Μερικά γνωστά και άγνωστα τοπωνύμια στην Ελλάδα ( κυρίως ) που είναι ή θα μπορούσαν να είναι σλαβικής προέλευσης.
Άρτα < άγνωστης ετυμολογίας. Πιθανόν από παραφθορά του τοπωνυμίου του ποταμού Αράχθου, ή από τη λατινική artus (στενό) ή τη σλαβικής προέλευσης balta (έλος)
Ιωάννινα/Γιάννινα ->
Κώστας Ευ. Οικονόμου , Τα οικωνύμια του Νομού Ιωαννίνων :
Γιάννινα
Jana - > Γιάνινα ( τα μέρη της Γιάνας )
Οι ελληνόφωνοι έκαναν
Ιωαννίνη το
Γιάννινα , π.χ. το 879 επίσκοπος Ιωαννίνης Ζαχαρίας.
Υπήρχε τοπωνύμιο Γιάννινα και στην Μεσσηνία.
< σλαβικής προέλευσης *gorà (βουνό)
Άμπλιανη < σλαβικής προέλευσης *oblъ (πηγή) + -jani (κατάληξη η οποία δηλώνει τους κατοίκους μιας περιοχής)
Ανδρούβιστα ή Αρδούβιστα ( Εξωχώρι ) μεσσηνιακής Μάνης -> πρωτοσλαβικό ordъ = χαρά
Αράχοβα < (άμεσο δάνειο) σλαβικής προέλευσης о̀рахов (òrahov, καρυδένιος) < σλαβικής προέλευσης о̀рах (ǒrax, καρυδιά) < πρωτοσλαβική *orěxъ (καρύδι, καρυδιά) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *areyis-
Βεράτι/Μπεράτι -> Βελιγράδι/Βελλέγραδα , βιέρο & γράδ ή γρόδ (=λευκή πόλη, ωραία πόλη )
Βελιγοστή -> velii ( μεγάλο ) + gȍstь ( φιλοξενούμενος )
Βόλος -> Η προέλευση του ονόματος, Βόλος, δεν είναι πλήρως τεκμηριωμένη. Κατά ορισμένους, η λέξη Βόλος αποδίδεται σε παραφθορά του αρχαίου ονόματος Ιωλκός (Ιωλκός > Γιωλκός > Γώλος > Βώλος ή Βόλος). Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι η ονομασία Βόλος προήλθε από το όνομα Φόλος, που κατά τη μυθολογία ήταν πλούσιος γαιοκτήμονας της περιοχής. Κατά μία τρίτη εκδοχή (βλ. Η επανάσταση της Θεσσαλομαγνησίας, του Γ. Κορδάτου
), η λέξη Βώλος ή Βόλος προέρχεται από τη σλαβική θεότητα Βόλος ή Βέλες και είναι αντίστοιχη της ελληνικής αρχαίας θεότητας Δήμητρα, όπως και λεγόταν η πόλη παλαιότερα (Δημητριάδα).
Γαστούνη -> gȍstь ( φιλοξενούμενος )
Γοράνοι ( Λακωνία ) -> gora = δάσος, βουνό
Γκοριτσά ( Λακωνία ) -> gora = δάσος, βουνό
Γρεβενά - > σλαβικό greben = βουνό, βράχος απότομος
Δομβραίνα (Βοιωτία) -> σλαβ. dǫbrъ ( δάσος με βελανιδιές )
Ζαγορά < πρωτοσλαβική *za (πίσω από) + *gora (βουνό)
Καρδίτσα < μεσαιωνική ελληνική Γαρδίτσα / Γραδίτσα < горду / gordŭ < σλαβικής προέλευσης град (grad, πόλη)+ σλαβικής προέλευσης -ица (-ica) < πρωτοσλαβική *gȏrdъ (πόλη, κάστρο) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *gʰerdʰ- (περικλείω, φράχτης)
Κίσ(σ)αβος < (νοτιο)σλαβικής προέλευσης кишав (kišav) < ки̏ша / kȉša (βροχή) < πρωτοσλαβική *kysělъ
Κοζάνη < μεσαιωνική ελληνική Κοζάνη < πρωτοσλαβική *kožani < *koža (κατσίκα, γιδοτόμαρο) ή < Κόσδιανη < Gvozdane < гвозд (δάσος) + -јанин / -janin (κάτοικος: «κάτοικοι του δάσους») ή гвозден / gvozden (σίδηρος: μέρος με σίδηρο)
Κράβαρα -> σλαβικό "κραβάρ" (кравар) που δηλώνει τον "βουφορβό" ( εκτροφέα βοδιών ).
Κορυτσά < αλβανική Korçë < σλαβικής προέλευσης горица / goríca < πρωτοσλαβική *gora- (βουνό)
( Πολλές αλβανικές λέξεις έχουν σλαβική καταγωγή. Π.χ. το αλβανικό και αρβανίτικο επώνυμο Γκολέμης/Γκολεμάς σημαίνει στα σλάβικα "Μεγάλος" ).
