Re: 14η Σεπτεμβρίου 1922 Η καταστροφή της Σμύρνης
Δημοσιεύτηκε: 11 Νοέμ 2021, 01:48
Ιμπεριαλιστικός πόλεμος των Ελ
Καλώς ήρθατε στο Phorum.com.gr Είμαστε εδώ πολλά ενεργά μέλη της διαδικτυακής κοινότητας του Phorum.gr που έκλεισε. Σας περιμένουμε όλους!
https://dev.phorum.com.gr/
Αν ζητούσανε ένα συγνώμη για τις μαλακίες αυτά λόγω υποταγής στους Ρώσσους θα είχε μεγαλύτερο ποσοστό. Αν πραγματικά ενδιαφέρονταν για το προλεταριάτο της Ελλάδας θα σεβόντουσαν τη νοημοσύνη του.
Μα φυσικά και οι Γάλλοι είχαν αρχίσει να το γυρίζουν πριν την πτώση του Βενιζέλου. Μεγαλύτερο επιχείρημα από αυτό που αναφέρει ο Μεταξάς στον Βενιζέλο κατά την αρθρογραφία τους το 1934 δεν μπορούσε να υπάρξει και ο Βενιζέλος κατάπιε την γλώσσα του. Η Συνθήκη των Σεβρών δεν προέβλεπε μόνο απόδοση της Ανατολικής Θράκης και προσωρινή κατοχή της Ζώνης της Σμύρνης. Προέβλεπε και ανεξάρτητη Αρμενία και αυτόνομο Κουρδιστάν. Κούρδοι και Αρμένιοι δεν βοηθήθηκαν . Ειδικά οι τελευταίοι αφέθηκαν στην μοίρα τους. Στα χέρια των Τούρκων και των Σοβιετικών. Όλοι οι Μεγάλοι είπαν πως πρέπει να βοηθήσουμε τους καημένους τους Αρμένιους που τους έσφαξαν οι Τούρκοι. Όταν όμως ήρθε η ώρα να συζητήσουν ποιος θα στείλει στρατό , όλοι έκαναν τις πάπιες.Κόκκορας έγραψε: 11 Νοέμ 2021, 00:10 αναφορικά με την μικρασιατική εκστρατεία ένα συνοπτικό αλλά εξαιρετικά λεπτομερές άρθρο που καταδεικνύει τα πως και τα γιατί της μεταστροφής της Γαλλίας στο Link παρακάτω,βεβαίως ήδη είχαν αρχίσει οι αντιρρήσεις επι κλεμανσω και κορυφώθηκαν μετα την πτώση του τελευταιου,παρολαυτα όσο ο βενιζέλος ήταν στα πράγματα ήταν δύσκολο να αποκηρύξουν την συμμαχία και την στενή σχέση που είχαν δημιουργήσει(ήδη μέσα στον Α ΠΠ και στο κίνημα της εθνικής αμύνης),από την οποία απαγκιστρώθηκαν μετά την πτώση του κρητικού και ενίσχυσαν απροκάλυπτα τον Τούρκο
https://www.tanea.gr/2003/09/17/greece/ ... ias-kemal/





Αν το πάμε έτσι και η Επανάσταση του '21 έγινε για τον τυχοδιωκτισμό και τον μεγαλοϊδεατισμό των Φιλικών.plouf έγραψε: 07 Οκτ 2022, 17:10 Οχι που θα πολεμουσαν οι ελληνες για τον τυχοδιοκτισμο και τον μεγαλοϊδεατισμο του Βενιζελου κοροϊδα ητανε;
Είναι εσκεμμένες οι εσφαλμένες απόψεις της Διδώς Σωτηρίου, στα “Ματωμένα Χώματα”;
Αλέξανδρος Ασωνίτης
https://ardin-rixi.gr/archives/247220
Απ’ τα πολλά λογοτεχνικά βιβλία που αναφέρονται στην Μικρασία και το ’22 (Ηλίας Βενέζης: Το νούμερο 31328, Στρατής Δούκας: Η ιστορία ενός αιχμαλώτου, Κοσμάς Πολίτης: Στου Χατζηγφράγκου, αν και δεν αναφέρεται στο ’22, Αγγέλα Παπάζογλου: Τα χαΐρια μας εδώ, κ.