Phorum.com.gr

The Rebel έγραψε: 21 Οκτ 2020, 19:57

Στα αρχίδια μας. Γκρέμισμα όλα. Φιτιλιά ρε.

23/09/2017
Η… πετρελαιοπηγή του Μοσχάτου που θα έσωζε την Ελλάδα.
Η φρενίτιδα των κατοίκων της περιοχής που έσκαβαν τα χωράφια τους για να βρουν μαύρο χρυσό.



«Παρά το Μοσχάτον, αριστερά της οδού Πειραιώς και όπισθεν ακριβώς του Παγοποιείου «Όλυμπος» ανεκαλύφθη πετρελαιοπηγή πολύ αξιόλογος, ως βεβαιοί τουλάχιστον ο χημικός κ. Ζαμάνος».

Πριν από 84 χρόνια μια είδηση που μάλλον κανείς δεν περίμενε να διαβάσει στις Αθηναϊκές εφημερίδες της εποχής, συγκλονίζει το Πανελλήνιο. Είναι μια είδηση που θα μπορούσε να αλλάξει τη ροή της ιστορίας για την φτωχή προπολεμική Ελλάδα.

Από ένα τυχαίο γεγονός, ένας κάτοικος του Μοσχάτου ανακαλύπτει μια πετρελαιοπηγή. Αρχικά κανείς δεν τον πιστεύει, όταν όμως έρχονται τα πρώτα αποτελέσματα από τις αναλύσεις που προχώρησαν χημικοί της εποχής, όλοι είναι βέβαιοι πως ήρθε η ώρα να απαλλαγούν από τα καθημερινά τους βάσανα και τη φτώχεια.

Γιατί, μεταξύ μας τώρα, αφού υπάρχει πετρέλαιο στο χωράφι του τάδε γιατί να μην υπάρχει και στο δικό μου από τη στιγμή που συνορεύουν ή βρίσκονται σε μικρή απόσταση το ένα από το άλλο; Και η αλήθεια είναι πως σαν σκέψη είναι λογική. Υπάρχουν βάσιμες ελπίδες.

Οπότε οι φτωχοί Έλληνες που έψαχναν από κάπου να πιαστούν, αφήνουν κατά μέρος τις αναζητήσεις του περιβόητου θησαυρού του Αλή Πασά και ρίχνονται με τα μούτρα στις γεωτρήσεις προκειμένου να ανακαλύψουν φλέβα… μαύρου χρυσού.

Οι σχετικές φωτογραφίες των εργατών πού άδειαζαν με κουβάδες το πετρέλαιο προκαλούν φρενίτιδα ενθουσιασμού για τον επερχόμενο απροσδόκητο πλούτο! Το κακό, ωστόσο, είναι πως καλά και άγια όλα αυτά αλλά από αυτή την ιστορία ήταν αισθητή η απουσία του… δράκου!

Το μαγικό πηγάδι.



Το Μοσχάτο του 1933, την παραμικρή σχέση δεν έχει με την πολύβουη περιοχή που γνωρίζουμε σήμερα. Τότε ήταν γεμάτο από μικρούς λαχανόκηπους που έδιναν τροφή στα λιγοστά φτωχόσπιτα που υπήρχαν εκεί και κάμποσα εργοστάσια και βιομηχανίες.

Η φτώχεια μαστίζει το σύνολο του πληθυσμού που προσπαθεί να βγάλει τα προς το ζην με όποιο τρόπο μπορεί να φανταστεί κανείς. Πέρα από όλα τα άλλα προβλήματα, ωστόσο, που είχαν να αντιμετωπίσουν οι κάτοικοι του Μοσχάτου ήταν και αυτό της έλλειψης ύδρευσης. Το κοινό δίκτυο της «Ούλεν» μπορούσε να καλύπτει μόλις το 1/3 του πληθυσμού. Έτσι όλοι οι υπόλοιποι έπρεπε να βρουν τρόπο, ώστε, να έχουν νερό στο φτωχικό τους.



Λύση τότε θεωρούνταν τα αυτοσχέδια πηγάδια στις αυλές των σπιτιών τους που όμως είχαν ένα… μικρό προβληματάκι. Το νερό το οποίο έδιναν στους κατοίκους της περιοχής ήταν υφάλμυρο και δεν πινόταν με τίποτα. Έτσι στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, το νερό από τα πηγάδια πήγαινε στο πότισμα, μερικές φορές στο μαγείρεμα ή στον καθαρισμό εσωτερικών και εξωτερικών χώρων.

Ένας από αυτούς που επιχείρησαν να ανοίξουν το δικό τους πηγάδι ήταν και ο Χαράλαμπος Ζαμπέλης ο οποίος εκείνη την εποχή εργαζόταν σε κάποιο καφενείο στο κέντρο της Αθήνας.

«Μα εδώ αναβλύζει πετρέλαιο»!



Ο Ζαμπέλης, λοιπόν, προκειμένου να λύσει το προσωπικό πρόβλημα με την έλλειψη νερού, επιχείρησε να κάνει ότι και οι υπόλοιποι γείτονές του. Άρχισε να σκάβει στην αυλή του σπιτιού του προκειμένου να ανοίξει πηγάδι.

Όταν έφτασε περίπου στα πέντε μέτρα βάθος άρχισε να βγαίνει νερό. Όλα κυλούσαν ομαλά όταν ξαφνικά η τρύπα που είχε ανοίξει άρχισε εκτός από νερό να αναβλύζει και.. πετρέλαιο! Η πρώτη σκέψη που έκανε ο Ζαμπέλης ήταν πως πρόκειται για δολιοφθορά ή κακόγουστη φάρσα από κάποιον γείτονά του και έτσι εξαγριωμένος αφήνει στη μέση τη δουλειά του και σπεύδει στο αστυνομικό τμήμα όπου καταθέτει μήνυση κατά παντός υπευθύνου.

Όντας αποφασισμένος να βρει τον… δράστη, πηγαίνει και στον κοινοτάρχη του Μοσχάτου και ζητά τη βοήθειά του, ώστε να βρει ποιος τόλμησε να του κάνει κάτι τέτοιο. Γεμάτος περιέργεια ο κοινοτάρχης, Δημήτρης Μιχαλοδημητράκης, θέλησε να κάνει αυτοψία και έτσι πηγαίνει μαζί με τον Ζαμπέλη στην αυλή προκειμένου να επιθεωρήσει ο ίδιος την τρύπα που ανάβλυζε πετρέλαιο.

Όταν έφτασαν εκεί, ο κοινοτάρχης δεν πίστευε στα μάτια του. Παρατηρεί και ξαναπαρατηρεί το φαινόμενο και γεμάτος έκπληξη και θαυμασμό αναφωνεί: «Μα εδώ αναβλύζει πετρέλαιο»! Ο Ζαμπέλης τον κοιτάει αποσβολωμένος και προσπαθεί να συνειδητοποιήσει τι ακριβώς έχει συμβεί.

Μετά από λίγα λεπτά και οι δυο τους αρχίζουν να πανηγυρίζουν για τη σπουδαία ανακάλυψη…

Οι πρώτες αναλύσεις επιβεβαιώνουν το αδιανόητο.



Ο Χαράλαμπος Ζαμπέλης χωρίς να χάσει χρόνο πηγαίνει στα αρμόδια υπουργεία, συμπληρώνει τις απαιτούμενες αιτήσεις και δηλώνει σε κάθε τόνο πως θα εκμεταλλευθεί την πετρελαιοπηγή που ανακάλυψε στην αυλή του σπιτιού του.

Προκειμένου να τα κάνει όλα σωστά, μάλιστα, σπεύδει να ιδρύσει και μια εταιρεία μαζί με τρεις συνεταίρους! Όπως είναι φυσικό η είδηση για την ανακάλυψη της πετρελαιοπηγής στο Μοσχάτο γίνεται πρώτο θέμα συζήτησης σε ολόκληρη την Αθήνα και δημοσιογράφοι από τις εφημερίδες της εποχής πηγαίνουν στην περιοχή για να κάνουν ρεπορτάζ.

Κάποιοι από αυτούς, οι πιο δύσπιστοι, έκαναν και πρόχειρα πειράματα προκειμένου να διαπιστώσουν αν πράγματι αυτό ήταν πετρέλαιο. Έβαζαν ποσότητα νερού σε ένα ποτήρι όπου υπήρχε πετρέλαιο από την πηγή και διαπίστωναν πως πράγματι μέρος του μαύρου χρώματος καθόταν στον πάτο του. Βουτούσαν πανιά στο μαύρο και γλοιώδες νερό, άναβαν σπίρτα και με μεγάλη έκπληξη έβλεπαν πως τα πανιά καιγόντουσαν χωρίς την παραμικρή δυσκολία.

Οι φωτογραφίες με τους εργάτες να βγάζουν με τους κουβάδες το πετρέλαιο την επόμενη ημέρα βρίσκονται στις πρώτες σελίδες και όλοι πλέον είχαν καταληφθεί από μια δίχως προηγούμενο φρενίτιδα για το μαύρο χρυσό.

Την ίδια ώρα και με αμείωτη ένταση συνεχίζονταν και οι εργασίες στο πηγάδι. Όσο πιο βαθιά έσκαβαν οι εργάτες, τόσο μεγαλύτερη ποσότητα πετρελαίου έβγαινε στην επιφάνεια! Είναι ενδεικτικό πως σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής μέσα σε μόλις δύο ημέρες είχαν εξαχθεί 1.200 οκάδες!

Τα πράγματα έδειχναν να ξεφεύγουν όταν ο γερουσιαστής Αττικοβοιωτίας και χημικός στο επάγγελμα Δημήτρης Ζαμάνος έδωσε στη δημοσιότητά τα αποτελέσματα των πρώτων αναλύσεων. Σύμφωνα με αυτά όχι απλά υπήρχε πετρέλαιο στην ποσότητα που εξέτασε αλλά ήταν και εξαιρετικής ποιότητας!

Αυτό ήταν! Όλοι πλέον έσκαβαν τα χωράφια τους για να βρουν πετρέλαιο. Όχι μόνο στο Μοσχάτο αλλά σε ολόκληρη την Ελλάδα. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Κατερίνης όπου εκεί η υπόθεση είχε προχωρήσει ένα βήμα παραπάνω δεδομένου πως Γερμανοί μηχανικοί βρισκόντουσαν ήδη στην περιοχή και είχαν ανακαλύψει κοιτάσματα.

Η ελπίδα για το τέλος της φτώχειας και η απότομη προσγείωση.



Βέβαια εκεί που οι περισσότεροι είτε πανηγύριζαν για το τέλος της φτώχειας, είτε έψαχναν να βρουν και οι ίδιοι πετρέλαιο, υπήρχαν και οι… άπιστοι Θωμάδες οι οποίοι αν και είχαν δει, δεν πίστευαν πως πράγματι επρόκειτο για πετρελαιοπηγή.

Για να τεκμηριώσουν την άποψή τους, μάλιστα, επικαλούνταν τον Δημήτρη Ζαμάνο ο οποίος επέμενε ότι έπρεπε να φτάσουν στα τριακόσια μέτρα για να τεκμηριώσουν την ύπαρξη κοιτάσματος.

Οι υποστηρικτές των πετρελαιοπηγών, ωστόσο, απαντούσαν ότι το ίδιο ακριβώς φαινόμενο παρουσιαζόταν και στο πηγάδι μιας εταιρείας φαρμακευτικών και χημικών προϊόντων που βρισκόταν σε τριακόσια μέτρα απόσταση από το οικόπεδο του Ζαμπέλη.

Αυτό το αντεπιχείρημα, ωστόσο, είναι που «ψύλλιασε» τους ειδικούς οι οποίοι άρχισαν να κάνουν πλέον μια πιο εμπεριστατωμένη και σε άλλο επίπεδο έρευνα για το τι ακριβώς συνέβη. Όσο περνούσαν οι μέρες τόσο τα μαντάτα για τον Ζαμπέλη γίνονταν πιο μαύρα και από το… πετρέλαιο!

Ο φτωχός εργάτης είχε ξοδέψει όλες του τις οικονομίες για να σκάψει το χωράφι και να συστήσει την εταιρεία μέσω της οποίας θα εκμεταλλευόταν την πετρελαιοπηγή. Τελικά πετρέλαιο υπήρχε. Πετρελαιοπηγή, όμως, όχι…

Όπως διαπιστώθηκε το πετρέλαιο προερχόταν από τη διαρροή που υπήρχε στο παρακείμενο εργοστάσιο και έτσι τα όνειρα των κατοίκων του Μοσχάτου για μια καλύτερη ζωή κατέρρευσαν σαν χάρτινος πύργος. Μέσα στις επόμενες ημέρες κανείς δεν ασχολούταν πλέον με την… πετρελαιοπηγή του Μοσχάτου η οποία είχε μετατραπεί σε κάτι σαν ανέκδοτο.

