Ρωμαικά Παραδοξα της καθημερινης ζωης και αλλες πληροφοριες
Δημοσιεύτηκε: 19 Μαρ 2021, 20:07
Σε αυτο το νημα θα αναγραφουν διάφορες περιεργες συνήθειες η περιεργα περιστατικα η περιεργοι νόμοι η περιεργες ιστοριες απο την εποχη της Ρωμης.
Α. Οικογενειακά
Στον Πανδέκτη του Ιουστινιανου υπηρξε νομος ο οποιος επέτρεπε το γάμο ακομα και αν οι ενδιαφερόμενοι ηταν απόντες. Απλα μπορουσαν να διορίσουν αντιπροσώπους (οι ιδιοι ή η οικογενεια τους αν ηταν ανηλικοι) οι οποιοι θα βρισκονταν στον ιδιο τόπο και η τελετη θα γινοταν παρουσια τους σαν να ηταν αυτοι εκει. Αργοτερα ο Ιουστινιανος τροποποιησε το νομο θετοντας τον περιορισμο οτι πρεπει να ειναι εις γνωσιν των οικογενειων για να ισχυσει ο γάμος δι' αντιπροσωπων η να εχει συμφωνηθει απο πριν καθως πολλοι εκμεταλλευτηκαν την ασάφεια και πολλοι αντρες και γυναικες βρεθηκαν ξαφνικα παντρεμενοι δι' αντιπροσωπων χωρις να το γνωριζουν ουτε αυτοι ουτε οι οικογενειες τους.
Το διαζύγιο ηταν πολυ ευκολο στη Ρώμη. Αρκουσε ο συζυγος να προφέρει τη φράση "Tuas res tibi habeto" που σημαινει "παρε τα πραγματα σου". Δλδ οτι επιστρέφει την προικα στη γυναικα του και απο εκεινη τη στιγμη (δλδ μολις επαιρνε πισω την προικα η γυναικα) ο γάμος θεωρουνταν λελυμένος. Ουτε δικαστηρια ουτε τπτ. Αν υπηρχε αμφισβητηση για οποιοδηποτε λογο αρκουσε ο ανδρας να αποδειξει με 2 μαρτυρες οτι ειπε τη φράση.
Ο Κάτων ο Τιμητης ο οποιος ηταν πολυ παραδοσιακός τυπος και πολυ "ταξις και ηθικη" απέβαλλε ενα Συγκλητικό απο την Συγκλητο γιατι φίλησε δημοσίως και ημέρα τη συζυγο του μπροστα στα ματια της κόρης του. Ο ιδιος ελεγε πως ποτε δεν αγκαλιασε τη γυναικα του ουτε δημοσιως ουτε ιδιωτικα παρα μόνο οταν εριχνε κεραυνους. Βεβαια δεν παρέλειψε να προσθέσει πως οι κεραυνοι τον εκαναν πολυ χαρουμενο.
Ο ιδιος παλι ο Κάτων οταν ειδε εναν νεαρο να βγαινει απο ενα πορνείο ειπε πως ηταν χαρουμενος καθως αυτος ο νεαρός θα αφησει τις γυναικες των άλλων ησυχες. Ομως συνέχισε να τον βλεπει να μπαινοβγαίνει συνεχεια στο ιδιο πορνειο και τοτε του ειπε "Νεαρέ ειμουν χαρουμενος που βρηκες ενασχοληση με το να ερχεσαι 1-2 φορές εδω αλλα δεν ειπαμε να κατασκηνωσεις κι εδω μεσα".
Ο Πλινιος στην Φυσικη Ιστορια γράφει πως αν βάλουμε κοπρια γιδας στις πάνες των παιδιών τοτε αυτά θεραπευονται απο την υπερκινητικότητα. Η θεραπεια αυτη εχει πιο δραστικα αποτελεσματα στα κοριτσια γραφει.
Οι Ρωμαιοι ειχαν τη συνηθεια να φτιαχνουν νεκρικές μασκες για καθε αρσενικο μελος που πεθαινε και να τις εκθέτουν στα αιθρια των σπιτιων τους τιμωντας ετσι τους προγόνους τους. Επισης στις κηδείες των αρρένων οι νεκρικες αυτες μασκες συνοδευαν το σώμα του νεκρου μεχρι να καει και μετα επέστρεφαν παλι στη θεση τους.
Στην κηδεία του Συλλα υπηρχαν 6000 νεκρικές μασκες που τον συνοδευαν και στην κηδεια του Μαρκου Κλαυδιου Μάρκελλου 600. Αυτοι μαλλον το παρακαναν με τους προγονους.
Στην αργκο των στρατιωτών ενα στρατοπεδο σε εχθρικο εδαφος λεγεται "noverca" δλδ "μητρια"
Β. Γυναικες
Ο Κικέρωνας έλεγε πως "Οι προγονοι μας ηθελαν οι γυναικες να ειναι υπο τον ελεγχο κηδεμόνων καθως δεν διαθέτουν καθολου κριση" και για να υποστηρίξει τη θεση του κουοταρε τον Αριστοτέλη ο οποιος ελεγε πως "Η γυναικα δεν ειναι παρα ενας ατελης ανδρας" και "το γυναικειο φυλο δεν ειναι παρα μια αναπηρια. Και λογω αυτης της αναπηριας ειναι γυναικες και οχι ανδρες"
Ηταν κοινο μυστικο οτι οι Ρωμαιες ηταν μεγάλες κουτστομπόλες. Ο Πλουταρχος γραφει μια ιστορια οπου η συζυγος ενος Συγκλητικου τον ειχε πρηξει καθημερινα να μαθει τι κανουν στην Συγκλητο. Ετσι για να την ξεφορτωθει της ειπε ενα ψεμα οτι συζητουσαν δηθεν για το αν ειναι καλος η κακος οιωνος οταν ενας κορυδαλλος πετάει γυρω απο μια χρυση περικεφαλαια και μια λογχη. Μετα ετοιμαστηκε να παει στη Συγκλητο και ειπε στη γυναικα του να μη το πει πουθενα αυτο.
