Ενδεικτικά παραδείγματα για την κατάσταση των συνταξιούχων σε Βέλγιο, Αυστρία, Ολλανδία, Δανία και Νορβηγία
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Κανείς δεν εξαιρείται από τη σαρωτική επίθεση στα ασφαλιστικά δικαιώματα
Βέλγιο: Περισσότερα χρόνια στη δουλειά και μείωση συντάξεων
Πριν από μερικές μέρες, εργαζόμενοι και συνταξιούχοι διαδήλωσαν στις Βρυξέλλες, αντιδρώντας στα σχέδια της κυβέρνησης για αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης και μείωση των συντάξεων. Πιο συγκεκριμένα, διαμαρτύρονται για το «σύστημα πόντων» στον υπολογισμό των συντάξεων, ανάλογα με τα χρόνια εργασίας, το επάγγελμα, την κατάσταση της οικονομίας και τα «δημοσιονομικά περιθώρια» του κράτους.
Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης πάνω από τα 67 χρόνια και σε μείωση των συντάξεων, δεδομένου ότι πλέον οι νέοι εισέρχονται στην αγορά εργασίας σε μεγαλύτερη ηλικία, κυριαρχούν οι «ελαστικές μορφές» και μεσολαβούν τακτά χρονικά διαστήματα ανεργίας. Σύμφωνα με τα συνδικάτα, οι μειώσεις στις συντάξεις θα φτάσουν τα 250 - 300 ευρώ.
«Οσο περισσότερο εργάζεται κάποιος, τόσο μεγαλύτερη σύνταξη θα παίρνει», επισημαίνει ο υπουργός Συνταξιοδότησης, Ντανιέλ Μπακελέν. Βέβαια, αν η σύνταξη είναι μικρή και αδυνατεί να ζήσει κανείς με αυτή, απλά θα εξαναγκάζεται να δουλέψει περισσότερο.
Η επιχειρηματολογία υπέρ του κυβερνητικού σχεδίου σημειώνει τις «κακές επιδόσεις» του Βελγίου, σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και προβάλλεται η «ανάγκη» να αυξηθούν τα εργάσιμα χρόνια: «Κατά μέσο όρο, η συνταξιοδότηση στο Βέλγιο έρχεται μετά από 32 χρόνια δουλειάς. Η χώρα πρέπει να προσαρμοστεί στα 35 χρόνια του ευρωπαϊκού μέσου όρου και στα 39 χρόνια της Ολλανδίας». Αλλά και πριν από λίγους μήνες, το Ανώτατο Συμβούλιο Απασχόλησης (CSE) συνέκρινε το Βέλγιο με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία και οι σκανδιναβικές και υπογράμμιζε τη γήρανση του πληθυσμού ως παράγοντα που απειλεί το συνταξιοδοτικό σύστημα και επιτάσσει την επιτάχυνση των ανατροπών.
Αυστρία: Περικοπές παντού
Με το τετριμμένο επιχείρημα της «εξασφάλισης των συντάξεων» για τις επόμενες γενιές, προβλέπεται να δημιουργηθεί στην Αυστρία μια ξεχωριστή συνταξιοδοτική ασφαλιστική εταιρεία, υπεύθυνη για τη διαχείριση όλων των συντάξεων. Προαναγγέλλονται μάλιστα μειώσεις στις συντάξεις καθώς «θα αυξηθούν οι κατώτατες συντάξεις και θα καταργηθούν ορισμένα ...προνόμια». Θα δοθεί δηλαδή μια μικρή ενίσχυση στους χαμηλοσυνταξιούχους και ταυτόχρονα θα περικοπούν συντάξεις που από το κράτος και το κεφάλαιο θεωρούνται «υψηλές» και «ασύμφορες». Επίσης, προβλέπεται να «αυξηθεί σταδιακά το όριο ηλικίας για "πρόωρη" συνταξιοδότηση», ενώ το πρόγραμμα για τα ΒΑΕ, που προβλέπει ευνοϊκότερους όρους ασφάλισης, «θα επανασχεδιαστεί κατά περίπτωση».