Το θετικό που προέκυψε από την ιστορία, ωστόσο, ήταν πως η επίσημη πολιτεία θορυβήθηκε και έτσι αποφάσισε την επέκταση του δικτύου της «Ούλεν» στο Μοσχάτο και, μάλιστα, με ειδικό τιμολόγιο όπου το κυβικό κόστιζε 4 δραχμές!
https://www.newsbeast.gr/weekend/arthro ... tin-ellada

07/04/2020
Δείτε πού βρίσκεται ο Θρόνος του Ξέρξη στην Αττική.
Το σημείο απ' όπου παρακολούθησε τη ναυμαχία της Σαλαμίνας.



Η Αττική είναι γεμάτη από γωνιές και τοποθεσίες γεμάτες ιστορία και ενδιαφέροντα γεγονότα. Αξιοθέατα που έχουν υποστεί φθορές αλλά και τοποθεσίες με άγνωστα γεγονότα που έχουν λάβει χώρα εκεί. Και όλα αυτά μπορεί να είναι ακόμη και δίπλα μας. Για παράδειγμα γνωρίζεις πού βρίσκεται ο Θρόνος του Ξέρξη στην Αττική; Από πού λέγεται ότι παρακολούθησε τη ναυμαχία της Σαλαμίνας;

Ο Θρόνος του Ξέρξη στην Αττική.
Ο λόγος για το οχυρό παρατηρητήριο από το οποίο παρακολούθησε την συντριβή του στόλου του στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Οι ιστορικοί κατέγραψαν ότι οι Πέρσες παρέταξαν γύρω στα 1.200 πολεμικά πλοία, αν και νεότερες πηγές τα υπολογίζουν από 600 έως 800. Οι Έλληνες συμμετείχαν με περίπου 371 τριήρεις, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο. Την αυγή, λοιπόν, της 28ης ή 29ης Σεπτεμβρίου του 480 π.Χ. οι δύο στόλοι βρέθηκαν ο ένας απέναντι στον άλλο, έτοιμοι για ναυμαχία.

Ο Ξέρξης, βέβαιος για τη νίκη του, καθόταν σε χρυσό θρόνο πάνω στο όρος Αιγάλεω στην Αττική, για να απολαύσει το πολεμικό θέαμα. Κατά την αρχαιότητα η περιοχή του Περάματος είχε την ονομασία Αμφιάλη. Σε μία από τις κορυφές του όρους Αιγάλεω, λοιπόν, που εντάσσονται στο Δήμο Περάματος, θεωρείται πως βρισκόταν η θέση από την οποία ο Πέρσης αυτοκράτορας Ξέρξης παρακολούθησε τη ναυμαχία της Σαλαμίνας.



Ο Ξέρξης πίστευε ότι ήταν κοντά στην κατάληψη όλου του ελλαδικού χώρου αλλά έκανε λάθος. Οι ιστορικοί, μάλιστα, εκτιμούν ότι σε περίπτωση ήττας, οι ορδές της ανατολής θα ξεχύνονταν στην Πελοπόννησο. Έπειτα θα έσβηναν τις πόλεις από τον χάρτη. Ο δρόμος για την υπόλοιπη Ευρώπη θα άνοιγε διάπλατα στους Πέρσες. Όμως, το 480 π.Χ. χάρη στο σχέδιο του Θεμιστοκλή, που ήταν επικεφαλής της ναυτικής δύναμης των Αθηναίων, ο περσικός στόλος συνετρίβη στο στενό της Σαλαμίνας, μεταξύ Κυνοσούρας και Κερατσινίου. Επρόκειτο για έναν θρίαμβο στρατηγικής που στηρίχτηκε στο υπερόπλο των Αθηναίων.



Η κορυφή αυτή, ακόμη και σήμερα, αποκαλείται από τους κατοίκους του Περάματος «Θρόνος του Ξέρξη». Ο Ξέρξης από εκεί είδε 200 από τα πλοία του να βουλιάζουν και χιλιάδες άνδρες του να πνίγονται στα νερά του Σαρωνικού. Αυτή ήταν η αρχή του τέλους της εκστρατείας του στην Ελλάδα.
https://exploringgreece.tv/attiki/deite ... nbexternal

29/03/2020
Υμηττός: Το άγνωστο Δρακόσπιτο, η αρχαιότερη κατοικία στην Αττική.
Το εντυπωσιακό κτίσμα με τους πέτρινους ογκόλιθους δεκάδων τόνων.



Η Αττική είναι γεμάτη από μυστηριώδεις γωνιές αλλά και κρυμμένα μυστικά που μπορεί να είναι δίπλα μας αλλά δεν τα γνωρίζουμε. Ένα από αυτά βρίσκεται στον Υμηττό. Ο λόγος για ένα Δρακόσπιτο που θεωρείται η αρχαιότερη κατοικία στην Αττική.

Ένα εντυπωσιακό αρχαίο κτίσμα στην Αττική.
Κρυμμένο στις πλαγιές του Υμηττού, στο νοτιοδυτικό τμήμα του, το Δρακόσπιτο είναι ένα κτήριο εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής που αποτελείται από τεράστιους πέτρινους ογκόλιθους βάρους δεκάδων τόνων. Παρατηρώντας κανείς γύρω από αυτό το δρακόσπιτο στον Υμηττό, θα δει επίσης πολλά ακόμα υπολείμματα και από άλλα δρακόσπιτα. Αυτό όμως έχει διασωθεί στην καλύτερη μορφή απ’ όλα.



Η τοποθεσία που συναντάς γενικά τα δρακόσπιτα δεν παραπέμπει σε περιοχή που έχει και ανθρώπινες κατοικίες. Συνήθως είναι απόκρημνες πλαγιές βουνών. Είναι αφομοιωμένα πλήρως στο περιβάλλον. Κι αυτό γιατί έχουν οικοδομηθεί από τεράστιες πέτρες των βουνών και έχουν λαξευτεί σε ορθογώνιο σχήμα.

Ένα ακόμα στοιχείο που εντυπωσιάζει είναι ότι δεν έχουν θεμέλια. Οι πλάκες των κτιρίων δεν συνδέονται μεταξύ τους με κάποιο υλικό. Η στέγη τους είναι πυραμιδωτή και είναι κατασκευασμένη με απόλυτη ακρίβεια. Επίσης, αυτές οι γιγαντιαίες πλάκες είναι τοποθετημένες η μία πάνω στην άλλη και για αντίβαρα έχουν χρησιμοποιηθεί μεγάλοι ογκόλιθοι. Ο τρόπος που τοποθετήθηκαν οι γιγαντιαίοι λίθοι στην Αττική δεν είναι γνωστός. Το ίδιο άγνωστη είναι και η χρονολόγηση τους.



Μέχρι σήμερα δεν έχει αποσαφηνιστεί από ποιους δημιουργήθηκαν τα πέτρινα κτίρια. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι κατασκευαστές ήταν γνώστες στατικής και της κυκλώπειας τεχνικής. Το γεγονός πως βρίσκονται σε κοντινή απόσταση με τα αρχαία λατομεία της περιοχής προσθέτει μια ακόμα εκδοχή. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή κατασκευάστηκαν από τους λατόμους ως ιερά που προς τιμήν του Ηρακλή.



Το πιο πιθανό είναι ότι ποτέ δεν θα διαλευκανθεί πλήρως το μυστήριο που περικλείει τα παράξενα κτίσματα που βρίσκονται στην Αττική. Το μόνο σίγουρο είναι ότι είναι ένα ακόμα δείγμα της προχωρημένης γνώσης της στατικής κτιρίων και της μεγαλιθικής αρχιτεκτονικής που κατείχαν οι αρχαίοι λαοί. Επίσης, θεωρείται πλέον, μετά από έρευνες ότι είναι η αρχαιότερη κατοικία στην Αττική.
https://exploringgreece.tv/attiki/ymitt ... oxVx4gzaUk
https://omadaorfeas.blogspot.com/2017/1 ... -mwro.html

Σάββατο, 6 Οκτωβρίου 2018
Το άγνωστο Τείχος του Χασεκή στην Αθήνα. Οι Πύλες και τα σημεία όπου ανεγέρθηκε.



Υποκίτρινο από τα καυσαέρια, με άγρια χόρτα σε πολλά σημεία να ξετρυπώνουν από τις ρωγμές του, το «Τείχος του Χασεκή» παραμένει δευτεραγωνιστής ανάμεσα στα μοναδικά αξιοθέατα της οδού Αμαλίας… Όλη την δόξα του «κλέβουν» οι Στήλες του Ολυμπίου Διός και η Πύλη του Αδριανού. Μνημείο της περιόδου της Οθωμανική κατοχής, προστάτευε την Ακρόπολη από τους πρόποδες της, «αγκαλιάζοντας» μέχρι και το Ηρώδειο.

Το Τείχος του Χασεκή κάλυψε το αμυντικό κενό της Αθήνας αφού από τον 15ο αιώνα έως τον 18ο αιώνα, μόνο το φράκγικο Ριζόκαστρο περιόριζε τις επιθετικές τάσεις όσων επιβουλεύονταν την πόλη των Αθηνών!



Το 1778, ο Χατζή Αλής Χασεκής (βοεβόδας κατά διαστήματα την περίοδο 1775-1795) ανέγηρε ένα οχυρωματικό τείχος, ακολουθώντας αρχαία ίχνη, τα χνάρια του Θεμιστόκλειου (479 π.Χ., αμέσως μετά τη μάχη των Πλαταιών).



Η αρχή του βρισκόταν στην Ακρόπολη, στο σημείο που ήταν γνωστός ως Πόρτα του Κάστρου και απλωνόταν στην κορυφή του Άρειου Πάγου έως το Θησείο στη Πόρτα του Δράκου (Ασλάν Καπούσι ή Πόρτα Μαντραβίλη), αφετηρία του δρόμου για τον Πειραιά. Πιθανότατα το όνομά της από το παλιό όνομα του λιμανιού «Πόρτο Λεόνε».



Αντίστοιχα ο δρόμος για την Ελευσίνα είχε σημείο αναφοράς την Πόρτα του Μωριά, γνωστή και ως Γύφτικη καθώς το τείχος κάλυπτε και την περιοχή των Ασωμάτων. Μάλλον το όνομά αυτό της έδωσαν οι Αθηναίοι εξαιτίας της ύπαρξης αθίγγανων που ήταν εγκατεστημένοι στην περιοχή (Άγιοι Ασώματοι) και εξασκούσαν επαγγέλματα που συνδέονταν με τις μεταφορές.



Το τείχος στην συνέχεια περνούσε από την πλατεία Κουμουνδούρου, στην οδό Ευριπίδου, από εκεί στην Σωκράτους και την Αθηνάς εώς την οδό Σοφοκλέους, εκεί βρισκόταν η Μενιδιάτικη Πόρτα ή των Αγίων Αποστόλων, αφετηρία της σημερινής οδού Αχαρνών. Η τελευταία οδηγούσε και στα Σεπόλια, μέσω μίας διακλάδωσης, της Σεπολίων, στο ύψος της σημερινής πλατείας Αττικής. Το Μενίδι, τα Λιόσια και τα Σεπόλια ήταν μερικά από τα χωριά της μεγάλης περιοχής του Ελαιώνα.



Το τείχος συνέχιζε έως την πλατεία Κλαυθμώνος μέχρι την Σταδίου έως το κτίριο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού κι από έως την Πανεπιστημίου.



Με κατεύθυνση την πλατεία Συντάγματος το τείχος έφθανε έως την λεωφόρο Αμαλίας, στη διασταύρωση της με την Όθωνος στη Μεσογείτικη Πόρτα ή Μπουμπουνίστρα, αρχή του δρόμου για τα Μεσόγεια. Λέγεται ότι ήταν κατασκευασμένη από τρεις μαρμάρινες στήλες, από το Αδριάνειο υδραγωγείο και έφερε λατινική επιγραφή. Πέρα από τα Μεσόγεια, από εκεί άρχιζαν τα μονοπάτια προς την Κηφισιά, την Πεντέλη και τον Μαραθώνα. Η δεύτερη ονομασία της πύλης εικάζεται ότι προήλθε από τον ήχο του νερού που έτρεχε από την ομώνυμη οθωμανική πηγή που βρισκόταν εκεί.



Η Καμαρόπορτα ή Πύλη της Βασιλοπούλας, έτσι ονόμαζαν την πύλη του Αδριανού, η οποία είχε ενσωματωθεί στον οχυρωματικό περίβολο, ήταν το όριο της περιοχής που οδηγεί σήμερα στο Παγκράτι και τη Λεωφόρο Βουλιαγμένη.
Η επόμενη πύλη που θα συναντούσε ο Αθηναίος εκείνης της εποχής ήταν την Αρβανίτικη, που οδηγούσε στο παλιό Λιμάνι ή Ξηροτήγανο, δηλαδή το Φάληρο. Η εν λόγω πύλη χρωστάει το όνομά της στην ομώνυμη γειτονική συνοικία της Πλάκας.



