, η φαινομενικά νεωτεριστική προφορά των διφθόγγων ουσιαστικά προσομοίαζε με αυτή που χρησιμοποιούσαν στην ηπειρωτική Αμερική τον 19ο αιώνα. Ενώ, δηλαδή, οι νησιώτες του Martha’s Vineyard είχαν σχεδόν χάσει τις παλιές τους διφθόγγους και είχαν ευθυγραμμιστεί με τη σύγχρονη αμερικάνικη νόρμα, άρχισαν σταδιακά να επανέρχονται στην παλιά προφορά.

Η επαναφορά στην αρχική προφορά και ειδικότερα μεταξύ των γηγενών ψαράδων, αγγλικής κυρίως καταγωγής, 30 έως 45 ετών, οφείλεται, σύμφωνα με τον Labov, στην αύξηση του τουρισμού και στην αποδοκιμασία των τουριστών κατ’ αρχάς από μια μικρή ομάδα γερόντων, γηγενών νησιωτών. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν ταυτιστεί με τις «παραδοσιακές αρχές και αξίες» του νησιού και απέρριπταν τον καταναλωτισμό των τουριστών. Η δε επαναφορά στην αρχική προφορά λειτούργησε ως σύμβολο της νησιώτικής τους ταυτότητας και ιδιαιτερότητας σε αντίστιξη με την προφορά των τουριστών. Η στάση αυτή, όπως έδειξε η έρευνα, οδήγησε πολλούς της ηλικίας 30-45 που ήθελαν να μείνουν και να δραστηριοποιηθούν στο νησί να ακολουθήσουν την ομιλία των γεροντότερων για να αποκτήσουν ταυτότητα «γνήσιων νησιωτών».

Όσοι σχεδίαζαν να φύγουν ή δεν είχαν αποφασίσει ακόμη για το μέλλον τους επέλεγαν περισσότερο τις διφθόγγους της νόρμας. Οι μεγαλύτερες και μικρότερες ηλικίες δεν κεντρικοποιούσαν πολύ τις διφθόγγους επιδεικνύοντας μάλλον ουδετερότητα, διότι προφανώς λόγω της ηλικίας τους δεν συμμετείχαν ενεργά στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή.

Πηγή:
https://all-about-linguistics.group.she ... -vineyard/

Η έρευνα της Milroy στο Μπέλφαστ

Μια από τις μεγαλύτερες και ξεχωριστές κοινωνιογλωσσικές έρευνες την οποία εδώ θα προσπαθήσω να περιγράψω συνοπτικά χωρίς όμως να συσκοτιστεί η κεντρική ιδέα των αποτελεσμάτων, είναι της Lesler Milroy στο Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας. Το έργο της Milroy αποδεικνύει την σπουδαιότητα των κοινωνικών δικτύων (social networks) ως ανεξάρτητων μεταβλητών. Στο Μπέλφαστ τα κοινωνικά δίκτυα, οι στενές σχέσεις κυρίως μεταξύ συγγενών και ομοθρήσκων μπορούν να συμβάλουν στην επαγγελματική αποκατάσταση και σε άλλα κοινωνικά οφέλη. Σύμφωνα με την Milroy οι κάτοικοι του Μπέλφαστ διακρίνονται από κοινωνική ανασφάλεια και ως εκ τούτου, αισθάνονται την ανάγκη θέσπισης και διατήρησης ισχυρών κοινωνικών δικτύων.

Τα κοινωνικά δίκτυα κατά βάση διακρίνονται από δύο κύριες πτυχές: την πυκνότητα (density) και την πολυνηματότητα (multiplexity). Ορίζουμε ένα άτομο ως σημείο αναφοράς για το δίκτυο που συνήθως αποκαλείται «Εγώ»(το συμβολίζουμε με Χ). Για να διαπιστώσουμε τον βαθμό της πυκνότητας του δικτύου εξετάζουμε αν τα άτομα που συνδέονται με το «Εγώ» γνωρίζονται και μεταξύ τους. Αν πολλά από αυτά γνωρίζονται και μεταξύ τους τότε το δίκτυο γίνεται πυκνότερο.

(Αριστερά: νήμα υψηλής πυκνότητας. Δεξιά: νήμα χαμηλής πυκνότητας)

Για την διαπίστωση της πολυνηματότητας ερευνούμε τις διαφορετικές ιδιότητες που τα άτομα γνωρίζονται με το «Εγώ». Αν ο δεσμός αφορά μία ιδιότητα, π.χ. αυτή του γείτονα τότε ο δεσμός είναι μονονήματος. Αν όμως ο δεσμός αφορά περισσότερες ιδιότητες, π.χ. του γείτονα, του συγγενούς, του συνεργάτη κλπ τότε ο δεσμός είναι πολυνήματος.