Γάρδιτσα ( Περιβόλια ) Ηλείας -> θεωρείται παραφθορά του σλαβικού "Gradista", που σημαίνει "οριοθετημένος, οχυρωμένος τόπος"
Γαρδίκι < πρωτοσλαβική *gardĭkŭ < *gordъ (οχύρωση, κάστρο, πόλη) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *gʰordʰ-os < *gʰerdʰ- (περικλείω, περίκλειστος χώρος, φράχτης)
Γρανίτσα < σλαβικής προέλευσης граница (granica, σύνορο)
Ένα περίεργο που είδα στον Vasmer:
Ἑλληνίτσα ( Αρκαδία ) -> σλαβ. jelenь "ελάφι"
Ζάλογγο < σλαβικής προέλευσης za (πίσω) + σλαβικής προέλευσης lǫgъ (άλσος, δάσος)
Ζητούνι ( Λαμία )< σλαβικής προέλευσης житен (σιταρότοπος ) < žito / жито (σιτάρι, σιτηρά) + -yni < πρωτοσλαβική *žito (σπυρί, καλαμπόκι) + -yni < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *gʷeHi-to-
Καρύταινα - > σλαβικό koryto = αυλάκι
Μαγούλα -> μαγούλα < (άμεσο δάνειο) αλβανική magulë (σωρός, λόφος) < σλαβικής προέλευσης гомила (επιτύμβιος σωρός λίθων, λόφος) < πρωτοσλαβική *gomyla (επιτύμβιος σωρός λίθων)
Μέτσοβο < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική Μέτσοβον < σλαβικής προέλευσης медвед < πρωτοσλαβική *medvědь (αρκούδα: < *medu-ēdis < *medъ (μέλι) + *(j)ěsti (τρώω) + -οβο < σλαβικής προέλευσης -ово < πρωτοσλαβική *-ovъ (κατάληξη τόπων)
Ναβαρίνο < μεσαιωνική ελληνική Ἀβαρῖνος < πρωτοσλαβική *Avorьnъ < *avorьnъ < *avorъ (σφενδάμι· πβ. σλαβικά ја̏вор: σφενδάμι) + πρωτοσλαβική *-ьnъ (< πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *-nós). Είχα ακούσει και την άποψη πως πήρε το όνομα απ' τους Αβάρους , αλλά μάλλον δεν παίζει.
Νεζερός ή Οζερός ( χωριό στη Φθιώτιδα, λίμνη στην Θεσσαλία , λίμνη στην Ήπειρο, χωριό στη Λάρισα ), Νεζεροχώρια ή Νεζερά ( Αχαΐα ) -> σλαβ. ezero ( λίμνη , έλος ). Βλ. το ελλαδικό σλαβικό φύλο των Εζεριτών στον Πορφυρογέννητο :
μόνοι δὲ οἱ Ἐζερῖται καὶ οἱ Μηλιγγοὶ κατελείφθησαν ὑπὸ τὴν Λακεδαιμονίαν καὶ τὸ Ἕλος. ... ἐκεῖθεν τοῦ Ἐζεροῦ πρὸς τὴν παραθαλασσίαν.
Αυτό το Έλος ( στην Τουρκοκρατία
Ντουραλή ) στην Λακωνία ήταν και επισκοπή/μητρόπολη ( επισκοπή Έλους/Εζερών ) .
Ποδογόρα ( Ριζοβούνι Πρέβεζας ) ,
Ποδογορά ( Αιτωλοακαρνανίας )- > σλαβικής προέλευσης (Pot goria se) και σημαίνει στους πρόποδες, στη ρίζα του βουνού
Πολιανή ( Μεσσηνία ) ( Εδώ γεννήθηκαν ο Παπαφλέσσας και ο Αναγνωσταράς ). -> σλάβικη λέξη «poljane» που σημαίνει «αγρός/χωράφι/πεδινή περιοχή».
Πολοβίτσα ( Λακωνίας ) -> polь ( μισό ) Επειδή ο λαθρέποικος Σλάβος ενοικιαστής έδινε σαν ενοίκιο το μισό της σοδειάς του στον Έλληνα άρχοντα
που του νοίκιαζε γη.
Πρέβεζα < (άμεσο δάνειο) αλβανική prevëzë (πέρασμα) ή σλαβικής προέλευσης превезе (πέρασμα) (< πρωτοσλαβική *prěvoz: πέρασμα)
Τριπολιτσά/Τριπολιτζά/Ντρομπολιτζά/Ντρομπολιτσά/Ντρομπολ(ι)τζιά/Τροπολιτζ(ι)ά/Τροπολικιά/Ντριμπολιτζ(ι)ά/Τρομπολιτσά, Τροπολ(ι)τσά/ Υδροπολιτζά/Ύδωρ Μολιτζά/ τουρκ. Νταραμπολίτζα/Ταραμπολίτζα/Ταραμπουλούς -> σλαβ. dǫbrъ ( δρυς, βελανιδιά )
Χελμός ( Αροάνια ) -> σλαβ. Chl̥mъ ( λόφος )
![[img]https://i.postimg.cc/bvhJ4ZSq/62-C ... .jpg[/img]](%5Bimg%5Dhttps%3A//i.postimg.cc/bvhJ4ZSq/62-C43298-8-AF1-4-A27-8-A21-AC6-A8-FE0394-E.jpg%5B/img%5D){kind=link}