Ως εκ τούτου οι επτά πύλες αποτελούσαν όριο της πόλης με αγροτικούς δρόμους και οι περισσότεροι από αυτούς υπάρχουν ακόμη και σήμερα, όπως για παράδειγμα η Μεσογείων, η Λιοσίων, η Πειραιώς και η Ιερά Οδός. Υπενθυμίζεται ότι η περιοχή εκτός των τειχών είχε χαρακτήρα αγροτικό, με περιβόλια και χωράφια όπως τα Μεσόγεια και ο Ελαιώνας.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το τείχος γκρεμίστηκε μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Σπαράγματά του «αξιοποιήθηκαν» κατά την οικοδόμηση της πόλης και των οικείων όσων επέστρεφαν από τα νησιά του Αργοσαρωνικού και την Πελοπόννησο.
https://cultureloversgr.blogspot.com/se ... E%BA%CE%AE

07/11/2020
Τα μυστικά και οι θρύλοι που κρύβονται στο σπίτι με τις Καρυάτιδες του Ψυρρή.
Ο αστικός μύθος για το οίκημα που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για δύο πίνακες του Τσαρούχη και η γεμάτη συμβολισμούς φωτογραφία του 1953.



Αποκλείεται να έχετε περάσει από το συγκεκριμένο σημείο και να μην το έχετε προσέξει. Στην οδό Αγίων Ασωμάτων 45, στου Ψυρρή, βρίσκεται ένα αναπαλαιωμένο νεοκλασικό κτίριο που έχει κάτι το περίεργο. Στο μπαλκόνι του πρώτου ορόφου φιγουράρουν καμαρωτές δύο μεγάλες ολόλευκες Καρυάτιδες με τα χέρια σχεδόν σταυρωμένα που βλέποντάς τες, θαρρείς πως το 'σκασαν από κάποιον αρχαιοελληνικό ναό. Εντυπωσιασμένος ο Γάλλος φωτογράφος Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, ένας από τους σημαντικότερους του 20ού αιώνα, τις αποτύπωσε σε ασπρόμαυρο φιλμ το 1953, ενώ ο μεγάλος ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης δημιούργησε δύο πίνακες με κεντρικό θέμα το συγκεκριμένο οίκημα. Εντάχθηκε παράλληλα σε μυθιστορήματα συγγραφέων, έγινε φόντο σε θεατρικά σκηνικά και βέβαια καμβάς για αντικείμενο δεκάδων αναλύσεων για το λόγο που τοποθετήθηκαν εκεί.

Ο αστικός μύθος της πρωτεύουσας μάλιστα θέλει τον πρώτο ιδιοκτήτη του ακινήτου να οδύρεται για το θάνατο των δυο του κορών και προκειμένου να απαλύνει τον καημό του να ζητάει να στηθούν στον εξώστη της πρόσοψης τα λυγερόκορμα αγάλματα - αν και κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται. Τι συμβαίνει λοιπόν με το σπίτι της οδού Αγίων Ασωμάτων;

Ποιος τις φιλοτέχνησε.
Το καλαίσθητο οίκημα χτίστηκε τέλη του 19ου αιώνα, ωστόσο δεν έχουμε ακριβή ημερομηνία. Αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα αθηναϊκού νεοκλασικισμού και λαϊκής αρχιτεκτονικής της πρωτεύουσας. Οι Καρυάτιδες φιλοτεχνήθηκαν από τον Αιγινίτη γλύπτη Ιωάννη Καρακατσάνη (1857 - 1906) που έχει διακριθεί για τα έργα του που αποτυπώνουν μορφές μορφών της Επανάστασης του 1821. Αυτός είναι που έχει δημιουργήσει μεταξύ άλλων τον ανδριάντα του Αθανάσιου Διάκου στην πόλη της Λαμίας και του Ιωάννη Καποδίστρια στο ύψος του ιερού ναού της Παναγίτσας, στην Αίγινα.


Ο γλύπτης Ιωάννης Καρακατσάνης.

Η λύση του μυστηρίου - Ποιες απεικονίζονται.
Πάμε τώρα να λύσουμε το... μυστήριο. Τα μοντέλα που χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να φιλοτεχνηθούν οι δύο Καρυάτιδες, δεν είναι άλλα από τη γυναίκα του γλύπτη Ξανθή και την αδελφή της Ευδοκία. Ιδιοκτήτης δε του σπιτιού ήταν ο ίδιος ο Καρακατσάνης που διέμενε εκεί μαζί με την οικογένειά του. Όταν πέθανε, η οικογένειά του αποφάσισε να πουλήσει το σπίτι. Ενώ λοιπόν είναι τόσο απλά τα πράγματα, πως δημιουργήθηκε ο αστικός μύθος για το χαμό των δύο κοριτσιών που ο πατέρας τους δεν μπορούσε να αντέξει με αποτέλεσμα να απευθυνθεί σε κάποιον καλλιτέχνη προκειμένου να δημιουργήσει τα αγάλματά τους. Υπεύθυνος για τη συγκεκριμένη ιστορία είναι ένας κουρέας.

Η ιστορία του κουρέα.



Στο ισόγειο του ακινήτου είχε το κουρείο του ένας μπαρμπέρης ονόματι Παναγιώτης Κρητικάκος. Προκειμένου να προσελκύει κόσμο, έπλασε στο μυαλό του το παραμύθι. Σύντομα, άρχισε να το διαδίδει τους πελάτες του. Κατά καιρούς ο τρόπος με τον οποίο πέθαναν τα δύο κορίτσια άλλαζε, ωστόσο ο κορμός της ιστορίας έμενε ο ίδιος και όσο περνούσε τα χρόνια εξαπλωνόταν. Η αλήθεια πάντως είναι ότι η γυναίκα του αρχιτέκτονα Καρακατσάνη, η Ξανθή, πέθανε το 1949 και η αδελφή της Ευδοξία έναν χρόνο αργότερα, έχοντας αμφότερες αποκτήσει παιδιά και εγγόνια. Εκεί που ήταν το κουρείο πάντως, στις μέρες μας στεγάζεται το Ινστιτούτο των Ελληνικών Μύλων, ενώ στον πάνω όροφο φιλοξενούνται πλέον τα γραφεία του Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονικών. Ολόκληρο το κτίσμα απαλλοτριώθηκε το 1973 για αρχαιολογικούς λόγους από το Υπουργείο Πολιτισμού αλλά κηρύχθηκε τελικά διατηρητέο το 1989 και κινδύνευε με κατάρρευση, μέχρι που ανακαινίστηκε δέκα χρόνια αργότερα.

Το «κλικ» του Μπρεσόν το 1953 που έκανε τον γύρο του κόσμου.
Εξ αρχής οι Καρυάτιδες στο μπαλκόνι της οδού Ασωμάτων δεν μαγνήτιζαν μόνο τα βλέμματα των περαστικών που φευγαλέα έριχναν μια ματιά, κοντοστέκονταν ή έμεναν για ώρα να παρατηρούν, αλλά ενέπνευσε και μια σειρά από καλλιτέχνες. Το μακρινό 1953 βρίσκεται στην ελληνική πρωτεύουσα ο διεθνούς φήμης φωτογράφος Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, που θεωρείται ως ένας από τους «πατέρες» της φωτοδημοσιογραφίας με το έργο του να έχει κερδίσει την καθολική αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο. Τότε ήταν 45 ετών. Στήνει τη μηχανή του απέναντι από σπίτι και διορθώνει το κάδρο του στο φακό. Η ασπρόμαυρη φωτογραφία που θα τραβήξει είναι εξαιρετική καθώς έχει έναν δυνατό συμβολισμό. Έχει αποτυπώσει το σπίτι με τις δύο Καρυάτιδες τη στιγμή που ακριβώς από κάτω, στο δρόμο, περνούν δύο μαυροφορεμένες γιαγιάδες. Η αντιπαράθεση του σφρίγους των νεαρών αγαλμάτινων γυναικών με το γήρας. Όπως έχει πει ο ίδιος, «ξαφνικά συνειδητοποιώ ότι οι φωτογραφίες θα μπορούσαν να φθάσουν την αιωνιότητα μέσω της στιγμής».


Η πολυσυζητημένη ασπρόμαυρη φωτογραφία του Γάλλου Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν που τραβήχτηκε το 1953.

Κούρτοβικ: Η φωτογραφία αυτή είναι το μανιφέστο του μαζικού τουρισμού.

Με τη συγκεκριμένη φωτογραφία έχει ασχοληθεί επισταμένως ο συγγραφέας Δημοσθένης Κούρτοβικ στο βιβλίο του «Τετέλεσται - Δοκίμια πάνω σε φωτογραφίες» (εκδόσεις Opera, 1996). Όπως αναφέρει, κάθε συμβολική φωτογραφία, κάθε φωτογραφία που έγινε για να προβάλει μια ιδέα, είναι ουσιαστικά προπαγανδιστική. «Η πολύ γνωστή φωτογραφία που τράβηξε ο Henri Cartier-Bresson το 1953 στο Μεταξουργείο είναι συμβολική, δηλαδή προπαγανδιστική. Βασίζεται αποκλειστικά σ’ ένα εύρημα ιδεολογικού χαρακτήρα: τον παραλληλισμό ανάμεσα στις γύψινες Καρυάτιδες και τις δυο ηλικιωμένες Ελληνίδες που περνούν από κάτω. Αλλά ποια ιδέα συμβολίζει η φωτογραφία; Η απάντηση φαίνεται εύκολη κι ευχάριστη. Το παρελθόν δεν πέθανε. Η λιτή αυστηρότητα, η υποβλητική αρχετυπικότητα των μορφών στην κλασική τέχνη της αρχαιότητας επαναλαμβάνεται στη μορφή και την κίνηση των δύο σύγχρονων Ελληνίδων. Η παράδοση συνεχίζεται. Στη σημερινή Ελλάδα μπορείς να δεις την αρχαιότητα να περπατάει ολοζώντανη στους δρόμους».

Και συνεχίζει: «Είναι, όμως, τόσο απλά τα πράγματα όσο πιστεύουν οι θαυμαστές αυτής της φωτογραφίας (διότι φαίνεται ότι ο θαυμασμός τους είναι συνάρτηση της αισιόδοξης ερμηνείας της); Γιατί άραγε οι δύο περαστικές να ενσαρκώνουν το αρχαίο κάλλος των Καρυατίδων; Οι Καρυάτιδες είναι νέες και λυγερόκορμες- οι δυο γυναίκες της φωτογραφίας είναι γριές και με χοντρό, άμορφο σώμα. Από πού κι ως πού δυο τέτοιες φιγούρες ανταποκρίνονται στο αρχαίο ή και σε οποιοδήποτε άλλο ιδανικό της ομορφιάς;

Αν αφήσουμε να μας οδηγήσει αυτή η ένσταση, ο παραλληλισμός ανάμεσα στις δυο γύψινες και τις δυο ζωντανές μορφές δεν υπογραμμίζει τόσο μια ομοιότητα όσο μια αντίθεση. Το παρόν είναι ένας θλιβερός απόηχος του παρελθόντος. Η ομορφιά κατέληξε στην ασχήμια, όπως τα νιάτα καταλήγουν στα γερατειά. Η σημερινή Ελλάδα είναι το παρακμασμένο πρόσωπο της αρχαίας. Αυτή η δεύτερη ερμηνεία, αν και πιο μελαγχολική, είναι οπωσδήποτε πιο εύλογη. Αλλά ήθελε τάχα ο Cartier-Bresson να υποβάλει ένα τόσο κοινότοπο σχόλιο; Βέβαια, ένας μεγάλος καλλιτέχνης της φωτογραφίας δεν είναι απαραίτητα και πρωτότυπος στοχαστής. Αισθανόμαστε, ωστόσο, ότι θ’ αδικούσαμε τον διάσημο φωτογράφο, αν θεωρούσαμε την έμπνευσή του τόσο στενή. Και η απήχηση της συγκεκριμένης φωτογραφίας φαίνεται να επιβεβαιώνει αυτή την αίσθησή μας».