Η Milroy διερεύνησε την ύπαρξη ή όχι συσχέτισης μεταξύ της ισχύος των δικτύων στα οποία συμμετείχαν 46 ομιλητές και οκτώ εξαρτημένων φωνολογικών μεταβλητών διαπιστώνοντας την ύπαρξη συσχέτισης σε πέντε από αυτές. Για παράδειγμα ερεύνησε την μεταβλητή (δ) μεταξύ φωνηέντων σε λέξεις όπως moth(=δ)er, broth(=δ)er κλπ η οποία έχει δύο τιμές: παρουσία [δ] (τύπος της νόρμας) και απουσία [δ] (αποκλίνων τύπος). Η Milroy συνέλεξε το υλικό της συμμετέχοντας και η ίδια στην καθημερινή ζωή των κοινοτήτων συστηνόμενη ως φίλη φίλου (a friend of a friend). Το ενδιαφέρον της εστιάστηκε στο πώς μια γλωσσική νόρμα της καθομιλουμένης, η οποία αντιπαρατίθεται με αυτήν της μεσαίας και της ανώτερης τάξης, αναδύεται και διατηρείται στο πλαίσιο κατώτερων κοινωνικά και ειδικότερα εργατικών κοινοτήτων.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ:

Τα αποτελέσματα της έρευνάς της έδειξαν ότι όσο ισχυρότερο είναι ένα κοινωνικό δίκτυο, δηλαδή πυκνότερο και με περισσότερα νήματα, τόσο περισσότερο τα μέλη του χρησιμοποιούν στοιχεία που ανήκουν τη νόρμα της καθομιλουμένης, παρά το κοινωνικό της στίγμα. Τα ισχυρά δίκτυα στο πλαίσιο μιας κοινότητας καταφέρνουν την εδραίωση όλων των κανονικοτήτων της κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης και της καθημερινής γλωσσικής νόρμας. Αν όλοι όσοι συναναστρέφονται με κάποιον έχουν παρόμοια επικοινωνιακή και γλωσσική συμπεριφορά, είναι πιθανό να τον επηρεάσουν ώστε και αυτός να μιλάει ανάλογα. Είναι δηλαδή, αναμενόμενο για κάποιον να ευθυγραμμιστεί με ό,τι αναμένουν από αυτόν στο γλωσσικό επίπεδο -αλλά και σε όλα τα επίπεδα- τα άτομα που συμμετέχουν στο προσωπικό του δίκτυο, παρά με ό,τι π.χ. μαθαίνει στο σχολείο.

Έτσι είναι αρκετά συνηθισμένο το φαινόμενο μια ομάδα με χαμηλό κύρος, η οποία όμως συντίθεται από ισχυρά κοινωνικά δίκτυα, να διατηρεί τη δική της αποκλίνουσα ποικιλία, παρά την προσπάθεια άνωθεν επιβολής μιας νόρμας με υψηλό κοινωνικό κύρος. Η Milroy επισημαίνει ότι τα ισχυρά δίκτυα εντοπίζονται κυρίως στις κοινότητες της εργατικής τάξης και αυτό γιατί η διατήρηση ισχυρών κοινωνικών σχέσεων είναι προϋπόθεση επιβίωσης για τους φτωχότερους πληθυσμούς. Σε τέτοιου τύπου κοινότητες, αντίστοιχες με αυτή του Μπέλφαστ, μπορεί να αναδυθεί και να διατηρηθεί μια καθημερινή νόρμα ανταγωνιστική με την επίσημη και αποδεκτή από την ευρύτερη κοινωνία. Η νόρμα της καθομιλουμένης συμβολίζει τις αξίες της αλληλοϋποστήριξης και της αμοιβαιότητας.

Από την άλλη, τα άτομα των μεσαίων και ανώτερων τάξεων, καθώς στηρίζονται περισσότερο στις υπηρεσίες των κεντρικών θεσμών που έχουν διαμορφώσει, μπορούν ευκολότερα να διαχειρίζονται και να συμμετέχουν σε ανοιχτά δίκτυα διατηρώντας και διαδίδοντας την επίσημο νόρμα.

Περισσότερες λεπτομέρειες εδώ:
http://www.putlearningfirst.com/languag ... ilroy.html