Μολις εφτασε στα σκαλια της Συγκλητου βρηκε μια ομαδα Συγκλητικων να συζητάνε για το αν ειναι καλος η κακος οιωνος αν ενας κορυδαλλος πετάει γυρω απο μια χρυση περικεφαλαια και μια λογχη. Και φυσικά εγινε εξαλλος με τη γυναικα του και ταυτοχρονα ανακουφισμένος που δεν της ειπε τπτ πιο αληθινο και σοβαρο αφου μεχρι να παει απο το σπιτι στην Συγκλητο ειχε μαθει ολη η Ρωμη το ψέμμα του και το ειχε περάσει για αληθινο.
Επισης ομως πολλες φορές γινονταν και εκδικητικες υπερ του δεοντως. Και παλι ο Πλουταρχος αναφέρει πως οταν ο Κικέρωνας επιτέθηκε στον Μαρκο Αντωνιο λεκτικα στην Συγκλητο οταν συναντηθηκε με την Φουλβια τη γυναικα του Αντωνιου αυτη εβγαλε την καρφιτσα της και τον τρυπησε στη γλώσσα για εκδικηση σε οσα ειχε πει κατα του συζυγου της.
Σε αλλη περιπτωση οταν ο Αντώνιος εστειλε στην Πομπωνια (χηρα του αδελφου του Κικερωνα) τον απελευθερο που ειχε προδόσει τον Κικερωνα και τον αδελφο του με συνεπεια να εκτελεστουν, η Πομπωνια τον αναγκασε να γδάρει λουρίδες απο το δέρμα του, να τις μαγειρεψει και να τις φάει.
Ο Ιουλιος Νομος περι μοιχείας ελεγε πως αν γυναικα συλληφθει επ'αυτοφώρω σε μοιχεία τοτε το καθηκον να θανατωθεί ανηκει στον πατέρα της (και οχι στον αντρα της) μονο ομως με την προυποθεση οτι και ο εραστης θα θανατωθεί. Για τους ανδρες δεν ισχυε ο νομος. Υπηρχε αλλη διαταξη με ελαφροτερες ποινες (προστιμο).
Λογω της χρησης μολυβδου και αλλων καρκινογόνων ουσιων στα καλλυντικα πολλες γυναικες υπέφεραν απο τριχόπτωση με αποτέλεσμα να καραφλιαζουν. Οποτε ηρθαν στη μοδα οι περουκες. Εχει αναφερθει πως η Φαυστίνα η Νεοτέρα συζυγος του Μαρκου Αυρηλιου ειχε πανω απο 700 διαφορετικες περουκες για καθε χρηση.
Τελικα εγινε τοσο δημοφιλης η εισαγωγη περουκών (τις εφερναν απο την Ινδία) ωστε να εκδοθει ειδικος νομος που επεβαλλε φορολογια και δασμους στην εισαγωγη τους και διατηρηθηκε μεχρι την εποχη του Ιουστινιανου.
Απο την αλλη οι γιατροι της εποχης για να καταπολεμησουν την τριχοπτωση ειτε ανδρικη ειτε γυναικεια συνιστουσαν την χρηση αλοιφων με πολτοποιημενα κεφαλια ποντικών, ζωικο λιπος, αμυλο, ρετσινι και ποντικοκουραδα.
Το 20 μ.Χ. προτάθηκε νομος στην Συγκλητο με τον οποιο θα απαγορευοταν στους Κυβερνητες των Επαρχιών να παιρνουν μαζι τους στις Επαρχιες τις γυναικες τους. Τα επιχειρηματα ηταν οτι οι γυναικες ηταν αδυναμες και δεν θα αντεχαν τα μακρινα ταξιδια, πως θα ηταν κακες, φιλοδοξες και διψασμενες για εξουσια οποτε θα επηρεαζαν αρνητικα τους συζυγους τους, πως ειχαν παραλογα αιτηματα και στο φινάλε ηδη κυβερνουσαν τα σπιτια τους γιατι να κυβερνησουν και τις Επαρχιες μεσω των συζυγων τους?
Το νομοσχέδιο απορριφθηκε απο τη Συγκλητο η οποια δέχτηκε οτι οι γυναικες ειναι αδυναμες αλλα το να τις αφησουμε μονες στα σπιτια τους τοτε αυτο ισοδυναμει οτι θα ηταν ευκολος στόχος για αλλους ανδρες. Χαρακτηριστικα αναφέρει η Συγκλητος "Εδω δυσκολευομαστε να κρατησουμε τους γάμους μας οσο ειμαστε παρόντες στα σπιτια μας. Φανταστειτε τι εχει να γινει αμα λειπουμε για χρονια κιολας"
Στα Θεατρα οι γυναικες υποχρεώνονταν να κατσουν στις πισω και πιο απομακρυσμένες θεσεις απο τους αντρες ξεχωριστα. Αντιθετα στον Ιπποδρομο και στην Αρένα δεν υπηρχε κανονισμος και μπορουσαν να κατσουν οπου ηθελαν.