Γιατί ήταν τόσο ενδιαφέρον το «κλικ»
«Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να προχωρήσουμε, συνεχίζει ο Κούρτοβικ. Η αντιστοιχία ανάμεσα στα δυο αγάλματα και τις δυο γυναίκες είναι δεδομένη. Είναι το άμεσο θέμα της φωτογραφίας. Αλλά τι την κάνει ενδιαφέρουσα; Μπορεί κανείς να βρει άπειρες αντιστοιχίες ανάμεσα σε άψυχα αντικείμενα και ανθρώπινες μορφές, χωρίς τέτοιες ομοιότητες να είναι τίποτα περισσότερο από καπρίτσια της τύχης, παράδοξες συμπτώσεις που δεν σημαίνουν τίποτα. Εδώ, όμως, είναι φανερό ότι έχουμε να κάνουμε με κάτι περισσότερο. Εδώ το ένα σκέλος του παραλληλισμού, το μέτρο της σύγκρισης, είναι ένα μεγάλο καλλιτεχνικό πρότυπο, ένα υψηλό αισθητικό ιδεώδες. Και το άλλο σκέλος;

Ας ξανακοιτάξουμε τις δυο γυναίκες, με κάπως διαφορετικό τρόπο αυτή τη φορά. Ας τις δούμε σε σχέση όχι τόσο με τα δυο αγάλματα όσο με το υπόλοιπο, το “επίγειο” περιβάλλον τους: το παλαιικό κουρείο με τα κατεβασμένα κεπέγκια, τις ξεχαρβαλωμένες πλάκες του πεζοδρομίου, τον τοίχο με τους φαγωμένους σοβάδες, τη φτωχική αυλή που διακρίνεται μέσα από την ανοιχτή πόρτα…

Τι είναι εκείνο που κυριαρχεί εδώ; Η καθημερινότητα και η φθορά. Οι δυο γυναίκες που διαβαίνουν δεν είναι απλώς δυο γερόντισσες. Είναι μέρος ενός παλιού, φθαρμένου και ανώνυμου κόσμου, ενός κόσμου που βρίσκεται σε τέλεια αντίθεση με την αιώνια νεότητα, ομορφιά και δόξα των δύο Καρυατίδων. Αρχίζουμε τώρα να υποψιαζόμαστε την αλήθεια. Το πραγματικό θέμα της φωτογραφίας δεν είναι ούτε η διάρκεια ούτε η παρακμή, αλλά η πτώση. Ο κόσμος των δύο σύγχρονων Ελληνίδων είναι το ατελές είδωλο ενός προτύπου, μιας ιδέας. Αντλεί την υπόστασή του μόνον από αυτή την ιδέα και παρουσιάζει ενδιαφέρον μόνο στον βαθμό που την απηχεί. Αν αφαιρέσουμε από τη φωτογραφία τα δυο αγάλματα, αυτό που απομένει παύει να ελκύει το βλέμμα μας, παύει να υπάρχει ως φωτογραφικό θέμα».

Καταλήγει δε, σημειώνοντας πως «είναι δυσοίωνος ο πλατωνισμός αυτής της φωτογραφίας. Όχι μόνον επειδή μοιάζει να μας λέει ότι η πραγματικότητα είναι μια θαμπή αντανάκλαση της φαντασίας, κι έτσι ακυρώνει την ιδιαιτερότητα της φωτογραφίας (η πραγματικότητα υπερβαίνει τη φαντασία του καλλιτέχνη). Αλλά κι επειδή αναδεικνύει την ουσία της γραφικότητας”, ένα πράγμα είναι ωραίο, συγκινητικό, ενδιαφέρον μόνον όταν θυμίζει κάτι άλλο που αναγνωρίζεται γενικά ως ωραίο, συγκινητικό, ενδιαφέρον. Η γραφικότητα, αναζητώντας επιφανειακές ομοιότητες ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν, προσφέρει στον μέσο άνθρωπο μια παροδική ψευδαίσθηση ασφάλειας και νοήματος σ’ ένα κόσμο που μοιάζει σαν να μην έχει χτες. Υποτάσσει το σύγχρονο στο κλασικό, την καινούργια εικόνα στην παλιά ανάμνηση, με τον ίδιο τρόπο που μερικοί ζωγράφοι «ζωγραφίζουν» τις φωτογραφίες, για να τις πουλούν ευκολότερα. Ας το πούμε απερίφραστα: η φωτογραφία του Henri Cartier-Bresson από το 1953 είναι το ιδεολογικό μανιφέστο του μαζικού τουρισμού».


Δύο πίνακες ζωγράφισε με θέμα το νεοκλασικό ο Γιάννης Τσαρούχης.


Ο Γιάννης Τσαρούχης μπροστά από το σπίτι με τις Καρυάτιδες.

Πηγή έμπνευσης θα αποτελέσει το ακίνητο της οδού Ασωμάτων και για τον ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη που θα βρεθεί στο σημείο προκειμένου να δημιουργήσει το 1952 την υδατογραφία με τίτλο «Το σπίτι με τις Καρυάτιδες» που σήμερα ανήκει σε ιδιωτική συλλογή του Λονδίνου. Όπως έκανε και ο Μπρεσόν ένα χρόνο νωρίτερα βάζοντας στη φωτογραφία που απαθανάτισε και δύο ανθρώπινες φιγούρες να περπατάνε, έτσι και ο Τσαρούχης τοποθέτησε στον πίνακά του μια σειρά από πρόσωπα: μια μητέρα που κρατάει το βρέφος της στην αγκαλιά, έναν νεαρό με λευκή φανέλα, έναν ναύτη, έναν ακόμη άνδρα και μια γιαγιά να κρατάει στοργικά την εγγονή της.


Ο πίνακας με τίτλο «Το σπίτι με τις Καρυάτιδες» που φιλοτέχνησε ο Γιάννης Τσαρούχης το 1952

Περίπου είκοσι χρόνια αργότερα, το έτος 1971, ο Γιάννης Τσαρούχης θα δημιουργήσει και δεύτερο πίνακα με το εν λόγω οίκημα, δίνοντας στο έργο τον ουδέτερο τίτλο «Σπίτι στην Αγίων Ασωμάτων» (το οποίο επίσης ανήκει στις μέρες μας σε ιδιωτική συλλογή). Αυτή τη φορά, ενώ παντρεύει το κλασικό παρελθόν με το λαϊκό στοιχείο, στο δρόμο μπροστά από το μικροαστικό νεοκλασικό δεν κυκλοφορούν άνθρωποι. Το μπαλκόνι με τις Καρυάτιδες δεσπόσει επίσης στο σκηνικό που έφτιαξε ο καλλιτέχνης για την παράσταση «Εκκλησιάζουσες» του Αριστοφάνη, η οποία ανέβηκε το 1988 στο θέατρο του Λυκαβηττού.


Ο πίνακας του Γιάννη Τσαρούχη υπό τον τίτλο «Σπίτι στην Αγίων Ασωμάτων» του 1971


Το εξώφυλλο της αφίσας για τις «Εκκλησιάζουσες» του Αριστοφάνη, φιλοτεχνημένη από τον Γιάννη Τσαρούχη το 1988

Τέλος, ο πεζογράφος Κώστας Ταχτσής ενέταξε το σπίτι με τις Καρυάτιδες στη μυθοπλασία του γνωστότατου έργου του «Τρίτο Στεφάνι» που εκδόθηκε το 1962 καθώς αποτελούσε την οικία της μυθιστορηματικής Εκάβης. Ο πατέρας της στο διήγημα, είχε νοικιάσει το σπίτι και ήταν πρακτικός αρχαιολόγος που είχε ως επιθυμία να γεφυρώσει το χάσμα που χώριζε την αρχαία Ελλάδα από τη νέα.


Ο μεγάλος Έλληνας ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης.

Τι ήταν οι Καρυάτιδες.
Με την κυριολεκτική έννοια του όρου, Καρυάτιδες κατά την αρχαιότητα ήταν οι κόρες από τις Καρυές, μια πόλη κοντά στη Σπάρτη, χτισμένη στις δυτικές πλαγιές του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 950 μέτρων. Λέγοντας «κόρη» δεν εννοούμε το θηλυκό τέκνο ενός γονέα, αλλά έναν συγκεκριμένο τύπο αγάλματος της αρχαϊκής εποχής με γυναικεία μορφή (η αντίστοιχη ανδρική μορφή, που μάλλον την έχουν ακούσει οι περισσότεροι, αποκαλείται «κούρος»).

Τα γλυπτά που απεικόνιζαν κάποια κόρη (παραλλαγή της οποίας είναι η Καρυάτιδα), χρησίμευαν προκειμένου να στηρίζονται τα κτίρια, ήταν δηλαδή θα λέγαμε μια μορφή κολόνας στην τέχνη της αρχιτεκτονικής. Τοποθετούνταν συνήθως σε προσόψεις, πύλες, γείσα, ζωφόρους και σκεπές. Η κορμοστασιά τους ήταν ευθυτενής και λυγερή, ενώ τα πόδια είτε παρέμεναν κλειστά το ένα δίπλα στο άλλο ή το ένα από τα δύο εμφανιζόταν ελαφρά πιο μπροστά. Τα χέρια βρίσκονται συνήθως στο πλάι και προς τα κάτω ενώ οι επιφάνειές της ήταν ζωγραφισμένες με έντονα χρώματα, τα οποία όμως χάθηκαν στην πορεία των χρόνων.
https://www.newsbeast.gr/weekend/arthro ... toy-psyrri

30/10/2020
Η ιδιαίτερη εκκλησία με τον αρχαίο κορινθιακό κίονα στο κέντρο της Αθήνας.
Μια από τις πιο παράξενες εκκλησίες της Ελλάδας.



Διάσπαρτες εκκλησίες, μικρά μοναστήρια και ναοί που κρέμονται σε βράχια ή στέκονται δίπλα στη θάλασσα. Αυτή είναι η εικόνα που θα συναντήσεις σε ολόκληρη την Ελλάδα ταξιδεύοντας. Κάποιες από αυτές τις εκκλησίες της Ελλάδας, ωστόσο, είναι πιο ιδιαίτερες όσον αφορά τα χαρακτηριστικά τους. Όπως και μία εκκλησία η οποία έχει έναν αρχαίο κορινθιακό κίονα να εξέχει. Μια εικόνα όχι οικεία αλλά πολύ εντυπωσιακή. Μια εικόνα που μάλιστα συναντάς στην Αττική και πιο συγκεκριμένα στο κέντρο της Αθήνας.

Μια από τις πιο ιδιαίτερες εκκλησίες της Ελλάδας.
Ο λόγος για την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη η οποία βρίσκεται στην οδό Ευριπίδου στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί ανάμεσα στα διάφορα καταστήματα με τα μπαχαρικά και τα μικροπράγματα. Πιθανόν να έχεις περάσει ακόμη και απ’ έξω και να μην την έχεις προσέξει αν δεν έχεις σηκώσει το βλέμμα σου. Την επόμενη φορά που θα περάσεις, όμως από εκεί θα το κάνεις. Καθώς αποτελεί έναν από τους πλέον εντυπωσιακούς κρυμμένους θησαυρούς της Αθήνας. Αξίζει να τον ανακαλύψεις…

Η εκκλησία του Αγίου Ιωαννη χτίστηκε τον 6ο αιώνα μ.Χ. και συγκεκριμένα είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Πρόκειται για έναν ναό με ιστορία στα θεμέλιά του. Χαρακτηριστικό είναι ότι από κα΄τω βρίσκονται πηγάδια που χρησιμοποιούνταν σε προηγούμενους αιώνες. Είναι ένα σημείο τις Αθήνας που έχει ζήσει πολλές αλλαγές και έχει αλλάξει πολλές φορές μορφή. Μέχρι που σήμερα αποτελεί πλέον αυτή την εκκλησία. Που μπορεί να ακούσεις να την αποκαλούν ακόμη και εκκλησία του Άη Γιάννη στην Κολώνα. Τώρα πια θα ξέρεις για ποια πρόκειται.



Ο ναός του Αγίου Ιωάννη και ο κορινθιακός κίονας.
Παρά το γεγονός ότι μικρότερα εκκλησάκια που βρίσκονταν παλιότερα στην περιοχή κατεδαφίστηκαν, με τον Άγιο Ιωάννη δε συνέβη το ίδιο. Κατάφερε να παραμείνει ζωντανός μέσα στους αιώνες και να έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Ο λόγος φυσικά για τον κορινθιακό κίονα ο οποίος εξέχει μέσα από την εκκλησία.



Πρόκειται για έναν μεγάλο και αρχαίο κίονα Κορινθιακού ρυθμού. Πώς βρέθηκε όμως εκεί ο κίονας και ποια είναι η ιστορία του. Αυτό που είναι σήμερα γνωστό είναι ότι η περιοχή στην οποία βρίσκεται σήμερα ο Άγος Ιωάννης, παλαιότερα ονομαζόταν «Πλάτωμα των Αγίων Ολύμπων ή Κολύμπων». Το σημείο στο οποίο βρίσκεται ο κίονας είναι ουσιαστικά στο ιερό. Αυτό που πολλοί πιστεύουν ερευνητές και αρχαιολόγοι πιστεύουν πλέον είναι ότι κάποτε σε εκείνη την περιοχή υπήρχε Ασκληπιείο και μνημείο αφιερωμένο στον Τόξαρι.