ά.), το πιο γνωστό και πολυδιαβασμένο είναι τα «Ματωμένα χώματα», της Διδώς Σωτηρίου, που έχει σημειώσει αλλεπάλληλες εκδόσεις, έχει μεταφρασθεί στο εξωτερικό, εσχάτως στην Ιταλία, θεωρείται ότι έχει καθορίσει όσο τίποτε άλλο το αναγνωστικό κοινό για τα γεγονότα του ’22, έχει γυρισθεί σε σήριαλ κι έχει μοιρασθεί δωρεάν στα σχολεία μας από το Υπουργείο Παιδείας, το 2009 (επί υπουργίας Μαριέττας Γιαννάκου). Αναρωτιέται δικαίως κανείς, τί είναι αυτό που πρέπει να μάθουν οπωσδήποτε τα παιδιά και περιέχεται σ’ αυτό μόνο το βιβλίο και σε κανένα άλλο, ώστε να το μοιράσουν δωρεάν στα σχολεία. Λέει την Μόνη και Απόλυτη Αλήθεια για το ’22 και την Καταστροφή; Αν ναι, τότε καλώς μοιράσθηκε. Αν τυχόν όμως δεν την λέει, γιατί μοιράσθηκε, αλλά και πώς είναι τόσο δημοφιλές επί έξι δεκαετίες, δεδομένου πως ούτε το θέμα του είναι ευχάριστο ούτε η λογοτεχνικότητά του μοναδική; Γιατί, λοιπόν, την στιγμή που ένα στοιχειωδώς προσεκτικό διάβασμα οδηγεί στο αναπόφευκτο συμπέρασμα ότι η Δ.Σ με τις απόψεις της προσφέρει συνεχή άλλοθι στην Τουρκία και δίνει μια γενικά προβληματική εικόνα;
Την συγγραφέα τίμησε και η φετινή έκθεση βιβλίου στο Ζάππειο με σκηνή στο όνομά της, μεγάλα μπάνερ κ.λπ., ενώ από το 2001 η Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων, στην οποία η Δ.Σ προσέφερε το σπίτι της, όπου και έκτοτε στεγάζεται η ΕΕΣ, καθιέρωσε προς τιμήν της το βραβείο «Διδώ Σωτηρίου», που απονέμεται «σε ξένο ή Έλληνα συγγραφέα που με τη γραφή του αναδεικνύει την επικοινωνία των λαών και των πολιτισμών μέσα από την πολιτισμική διαφορετικότητα». Η «επικοινωνία λαών και πολιτισμών» προφανώς δεν μπορεί να αναφέρεται στα Ματωμένα Χώματα. Προς τιμήν της, επίσης, πολλές οδοί, σχολεία και βιβλιοθήκες φέρουν το όνομά της (απ’ την βικιπαίδεια).
Η Διδώ Σωτηρίου είναι Μικρασιάτισσα απ’ το Αϊδίνι (αρχαία Άνθεα ή Ευανθία ή Σελεύκεια Μαιάνδρου ή Σελεύκεια Καρίας ή Ερίνυνα ή Τράλλεις, ανατολικά της Εφέσου), ζει την Καταστροφή στην Σμύρνη, είναι τότε 13 ετών, κατορθώνει να σωθεί με την οικογένειά της και έρχεται εδώ. Το πρώτο της βιβλίο, Οι νεκροί περιμένουν, 1959, είναι εν πολλοίς αυτοβιογραφικό, αναφέρεται στην Μικρασία και κυρίως στην προσφυγιά και στην ηρωϊκή τους επιβίωση στην μητέρα πατρίδα, αλλά στην σελ. 133 μια μικρή παράγραφος προοικονομεί τα Ματωμένα Χώματα, τον πυρήνα τους: «Ψάχναν για τον αίτιο, αναθεμάτιζαν τον ουρανό, τη γης, τον Κεμάλ, τον Βενιζέλο, τον Κωνσταντίνο, την Αντάντ, τον πόλεμο. Μα πριν απ’ όλα τον ύπουλο τον Άγγλο, τον υπολογιστή, το διπλοπρόσωπο, το σφετεριστή που έκανε μπίζνες και αυτοκρατορική πολιτική με το αίμα και τη δυστυχία ενός λαού….». Απουσιάζει η συμπερίληψη των κομμουνιστών του Λένιν που βοήθησαν εξ ίσου, αν όχι καθοριστικότερα απ’ τους Δυτικούς, τον Κεμάλ. Σημειώστε και την παράλειψη της προκλητικά φιλοτουρκικής στάσης των Γερμανών αλλά και την βελούδινη απόδοση ευθυνών στην Τουρκία, που δεν αναφέρεται καν και ευθύνεται μάλιστα λιγότερο απ’ τους άλλους, όπως μας λένε οι λέξεις: ένα τουρκικό όνομα, δύο ελληνικά, δύο δυτικά.
