Σε Αθήνα-Πειραιά το 1960, τα σουβλατζίδικα είχαν ντονέρ και "σουβλάκια". Το κρέας ήταν περασμένο σε μικρές μεταλικές σούβλες (εξ ου και σουβλάκι), καθώς δεν υπήρχαν μπαμπού και τα κλασικά καλάμια δεν κάνουν.hellegennes έγραψε: 07 Νοέμ 2020, 01:00 Σήμερα είναι από καλάμι και συγκεκριμένα από μπαμπού. Πολύ αμφιβάλλω ότι τα έκαναν από καλαμιές πριν 50 χρόνια.
Το πλαστικό καλαμάκι είναι εμφανής επέκταση του καλαμιού, γιατί είναι κούφιο. Το «καλάμακι» σαν τοπικός ιδιωματισμός της Αθήνας αντί «σουβλάκι» είναι πολύ πιο σύγχρονο. Δεν ήταν σε χρήση πριν 50 χρόνια. Σουβλάκι το έλεγαν. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στο ΛΚΝ, που δεν εμπεριέχει τον ιδιωματικό νεολογισμό των Αθηναίων. Δεν ξέρω πότε ακριβώς προέκυψε το «καλαμάκι» στην Αθήνα και πότε αντικατέστησε τον όρο «σουβλάκι», πάντως δεν μπορεί να ήταν πριν την δεκαετία του '70.
Το αυτό και για το αθηναϊκό «σουβλάκι»· είναι σύγχρονος ιδιωματισμός της Αθήνας. Πιο πριν τον γύρο τον έλεγαν «ντονέρ», όπως παντού στην Ελλάδα. Αργότερα, από την δεκαετία του '70 και μετά, που άρχισε να προσφέρεται ως έδεσμα τυλιχτό και με διάφορα είδη κρεάτων, στην Αθήνα μετατράπηκε σε «σουβλάκι», πιθανολογώ διότι προηγήθηκε το τυλιχτό σουβλάκι από τον τυλιχτό γύρο. Ίσως τότε συντελέστηκε η μετατροπή του σουβλακιού σε καλαμάκι, για να ξεχωρίζει το τυλιχτό έδεσμα από το ατομικό.
Στην Θεσσαλονίκη ποτέ δεν ήταν αποκλειστικά με στρόγγυλη πίτα. Ανέκαθεν κυκλοφορούσε με διάφορα είδη ψωμιού, από μπριος ως κυπριακή πίτα. Έτσι έκατσε στην πιο λογική επιλογή που περιγράφει είδος φαγητού κλεισμένο σε είδος ψωμιού: σάντουιτς. Επίσης κυκλοφορούσε από την αρχή μεγαλύτερη ποικιλία κρεάτων στο έδεσμα. Μπιφτέκια, σεφταλιές, γύρος, σουβλάκι...
Όταν ήθελες "τυλιχτό" (αγνωστη η λέξη τότε), έλεγες ένα σουβλάκι με πίτα, ή ένα ντονέρ με πίτα.
Και δεν έβαζαν ποτέ τηγανιτή πατάτα μέσα. Κρεμμύδι+μαϊντανό απαραίτητα, ντομάτα ζεστή, αλατοπίπερο και μια κουταλιά σάλτσα οπωσδήποτε.
Τα καλαμάκια αντικατέστησαν την μεταλική σούβλα κάπου το 1968, και έχει μείνει ιστορική η ατάκα των πωλητών:
"δυο και πενήντα το σουβλάκι, δωρεάν το καλαμάκι"...
"Δυο και πενήντα", ήταν 2.5 δραχμές φυσικά...
Τότε επεκράτησε και η τάση να δίνουν δυο φετούλες ψωμί μαζί με το σουβλάκι, αφού μπορούσες πλέον να πάρεις το "καλαμάκι" και να φύγεις.