Περί τίνος πρόκειται; Ο λόγος για τον φημισμένο Αθηναίο γιατρό, ο οποίος το πρώτο μισό του αιώνα μετά Χριστόν θεωρείτο θεραπευτής των πυρετών. Λέγεται μάλιστα ότι βοήθησε τους Αθηναίους να ξεπεράσουν τον λοιμό του 430 μ.Χ. Όσον αφορά, τώρα, τη χριστιανική παράδοση ο Άγιος Ιωάννης, όπως και ο Ασκληπιός, ο θεός της Ιατρικής, έχει θεραπευτικές ιδιότητες.

Την επόμενη φορά που θα βρεθείς σε αυτό το δρόμο στο κέντρο της Αθήνας κάνε μια στάση. Έχεις μπροστά σου μια από τις πιο ιδιαίτερες εκκλησίες της Ελλάδας…
https://exploringgreece.tv/athina/i-idi ... nas/28974/

24/01/2020
Ο νερουλάς, ο παγοπώλης και άλλα επαγγέλματα από την παλιά Αθήνα.
Δείτε φωτογραφίες από μια άλλη εποχή.



Τα επαγγέλματα αλλάζουν με τα χρόνια και όπως είναι φυσικό εξελίσσονται. Άλλα πάλι χάνονται και αντικαθίστανται από τα επιτεύγματα της τεχνολογίας και άλλα μέσα. Και στην Αθήνα παλιά συναντούσες πολλά από αυτά τα επαγγέλματα που χάθηκαν πια στο χρόνο.

Ο νερουλάς.



Ένα από τα πιο γνωστά επαγγέλματα ήταν ο νερουλάς. Στην παλιά Αθήνα που δεν υπήρχαν βρύσες μέσα στα σπίτια, ο νερουλάς αναλάμβανε αυτή τη δουλειά. Την τροφοδότησή τους, δηλαδή, με νερό καθημερινά. Υπήρχε συνήθως ένας νερουλάς σε κάθε γειτονιά και είχε σταθερή πελατεία καθώς ήξερε ποιοι θα πάρουν. Τα δρομολόγια που έκανε ήταν πολλά και κοπιαστικά. Έκανε πολλά κοπιαστικά δρομολόγια και αμειβόταν με περίπου 1 δεκάρα τον τενεκέ. Το επάγγελμα του νερουλά διατηρήθηκε μέχρι το 1930, οπότε ιδρύθηκε η ΟΥΛΕΝ.
https://greekcultureellinikospolitismos ... %B1%CE%BD/

Η δύσκολη δουλειά του παγοπώλη στην Αθήνα.



Ακόμη ένα από τα επαγγέλματα που χάθηκαν μέσα στα χρόνια είναι αυτό του παγοπώλη καθώς πλέον έχουμε ηλεκτρικά ψυγεία. Το επάγγελμα του παγοπώλη διατηρήθηκε ως τη δεκαετία του 1960. Περνούσε από τις γειτονιές με το φορτηγό ή το τρίκυκλό του γεμάτο πάγο. Έβγαιναν, λοιπόν, οι νοικοκυρές για να πάρουν πάγο, ολόκληρη κολώνα ή μισή. Ο παγοπώλης φορούσε τα γάντια του για να μην παγώνουν τα χέρια του και με έναν γάντζο έπιανε τον πάγο, τον έκοβε με τον κόφτη και τους τον έδινε. Αυτές τον έβαζαν στο ψυγείο εκείνης της εποχής που το έλεγαν παγωνιέρα. Έτσι διατηρούσαν τρόφιμα ή είχαν δροσερό νερό. Σήμερα αυτό φαίνεται σαν κάτι πολύ μακρινό.

Γαλατάς ή απλώς «τας»



Και ποιος άνθρωπος που έζησε στην παλιά Αθήνα δε θυμάται τον γαλατά; Φώναζε «γαλατάς» ή ακόμη και μόνο την κατάληξη «τας» κάθε πρωί. Έτσι διαλαλούσε το εμπόρευμά τους στις νοικοκυρές. Καθημερινά είχε μια σταθερή πελατεία και σπάνια του περίσσευε γάλα όταν τελείωνε το δρομολόγιο. Ήταν ο άνθρωπος που καθημερινά έφερνε πόρτα – πόρτα το γάλα στις νοικοκυρές στην παλιά Αθήνα. Κάθε μία τον περίμενε στην πόρτα του σπιτιού της, με μια κανάτα για να τη γεμίσει. Αυτές αγόραζαν το χύμα γάλα με το δράμι, την υποδιαίρεση της οκάς.

Επάγγελμα… μπαλωματής στην Αθήνα.



Ο υπαίθριος μπαλωματής έκανε αυτό ακριβώς που λέει το όνομά του. Έστηνε το μπαλωματάδικό του στο δρόμο και επιδιόρθωνε κυρίως παπούτσια αλλά και ρούχα αν χρειαζόταν. Είχε απλωμένα τα εργαλεία του πάνω στον «πάγκο εργασίας» του και σπάνια σήκωνε κεφάλι. Ο κόσμος περίμενε για την επιδιόρθωση ή τα άφηνε και επέστρεφε λίγο αργότερα.



Αυτά και διάφορα άλλα επαγγέλματα όπως πλανόδιοι μικροέμποροι, ο λούστρος και ντελάλης χάθηκαν στο χρόνο. Σήμερα μόνο φωτογραφίες μάς θυμίζουν τα επαγγέλματα αυτά από την παλιά Αθήνα.
https://exploringgreece.tv/athina/o-ner ... 33Qenn7TIU

14 Νοεμβρίου, 2020
Πάει κάπου το μυαλό σας; Ποια περιοχή της Αθήνας ονομαζόταν Ρούλια Αμπέλια και γιατί;



Η Αθήνα έχει μια ιστορία αιώνων η οποία όπως είναι λογικό είχε ως αποτέλεσμα να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου ολόκληρες περιοχές και συνοικίες.

Και δεν άλλαξαν μόνο εμφανισιακά αλλά σε κάποιες περιπτώσεις (αρκετές) υιοθέτησαν ακόμη και άλλα ονόματα. Σε αυτό έπαιξαν ρόλο πολλά ιστορικά γεγονότα και λίγες είναι πλέον οι συνοικίες που έχουν διατηρήσει το ίδιο όνομα στην πάροδο των ετών.

Επίσης, αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι ακόμη και όσοι έχουν γεννηθεί στην Αθήνα, σε πολλές περιπτώσεις δεν γνωρίζουν λεπτομέρειες και την ιστορία πολύ κεντρικών σημείων της πρωτεύουσας. Όπως για παράδειγμα, για το ποιο σημείο στην Αθήνα λεγόταν κάποτε Ρούλια Αμπέλια. Ποια περιοχή από την Παλιά Αθήνα είναι αυτή;

Η περιοχή της Αθήνας που ονομαζόταν Ρούλια Αμπέλια και γιατί;
Η Ρούλια Αμπέλια είναι στην πραγματικότητα η σημερινή περιοχή μεταξύ πλατείας Κάνιγγος και οδού Στουρνάρη. Και φυσικά τίποτα δεν θυμίζει την περιοχή όπως ήταν 70 χρόνια πριν. Ούτε η ίδια η πλατεία η οποία τότε ίσως θύμιζε περισσότερο την πλατεία Ομονοίας. Η ιστορική πλατεία είχε κυκλικό σχήμα και γύρω της ήταν διάφορα πολύ όμορφα νεοκλασικά κτήρια. Πολλά από αυτά καταστράφηκαν ή κατεδαφίστηκαν με αποτέλεσμα τίποτα να μην θυμίζει την παλιά εποχή πλέον.



Ας πάμε αρκετά πίσω, λοιπόν, και συγκεκριμένα στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα. Η ευρύτερη περιοχή στο κέντρο της Αθήνας είχε πάρει το όνομά της από τους αμπελώνες που είχε εκεί η οικογένεια Ρούλια. Έτσι άρχιζαν να την αποκαλούν «Ρούλια Αμπέλια». Επρόκειτο για μια κατάφυτη περιοχή, όπως επίσης ήταν και πλατεία η οποία τελικώς διαμορφώθηκε το 1865. Γι’ αυτό και οι εικόνες από το παρελθόν δεν σου θυμίζουν τίποτα από τη σημερινή εικόνα. Χαρακτηριστικό είναι ότι χρειάστηκαν 61 ολόκληρα χρόνια μέχρι τελικά να ασφαλτοστρωθεί και να αποκτήσει μια πιο αστική όψη έως να φτάσει στη σημερινή.

Γιατί ονομάστηκε πλατεία Κάνιγγος.
Και ενώ η κατάφυτη πλατεία περιτριγυριζόταν από αμπέλια, αποφασίστηκε να στηθεί εκεί το άγαλμα ενός Βρετανού φιλέλληνα. Ήταν τελικά αυτός που της έδωσε και το σημερινό όνομά της. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν από τον Ελευθέριο Βενιζέλο στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους.



Το άγαλμα ήταν φυσικά του Τζόρτζ Κάνινγκ, του Άγγλου διπλωμάτη που διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών και πρωθυπουργός της Αγγλίας. Υποστήριξε τον αγώνα των Ελλήνων για την αποτίναξη του τούρκικου ζυγού.

Ο Κάνινγκ μεταξύ άλλων υποστήριξε την υπογραφή του «Πρωτοκόλλου της Πετρούπολης», για την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Επιπλέον το 1826, υπέγραψε την «Συνθήκη του Λονδίνου η οποία ήταν και αυτή που αναγνώρισε την Ελλάδα ως κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος.


Η Πλατεία Κάνιγγος αγνώριστη, το 1933

Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες έχουν μείνει να θυμίζουν αυτές τις εικόνες από την παλιά Αθήνα.
https://www.el.gr/ellada/koinonia/paei- ... riochi-ti/
https://www.lifo.gr/articles/retronaut_articles/125220

23/11/2020
Η διάσημη λεωφόρος της Αττικής που κάποτε ήταν σαν επαρχιακός δρόμος.



Αυτοκίνητα που κινούνται αραιά μεταξύ τους, σπίτια χαμηλά που απλώνονται στα δεξιά και αριστερά του δρόμου και μια εικόνα που σου θυμίζει περισσότερο επαρχιακή οδό παρά κεντρική λεωφόρο στην Αττική. Κι όμως πρόκειται για έναν από τους πλέον κεντρικούς δρόμους, ταχείας κυκλοφορίας στον οποίο συχνά συναντάς κίνηση, ακόμη και μποτιλιάρισμα. Έχει πολλά φανάρια, διαστραυρώσεις και γενικώς είναι μια λεωφόρος που θέλει ακόμη και προσοχή στην οδήγηση. Καμία σχέση με αυτό που βλέπεις, δηλαδή, στις φωτογραφίες από το παρελθόν.


Η λεωφόρος Συγγρού κατά το 1890

Η διάσημη, λοιπόν λεωφόρος κατασκευάστηκε σχεδόν στην ίδια ευθεία που βρισκόταν κατά την αρχαιότητα η πλατιά οδός και κατά τα πρώτα χρόνια του ελληνικού κράτους καρόδρομος, που κάλυπτε τις μεταφορικές ανάγκες, από και προς το λιμάνι του Φαλήρου. Η σύλληψη της ιδέας κατασκευής του σύγχρονου δρόμου έγινε στα τέλη του 19ου αιώνα, περίοδο εκσυγχρονισμού και μεγάλων δημοσίων έργων, επί πρωθυπουργίας του Xαριλάου Τρικούπη (1881-1895). Η κατασκευή της λεωφόρου ξεκίνησε το 1898, με σχέδια ενός μηχανικού του στρατού, του Ιωάννη Γενίσαρλη.

Χαρακτηριστικό είναι ότι μεγάλο τμήμα του έργου χρηματοδοτήθηκε από κληροδοτήματα του Ανδρέα Συγγρού. Γι΄ αυτό, εξάλλου, και η λεωφόρος έχει το όνομά του.



Ο λόγος, λοιπόν, για τη λεωφόρο Συγγρού. Στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες από το παρελθόν μπορείς να δεις στο βάθος ακόμη και τον λόφο του Φιλοπάππου, την Ακρόπολη και τον Λυκαβηττό. Ανάμεσά τους βρίσκεται ο Λόφος Σικελίας. Η εξωτερική φωτογραφία φαίνεται να έχει τραβηχτεί τη δεκαετία του 40 κοντά στην διασταύρωση Συγγρού και Δαβάκη. Εκείνη την εποχή τα σπίτια με τις κεραμοσκεπές είναι τα πρώτα προσφυγικά των Ποντίων. Πίσω από το συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο, είναι το ψηλό -για την εποχή- κτίριο του Συλλόγου Αργοναυτών Καλλιθέας, το οποίο βρίσκεται στην οδό Δαβάκη, πρώην Δήμητρος.