Και φυσικα απο τοτε εκρυβαν την ηλικια τους. Ο Κουιντιλιανος αναφέρει πως οταν ακουσε ο Κικερωνας πως η Φαβια η συζυγος του Κορνηλιου Ντολαμπελα μολις εκλεισε τα 30 ειπε "Αληθεια ειναι. Το ακουω τα τελευταια 20 χρόνια"
Β1. Εστιαδες
Διαχωριζω λιγο τις Εστιαδες απο τις υπολοιπες καθως ηταν απο τις λιγες γυναικες με προνόμια στη Ρώμη αλλα και με βαρειες υποχρεώσεις οπως να φροντιζουν να μη σβησει η Φλογα της Εστιας επι ποινη θανατου και να μεινουν παρθενες μεχρι να τελειωσει η θητεια τους ως Εστιαδες (δλδ καπου στα 40-50 χρονια τους).
Αλλα ειχαν προνομια που δεν ειχαν αλλες γυναικες οπως:
1. Ολα τα εξοδα τους ηταν δημοσια δαπάνη.
2. Ηταν ελευθερες απο την πατρικη εξουσια
3. Κρατουσαν ολες τις διαθηκες που συνταχθηκαν απο Ρωμαιους πολιτες και ειχαν και αυτες το δικαιωμα να κανουν διαθηκη.
4. Ειχαν το δικαιωμα να κατεχουν επιχειρησεις
5. Μπορουσαν να εξεταστουν ως μαρτυρες σε δικη ανευ ορκου
6. Ειχαν το δικαιωμα να διερχονται τους δρομους της Ρωμης με τροχηλατο αρμα (απαγορευοταν τα τροχηλατα στη Ρωμη)
7. Ολοι επρεπε να ανοιξουν δρομο οταν περνουσαν ακομα και οι ανωτατοι αξιωματουχοι του κράτους
8. Αν κατα τυχη συναντουσαν καταδικασμένο σε θανατο στο δρόμο τους τοτε αυτοματα ο καταδικος επαιρνε χάρη.
9. Θεωρουσαν οτι μπορουσαν να "παγωσουν" φυγάδες σκλαβους με προσευχη (να τους ακινητοποιησουν δλδ) με τον ορο ομως να μην εχουν βγει απο τα ορια της πολης.
10. Ειχαν τις καλυτερες θέσεις σε ολα τα θεαματα της πολης.
Αν ομως Εστιαδα καταδικαζόταν για σεξουαλικο αδικημα τοτε η ποινη ηταν θανατος. Ομως οι Εστιάδες ηταν ιερά προσωπα και δεν μπορουσαν να θανατωθουν. Ετσι τις εκλειναν σε εναν ταφο μαζι με 1 κρεβατι, 1 λυχνάρι, 1 καρβελι ψωμι και 1 κανατα νερο. Μετα απο 1 χρονο ξανανοιγαν τον τάφο. Εαν την εβρισκαν νεκρη τον ξανακλειναν. Αν ηταν ζωντανη ομως τοτε θεωρουσαν πως η Εστια την κρατησε ζωντανη γιατι ηταν αθώα και ετσι την εβγαζαν εξω.
Ο αντρας που διέφθειρε Εστιαδα παντως καταδικαζόταν σε δημοσιο μαστιγωμα μεχρι θανατου.
Παντως η Εστιαδα μπορουσε να επικαλεστει Θεοδικια και να περάσει δοκιμασία για να αποδειξει την αθωωτητα της. Η δοκιμασια ηταν να μεταφέρει νερο απο τον Τιβερη στο Ναο της Εστιας μεσα σε ενα κοσκινο. Αν εφερνε το νερο χωρις να χυθει ηταν αθωα.
Ενας απο τους (πολλους) λογους που οδηγησαν στην δολοφονια του Ηλιογάβαλου το 222 μ.Χ. ηταν ο ιερόσυλος γάμος του με την Εστιαδα Ακυλια Σεβήρα. Την οποια τη χωρισε μετα απο λιγο για να την ξαναπαντρευτει 1 μηνα μετα.
Γ. Ονόματοδοσια και ονοματα
Ενας Ρωμαιος θα ειχε τρια ονοματα. Το Praenomen (προσωπικο ονομα), To Nomen (οικογενειακο ονομα) και το Cognomen (το ονομα που καθοριζε τον κλαδο της οικογένειας η προσωπικο παρατσουκλι του καθενος).
Π.χ. Μαρκος (Praenomen) Tουλιος (Nomen) Κικερωνας (Cognomen)
Η οικογένεια και οι κοντινοι φιλοι θα αποκαλουσαν καποιον με τα 2 πρωτα ονοματα. Σε δημοσιες περιστάσεις καποιος μπορει να κληθει ειτε με το 2ο ειτε με το 3ο ονομα. Στις επισημες περιστάσεις και τα 3 ονοματα αναφέρονται και προστιθεται επισης το ονομα του πατέρα του και της φυλης του. Π.χ. Marcus Tullius Marci filius Cornelia Tribu Cicero. Δλδ Μαρκος Τουλλιος Κικερων γιος του Μαρκου απο τη φυλη Κορνηλία.
Οι γυναικες συνηθως δεν ειχαν Praenomen και ξεχωριζαν απο αλλα "διαχωριστικα" οπως "Μaior" (πρεσβυτερα), "Minor" (νεοτερα), Tertia (τριτη), Quarta (τεταρτη) κτλ.