«Γιατί πάλι αυτή η αναταραχή και η τρικυμία; Γιατί οι άνθρωποι του τόπου μας έπρεπε να τρέχουν κυνηγημένοι και να σκοτώνονται; Γιατί να καίγονται πάλι τα σπίτια τους και τα σπάρτα τους και οι ελπίδες τους; Γιατί δε βρισκόταν ένας τρόπος να ζει ο καθένας στη γη των προγόνων του και να τη δουλεύει ήσυχα και καλά είτε Τούρκος ήταν είτε Έλληνας; Να’ ταν από Θεού δοσμένο τότε, δε θα’ ταν πόλεμος, θα΄ ταν σεισμός, αστροπελέκι, πλημμύρα. Τούτη τη συμφορά ποιοι άνθρωποι να τη φτιάχναν και γιατί;». Άλλο ένα απόσπασμα, που μας τροφοδοτεί με μια ακόμη θεμελιώδη άποψη της, που συναντάμε και στα Μ.Χ.: Η Μικρασία είναι «γη των προγόνων» και των Ελλήνων και των Τούρκων. Είναι ιστορικώς ακριβές αυτό; Κι αν τυχόν είναι ανακρίβεια, είναι εσκεμμένη ή απλώς άγνοια, κάτι που δεν συγχωρείται; Και «την συμφορά τούτη» δεν ξέρει άραγε «ποιοι άνθρωποι τη ‘φτιάχναν»;
Κι ένα, συγκινητικά αληθινό, απόσπασμα:…. «Τρέμαν ακόμα απ’ το φόβο. Τα μάτια τους ήταν κόκκινα απ’ το αιμάτινο ποτάμι της κόλασης που διάβηκαν. Και σαν πάτησαν σε στέρεο έδαφος, μετρήθηκαν να δουν πόσοι φτάσανε και πόσοι λείπουν. Κι οι ζωντανοί δεν το πιστεύανε, μόνο άπλωναν τα χέρια τους στο κορμί τους και το ψάχνανε, για να βεβαιωθούνε πως δεν ήταν βρικόλακες. Και ψάχναν και για την ψυχή τους, να δουν αν ήταν στη θέση της. Μ’ αυτή ήταν άφαντη. Είχε μείνει πίσω στην πατρίδα κοντά στους αγαπημένους νεκρούς και στους αιχμαλώτους, κοντά στα σπιτάκια, στα χωράφια, στις δουλειές….».
Μανώλης Αξιώτης – Διδώ Σωτηρίου
Ματωμένα Χώματα, η πατρότητα.
Τρία χρόνια αργότερα, 1962, κυκλοφορεί τα Ματωμένα Χώματα. Αλλά δεν είναι δικό της βιβλίο, όπως διευκρινίζει: ΄Ένας άγνωστος μέχρι τότε, ονόματι Μανώλης Αξιώτης, τον οποίο παρουσιάζει μ’ ένα σωρό ιδιότητες, και πολιτικού χαρακτήρα: «Μικρασιάτης αγρότης που έζησε τα αμέλε ταμπούρια ’14-’18 (σημ. δική μου: τάγματα εργασίας / εκτοπισμού / εξόντωσης των Ελλήνων της Μικρασίας, ιδρυθέντα με γερμανική συνενοχή), που φόρεσε τη στολή του Έλληνα φαντάρου, που είδε την Καταστροφή, έζησε την αιχμαλωσία και που πρόσφυγας έφαγε πικρό ψωμί, σαράντα χρόνια λιμενεργάτης συνδικαλιστής, μαχητής της Εθνικής μας Αντίστασης … μου έδωσε ένα τεφτέρι με τις αναμνήσεις του, Συνταξιούχος έγραψε…» (σελ. 7). Της δίνει τα χειρόγραφά του, το «τεφτέρι» του, κι εκείνη, τα συνδυάζει με άλλες μαρτυρίες (αλλά δεν αναφέρει άλλα ονόματα), και τα δημοσιεύει ως μυθιστόρημα για «να μην ξεχνούν οι παλιοί και να βγάλουν σωστή κρίση οι νέοι». Τρία μόλις χρόνια αργότερα όμως ο Μανώλης Αξιώτης, παρακινημένος ίσως απ’ την επιτυχία του βιβλίου, κυκλοφορεί, 1965, την δική του εκδοχή των περιπετειών του στα Ματωμένα Χώματα, με τίτλο: Μπερδεμένο κουβάρι (εκδ. Το ελληνικό βιβλίο), αυτοβιογραφία ή αμφιλεγόμενη απόπειρα «συμπληρώματος», «διόρθωσης» και διεκδίκησης της πατρότητας των MX”1, που δεν τυγχάνει ανταπόκρισης, ίσως επειδή θα διασάλευε την πορεία του βιβλίου που πρόσφερε ήδη ιδεολογικά οφέλη. Ο Αξιώτης (Μ.