Η ιστορία της κατασκευής του.
Έτσι, το 1901 χαράσσεται ο νέος δρόμος και αρχίζουν οι εργασίες. Σύμφωνα με τον Ν. Γαζή το μήκος ήταν πέντε χιλιόμετρα και το πλάτος 28 μέτρα. Απ’ αυτά 16 μέτρα πλάτος κατείχαν τα δύο πεζοδρόμια και 12 μέτρα ήταν η κύρια οδός, η οποία θεωρείτο ότι «είνε μοναδική καθ’ όλην την ανατολήν». Στην αρχική μορφή η λεωφόρος Συγγρού χωρίζεται σε δύο τμήματα. Το ένα, αυτό που βρισκόταν προς την πόλη -από τη γέφυρα του Ιλισσού και εντεύθεν- αποκλήθηκε «εσωτερικόν» και το άλλο μέχρι τη Φαληρική ακτή «εξωτερικόν». Το κόστος του έργου, (κατασκευή, επιχωμάτωση κ.λπ.), απαίτησαν δαπάνη 750.000 δραχμών, ενώ περίπου 460.000 δραχμές δαπανήθηκαν για αποζημίωση παροδίων ιδιοκτητών. Το ποσόν αυξήθηκε αργότερα, με αγωγές που ήγειραν ιδιοκτήτες κατά του Δημοσίου.



Λεωφόρος Ανδρέα Συγγρού, Μήκος 5 χιλιόμετρα.

Το έργο έχει σχεδόν ολοκληρωθεί το 1904 και τη χάρη του σπεύδει να υμνήσει ο Κωστής Παλαμάς: «Ο νεοχάρακτος αυτός δρόμος, ο κατάπλατος και ολόβαθος, ο διάδημα περιβαλλόμενος τας στήλας του Ολυμπείου και νίπτων τας πόδας του εις τα κύμματα του Σαρωνικού, επλήρωσε την πόλιν των Αθηνών με μίαν μονοκόμματην μεγαλοπρέπειαν», έγραφε καταγοητευμένος. Καλούσε τους Έλληνες να περπατήσουν «εις την καλλιτεχνικήν αυτήν λεωφόρον» και να απολαύσουν «νεοφανή και ονειρώδους φύσεως χώραν»!


Υπόγεια διάβαση στη Συγγρού.
https://exploringgreece.tv/attiki/notia ... mos/29708/

24/11/2020
Τέσσερα πράγματα που δεν ξέρεις για το λόφο του Φιλοπάππου.
Μικρές και μεγάλες άγνωστες λεπτομέρειες...



Αποτελεί έναν από τους πλέον αγαπημένους λόφους στην Αθήνα για περπάτημα. Είναι εκεί που έπαιξες σαν παιδί κάποια Καθαρά Δευτέρα και που τώρα σου χαρίζει ανάσες δροσιάς και ηρεμίας όταν θα βρεθείς εκεί για περπάτημα, τρέξιμο ή απλώς χαλαρή βόλτα. Ο λόγος φυσικά για τον λόφο του Φιλοπάππου που όσο καλά κι αν νομίζεις ότι τον ξέρεις, πάντα θα υπάρχει κάτι καινούριο που θα ανακαλύπτεις. Και ίσως τελικά είναι πολύ περισσότερες οι ενδιαφέρουσες πληροφορίες που παραμένουν για σένα άγνωστες. Όπως συμβαίνει και με διάφορες περιοχές της Αθήνας και γενικά της Αττικής. Εκεί που έχει γραφτεί ιστορία αιώνων και δύσκολα μπορείς να την γνωρίσεις με μιας. Ας επικεντρωθούμε όμως στον αγαπημένο λόφο…



Τέσσερα πράγματα που δεν ξέρεις για το λόφο του Φιλοπάππου.
Μπορεί να λέγεται ο λόφος του Φιλοπάππου αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι ένας αλλά τρεις! Και για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, αυτός ο λόφος με το μνημείο του Φιλοπάππου λέγεται επίσημα και τυπικά λόφος των Μουσών. Ο δεύτερος είναι εκείνος ο λόφος με το Αστεροσκοπείο στην κορυφή του κι ονομάζεται λόφος των Νυμφών. Και τέλος υπάρχει και η Πνύκα, που είναι ένας λόφος μόνη της. Πλέον θα ξέρεις κάτι που γνωρίζουν λίγοι…



Ποιος είναι τελικά ο Φιλόπαππος; Πιθανόν να έχεις ακούσει ότι είναι Ρωμαίος αλλά υπάρχει μεγαλύτερη ιστορία πίσω από αυτό. Στην πραγματικότητα ο Φιλοπάππος ήταν εγγονός του τελευταίου βασιλιά της Κομμαγηνής, στη σημερινή Συρία. Όταν το βασίλειο του παππού του ενσωματώθηκε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ο Φιλόπαππος έφτασε στην Αθήνα καθώς ήταν και εκείνη πόλη της αυτοκρατορίας. Μεγαλώνοντας έφτασε στο ανώτατο αξίωμα του ύπατου της πόλης.



Στο λόφο του Φιλοπάππου υπάρχει κάτι που ίσως δεν το έχεις ξανακούσει. Ο λόγος για τα Κιμώνεια Μνήματα τα οποία βρίσκονται λίγο πιο πάνω από το εκκλησάκι του Λουμπαρδιάρη. Τι ακριβώς είναι αυτά; Πρόκειται για τάφους λαξευμένους στον βράχο και οι οποίοι συνοδεύονται από έναν θρύλο. Ο θρύλος, λοιπόν, λέει ότι εκεί είναι θαμμένοι ο Κίμωνας και ο Θουκυδίδης. Το Υπουργείο Πολιτισμού, ωστόσο, αναφέρει ότι ο τάφος είναι του 3ου αιώνα μ.Χ. και ανήκει σε κάποιον παγκοσμίως άγνωστο Σωσιμιανό.



Ένα από τα σήματα κατατεθέν του λόφου του Φιλοπάππου είναι το Αστεροσκοπείο. Πιθανόν να μην γνωρίζεις γι’ αυτό, λοιπόν, ότι έχει την υπογραφή ενός από τους δύο αρχιτέκτονες της περίφημης Αθηναϊκής Τριλογίας, του Θεόφιλου Χάνσεν. Είναι ο ίδιος άνθρωπος ο οποίος σχεδίασε επίσης την Ακαδημία και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Το Πανεπιστήμιο ήταν έργο του αδερφού του, Χανς Κρίστιαν Χάνσεν. Πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα.
https://exploringgreece.tv/athina/tesse ... 75t_1UzbIV

18/11/2020
Τέσσερις περιοχές της Παλιάς Αθήνας που άλλαξαν όνομα μέσα στα χρόνια.



Η Αθήνα και οι συνοικίες της έχουν αλλάξει πολύ στο πέρασμα του χρόνου και συγκεκριμένα των αιώνων. Έχουν ζήσει πολλά γεγονότα ιστορικά και έχουν αλλάξει μορφή πολλές φορές. Υπάρχουν, ωστόσο ακόμη γωνιές που μπορεί να σε ταξιδέψουν πίσω στην ιστορία και να νομίζεις ότι σου διηγούνται γεγονότα από τα παλιά, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο ευχάριστα. Ανάμεσα σε αυτά που έχουν αλλάξει είναι και τα ονόματα κάποιων περιοχών της Αθήνας. Το ίδιο συμβαίνει και με αρκετούς δρόμους της αλλά αυτό είναι κάτι που αλλάζει πιο συχνά και δεν προκαλεί τόση εντύπωση. Για παράδειγμα ήξερες ποια περιοχή ήταν τα Αλώνια και ποια η Μαγκουφάνα; Η Παλιά Αθήνα έχεις τις δικές της ιστορίες…

Δες παρακάτω τέσσερις περιοχές της Αθήνας και πώς λέγονταν παλιά…

Κατσικάδικα.



Θα μπορούσες ποτέ να φανταστείς ότι μια περιοχή της Αθήνας, ιδιαίτερα κοσμική κάποτε λεγόταν Κατσικάδικα; Κι όμως, στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν ακόμα σχεδιαζόταν η Πλατεία Δεξαμενής, το Κολωνάκι αποκαλούταν Κατσικάδικα. Για να καταλάβεις τι ακριβώς συναντούσες τότε, σκέψου μόνο ότι βόρεια της πλατείας δεν υπήρχαν άλλα κτήρια παρά μόνο καλύβες βοσκών. Και φυσικά υπήρχε και η ανάλογη μυρωδιά. Επιπλέον τα κατσίκια και τα ζώα των βοσκών έφαγαν κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά ακόμη και την πρώτη απόπειρα δεντροφύτευσης του Λυκαβηττού.

Αλώνια.



Τα Αλώνια ήταν κάποτε η περιοχή του Θησείου. Λεγόταν έτσι μάλιστα μέχρι και σχετικά πρόσφατα και συγκεκριμένα έως και τα πρώτα χρόνια της ανεξάρτητης Αθήνας. Ήταν τότε που εκπονήθηκε το πρώτο σχέδιο πόλης, από τους Κλεάνθη και Σάουμπερτ. Και το γιατί ονομάστηκε έτσι η περιοχή είναι προφανές. Εκεί υπήρχαν για χρόνια όντως αλώνια. Και μιλάμε για την πλατεία έξω από τον σταθμό του ηλεκτρικού. Αυτά τα αλώνια μάλιστα σημειώνονται στα σχέδια των Κλεάνθη και Σάουμπερτ.

Μαγκουφάνα.



Ακόμη μια περιοχή που άλλαξε τοπωνύμιο. Και μάλιστα αυτή η αλλαγή του ονόματος έγινε σχετικά πρόσφατα. Η Μαγκουφάνα, λοιπόν, ήταν κάποτε η σημερινή Πεύκη. Το όνομά του άλλαξε όνομα με διάταγμα που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το 1960.

Λεβίδη.



Μια περιοχή στο κέντρο που μπορεί να μην έχεις ξανακούσει να την αποκαλούν έτσι ακόμη κι αν έχεις περάσει πολλές φορές από εκεί είτε με τα πόδια είτε με το αυτοκίνητο. Πρόκειται για την περιοχή της οδού Πατησίων, μεταξύ των οδών Κεφαλληνίας και Αγ. Μελετίου. Είναι άγνωστο από πού έχει πάρει το όνομα αυτό το οποίο σταδιακά ξεχάστηκε.
https://exploringgreece.tv/athina/touri ... 7wFuRMzYxc

The Rebel έγραψε: 06 Νοέμ 2020, 01:38 29/03/2020
Υμηττός: Το άγνωστο Δρακόσπιτο, η αρχαιότερη κατοικία στην Αττική.
Το εντυπωσιακό κτίσμα με τους πέτρινους ογκόλιθους δεκάδων τόνων.



Η Αττική είναι γεμάτη από μυστηριώδεις γωνιές αλλά και κρυμμένα μυστικά που μπορεί να είναι δίπλα μας αλλά δεν τα γνωρίζουμε. Ένα από αυτά βρίσκεται στον Υμηττό. Ο λόγος για ένα Δρακόσπιτο που θεωρείται η αρχαιότερη κατοικία στην Αττική.

Ένα εντυπωσιακό αρχαίο κτίσμα στην Αττική.
Κρυμμένο στις πλαγιές του Υμηττού, στο νοτιοδυτικό τμήμα του, το Δρακόσπιτο είναι ένα κτήριο εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής που αποτελείται από τεράστιους πέτρινους ογκόλιθους βάρους δεκάδων τόνων. Παρατηρώντας κανείς γύρω από αυτό το δρακόσπιτο στον Υμηττό, θα δει επίσης πολλά ακόμα υπολείμματα και από άλλα δρακόσπιτα. Αυτό όμως έχει διασωθεί στην καλύτερη μορφή απ’ όλα.



Η τοποθεσία που συναντάς γενικά τα δρακόσπιτα δεν παραπέμπει σε περιοχή που έχει και ανθρώπινες κατοικίες. Συνήθως είναι απόκρημνες πλαγιές βουνών. Είναι αφομοιωμένα πλήρως στο περιβάλλον. Κι αυτό γιατί έχουν οικοδομηθεί από τεράστιες πέτρες των βουνών και έχουν λαξευτεί σε ορθογώνιο σχήμα.