Π.χ. η κορη του Μαρκου Αντώνιου ηταν η Αντωνια. Η εγγονη του ελλειψη προσωπικου ονοματος ηταν και αυτη Αντωνια. Για να ξεχωριζουν αυτες οι δυο οι Ρωμαιοι αποκαλουσαν την κορη Antonia Maior (Αντωνια η Πρεσβυτέρα) και την εγγονη Antonia Minor (Αντωνια η Νεοτέρα). Αν θεωρητικά τωρα υπηρχε και αλλη Αντωνία συγγενης τους αυτη θα λεγόταν Antonia Tertia (Αντωνια η Τρίτη).
Στα τελη του 1ου αιωνα π.χ. ξεκινησε και η αλλη μοδα οι γυναικες ελλειψει προσωπικου ονοματος να ξεχωριζουν απο το ονομα του πατέρα η του αντρα τους.
Οπως π.χ. Tullia Ciceronis (δλδ η Τουλια του Κικέρωνα)
Οι σκλαβοι παλι ειχαν μονο 1 ονομα και σε αυτο κολλαγαν την καταληξη -por που μεταφράζεται ως "παιδι/υπηρετης" απο τη λεξη "puer" οπως π.χ. Gaipor (το παιδι του Γαιου), Marcipor (το παιδι του Μαρκου), Lucipor (το παιδι του Λουσιου).
Αργοτερα εγκαταλειφθηκε αυτο και ειχαν παλι 1 ονομα αλλα προσθεταν και το ονομα του αφεντικου τους οπως Felix Antonii δλδ Φηλιξ (σκλαβος) του Αντωνιου.
Εαν απελευθερωνονταν επαιρναν και τα αλλα ονοματα του πρωην αφεντικου τους. Οπως π.χ. οταν ο απελευθερώθηκε ο Φηλικας απο την Αντωνια απο σκετο Φηλιξ εγινε Αντώνιος Φηλιξ. Οι πρωην σκλαβοι ειχαν αντεστραμμενα τα ονοματα σε αντιθεση με τους Ρωμαιους για να ξεχωριζουν οπως βλεπουμε και εδω το Αντωνιος παει μπροστα (ενω σαν οικογενειακο θα επρεπε να παει πισω) και το Φηλιξ ακολουθει (σαν προσωπικο ονομα θα επρεπε να παει μπροστα).
Δεν υπηρχε οριο στα ποσα Cognomen μπορουσε να εχει κανεις. Οποτε μπορουσες να καταληξεις με ενα ονομα σαν και αυτο εδω:
"Quintus Pompeius Senecio Roscius Murena Coelius Sextus Iulius Frontinus Silius Decianus Gaius Iulius Eurycles Herculanus Lucius Vibulus Pius Augustanus Alpinus Bellicius Sollers Iulius Aper Ducenius Proculus Rutilianus Rufinus Silius Valens Valerius Niger Claudius Fuscus Saxa Amyntianus Sosius Priscus".
Aν νομιζετε οτι ειναι πλακα, δεν ειναι. Ο τυπος με τα 36 Cognomen διετέλεσε Υπατος το 169 μ.Χ. . Απλά θελοντας να τιμησει ολους τους προγονους του πηρε ολα τα επωνυμα τους και τα κολλησε στο δικο του.
Υπηρχαν ομως και ονοματα που απαγορευοταν να χρησιμοποιηθουν απο καποιες οικογένειες. Οπως π.χ. στην Μανλια οικογένεια απαγορευόταν η χρηση του ονοματος Μάρκος διοτι μπορει ο Μαρκος Μανλιος Καπιτωλινος να εσωσε το Καπιτώλιο απο τους Γαλατες στο γνωστο επεισόδιο με τις χηνες αλλα λιγο αργοτερα κατηγορηθηκε οτι ετοιμάζει πραξικοπημα για να γινει βασιλιας της Ρωμης και εκτελεστηκε με κατακρημνισμο απο τον Ταρπηιο Βραχο. Εκτοτε η οικογενεια των Μανλιων απαγορευσε τη χρηση του ονοματος Μάρκος για παντα.
Η οικογενεια των Κλαυδίων απαγορευσε το ονομα Λουσιος οταν 2 μελη της με αυτο το ονομα καταδικαστηκαν για ληστείες και φονους κατα συρροη.
Μετα την αποκυρηξη του Αντωνιου απο την Συγκλητο αποφασιστηκε οτι στο μέλλον κανενας Αντώνιος δεν θα λεγεται ποτε Μαρκος.
Οπως και η οικογένεια των Σκριβονιων απαγορευσε το ονομα Δρουσος μετα την αποπειρα δολοφονιας κατα του Τιβεριου που οργάνωσε ο Μαρκος Σκριβώνιος Λιβιος Δρουσος.
Κατι αναλογο συνεβαινε και στις Λεγεωνες. Μετα την Καταστροφη στον Τευτοβουργειο Δρυμο και την απώλεια των Αετών της 17ης, 18ης και 19ης Λεγεώνας το 9 μ.Χ. ο Αυγουστος απαγόρευσε να δοθουν ξανα τα ονοματα 17η, 18η και 19η σε Λεγεώνες.
Το ονομα Proiectus και Proiecticus σημαινει "εκτεθειμενος να πεθάνει" οπως και Stercorius σημαινει "αφημενος πανω σε κοπρια" ειναι ονοματα που δόθηκαν σε εκθετα βρέφη που σώθηκαν πριν πεθανουν.
Το 215 ο Καρακάλλας μετα τις νικες του στη Γερμανια πήρε το ονομα Γερμανικος. Πανω στην τρέλα του καποια στιγμη θεώρησε πως πρέπει να κατακτησει τη Λουκανία (περιοχη στη Νοτια Ιταλια που ηταν κατακτημένη εδω και 600 χρονια) και να πάρει το ονομα "Λουκανικος".