Α. από δω και πέρα) δεν πτοείται και δυο χρόνια απ’ την μεταπολίτευση, 1976, κυκλοφορεί, πάλι, την «τελική, αυθεντική»1 (η προηγούμενη δεν ήταν, λοιπόν, αυθεντική;) αυτοβιογραφία του, με τον σαφούς ιδεολογίας τίτλο: Ενωμένα Βαλκάνια (εκδ. Πειραιεύς, μάλλον αυτοέκδοση), φράση που παραπέμπει στον Ρήγα, σε σκέψεις του Βενιζέλου, αλλά πρωτίστως στην γνωστή επιδίωξη της Γ΄ Διεθνούς για «Ενωμένα Βαλκάνια», με απόσπαση μάλιστα της Μακεδονίας απ’ την Ελλάδα, το γνωστό Μακεδονικό «ζήτημα». Το 2016 κυκλοφορούν πάλι οι δύο αυτοβιογραφίες του σε ένα βιβλίο, με τίτλο: Εγώ, ο Μανώλης Αξιώτης (εκδ. Μπαλτά), ενώ ο ίδιος αναφέρει σε γράμμα του ότι εξέδωσε στην Κωνσταντινούπολη, το 1974, στα τουρκικά που ήξερε από παιδί (ελληνικά έμαθε αργότερα), και τα απομνημονεύματά του, με τίτλο: Baris Koprusu = “Γέφυρα ειρήνης” , εύχεται κανείς τα τουρκικά στρατεύματα να μην πέρασαν απ’ την γέφυρα αυτή για να εισβάλλουν και να καταλάβουν το 36% της Κύπρου σκοτώνοντας αμάχους, βασανίζοντας, βιάζοντας -και βομβαρδίζοντας ανοχύρωτες χωριά και πόλεις.
(Αμφιβάλλω αν υπάρχει άλλος άνθρωπος στην παγκόσμια ιστορία, ούτε η μεγαλύτερη μεγαλοφυΐα των αιώνων, που να έχει γράψει δυο φορές την αυτοβιογραφία του, μία τα απομνημονεύματά, ενώ ταυτόχρονα να κυκλοφορεί με επιτυχία, σαν «μυθιστορηματική» βιογραφία του, μια άλλη αυτοβιογραφία του.)![]()
Απ’ την σκιαγράφηση της πορείας του βιβλίου προκύπτουν αναγκαστικά κάποια άβολα ερωτήματα: Η Διδώ Σωτηρίου (Δ.Σ. από δω και πέρα), που έχει αψεγάδιαστη δημόσια παρουσία, συνήψε με τον Μ.Α. κάποιο συμφωνητικό για την αρχική παραχώρηση-έκδοση «του τεφτεριού»; Συνήψε μετά την αρχική επιτυχία και την «διεκδίκηση της πατρότητας του βιβλίου»1; Συμφωνήθηκε η απόδοση κάποιων ποσοστών στον Μ.Α.; Ο Μ.Α. της χάρισε τα χειρόγραφα-βιβλίο με έγγραφη δωρεά; Διότι δεν φαίνεται να έθεσε χρονικό περιορισμό στην χρησιμοποίηση του υλικού του. Κι όταν το βιβλίο, που αυταποδείκτως χρωστάει την πρώτη δημοφιλία του στο κομματικό κοινό και στην αντίστοιχη προβολή, πήγαινε από ανατύπωση σε ανατύπωση κι από μετάφραση σε μετάφραση, η Δ.Σ έδωσε ποσοστά σ’ αυτόν που της έδωσε το «τεφτέρι του»; Του έδινε χρήματα συστηματικά, ανεπισήμως, του έδωσε εφ’ άπαξ; Αν όχι, ο ίδιος διεκδίκησε κάτι; Κι αν δεν διεκδίκησε, πώς ανέχθηκε, ένας «συνδικαλιστής, αγωνιστής της αντίστασης», να μην έχει καμμία πρόσοδο απ’ τον μόχθο του και την ζωή του, αυτός που στο «τεφτέρι του» αποκαλούσε τους εμπόρους «κλέφτες»; Και η αναντίρρητου ήθους Δ.Σ. πώς δεν του παραχώρησε επισήμως δικαιώματα (ή του παραχώρησε;) σ’ ένδειξη δικαιοσύνης αλλά και ευγνωμοσύνης, αφού στον Μ.Α. χρωστάει πολλά απ’ την διαιώνιση του ονόματός της και των βιβλίων της, όπως και την οικονομική της ευμάρεια;