Στο μεταξύ, σχεδιάζεται ξεχωριστή Κοινωνική Ασφάλιση για αλλοδαπούς εργαζόμενους, με σκοπό να επανεκτιμηθεί ο βαθμός αυτάρκειας των καταβληθεισών εισφορών. Αυτό μπορεί να σημαίνει, για παράδειγμα, ότι οι αλλοδαποί θα πρέπει στο μέλλον να λαμβάνουν λιγότερη σύνταξη από τους ντόπιους εργαζόμενους, για τα ίδια χρόνια ασφάλισης και κάνοντας τις ίδιες δουλειές! Πάντως, συνολικά στην Κοινωνική Ασφάλιση και την Υγεία προβλέπονται περικοπές με συγχωνεύσεις Ταμείων και εξίσωση, προς τα κάτω, των παροχών.
Ολλανδία: Αυξάνει το ποσοστό των εργαζόμενων συνταξιούχων
Ολο και περισσότεροι συνταξιούχοι στην Ολλανδία αναγκάζονται να βρουν μια θέση μερικής απασχόλησης για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους. Οπως δείχνουν τα στοιχεία της Ομάδας Ερευνας για την Εκπαίδευση και την Αγορά Εργασίας (ROA), ο αριθμός των συνταξιούχων που δουλεύουν έχει τριπλασιαστεί από το 2003 κι έφτασε τις 180.000.
«Και τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν άνθρωποι άνω των 65 ετών που ήθελαν να βρουν δουλειά. Ομως, όλο και περισσότεροι πλέον χρειάζονται μια δουλειά για οικονομικούς λόγους», λέει ο επικεφαλής του «γραφείου ευρέσεως εργασίας 65+», Μπαρτ Βέλτμαν. «Βλέπουμε επίσης να αυξάνεται ο αριθμός όσων τα εισοδήματα κατασχέθηκαν λόγω χρεών», προσθέτει.
Η αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων είναι ιδιαίτερα εμφανής στους λιγότερο μορφωμένους και εκείνους που έχουν μια μικρή σύνταξη. Για παράδειγμα: Πέρυσι εργάζονταν τέσσερις φορές περισσότεροι άνθρωποι άνω των 65 ετών με χαμηλή μόρφωση, απ' ό,τι το 2003. Μια άλλη διαδεδομένη αιτία για το ότι αρκετοί συνταξιούχοι μόλις και μετά βίας μπορούν να καλύψουν τα πάγια έξοδά τους, είναι η μεγάλη ανεργία στους ανθρώπους άνω των 50 ετών. Πάντως, ακόμη κι αν σήμερα είναι μικρή η ομάδα των εργαζόμενων συνταξιούχων, υπάρχει μια σαφής τάση ενίσχυσης του συγκεκριμένου ποσοστού.
Στο μεταξύ, από την 1η Γενάρη η ηλικία συνταξιοδότησης για επαγγελματικά συνταξιοδοτικά προγράμματα (σύστημα τριών πυλώνων) αυξήθηκε από τα 67 στα 68 έτη, σύμφωνα με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, όπως καθορίστηκε από το Κεντρικό Γραφείο Στατιστικής. Η επόμενη αύξηση αναμένεται μετά το 2025.
Δανία - Νορβηγία: Παράταση του εργάσιμου βίου
Στη Δανία συζητιέται η γενικευμένη αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 67 στα 67,5 χρόνια. Πάντως, σε ορισμένους τομείς προβλέπεται η συνταξιοδότηση και στα 68 έτη. Ολα τα κόμματα του Κοινοβουλίου συμφωνούν στην ουσία των αντιασφαλιστικών μέτρων, με ορισμένα να θεωρούν πιο «εποικοδομητικό» να παραμένουν στην αγορά εργασίας οι συνταξιούχοι με «καλή φυσική κατάσταση», με στόχο οι συντάξεις να δίνονται σε κάθε συνταξιούχο για 14,5 χρόνια κατά μέσο όρο!
Στα σχέδια της νορβηγικής κυβέρνησης είναι μέτρα όπως: «Κίνητρα» για παράταση του εργασιακού βίου, αναθεώρηση των ειδικών «πρόωρων» ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στον δημόσιο τομέα, αλλά και στον ιδιωτικό, ώστε οι ηλικιωμένοι να γίνουν πιο ελκυστικοί στην αγορά εργασίας. Συνταξιοδοτικές «μεταρρυθμίσεις» σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
της Γερμανίας