Συνεχιζεται...
Α. Οικογενειακά
Στον Πανδέκτη του Ιουστινιανου υπηρξε νομος ο οποιος επέτρεπε το γάμο ακομα και αν οι ενδιαφερόμενοι ηταν απόντες. Απλα μπορουσαν να διορίσουν αντιπροσώπους (οι ιδιοι ή η οικογενεια τους αν ηταν ανηλικοι) οι οποιοι θα βρισκονταν στον ιδιο τόπο και η τελετη θα γινοταν παρουσια τους σαν να ηταν αυτοι εκει. Αργοτερα ο Ιουστινιανος τροποποιησε το νομο θετοντας τον περιορισμο οτι πρεπει να ειναι εις γνωσιν των οικογενειων για να ισχυσει ο γάμος δι' αντιπροσωπων η να εχει συμφωνηθει απο πριν καθως πολλοι εκμεταλλευτηκαν την ασάφεια και πολλοι αντρες και γυναικες βρεθηκαν ξαφνικα παντρεμενοι δι' αντιπροσωπων χωρις να το γνωριζουν ουτε αυτοι ουτε οι οικογενειες τους.
Το διαζύγιο ηταν πολυ ευκολο στη Ρώμη. Αρκουσε ο συζυγος να προφέρει τη φράση "Tuas res tibi habeto" που σημαινει "παρε τα πραγματα σου". Δλδ οτι επιστρέφει την προικα στη γυναικα του και απο εκεινη τη στιγμη (δλδ μολις επαιρνε πισω την προικα η γυναικα) ο γάμος θεωρουνταν λελυμένος. Ουτε δικαστηρια ουτε τπτ. Αν υπηρχε αμφισβητηση για οποιοδηποτε λογο αρκουσε ο ανδρας να αποδειξει με 2 μαρτυρες οτι ειπε τη φράση.
Ο Κάτων ο Τιμητης ο οποιος ηταν πολυ παραδοσιακός τυπος και πολυ "ταξις και ηθικη" απέβαλλε ενα Συγκλητικό απο την Συγκλητο γιατι φίλησε δημοσίως και ημέρα τη συζυγο του μπροστα στα ματια της κόρης του. Ο ιδιος ελεγε πως ποτε δεν αγκαλιασε τη γυναικα του ουτε δημοσιως ουτε ιδιωτικα παρα μόνο οταν εριχνε κεραυνους. Βεβαια δεν παρέλειψε να προσθέσει πως οι κεραυνοι τον εκαναν πολυ χαρουμενο.
Ο ιδιος παλι ο Κάτων οταν ειδε εναν νεαρο να βγαινει απο ενα πορνείο ειπε πως ηταν χαρουμενος καθως αυτος ο νεαρός θα αφησει τις γυναικες των άλλων ησυχες. Ομως συνέχισε να τον βλεπει να μπαινοβγαίνει συνεχεια στο ιδιο πορνειο και τοτε του ειπε "Νεαρέ ειμουν χαρουμενος που βρηκες ενασχοληση με το να ερχεσαι 1-2 φορές εδω αλλα δεν ειπαμε να κατασκηνωσεις κι εδω μεσα".
Ο Πλινιος στην Φυσικη Ιστορια γράφει πως αν βάλουμε κοπρια γιδας στις πάνες των παιδιών τοτε αυτά θεραπευονται απο την υπερκινητικότητα. Η θεραπεια αυτη εχει πιο δραστικα αποτελεσματα στα κοριτσια γραφει.
Οι Ρωμαιοι ειχαν τη συνηθεια να φτιαχνουν νεκρικές μασκες για καθε αρσενικο μελος που πεθαινε και να τις εκθέτουν στα αιθρια των σπιτιων τους τιμωντας ετσι τους προγόνους τους. Επισης στις κηδείες των αρρένων οι νεκρικες αυτες μασκες συνοδευαν το σώμα του νεκρου μεχρι να καει και μετα επέστρεφαν παλι στη θεση τους.
Στην κηδεία του Συλλα υπηρχαν 6000 νεκρικές μασκες που τον συνοδευαν και στην κηδεια του Μαρκου Κλαυδιου Μάρκελλου 600. Αυτοι μαλλον το παρακαναν με τους προγονους.
Στην αργκο των στρατιωτών ενα στρατοπεδο σε εχθρικο εδαφος λεγεται "noverca" δλδ "μητρια"
Β. Γυναικες
Ο Κικέρωνας έλεγε πως "Οι προγονοι μας ηθελαν οι γυναικες να ειναι υπο τον ελεγχο κηδεμόνων καθως δεν διαθέτουν καθολου κριση" και για να υποστηρίξει τη θεση του κουοταρε τον Αριστοτέλη ο οποιος ελεγε πως "Η γυναικα δεν ειναι παρα ενας ατελης ανδρας" και "το γυναικειο φυλο δεν ειναι παρα μια αναπηρια. Και λογω αυτης της αναπηριας ειναι γυναικες και οχι ανδρες"
Ηταν κοινο μυστικο οτι οι Ρωμαιες ηταν μεγάλες κουτστομπόλες. Ο Πλουταρχος γραφει μια ιστορια οπου η συζυγος ενος Συγκλητικου τον ειχε πρηξει καθημερινα να μαθει τι κανουν στην Συγκλητο. Ετσι για να την ξεφορτωθει της ειπε ενα ψεμα οτι συζητουσαν δηθεν για το αν ειναι καλος η κακος οιωνος οταν ενας κορυδαλλος πετάει γυρω απο μια χρυση περικεφαλαια και μια λογχη. Μετα ετοιμαστηκε να παει στη Συγκλητο και ειπε στη γυναικα του να μη το πει πουθενα αυτο.