Το βιβλίο «που καθόρισε τη συλλογική μνήμη της ελληνικής κοινωνίας για τη Μικρασία» , έχει πουλήσει πολλά περισσότερα από 400.000 αντίτυπα (394.000 το 2009 -1) και αν η Δ.Σ. έπαιρνε, σε σημερινό νόμισμα, ένα ευρώ ανά αντίτυπο, τα δικαιώματα ανέρχονται στο ιλιγγιώδες ποσό των 400.000 ευρώ που σήμερα, δεκατρία χρόνια αργότερα, θα πλησιάζουν πιθανόν τις 500.000 και πλέον, με τις εκδόσεις για την επέτειο της Καταστροφής, τις νέες μεταφράσεις, τα δικαιώματα απ’ την μεταφορά του στην τηλεόραση, απ’ την θεατρική παράσταση που ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα και την δωρεάν διανομή του στα σχολεία. Δηλαδή, πρόκειται για κέρδη που ξεπερνούν κατά πολύ ίσως τα 200.000.000 δραχμές από ένα βιβλίο με θέμα την προσφυγιά και τον ξεριζωμό των Ελλήνων από την Μικρασία. Αναρωτιέται ευλόγως κανείς αν η Δ.Σ. έκανε κάποια δωρεά σε μικρασιατικά σωματεία, στο μουσείο της Φιλιώς Χαϊδεμένου, π.χ., ή σε κάτι κοινωφελές, εκτός απ’ την προσφορά του σπιτιού της στην Εταιρεία Συγγραφέων; Ή να υποθέσει κάποιος ότι χρηματοδοτούσε γνωστό πολιτικό κόμμα, κάτι που φυσικά είναι απόλυτο δημοκρατικό της δικαίωμα;
Νομίζω ότι πρέπει να δοθούν απαντήσεις απ’ τους κληρονόμους των δύο, ώστε να μην μείνει καμμία σκιά για ένα τόσο ευαίσθητο και σοβαρό ζήτημα, πόσο μάλλον αφού αφορά δυο συγγραφείς-αγωνιστές της αντίστασης και της αριστεράς. Η απάντηση ίσως βρίσκεται στο αρχείο της Δ.Σ. που έχει περιέλθει στο Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α). Ένα, λογοτεχνικό, ερώτημα είναι αν η Δ.Σ., που «γύρευε στον ουρανό» (δική της φράση, 2) ένα τέτοιο έργο, δεν μπορούσε, συγγραφέας ούσα αλλά και αυτόπτυς μάρτυς, να γράψει ένα δικό της βιβλίο για την Μικρασία. Γιατί χρησιμοποίησε το έργο κάποιου άλλου, το οποίο αρχικώς, 1961, δημοσίευσε σε συνέχειες στην εφημερίδα Αυγή με τίτλο μάλιστα το όνομα του Αξιώτη ; Να αναφέρουμε, τέλος, ότι ο Αξιώτης, και άλλοι σύντροφοι, μέμφονται την Δ.Σ. για αλλοίωση του διεθνιστικού, δηλαδή φιλοτουρκικού, χαρακτήρα του κειμένου του Μ.Α. επί το εθνικότερο και το φιλελληνικότερο.
Ανεξαρτήτως όλων αυτών, εξυπακούεται ότι, αφ’ ης στιγμής η Δ.Σ. υπογράφει με το όνομά της, έχει από κοινού με τον Μ.Α. την ευθύνη για όλες τις απόψεις του βιβλίου, η ανάγνωση του οποίου βοά ότι έχει δομηθεί επί τούτου, για να συμπεριλάβει δηλαδή όσα γεγονότα μεταξύ 1910-1922 εξυπηρετούν τον σκοπό του, μέσα από τις αλλεπάλληλες περιπέτειες του πανταχού παρόντος πρωταγωνιστή του, προξενώντας εύλογα ερωτηματικά για την ειλικρίνεια αυτής της «μαρτυρίας» που προβάλλεται ως η απόλυτη αλήθεια.
