Ιάννης Ξενάκης

[ΑΧΑΡΙΣΤΟΣ]

[ST48410]

Στο ΕΜΣΤ (Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης) υπάρχει αυτή την περίοδο μια έκθεση αφιερωμένη στον Ξενάκη.

https://www.emst.gr/exhibitions/iannis- ... -odysseies

Δεν έχω προλάβει να πάω αλλά οι φωτογραφίες δείχνουν αρκετά ενδιαφέρον υλικό

[marabou]

και κάπως έτσι συνέχισαν (1955-56)

Μου ήρθε το έργο των Pink Floyd και αυτό το σημείο



Ξέρω ότι είναι λάθος το πιθανότερο αλλά μου κόλλησε η ιδέα ότι έκλεψαν από αυτό το έργο του Ξενάκη. Απλά ακούστε για κάνα δίλεπτο το σημείο αυτό από τους Pink Floyd

[marabou]

O Ιάννης Ξενάκης είχε αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις και αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα με τις ελληνικές αρχές λόγω της πολιτικής του δράσης, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου και αργότερα με τη Χούντα των Συνταγματαρχών.

Πολιτική δράση
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Ξενάκης συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, όπου πολέμησε ενάντια στους Γερμανούς και αργότερα κατά του βρετανικού στρατού και των κυβερνητικών δυνάμεων στα Δεκεμβριανά του 1944.
Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, τραυματίστηκε σοβαρά στο πρόσωπο από θραύσμα οβίδας, με αποτέλεσμα να χάσει το ένα του μάτι.
Μετά την ήττα των αριστερών δυνάμεων στην Αθήνα, το 1945, συνελήφθη και κινδύνευε να εκτελεστεί ως κομμουνιστής.
Το 1947, καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο από το καθεστώς του εμφυλίου. Έχοντας καταφέρει να διαφύγει, κατέφυγε στη Γαλλία όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο.

Στη Χούντα.
Κατά τη διάρκεια της Χούντας των Συνταγματαρχών (1967-1974), ο Ξενάκης παρέμεινε αυτοεξόριστος στη Γαλλία, καθώς η στρατιωτική δικτατορία δίωκε αριστερούς και πολιτικούς αντιπάλους.
Ήταν ανοιχτά αντίθετος με το καθεστώς και υποστήριξε τη διεθνή καταδίκη της δικτατορίας.
Παρότι είχε κατακτήσει διεθνή φήμη, δεν του επιτράπηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα μέχρι τη Μεταπολίτευση.

Μετά τη Χούντα
Το 1974, μετά την πτώση της δικτατορίας, επέστρεψε προσωρινά στην Ελλάδα, όπου πλέον ήταν αναγνωρισμένος ως κορυφαίος συνθέτης.
Παρότι τιμήθηκε αργότερα από την ελληνική πολιτεία, η σχέση του με την Ελλάδα παρέμεινε ψυχρή για πολλά χρόνια, καθώς αισθανόταν ότι το έργο του δεν είχε την αναγνώριση που του άξιζε.

[AlienWay]

Εβλεπα ένα απόσπασμα από ένα ντοκιμαντέρ όπου ο Ξενάκης σχεδίαζε ένα αφηρημένο σχήμα σε μια οθόνη με μία γραφίδα και ακολουθούσε η ψηφιοποίηση του σχήματος σε ήχο. Την εποχή εκείνη (νομίζω αρχές 80s ήταν), η τεχνολογία αυτή ήταν πολύ καινοτόμα.

Μια απορία όμως που έχω με βάση αυτό, είναι κατά πόσο είναι καινοτόμο να γίνεται μουσική με μαθηματικούς αλγορίθμους, από τη στιγμή που όλα τα σχήματα (ακόμη και τα αφηρημένα) μπορούν να εκφραστούν με μορφή αλγορίθμων.

Σοβαρά το ρωτάω, γιατί είμαι λίγο άσχετος από αυτά.

[ST48410]

Ξέρω ότι είναι λάθος το πιθανότερο αλλά μου κόλλησε η ιδέα ότι έκλεψαν από αυτό το έργο του Ξενάκη. Απλά ακούστε για κάνα δίλεπτο το σημείο αυτό από τους Pink Floyd

Δεν μπορώ να ξέρω κατά πόσο τους επηρέασε. Υπάρχουν όμως άλλα έργα ηλεκτρακουσιτικής μουσικής του Ξενάκη και άλλων συνθετών των δεκαετιών '50 '60 που προηγήθηκαν του Atom Heart Mother και μου ακούγονται πολύ πιο συγγενή σαν διαδικασίες από ότι τα Πιθοπρακτά. Πάντως το 1970 ο Ξενάκης είναι αρκετά γνωστός διεθνώς οπότε δεν μπορώ να αποκλείσω κάτι.

[ST48410]

Μια που το έφερε η συζήτηση στο άλλο νήμα, τα έργα του Ξενάκη είναι συνθέσεις ατονικής μουσικής.

[AlienWay]

Μια που το έφερε η συζήτηση στο άλλο νήμα, τα έργα του Ξενάκη είναι συνθέσεις ατονικής μουσικής.

Και μετά πώς εξελίχθηκε η σοβαρή μουσική από αυτά και πέρα;

[ST48410]

Εβλεπα ένα απόσπασμα από ένα ντοκιμαντέρ όπου ο Ξενάκης σχεδίαζε ένα αφηρημένο σχήμα σε μια οθόνη με μία γραφίδα και ακολουθούσε η ψηφιοποίηση του σχήματος σε ήχο. Την εποχή εκείνη (νομίζω αρχές 80s ήταν), η τεχνολογία αυτή ήταν πολύ καινοτόμα.