Ένα ακόμα στοιχείο που εντυπωσιάζει είναι ότι δεν έχουν θεμέλια. Οι πλάκες των κτιρίων δεν συνδέονται μεταξύ τους με κάποιο υλικό. Η στέγη τους είναι πυραμιδωτή και είναι κατασκευασμένη με απόλυτη ακρίβεια. Επίσης, αυτές οι γιγαντιαίες πλάκες είναι τοποθετημένες η μία πάνω στην άλλη και για αντίβαρα έχουν χρησιμοποιηθεί μεγάλοι ογκόλιθοι. Ο τρόπος που τοποθετήθηκαν οι γιγαντιαίοι λίθοι στην Αττική δεν είναι γνωστός. Το ίδιο άγνωστη είναι και η χρονολόγηση τους.



Μέχρι σήμερα δεν έχει αποσαφηνιστεί από ποιους δημιουργήθηκαν τα πέτρινα κτίρια. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι κατασκευαστές ήταν γνώστες στατικής και της κυκλώπειας τεχνικής. Το γεγονός πως βρίσκονται σε κοντινή απόσταση με τα αρχαία λατομεία της περιοχής προσθέτει μια ακόμα εκδοχή. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή κατασκευάστηκαν από τους λατόμους ως ιερά που προς τιμήν του Ηρακλή.



Το πιο πιθανό είναι ότι ποτέ δεν θα διαλευκανθεί πλήρως το μυστήριο που περικλείει τα παράξενα κτίσματα που βρίσκονται στην Αττική. Το μόνο σίγουρο είναι ότι είναι ένα ακόμα δείγμα της προχωρημένης γνώσης της στατικής κτιρίων και της μεγαλιθικής αρχιτεκτονικής που κατείχαν οι αρχαίοι λαοί. Επίσης, θεωρείται πλέον, μετά από έρευνες ότι είναι η αρχαιότερη κατοικία στην Αττική.
https://exploringgreece.tv/attiki/ymitt ... oxVx4gzaUk
https://omadaorfeas.blogspot.com/2017/1 ... -mwro.html

Πρόκειται μάλλον για καταφύγιο ή λατρευτικό χώρο εργατών των ρωμαικών ορυχείων πιο δίπλα. Η επιγραφή στα ορυχεία δείχνει πως ανήκαν στην Ρωμαική οικογένεια των Κέθηγων, ένα παρακλάδι των πατρικίων.

https://www.jstor.org/stable/pdf/147820.pdf

Είναι μεγάλης σημασίας κτίσμα, καθώς μαζί με τον ναό των Αέρηδων, είναι τα μόνα αρχαία κτίσματα με σωζόμενη οροφή στην Αττική.

14/10/2017
Τοπωνύμια δήμων και συνοικιών της Αττικής.



Περιοχές με αναλλοίωτα ονόματα από την αρχαιότητα ως σήμερα – Κοινότητες που έγιναν Δήμοι ή αποσπάστηκαν από άλλους Δήμους.

Η Αγία Βαρβάρα, πήρε το όνομά της από τον ομώνυμο ναό, ο οποίος κτίστηκε στη θέση όπου βρέθηκε η εικόνα της Αγίας Βαρβάρας. Ο ναός, στη σημερινή του μορφή, ολοκληρώθηκε το 1904. Στο μεσαίο κλίτος του βρίσκεται ο πρώτος ναΐσκος, που σήμερα αποτελεί το κυρίως Άγιο Βήμα. Ονομάζεται Εύρεσις, επειδή εκεί βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα της Αγίας Βαρβάρας και αποτελεί ιστορικό μνημείο του 17ου αιώνα.

Σύμφωνα με την παράδοση, υπήρχε στη θέση αυτή μοναστήρι που πιστεύεται ότι είχε ιδρυθεί στα βυζαντινά χρόνια.



Στην Αγία Βαρβάρα, άρχισαν να εγκαθίστανται Γύφτοι από το 1936. Το 1941, είχε μόλις 42 κατοίκους.

Αρχικά ανήκε στον Δήμο Αιγάλεω. Το 1949, αναγνωρίστηκε ανεξάρτητη κοινότητα και το 1963, έγινε Δήμος.



Η Αγία Παρασκευή στην αρχαιότητα, αποτελούσε τμήμα του μεγάλου δήμου Φλύας, του σημερινού Χαλανδρίου. Γύρω στα τέλη του 12ου αιώνα, χτίστηκε στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής η μονή του Άι – Γιάννη του Κυνηγού, γνωστή και ως Μονή των Φιλοσόφων.

Στις αρχές του 19ου αιώνα, η Αγία Παρασκευή ανήκε στον Τούρκο Χαλίλ Μπέη που την πούλησε στον κόμη Αμπότιο Μπότσαρη. Αυτός με τη σειρά του το 1850, πούλησε μεγάλη έκταση της περιοχής σε 9 κατοίκους του Χαλανδρίου. Το πρώτο σπίτι στην Αγία Παρασκευή χτίστηκε το 1894 και ανήκε στον Παναγιώτη Δάβαρη. Στις αρχές του 20ου αιώνα, στην περιοχή υπήρχαν λιγοστά σπίτια και 4 χάνια, όλα γύρω από το μικρό, τότε, εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής. Το εκκλησάκι αυτό το… διεκδικούσαν και άλλες περιοχές (Μαρούσι, Χαλάνδρι, Λιόπεσι, η νυν Παιανία). Το 1933 αποφασίστηκε να χτιστεί νέος, μεγαλύτερος ναός. Τα θυρανοίξια της εκκλησίας έγιναν το 1936.

Η Αγία Παρασκευή, αποσπάστηκε από την, τότε, κοινότητα Χαλανδρίου, το 1931 και αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη κοινότητα. Το 1963 έγινε Δήμος.

Στην Αγία Παρασκευή, υπάρχει και η γνωστή τοποθεσία Σταυρός. Πρόκειται για μεσαιωνικό τοπωνύμιο που προήλθε από τον μαρμάρινο σταυρό που κατά την παράδοση είχε τοποθετήσει κάποιος μοναχός Αθανάσιος κοντά στο σημείο όπου βρίσκεται το Κιόνιο του Νεοφύτου. Ο Νεόφυτος ήταν ηγούμενος της Μονής των Φιλοσόφων, που αναφέραμε παραπάνω και με δικές του ενέργειες φτιάχτηκε ο δρόμος που συνέδεε την περιοχή του σημερινού Σταυρού με τα Μεσόγεια.



Οι Άγιοι Ανάργυροι, αποτελούσαν κατά την αρχαιότητα ένα τεράστιο ελαιώνα. Κατά την τουρκοκρατία, τα κτήματα της περιοχής ανήκαν σε Τούρκους ιδιοκτήτες, οι οποίοι μετά την Επανάσταση του 1821, τα πούλησαν σε Έλληνες και Άγγλους.


Οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής, ήταν νησιώτες και πρόσφυγες από την Μικρά Ασία. Το 1927, η περιοχή αυτή αποσπάστηκε από τα Νέα Λιόσια (σήμερα Ίλιον) και αποτέλεσε ανεξάρτητη κοινότητα με την ονομασία Άγιοι Ανάργυροι, από τον ομώνυμο ναό που βρίσκεται εκεί. Το 1963, αναγνωρίστηκαν ως ανεξάρτητος Δήμος.


Μια από τις συνοικίες των Αγίων Αναργύρων, είναι η Ανάκασα.

Το όνομά της προέρχεται πιθανότατα από παραφθορά του παλιού τοπικού επιρρήματος "ανάκασι" ή "ανακαίασι" και δήλωνε την Ανακαίαν. Η αρχαία Ανακαία, βρισκόταν κατά πάσα πιθανότητα στη θέση της σημερινής Ανάκασας.

Το Αμαρούσιο (Μαρούσι), ήταν Δήμος της αρχαίας Αττικής με το όνομα Αμαρύσιον Άθμονον.

Εκεί, λατρευόταν πανηγυρικά η Άρτεμις της Αμαρύνθου, η Αμαρυσία Άρτεμις. Οι αρχαιολογικές έρευνες, έδειξαν ότι τα αρχαία ευρήματα στη ΝΔ πλευρά του σημερινού Δήμου, κοντά στις μεσαιωνικές εκκλησίες της Νερατζιώτισσας και των Αγίων Θεοδώρων, δείχνουν ότι το ιερό της θεάς βρισκόταν στο ύψωμα της πλευράς εκείνης, ενώ ο οικισμός του αρχαίου Δήμου, βρισκόταν στη βόρεια πλευρά του ναού. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας, το Μαρούσι είχε λίγους κατοίκους, γεωργούς και βοσκούς. Ως το 1925, ανήκε στον Δήμο Αθηναίων. Τότε αποσπάστηκε απ' αυτόν και έγινε ανεξάρτητη κοινότητα. Το 1943, αναγνωρίστηκε ως Δήμος. Μια από τις περιοχές του, είναι και τα Ανάβρυτα, που σημαίνει "άφθονα νερά".



Η Αργυρούπολη, στην οποία αναφερθήκαμε και στο άρθρο της 16/10/2016, αποτελούσε στην αρχαιότητα μέρος του μεγάλου δήμου Ευωνύμου που ανήκε στην Ερεχθηίδα φυλή. Το 1961 μετονομάστηκε σε Αργυρούπολη (από Νέα Αργυρούπολη) και το 1972 έγινε Δήμος.

Οι Τράχωνες, μία από τις συνοικίες του Δήμου Αλίμου, πήραν το όνομά τους από το άγονο, πετρώδες και τραχύ έδαφος της περιοχής.



Τα Βριλήσσια, αποτελούσαν παλιά τμήμα της τοποθεσίας γνωστής με το όνομα Πάτημα, το οποίο σχετίζεται πιθανότατα με κάποιο πατητήρι σταφυλιών που βρισκόταν εκεί. Το όνομά τους προέρχεται από το Πεντελικό(ν) Όρος, το οποίο κατά την αρχαιότητα λεγόταν Βριλησσός ή Βριληττός. Σύμφωνα με μια εκδοχή, την ονομασία Βριλήσσια την έδωσε πρώτος ο λογοτέχνης και αρχίατρος του Πολεμικού Ναυτικού Παύλος Νιρβάνας (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Πέτρου Αποστολίδη, 1866-1937). Τα Βριλήσσια αρχικά ανήκαν στον Δήμο Χαλανδρίου. Το 1949 αναγνωρίστηκαν ως ανεξάρτητη κοινότητα και το 1990 έγιναν Δήμος. Σχετικά με το αν η Πεντέλη στην αρχαιότητα ονομαζόταν Βριλησσός (ή Βριληττός) όμως, δεν συμφωνούν όλοι. Στο σπουδαίο και δυσεύρετο έργο του «Αι Τοπωνυμίαι Αθηνών και Περιχώρων των», ο Κώστας Μπίρης, αφιερώνει στο θέμα αυτό περισσότερες από 5 σελίδες και καταλήγει:

«Οπωσδήποτε, και κατά τας δύο εκδοχάς, δεν τίθεται εν αμφιβόλω ότι ο Βριλησσός είναι τα λεγόμενα σήμερον Τουρκοβούνια». Παραθέτει δε, απόσπασμα άρθρου του Σμυρνιού λόγιου και γλωσσολόγου Αριστοτέλη Σταυρίτση, στην «Καθημερινή» της 2ας Σεπτεμβρίου 1952, στο οποίο, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι: «η κατάληξη –ηττός είναι η πελασγική λέξις εττού, σημαίνουσα ύψωμα. Όντως όλαι αι λέξεις, αι λήγουσαι εις –ηττός αναφέρονται εις υψώματα, όπως, επί παραδείγματι, Υμηττός (Χιουμ – εττού = άγονον ύψωμα), Λυκαβηττός (Λούκ – αμπ – εττού = μαστοειδές ύψωμα), Αρδηττός και κατ’ ακολουθίαν Βριληττός».



Και ο Γιάννης Καιροφύλας, αμφισβητεί το ότι Βριλησσός (ή Βριληττός), ονομαζόταν στην αρχαιότητα το Πεντελικό Όρος. Πρόκειται για ισχυρισμό του λόγιου Διονύσιου Σουρμελή, τον οποίο αντέκρουσαν και ξένοι επιστήμονες (John Stuart, Forchhammer).

Ο Βύρωνας, αναπτύχθηκε ως οικισμός αρχικά γύρω από το παραποτάμιο πεδίο ενός μικρού ρέματος που λεγόταν «Πήδημα της Γριάς» και δεν υπάρχει σήμερα, καθώς τη δεκαετία του ’60 δημιουργήθηκε στη θέση του ένα μεγάλο πάρκο. Το όνομά του Δήμου, οφείλεται στον μεγάλο Άγγλο ποιητή και φιλέλληνα λόρδο Βύρωνα και δόθηκε το 1924, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τον θάνατό του.



Ο Βύρωνας αναγνωρίστηκε ως Δήμος το 1934. Μια από τις συνοικίες του, είναι και η Νέα Ελβετία που ονομάστηκε έτσι γιατί θεωρήθηκε ότι έχει υγιεινό κλίμα.