Τα στοιχεία για την διαδρομή του βιβλίου από τα άρθρα: «Εγώ, ο Μανώλης Αξιώτης, Τα αυθεντικά Ματωμένα Χώματα». «Ιός» Ελευθεροτυπία, 4-1-2009 (παραπομπή 1), «Στις Μυλόπετρες της Ιστορίας», Κώστας Λεονταρίδης, Καθημερινή, 26-3-2016 (παρ. 2). Ενδεικτικό της συνολικής προσέγγισης του πρώτου άρθρου είναι ότι χαρακτηρίζει τον τουρκικό στρατό του Κεμάλ ως «εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα». Δυο παραγράφους πιο κάτω χαρακτηρίζει και το ΕΑΜ ως «εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα». Συνάγεται, λοιπόν, ότι ο τουρκικός στρατός είναι ένα είδος ΕΑΜ, ο Κεμάλ ένα είδος Βελουχιώτη, κι ο ελληνικός στρατός ένα είδος ναζί. Οι ίδιοι δημοσιογράφοι έχουν αποκαλέσει «Βελουχιώτη» τον διαβόητο Βούλγαρο Τσακαλάρωφ, που ενέχεται σε δεκάδες δολοφονίες αμάχων Ελλήνων της Μακεδονίας και για του οποίου την «ηρωϊκή» αξιοποίηση ερίζουν οι Βούλγαροι της Βουλγαρίας κι οι Βούλγαροι της Βόρειας Μακεδονίας. Ενδεικτικό της ευγένειας του άρθρου είναι η επικεφαλίδα: «Ραγιάδες δύο ταχυτήτων».
Αιωρούνται βέβαια ερωτήματα: Πώς ένα «εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα», το τουρκικό του Κεμάλ, κάνει «εθνοκάθαρση», όπως γράφουν πιο κάτω; Άρα, στην «πατρίδα» του Κεμάλ υπήρχαν δύο έθνη, αλλοιώς πώς το ένα θα έκανε εθνοκάθαρση εις βάρος του άλλου; Και, ποιο άλλο «εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα» έχει κάνει “εθνοκάθαρση”; To Παλαιστινιακό, το Κουβανικό, το Πολισάριο, εμείς το ’21, οι Σέρβοι πιο πριν, ποιοι; Χαρακτηρίζει η συμπεριφορά αυτή ένα τέτοιο κίνημα; Σημειώνω, ότι η επίσημη τούρκικη ονομασία για το ’22 είναι «Πόλεμος Ανεξαρτησίας» ή “απελευθερωτικός”.


Η δική «τους» Ιστορία και το πολιτικό σήμερα (άρθρο - παρέμβαση του Θ. Διαμαντόπουλου για τις τάσεις θεώρησης του 1922)
https://www.istorikathemata.com/2022/11/1922.html
γράφει ο κ. Θανάσης Διαμαντόπουλος (πρώτη δημοσίευση: https://www.political.gr/political-23-11-22/)
Σε αντίθεση με το ατυχήσαν 2021, το 2022 έδωσε την ευκαιρία για έναν βαθύ κριτικό αναστοχασμό της ελληνικής κοινωνίας επί του παρελθόντος της, οδηγώντας σε παραγωγή πολλών ιστορικών πονημάτων, αρκετών εκ των οποίων πραγματικά εξαιρετικών.