Δες στην σελίδα 23 αυτού του νήματος viewtopic.php?f=18&t=28730&p=1832458&hi ... 1#p1832458

Μια απορία όμως που έχω με βάση αυτό, είναι κατά πόσο είναι καινοτόμο να γίνεται μουσική με μαθηματικούς αλγορίθμους, από τη στιγμή που όλα τα σχήματα (ακόμη και τα αφηρημένα) μπορούν να εκφραστούν με μορφή αλγορίθμων.

Σοβαρά το ρωτάω, γιατί είμαι λίγο άσχετος από αυτά.

Σήμερα καθόλου. Από τότε που οι προσωπικοί υπολογιστές έγιναν ευρέως διαθέσιμοι έχεις πάρα πολύ κόσμο που έχει δοκιμάσει να κάνει μουσική με τέτοιους τρόπους. Το αποτέλεσμα είναι συνήθως απογοητευτικό όταν δεν υπάρχει μουσικό background και ο συνθέτης έχει απλά ευχέρεια με τους υπολογιστές, τα μαθηματικά ή/και τον προγραμματισμό.

Μας ενδιαφέρει σαφώς το πως φτιάχνει κάποιος κάτι αλλά μόνο αν το αποτέλεσμα είναι καλλιτεχνικώς αξιόλογο. Αν έχει χρησιμοποιήσει την πιο προχωρημένη τεχνολογική γνώση για να κάνει κάτι το οποίο είναι μουσικά τετριμένο, τότε μπορεί ο τρόπος που το έκανε να μελετηθεί απλά για να δούμε μήπως μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε καλύτερα. Θα πρέπει το μουσικό αποτέλεσμα να είναι πρωτοποριακό/καινοτόμο (όπως ήταν στην περίπτωση του Ξενάκη) για να έχει το έργο ενδιαφέρον. Αλλιώς μαζεύουμε πληροφορίες για μελλοντική χρήση από κάποιον ικανότερο.

Να το πάρουμε λίγο από την ανάποδη. Ο Ξενάκης οργάνωνε το μουσικό του υλικό (marabou δώσε λίγο προσοχή εδώ) που πλέον δεν ήταν μόνο οι δώδεκα νότες/υποδιαιρέσεις της οκτάβας αλλά σε αρκετά έργα και όλες οι ενδιάμεσες συχνότητες, σε ηχητικές επιφάνειες και προσπαθούσε να ελέγξει μεταξύ άλλων, σχήμα, κίνηση των επιφανειών αυτών, πυκνότητα, εσωτερική διάρθρωση κλπ. Χρειαζόταν λοιπόν εργαλεία που θα διαχειρίζονταν όχι 3, 5, 10 νότες μια συγχορδίας αλλά πιθανόν δεκάδες ή εκατοντάδες συχνότητες. Για να κάνει κάτι τέτοιο δεν γίνεται πλέον με το αυτί (να ελέγξεις δηλαδή τι κάνει μία νότα σε ένα cluster με άλλες 50-100 μαζί) και ταυτόχρονα να αποφύγει να καταλήξει σε παρωχημένα ακούσματα προηγουμένων εποχών, χρησιμοποίησε με πολύ έξυπνο τρόπο μαθηματικά και αλγοριθμικές διαδικασίες. Το ίδιο και για να ελέγξει την μορφή των έργων του σε επίπεδο μικρομορφής ή μακρομορφής ή και τους ηθελημένα μη επαναλαμβανόμενους ρυθμούς.

[ST48410]

Μια που το έφερε η συζήτηση στο άλλο νήμα, τα έργα του Ξενάκη είναι συνθέσεις ατονικής μουσικής.

Και μετά πώς εξελίχθηκε η σοβαρή μουσική από αυτά και πέρα;

Αυτά θα τα δούμε, αν είμαστε καλά, στο άλλο νήμα που τρέχει για την μουσική του 20ου αιώνα. Έγιναν πράγματα που αγνόησαν την πρωτοκαθεδρία του διπόλου τονική ή ατονική μουσική, πχ η φασματική μουσική, εξελίχθηκαν πράγματα στην ηλεκτρακουστική μουσική, έγιναν συνθετότερες μορφές τέχνης που έχουν κι άλλα στοιχεία εκτός της μουσικής. Λίγους μήνες υπομονή και θα τα δούμε στην ώρα τους στο άλλο νήμα.

[marabou]

Μια που το έφερε η συζήτηση στο άλλο νήμα, τα έργα του Ξενάκη είναι συνθέσεις ατονικής μουσικής.

Το σκέφτηκα. Γιατί νομίζεις ξύπνησα το νήμα;

[sharp]

Εσένα, που δεν έχεις ιδέα από μουσική, μπορεί να σου αρέσουν.

[ST48410]

Εσένα, που δεν έχεις ιδέα από μουσική, μπορεί να σου αρέσουν.

ρε συ...

[sharp]

Εσένα, που δεν έχεις ιδέα από μουσική, μπορεί να σου αρέσουν.

ρε συ...

Χωρίς πλάκα, εξακριβωμένο. Είχα γνωρίσει κάποιον που δεν άκουγε το παραμικρό, φάλτσος, καθόλου αυτί και έγραφε τέτοια.

Έγινε φίρμα (όχι ο Στοκχ.)