Από το βιογραφικό του Ντερτιλή.
Η οικογένεια του κατάγονταν από την επαρχία Αιγιαλείας στο νομό Αχαΐας. Πατέρας του ήταν ο Βασίλειος Ντερτιλής, απότακτος βενιζελικός αξιωματικός[1] που φυλακίστηκε μετά τη συμμετοχή του σε ένα αποτυχημένο στρατιωτικό κίνημα το 1924, αλλά συμμετείχε στο πραξικόπημα του Πάγκαλου το 1925[2] και σε πραξικόπημα των υποστηρικτών του Πάγκαλου, Κονδύλη και Ζέρβα, εναντίον του τον Αύγουστο του 1926. Το Σεπτέμβριο κινήθηκε μαζί με το Ζέρβα εναντίον του Κονδύλη, αλλά απέτυχαν[3] και ο Ντερτιλής καταδικάστηκε σε ισόβια. Αργότερα αμνηστεύτηκε[4] και επανήλθε στο στράτευμα με τον βαθμό του υποστρατήγου.[εκκρεμεί παραπομπή] Ήταν βασικός εμπνευστής των Ταγμάτων Ασφαλείας[4] και πρώτος διοικητής της Ανωτάτης Διοίκησης Ευζωνικών Ταγμάτων που υπαγόταν στο κατοχικό υπουργείο Εθνικής Αμύνης.[εκκρεμεί παραπομπή]
Τον Μάιο του 1944 ο Βασίλειος Ντερτιλής συνελήφθη από την Υπηρεσία Ασφαλείας των κατοχικών αρχών ως ύποπτος συνεννόησης με το Ναπολέοντα Ζέρβα (με τον οποίον ήταν φίλος για πάνω από είκοσι χρόνια και θεωρούνταν το άλτερ έγκο του) και τους Βρετανούς και στάλθηκε στη Βιέννη για ανάκριση. Πριν τη σύλληψή του είχε εκφωνήσει ομιλία σε εκατοντάδες αξιωματικούς στο Υπουργείο Εθνικής Αμύνης στην οποία ισχυρίστηκε ότι είχε διαβεβαιώσεις ότι, παρά τις ανακοινώσεις εναντίον τους από το Κάιρο, οι Βρετανοί στήριζαν τα Τάγματα Ασφαλείας.[5] Μαζί με τον υπουργό Εσωτερικών Αναστάσιο Ταβουλάρη ο Βασίλειος Ντερτιλής οδηγήθηκε στη Γερμανία, όπου φυλακίστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, για συνεργασία με τους Έλληνες αντιστασιακούς, όπως η Λέλα Καραγιάννη, σημειώματα της οποίας βρέθηκαν στο γραφείο του, όπως αναφέρει η Ιζαμπέλλα Παλάσκα-Βουλπιώτη, κόρη του Γιάννη Boυλπιώτη, στο βιβλίο της «Άγγελος ή Δαίμονας»[6], αλλά και διότι κατηγορήθηκε ότι βρισκόταν σε επαφή με το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής.
Μετά τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας, ο Νικόλαος Ντερτιλής διετέλεσε ιδιαίτερος γραμματέας στο γραφείο του πατέρα του.
Πρόκειται για γεγονός που επιμελώς αποκρύπτεται από την αυτοαποκαλούμενη "δημοκρατική παράταξη".
Τα Τάγματα Ασφαλείας της κατοχής στελεχώθηκαν ως επί το πλείστον από απότακτους βενιζελικούς αξιωματικούς που βρήκαν έτσι την ευκαιρία να επανέλθουν στο στράτευμα απ όπου τους είχαν διώξει οι βασιλικοί που κυριαρχούσαν στην εποχή Μεταξά.Ο Πάγκαλος μάλιστα νόμιζε ότι θα χρησιμοποιήσει τα Τάγματα για να εμποδίσει την επάνοδο του Γεωργίου μετά τον πόλεμο

καθώς είχε μείνει στο 1918 και τον α΄παγκόσμιο πόλεμο αλλά η κατάσταση είχε αλλάξει ριζικά όπως και τα πολιτικά μέτωπα.
Από τα πράγματα oι τέως βενιζελικοί και πλέον ταγματασφαλίτες μεταβλήθηκαν στους πλέον σκληρούς δεξιούς αν και πιθανόν πολλοί από αυτούς διετήρησαν υπογείως τα αντιβασιλικά τους αισθήματα και αυτό βγήκε στην επιφάνεια όταν στελέχωσαν το κίνημα της 21ης Απριλίου και κατήργησαν τη βασιλεία.