Μολις εφτασε στα σκαλια της Συγκλητου βρηκε μια ομαδα Συγκλητικων να συζητάνε για το αν ειναι καλος η κακος οιωνος αν ενας κορυδαλλος πετάει γυρω απο μια χρυση περικεφαλαια και μια λογχη. Και φυσικά εγινε εξαλλος με τη γυναικα του και ταυτοχρονα ανακουφισμένος που δεν της ειπε τπτ πιο αληθινο και σοβαρο αφου μεχρι να παει απο το σπιτι στην Συγκλητο ειχε μαθει ολη η Ρωμη το ψέμμα του και το ειχε περάσει για αληθινο.
Επισης ομως πολλες φορές γινονταν και εκδικητικες υπερ του δεοντως. Και παλι ο Πλουταρχος αναφέρει πως οταν ο Κικέρωνας επιτέθηκε στον Μαρκο Αντωνιο λεκτικα στην Συγκλητο οταν συναντηθηκε με την Φουλβια τη γυναικα του Αντωνιου αυτη εβγαλε την καρφιτσα της και τον τρυπησε στη γλώσσα για εκδικηση σε οσα ειχε πει κατα του συζυγου της.
Σε αλλη περιπτωση οταν ο Αντώνιος εστειλε στην Πομπωνια (χηρα του αδελφου του Κικερωνα) τον απελευθερο που ειχε προδόσει τον Κικερωνα και τον αδελφο του με συνεπεια να εκτελεστουν, η Πομπωνια τον αναγκασε να γδάρει λουρίδες απο το δέρμα του, να τις μαγειρεψει και να τις φάει.
Ο Ιουλιος Νομος περι μοιχείας ελεγε πως αν γυναικα συλληφθει επ'αυτοφώρω σε μοιχεία τοτε το καθηκον να θανατωθεί ανηκει στον πατέρα της (και οχι στον αντρα της) μονο ομως με την προυποθεση οτι και ο εραστης θα θανατωθεί. Για τους ανδρες δεν ισχυε ο νομος. Υπηρχε αλλη διαταξη με ελαφροτερες ποινες (προστιμο).
Λογω της χρησης μολυβδου και αλλων καρκινογόνων ουσιων στα καλλυντικα πολλες γυναικες υπέφεραν απο τριχόπτωση με αποτέλεσμα να καραφλιαζουν. Οποτε ηρθαν στη μοδα οι περουκες. Εχει αναφερθει πως η Φαυστίνα η Νεοτέρα συζυγος του Μαρκου Αυρηλιου ειχε πανω απο 700 διαφορετικες περουκες για καθε χρηση.
Τελικα εγινε τοσο δημοφιλης η εισαγωγη περουκών (τις εφερναν απο την Ινδία) ωστε να εκδοθει ειδικος νομος που επεβαλλε φορολογια και δασμους στην εισαγωγη τους και διατηρηθηκε μεχρι την εποχη του Ιουστινιανου.
Απο την αλλη οι γιατροι της εποχης για να καταπολεμησουν την τριχοπτωση ειτε ανδρικη ειτε γυναικεια συνιστουσαν την χρηση αλοιφων με πολτοποιημενα κεφαλια ποντικών, ζωικο λιπος, αμυλο, ρετσινι και ποντικοκουραδα.
Το 20 μ.Χ. προτάθηκε νομος στην Συγκλητο με τον οποιο θα απαγορευοταν στους Κυβερνητες των Επαρχιών να παιρνουν μαζι τους στις Επαρχιες τις γυναικες τους. Τα επιχειρηματα ηταν οτι οι γυναικες ηταν αδυναμες και δεν θα αντεχαν τα μακρινα ταξιδια, πως θα ηταν κακες, φιλοδοξες και διψασμενες για εξουσια οποτε θα επηρεαζαν αρνητικα τους συζυγους τους, πως ειχαν παραλογα αιτηματα και στο φινάλε ηδη κυβερνουσαν τα σπιτια τους γιατι να κυβερνησουν και τις Επαρχιες μεσω των συζυγων τους?
Το νομοσχέδιο απορριφθηκε απο τη Συγκλητο η οποια δέχτηκε οτι οι γυναικες ειναι αδυναμες αλλα το να τις αφησουμε μονες στα σπιτια τους τοτε αυτο ισοδυναμει οτι θα ηταν ευκολος στόχος για αλλους ανδρες. Χαρακτηριστικα αναφέρει η Συγκλητος "Εδω δυσκολευομαστε να κρατησουμε τους γάμους μας οσο ειμαστε παρόντες στα σπιτια μας. Φανταστειτε τι εχει να γινει αμα λειπουμε για χρονια κιολας"
Στα Θεατρα οι γυναικες υποχρεώνονταν να κατσουν στις πισω και πιο απομακρυσμένες θεσεις απο τους αντρες ξεχωριστα. Αντιθετα στον Ιπποδρομο και στην Αρένα δεν υπηρχε κανονισμος και μπορουσαν να κατσουν οπου ηθελαν.