Άλλη συνοικία του Δήμου Βύρωνα, είναι ο Καρέας. Πήρε το όνομά του από τη μονή του Αγίου Ιωάννη Καρέα που βρίσκεται εκεί. Η ονομασία Καρέας, προέρχεται, κατά τον Βύρωνα Πολύδωρα, είτε από τη βυζαντινή Καρέα Πύλη είτε από τον κτήτορα της Μονής. Η μονή Καρέα, θεωρείται ότι χτίστηκε τον 11ο αιώνα, αλλά πιθανότατα είναι πολύ παλαιότερη.
Θυμίζουμε και τη μεγάλη χορεύτρια Ισιδώρα Ντάνκαν, που το 1903 έχτισε σπίτι στον λόφο Κοπανά του Βύρωνα.



Το Γαλάτσι, πήρε το όνομα αυτό ήδη από τον Μεσαίωνα, από τα κτήματα της αθηναϊκής οικογένειας Γαλάκη που βρισκόταν εκεί. Το όνομα της οικογένειας, προφερόταν κατά το παλιό αθηναϊκό ιδίωμα «Γαλάτση».
Η περιοχή, η οποία στην αρχαιότητα αποτελούσε τμήμα του Δήμου Βατής, στα σημερινά Πατήσια, άρχισε να κατοικείται μετά το1905 από Ναξιώτες που δούλευαν στα λατομεία που λειτουργούσαν στο Γαλάτσι από το 1850.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι στο Γαλάτσι στις αρχές του 20ου αιώνα, οργάνωνε η, τότε, βασιλική οικογένεια, κυνήγι αλεπούς!

Στο Γαλάτσι υπάρχει και η Όμορφη Εκκλησία ή Ομορφοκκλησιά που είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο. Στη θέση της Ομορφοκκλησιάς, υπήρχε παλαιοχριστιανικός ναός. Νότια της εκκλησίας, θεωρείται ότι βρισκόταν ο αρχαίος αττικός Δήμος Περγασή. Το 1954, το Γαλάτσι αποσπάστηκε από τον Δήμο Αθηναίων και έγινε ανεξάρτητη κοινότητα και το 1964 Δήμος.

Στη θέση της Γλυφάδας, υπήρχε στην αρχαιότητα ο Δήμος Αιξωνής. Οι κάτοικοι της Αιξωνής ασχολούνταν κυρίως με την αιγοτροφία (αιξωνή = γιδοπάζαρο).

Το σημερινό της όνομα η Γλυφάδα, το πήρε στις αρχές του 20ου αιώνα εξαιτίας του γλυκού και υφάλμυρου νερού των πηγαδιών της. Γύρω στο 1920 δημιουργήθηκε ο πρώτος οικισμός στην περιοχή. Το ρυμοτομικό σχέδιο της Γλυφάδας εκπονήθηκε από τον Γάλλο πολεοδόμο Ερνέστ Εμβράρ. Η Γλυφάδα έγινε ανεξάρτητος Δήμος το 1945.



Η Εκάλη, ονομάστηκε έτσι από τη «βασίλισσα» ή γραία «μητριάρχη» Εκάλη, που φιλοξένησε τον Θησέα όταν αυτός πήγαινε στον Μαραθώνα για να εξοντώσει τον μαραθώνιο ταύρο. Όταν ο Θησέας επέστρεψε, η Εκάλη είχε πεθάνει. Τότε, ο μυθικός ήρωας καθιέρωσε θυσίες προς τιμήν της και προς τιμήν του Δία, τα Εκαλήσια. Ίδρυσε το ιερό του Εκαλίου Διός και ονόμασε τον Δήμο Εκάλη. Στα νεότερα χρόνια, η Εκάλη καλυπτόταν από πυκνά δάση και ήταν περιοχή που επισκέπτονταν κυρίως κυνηγοί. Τα πρώτα σπίτια στην Εκάλη, χτίστηκαν μετά το 1922. Μια από τις περιοχές της Εκάλης, ΒΑ του δρόμου Κηφισίας – Τατοΐου, είναι το Φασίδερι. Το όνομα προέρχεται ή από το επώνυμο Φάση, ιδιοκτητών κτημάτων της περιοχής τον Μεσαίωνα ή από το αρχαίο τοπωνύμιο Φάσις-έμφασις του Κηφισού που περνά από εκεί, μαζί με το συνθετικό «ντερέ» (ρέμα) που χρησιμοποιήθηκε επί τουρκοκρατίας.

Το Ελληνικό, παλαιότερα Χασάνι, πήρε το όνομά του από τον αρχαίο πρωτοελλαδικό οικισμό που υπήρχε στον χώρο του παλιού αεροδρομίου (Βύρων Γ. Πολύδωρας, «Η Μείζων Αθήνα»). Η εκδοχή ότι ο Δήμος (από το 1982), Ελληνικού ονομάστηκε έτσι από το αεροδρόμιο, μάλλον δεν ευσταθεί.



Η περιοχή του Ζωγράφου, πήρε το όνομά της από τον οικονομολόγο και πολιτικό Ιωάννη Ζωγράφο (1844-1927), ιδρυτή του συνοικισμού. Ο Ι. Ζωγράφος, που υπήρξε και καθηγητής πανεπιστημίου, το 1902 αγόρασε από τη χήρα Βουρνάζου μεγάλη έκταση στην περιοχή και από το 1918 άρχισε να χτίζει σπίτια.

Ο αρχικός «πυρήνας» του Ζωγράφου, δημιουργήθηκε γύρω από τον Ιλισό και τον παραπόταμό του Χουσεΐν Μπέη, που περνούσε από την περιοχή που βρίσκεται σήμερα το νοσοκομείο «Συγγρού» και οφείλει το όνομά του σε Τούρκο κτηματία που ζούσε εκεί. Η περιοχή του Ζωγράφου, όπου βρίσκεται και η Πανεπιστημιούπολη, αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη κοινότητα το 1929 και το 1947 έγινε Δήμος.



Η περιοχή της Ηλιούπολης, στα χρόνια της τουρκοκρατίας, ανήκε στον Μουσταφά Καρά Αλή. Το 1890, υπήρχαν εκεί λίγα σπίτια. Ο οικισμός ονομαζόταν Καράς. Μεγάλη οικιστική ανάπτυξη, γνώρισε η Ηλιούπολη μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την άφιξη στην Αθήνα χιλιάδων προσφύγων. Το 1924, η Ελληνική Εταιρεία Αστικών και Αγροτικών Συνοικισμών «Δρανδάκης, Πάγκαλος και Σία», αγόρασε από τον κτηματία Αλέξανδρο Νάστο 1.030 στρέμματα στην περιοχή και ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Αριστομένη Βάλβη την εκπόνηση ρυμοτομικού σχεδίου για την οικοπεδοποίηση της περιοχής, στην οποία δόθηκε το όνομα Ηλιούπολη, από την ομώνυμη πόλη της Αιγύπτου στην οποία είχε σπουδάσει ο Παύλος Δρανδάκης.



Υπάρχει και μία άλλη εκδοχή για το όνομα Ηλιούπολη, σύμφωνα με την οποία, η περιοχή οφείλει την ονομασία της στο ότι πάνω απ’ αυτήν, στον Υμηττό, ανατέλλει ο ήλιος. Το 1928 η Ηλιούπολη αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητη κοινότητα και το 1963 έγινε Δήμος.

Το Ηράκλειο, οι Χαλκωματάδες των βυζαντινών χρόνων, πήρε το όνομά του από το ιερό του Ηρακλή που βρισκόταν εκεί στην αρχαιότητα. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας, το Ηράκλειο(ν) μετατράπηκε σε Αράκλι. Εκεί ο Όθωνας ίδρυσε το 1837 τη «Στρατιωτική Αποικία Ηρακλείου» (Militar Colonie Arakly), όπου εγκαταστάθηκαν Βαυαροί αξιωματικοί. Στο διάστημα μεταξύ 1885-1920, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή πολλοί υπάλληλοι των σιδηροδρόμων. Το 1925 το Ηράκλειο έγινε ανεξάρτητη κοινότητα και το 1948 Δήμος.

Στο Ίλιον, για το οποίο γράψαμε και στο άρθρο της 16/10/2016, υπάρχει ο Πύργος Βασιλίσσης. Χτίστηκε στη θέση παλαιού πύργου που υπήρχε εκεί, με οδηγίες του Γάλλου αρχιτέκτονα Φλοριμόν Μπουλανζέ, κατ’ απομίμηση του πύργου του Χόχεν Σβάνγκαου όπου γεννήθηκε ο Όθωνας.
Το Ίλιον, ανεξάρτητη κοινότητα από το 1925 και Δήμος από το 1963, ονομαζόταν πριν το 1994 Νέα Λιόσια και παλαιότερα Κάτω Λιόσια, σε αντιδιαστολή με τα Παλαιά (σήμερα Άνω) Λιόσια.



Μία από τις περιοχές του Ιλίου, είναι και ο συνοικισμός Δραγουμάνο, που πήρε το όνομά του από κάποιον (Έλληνα ή Τούρκο) διερμηνέα που είχε κτήματα εκεί. Τον Σεπτέμβριο του 1821, έγινε στο Δραγομάνο μεγάλη μάχη μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, που είχαν επικεφαλής τον Ομέρ Βρυώνη. Οι Τούρκοι κατατροπώθηκαν . Ο Ομέρ Βρυώνης θα σκοτωνόταν από τα πυρά του αγωνιστή Δήμου Ρουμπέση, αν δεν έμπαινε μπροστά του ο σωματοφύλακάς του που έχασε τη ζωή του!



Η Καισαριανή, πήρε το όνομά της από τη βυζαντινή μονή που βρίσκεται σ’ αυτή. Για τη προέλευση του ονόματος της Μονής της Καισαριανής, η οποία ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα, υπάρχουν οι εξής εκδοχές:

i. προέρχεται από κάποιον ηγούμενο Καισάριο, ιδρυτή της
ii. προέρχεται από την εικόνα της Θεοτόκου που μεταφέρθηκε από την Καισάρεια
iii. προέρχεται από κάποιον Καίσαρα που ίδρυσε τη μονή
iv. προέρχεται από το επίθετο καισαριανός (καισαρ(γ)ιανή κτήση)
v. προέρχεται από τη Σαισάρα ή Συριανή ή Σαιργιανή, κόρη του βασιλιά της Ελευσίνας Κελεού, πρώτη ιέρεια του ναού της Δήμητρας που βρισκόταν στην αρχαιότητα εκεί.
Υπάρχει και μία άλλη, λαϊκή (παρ)ετυμολογία: Λόγω του ότι η περιοχή της Καισαριανής ήταν τόπος περιπάτου των Αθηναίων, η μονή ονομάστηκε Σεργιανή από το σεργιάνι, τον περίπατο. Το Σεργιανή έγινε Σαισαριανή και κατόπιν Καισαριανή.



Όπως και να’ χει, ως τις αρχές του 20ου αιώνα, η περιοχή της Καισαριανής ήταν ερημική με πολλά αγρίμια. Το 1920, κατοικούσαν εκεί 11 άτομα (!) Με την εγκατάσταση προσφύγων μετά το 1922, η περιοχή αναπτύχθηκε οικιστικά και το 1934 έγινε Δήμος.



Τέλος, η Καλλιθέα, «βαφτίστηκε» από τον Ευθύμιο Κεχαγιά, που ήταν τότε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας. Μια άλλη εκδοχή, αποδίδει το όνομα σε μια βασιλοπούλα η οποία βλέποντας την περιοχή αναφώνησε «τι καλλίστη θέα»!

Πρώτος οικιστής της ήταν ο Γεώργιος Φιλάρετος (1848-1929), νομομαθής, δημοσιογράφος και πολιτικός. Το 1908, εξέδωσε στην Αθήνα την εφημερίδα «Ριζοσπάστης», τον τίτλο της οποίας παραχώρησε αργότερα στο Κ.Κ.Ε.



Στην Καλλιθέα, βρίσκονται οι Τζιτζιφιές, που πήραν το όνομά τους από την έπαυλη «Ζιζιφιές» του δικηγόρου Παναγιώτη Πολίτη, αδελφού του Νικόλαου Πολίτη, στον κήπο της οποίας ήταν φυτεμένες τζιτζιφιές.

Η περιοχή του Χαροκόπου, οφείλει το όνομά της στην «Χαροκόπειο Οικοκυρική και Επαγγελματική Σχολή Θηλέων», που ιδρύθηκε από τον Κεφαλλονίτη εθνικό ευεργέτη Παναγή Χαροκόπο (1835-1911). Η Καλλιθέα έγινε ανεξάρτητη κοινότητα το 1925 και το 1933 Δήμος.