Στο πλαίσιο της βιβλιοπαραγωγής αυτής διεφάνησαν δύο τάσεις ως προς την αξιολόγηση του τραγικού 1922. (Τραγικού, ίσως όμως υπό μια έννοια και σωτήριου, γιατί χωρίς την εθνική ομοιογενοποίηση που τελικώς προκάλεσε και με δεδομένη τη δημογραφική δυναμική των μουσουλμάνων η διατήρηση της συνοχής του ελληνικού κράτους θα ήταν αμφίβολη…)
Η πρώτη τάση εκφράζει έναν ήπιο αναθεωρητισμό. Εν πρώτοις υποβαθμίζει σχετικά τη σημασία της επανενθρόνισης του Κωνσταντίνου ως παράγοντα που καθόρισε τη μεταστροφή της στάσης των Δυνάμεων έναντι της χώρας μας. Εμφανίζει την παλινόρθωση του γερμανόφιλου μονάρχη ως παράγοντα που απλώς διευκόλυνε τη δικαιολόγηση έναντι των εθνικών κοινών γνωμών τη μεταστροφή αυτή, επί της ουσίας αποδιδόμενη σε πολύ βαθύτερους διεθνοπολιτικούς παράγοντες που άλλαξαν κυρίως τον προσανατολισμό της Γαλλίας εις την Εγγύς Ανατολή (σύγκρουση με Αγγλία, επανάσταση Φευζάλ στη Συρία, κατίσχυση μπολσεβίκων στη Ρωσία και προσέγγισή τους με τον Κεμάλ, πιέσεις των κατόχων οθωμανικών ομολόγων κλπ). Η τάση αυτή δεν αρνείται τις ευθύνες των μετανοεμβριανών αντιβενιζελικών κυβερνήσεων, που συνέχισαν την πολιτική Βενιζέλου σε ένα πολύ δυσμενέστερο διεθνές περιβάλλον, φοβήθηκαν την ιστορική σύγκριση, δεν τόλμησαν δε ένα επώδυνο -και με μεγάλο το πολιτικό κόστος- συμβιβασμό. Εστιάζει ωστόσο κυρίως στο εξ αρχής ανέφικτο του εγχειρήματος Βενιζέλου, που υποτίμησε τις διαιρέσεις μεταξύ των Συμμάχων (και στον οποίο απλώς αναγνωρίζει το ευεργέτημα της αμφιβολίας: ίσως θα τολμούσε έγκαιρα την αναδίπλωση…). Βεβαίως, δε, αναδεικνύει τη λεγόμενη Δίκη των «Έξι» ως «ενδικοφανή φόνο».
Η δεύτερη τάση πρωτίστως εκφράζεται από δύο, αλλά εξαιρετικά προβαλλόμενους επιστήμονες, τον Μαυρογορδάτο (γιο βενιζελικού γερουσιαστή) και τον Αγτζίδη, πολιτικό κινούμενο στον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ. Στο ρεύμα σκέψης που αυτοί εκφράζουν, ωστόσο, δεν ενοχλεί ότι δεν κάνουν στάθμιση και επιμερισμό ευθυνών, καταλογίζοντας όλη την ενοχή για την Καταστροφή στους αντιβενιζελικούς. Αυτό είναι μια –ενδεχομένως αμφισβητήσιμη, αλλά- υποστηρίξιμη άποψη. Είναι ότι υιοθετούν απόλυτα το κατηγορητήριο που αντιμετώπισε τον τελευταίο εθνικό αρχιστράτηγο, τρεις αιρετούς και κοινοβουλευτικά νομιμοποιημένους πρωθυπουργούς και τους σημαντικότερους υπουργούς τους ως «εκουσίως και εκ προθέσεως υποστηρίξαντες(!!) τον τουρκικό εθνικιστικό στρατό όπως καταλάβη εδάφη του Βασιλείου»!!!
Και υιοθετούν και όλα τα επιμέρους σημεία του κατηγορητηρίου, βάσει των τεκμηριώνεται, υποτίθεται, η γενική κατηγορία περί προδοσίας! Ποια είναι αυτά;
Πρώτον, ότι οι καταδικασθέντες αντικατέστησαν «εμπειροπόλεμους» (διάβαζε: βενιζελικούς) διοικητές μονάδων με «απόλεμους» (κωνσταντινικούς). Και τέτοιες, εν πολλοίς πολιτικά υποκινούμενες, αντικαταστάσεις έγιναν πράγματι. Δεν τις έκανε όμως ο υπόδικος Χατζηανέστης, αρχιστράτηγος της τελευταίας στιγμής, αλλά ο επί ενάμισι χρόνο προκάτοχός του και κατεξοχήν φανατικός κωνσταντινικός Παπούλας, που ήταν μάρτυρας κατηγορίας!