Και φυσικα απο τοτε εκρυβαν την ηλικια τους. Ο Κουιντιλιανος αναφέρει πως οταν ακουσε ο Κικερωνας πως η Φαβια η συζυγος του Κορνηλιου Ντολαμπελα μολις εκλεισε τα 30 ειπε "Αληθεια ειναι. Το ακουω τα τελευταια 20 χρόνια"
Β1. Εστιαδες
Διαχωριζω λιγο τις Εστιαδες απο τις υπολοιπες καθως ηταν απο τις λιγες γυναικες με προνόμια στη Ρώμη αλλα και με βαρειες υποχρεώσεις οπως να φροντιζουν να μη σβησει η Φλογα της Εστιας επι ποινη θανατου και να μεινουν παρθενες μεχρι να τελειωσει η θητεια τους ως Εστιαδες (δλδ καπου στα 40-50 χρονια τους).
Αλλα ειχαν προνομια που δεν ειχαν αλλες γυναικες οπως:
1. Ολα τα εξοδα τους ηταν δημοσια δαπάνη.
2. Ηταν ελευθερες απο την πατρικη εξουσια
3. Κρατουσαν ολες τις διαθηκες που συνταχθηκαν απο Ρωμαιους πολιτες και ειχαν και αυτες το δικαιωμα να κανουν διαθηκη.
4. Ειχαν το δικαιωμα να κατεχουν επιχειρησεις
5. Μπορουσαν να εξεταστουν ως μαρτυρες σε δικη ανευ ορκου
6. Ειχαν το δικαιωμα να διερχονται τους δρομους της Ρωμης με τροχηλατο αρμα (απαγορευοταν τα τροχηλατα στη Ρωμη)
7. Ολοι επρεπε να ανοιξουν δρομο οταν περνουσαν ακομα και οι ανωτατοι αξιωματουχοι του κράτους
8. Αν κατα τυχη συναντουσαν καταδικασμένο σε θανατο στο δρόμο τους τοτε αυτοματα ο καταδικος επαιρνε χάρη.
9. Θεωρουσαν οτι μπορουσαν να "παγωσουν" φυγάδες σκλαβους με προσευχη (να τους ακινητοποιησουν δλδ) με τον ορο ομως να μην εχουν βγει απο τα ορια της πολης.
10. Ειχαν τις καλυτερες θέσεις σε ολα τα θεαματα της πολης.
Αν ομως Εστιαδα καταδικαζόταν για σεξουαλικο αδικημα τοτε η ποινη ηταν θανατος. Ομως οι Εστιάδες ηταν ιερά προσωπα και δεν μπορουσαν να θανατωθουν. Ετσι τις εκλειναν σε εναν ταφο μαζι με 1 κρεβατι, 1 λυχνάρι, 1 καρβελι ψωμι και 1 κανατα νερο. Μετα απο 1 χρονο ξανανοιγαν τον τάφο. Εαν την εβρισκαν νεκρη τον ξανακλειναν. Αν ηταν ζωντανη ομως τοτε θεωρουσαν πως η Εστια την κρατησε ζωντανη γιατι ηταν αθώα και ετσι την εβγαζαν εξω.
Ο αντρας που διέφθειρε Εστιαδα παντως καταδικαζόταν σε δημοσιο μαστιγωμα μεχρι θανατου.
Παντως η Εστιαδα μπορουσε να επικαλεστει Θεοδικια και να περάσει δοκιμασία για να αποδειξει την αθωωτητα της. Η δοκιμασια ηταν να μεταφέρει νερο απο τον Τιβερη στο Ναο της Εστιας μεσα σε ενα κοσκινο. Αν εφερνε το νερο χωρις να χυθει ηταν αθωα.
Ενας απο τους (πολλους) λογους που οδηγησαν στην δολοφονια του Ηλιογάβαλου το 222 μ.Χ. ηταν ο ιερόσυλος γάμος του με την Εστιαδα Ακυλια Σεβήρα. Την οποια τη χωρισε μετα απο λιγο για να την ξαναπαντρευτει 1 μηνα μετα.
Γ. Ονόματοδοσια και ονοματα
Ενας Ρωμαιος θα ειχε τρια ονοματα. Το Praenomen (προσωπικο ονομα), To Nomen (οικογενειακο ονομα) και το Cognomen (το ονομα που καθοριζε τον κλαδο της οικογένειας η προσωπικο παρατσουκλι του καθενος).
Π.χ. Μαρκος (Praenomen) Tουλιος (Nomen) Κικερωνας (Cognomen)
Η οικογένεια και οι κοντινοι φιλοι θα αποκαλουσαν καποιον με τα 2 πρωτα ονοματα. Σε δημοσιες περιστάσεις καποιος μπορει να κληθει ειτε με το 2ο ειτε με το 3ο ονομα. Στις επισημες περιστάσεις και τα 3 ονοματα αναφέρονται και προστιθεται επισης το ονομα του πατέρα του και της φυλης του. Π.χ. Marcus Tullius Marci filius Cornelia Tribu Cicero. Δλδ Μαρκος Τουλλιος Κικερων γιος του Μαρκου απο τη φυλη Κορνηλία.
Οι γυναικες συνηθως δεν ειχαν Praenomen και ξεχωριζαν απο αλλα "διαχωριστικα" οπως "Μaior" (πρεσβυτερα), "Minor" (νεοτερα), Tertia (τριτη), Quarta (τεταρτη) κτλ.
Π.χ. η κορη του Μαρκου Αντώνιου ηταν η Αντωνια. Η εγγονη του ελλειψη προσωπικου ονοματος ηταν και αυτη Αντωνια. Για να ξεχωριζουν αυτες οι δυο οι Ρωμαιοι αποκαλουσαν την κορη Antonia Maior (Αντωνια η Πρεσβυτέρα) και την εγγονη Antonia Minor (Αντωνια η Νεοτέρα). Αν θεωρητικά τωρα υπηρχε και αλλη Αντωνία συγγενης τους αυτη θα λεγόταν Antonia Tertia (Αντωνια η Τρίτη).
Στα τελη του 1ου αιωνα π.χ. ξεκινησε και η αλλη μοδα οι γυναικες ελλειψει προσωπικου ονοματος να ξεχωριζουν απο το ονομα του πατέρα η του αντρα τους.
Οπως π.χ. Tullia Ciceronis (δλδ η Τουλια του Κικέρωνα)
Οι σκλαβοι παλι ειχαν μονο 1 ονομα και σε αυτο κολλαγαν την καταληξη -por που μεταφράζεται ως "παιδι/υπηρετης" απο τη λεξη "puer" οπως π.χ. Gaipor (το παιδι του Γαιου), Marcipor (το παιδι του Μαρκου), Lucipor (το παιδι του Λουσιου).
Αργοτερα εγκαταλειφθηκε αυτο και ειχαν παλι 1 ονομα αλλα προσθεταν και το ονομα του αφεντικου τους οπως Felix Antonii δλδ Φηλιξ (σκλαβος) του Αντωνιου.
Εαν απελευθερωνονταν επαιρναν και τα αλλα ονοματα του πρωην αφεντικου τους. Οπως π.χ. οταν ο απελευθερώθηκε ο Φηλικας απο την Αντωνια απο σκετο Φηλιξ εγινε Αντώνιος Φηλιξ. Οι πρωην σκλαβοι ειχαν αντεστραμμενα τα ονοματα σε αντιθεση με τους Ρωμαιους για να ξεχωριζουν οπως βλεπουμε και εδω το Αντωνιος παει μπροστα (ενω σαν οικογενειακο θα επρεπε να παει πισω) και το Φηλιξ ακολουθει (σαν προσωπικο ονομα θα επρεπε να παει μπροστα).
Δεν υπηρχε οριο στα ποσα Cognomen μπορουσε να εχει κανεις. Οποτε μπορουσες να καταληξεις με ενα ονομα σαν και αυτο εδω:
"Quintus Pompeius Senecio Roscius Murena Coelius Sextus Iulius Frontinus Silius Decianus Gaius Iulius Eurycles Herculanus Lucius Vibulus Pius Augustanus Alpinus Bellicius Sollers Iulius Aper Ducenius Proculus Rutilianus Rufinus Silius Valens Valerius Niger Claudius Fuscus Saxa Amyntianus Sosius Priscus".
Aν νομιζετε οτι ειναι πλακα, δεν ειναι. Ο τυπος με τα 36 Cognomen διετέλεσε Υπατος το 169 μ.Χ. . Απλά θελοντας να τιμησει ολους τους προγονους του πηρε ολα τα επωνυμα τους και τα κολλησε στο δικο του.
Υπηρχαν ομως και ονοματα που απαγορευοταν να χρησιμοποιηθουν απο καποιες οικογένειες. Οπως π.χ. στην Μανλια οικογένεια απαγορευόταν η χρηση του ονοματος Μάρκος διοτι μπορει ο Μαρκος Μανλιος Καπιτωλινος να εσωσε το Καπιτώλιο απο τους Γαλατες στο γνωστο επεισόδιο με τις χηνες αλλα λιγο αργοτερα κατηγορηθηκε οτι ετοιμάζει πραξικοπημα για να γινει βασιλιας της Ρωμης και εκτελεστηκε με κατακρημνισμο απο τον Ταρπηιο Βραχο. Εκτοτε η οικογενεια των Μανλιων απαγορευσε τη χρηση του ονοματος Μάρκος για παντα.
Η οικογενεια των Κλαυδίων απαγορευσε το ονομα Λουσιος οταν 2 μελη της με αυτο το ονομα καταδικαστηκαν για ληστείες και φονους κατα συρροη.
Μετα την αποκυρηξη του Αντωνιου απο την Συγκλητο αποφασιστηκε οτι στο μέλλον κανενας Αντώνιος δεν θα λεγεται ποτε Μαρκος.
Οπως και η οικογένεια των Σκριβονιων απαγορευσε το ονομα Δρουσος μετα την αποπειρα δολοφονιας κατα του Τιβεριου που οργάνωσε ο Μαρκος Σκριβώνιος Λιβιος Δρουσος.
Κατι αναλογο συνεβαινε και στις Λεγεωνες. Μετα την Καταστροφη στον Τευτοβουργειο Δρυμο και την απώλεια των Αετών της 17ης, 18ης και 19ης Λεγεώνας το 9 μ.Χ. ο Αυγουστος απαγόρευσε να δοθουν ξανα τα ονοματα 17η, 18η και 19η σε Λεγεώνες.
Το ονομα Proiectus και Proiecticus σημαινει "εκτεθειμενος να πεθάνει" οπως και Stercorius σημαινει "αφημενος πανω σε κοπρια" ειναι ονοματα που δόθηκαν σε εκθετα βρέφη που σώθηκαν πριν πεθανουν.
Το 215 ο Καρακάλλας μετα τις νικες του στη Γερμανια πήρε το ονομα Γερμανικος. Πανω στην τρέλα του καποια στιγμη θεώρησε πως πρέπει να κατακτησει τη Λουκανία (περιοχη στη Νοτια Ιταλια που ηταν κατακτημένη εδω και 600 χρονια) και να πάρει το ονομα "Λουκανικος".
Συνεχιζεται...