Δεύτερον, ότι λόγω «εμπάθειας και ιδιοτέλειας», εμπόδισαν την υπέρ των εθνικών συμφερόντων αξιοποίηση –ως εθνικού εκπροσώπου στις διεθνείς συνδιασκέψεις όπου κρινόταν η τύχη της χώρας- του Ελευθερίου Βενιζέλου. Πέραν όμως του ότι, μετά την ακραία τυραννική κατά των αντιπάλων βενιζελική διακυβέρνηση της τριετίας 1917-20 ουδείς αντιβενιζελικός θα μπορούσε να στααθεί αν επιχειρούσε να συνεργαστεί με τον ανατραπέντα από τη λαϊκή ψήφο «τύραννο» (ο πρώτος μετανοεμβριανός πρωθυπουργός Δημήτριος Ράλλης που το επιχείρησε ανατράπηκε αμέσως από τους υπουργούς του, ακόμη και τον …γιό του), μπορεί κανείς να φανταστεί πως, με διακύβευση τεραστίων συμφερόντων και τον διεθνοπολιτικό ανταγωνισμό μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας ευρισκόμενο σε έξαρση, θα άλλαζε τη στάση των Δυνάμεων το πρόσωπο του Έλληνα διαπραγματευτή;
Τέλος, τρίτον, το ότι αγνόησαν τις συμμαχικές προειδοποιήσεις και επανέφεραν τον Κωνσταντίνο, βλάπτοντας έτσι τα εθνικά συμφέροντα. Και αυτό πράγματι ισχύει –και θα μπορούσε να αποτελέσει βάση του κατηγορητηρίου- ακόμη και στον βαθμό που η παλινόρθωση του γερμανόφιλου μονάρχη απλώς διευκόλυνε τη γαλλική κυβέρνηση να δικαιολογήσει ενώπιον της εθνικής δημόσιας γνώμης της εγκατάλειψη ενός κράτους «προστάτη των χριστιανών της Ανατολίας» πρώην συμμάχου. Αλλά αυτή την απόφαση την πήρε η κυβέρνηση Δημητρίου Ράλλη. Στην οποία εκ των καταδικασθέντων μετείχε …μόνο ο Δημήτριος Γούναρης. Στους άλλους καταλογίστηκε …αναδρομική ευθύνη, αφού ανέλαβαν αργότερα υπουργικά καθήκοντα!
Η προσέγγισή τους ωστόσο θα ήταν μια απλώς επιστημονικά αμφισβητήσιμη θεώρηση, αν η παρούσα συγκυρία και ο φανατισμός που αναβιώνει στην εποχή μας («υπάρχει κατάλυση της δημοκρατίας λόγω των υποκλοπών», «είναι εθνικά επικίνδυνοι έως προδότες οι μεν, γιατί πήραν δυνάμεις από τα νησιά και τις έστειλαν στην Ουκρανία», «είναι εθνικά επικίνδυνοι έως προδότες οι δε, γιατί δεν υπερψήφισαν το ελληνογαλλικό αμυντικό σύμφωνο»), δεν έκαναν εθνικά επικίνδυνη κάθε διχαστική προσέγγιση που βλέπει τους αλλόγνωμους και τους υποστηρικτές μιας άλλης εξωτερικής πολιτικής ως δυνάμει προδότες.
*Ο καθηγητής Θανάσης Διαμαντόπουλος –συγγραφέας του έργου Ο Εθνικός Διχασμός και η κορύφωσή του, Η Δίκη των «Έξι»: Εξιλασμός ή δικαστικός φόνος;- θα μιλήσει για το θέμα αυτό, στο πλαίσιο συνεδρίου που οργανώνει ο δήμος Κηφισιάς, στις 12.15μμ της 27ης Νοεμβρίου στο ξενοδοχείο Domotel Kastri, στις δε 28 Νοεμβρίου -100η επέτειο από την εκτέλεση των Έξι- ώρα 7.00μμ στο βιβλιοπωλείο Ευριπίδης Κηφισιάς.



Το μπολνταρισμένο μου ακούγεται μεγάλη ψευτιά και κοτσάνα. Ξέρει κάποιος φίλος αν ισχύει πραγματικά ;Ο ίδιος ο Κεμάλ, λίγο πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου, ζήτησε από τον Πρόδρομο Μποδοσάκη να μεσολαβήσει στον Βενιζέλο. Ο τούρκος ηγέτης προσέφερε ολόκληρη τη Θράκη και δεχόταν την αυτονόμηση της Σμύρνης υπό τουρκική επικυριαρχία ή την ανταλλαγή της με την Κωνσταντινούπολη. Μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ο Κεμάλ απέσυρε τις προτάσεις του.
https://www.tovima.gr/2009/07/12/opinio ... benizeloy/

