Οι Σλαβόφωνοι Έλληνες της Μακεδονίας
14 December 20080
Κατά τά τελευταια χρόνια η προπαγάνδα των Σκοπίων προσπαθεί νά ἀποδείξει ὅτι ὑπάρχει στήν χώρα μας μία πολυάριθμη μειονότητα «Μακεδόνων», οἱ ὁποῖοι δῆθεν καταπιέζονται ἀπό τούς Ἕλληνες. Πρόκειται περί ψεύδους. Ἡ προπαγάνδα αυτή παρουσιάζει ὡς βασικό ἐπιχείρημα τήν ὕπαρξη Σλαβοφώνων (στήν πραγματικότητα διγλώσσων, διότι μιλοῦν καί τά Ἑλληνικά) κατοίκων σέ ὁρισμένες περιοχές τῆς Βορείου Ἑλλάδος.
Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι αὐτοί οἱ Σλαβόφωνοι-δίγλωσσοι σήμερα εἶναι λίγοι καί τό κυριώτερο:Στήν συντριπτική τους πλειοψηφία ἔχουν ἑλληνική συνείδηση. Ἀλλά καί στίς ἀρχές τοῦ 20 οῦ αἰῶνος, ὅταν ἦσαν περισσότεροι σέ ἀριθμό, καί πάλι εἶχαν κατά μεγάλη πλειοψηφία ἑλληνική συνείδηση. Οὐδέποτε οἰ Σλαβόφωνοι Ἕλληνες δήλωσαν ὅτι ἀνήκουν σέ «μακεδονικό» έθνος. Τέτοιο ἔθνος δέν ὑπῆρξε ποτέ στά Βαλκάνια , ἀλλά κατασκευάσθηκε τό 1944 ἀπό τόν δικτάτορα Τίτο, ὅταν ἐπεβλήθη στήν ενιαία τότε Γιουγκοσλαβία τό κομμουνιστικό καθεστώς.
Γιά νά καταδείξουμε τήν θρασύτητα καί τά αστήρικτα επιχειρήματα των σκοπιανών καί φιλοσκοπιανῶν καλόν εἶναι νά διευκρινίσουμε ὁρισμένα σημεῖα:
Α) Πώς δημιουργήθηκε αὐτό τό γλωσσικό ἰδίωμα. Κατά τήν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας πολλοί Ἕλληνες κάτοικοι τῆς Μακεδονίας, λόγῳ ἐμπορικῶν συναλλαγών μέ Σέρβους καί Βουλγάρους καί λόγῳ τῆς ἀνυπαρξίας -μέχρι τό 1700- ἑλληνικῆς ἐκπαιδεύσεως, ἄρχισαν νά ὁμιλοῦν ἕνα γλωσσικό ἰδίωμα ἀνάμικτο μέ βουλγαρικές καί ἀρχαιοελληνικές λέξεις. Σιγά-σιγά τό ἰδίωμα αὐτό ἄρχισε νά ομιλεῖται καί ἀπό ἄλλους λαούς πού ζοῦσαν στήν περιοχή, π.χ. ἀπό Μουσουλμάνους (Τούρκους). Ἔγινε τρόπόν τινα μία διεθνής γλῶσσα γιά τούς κατοίκους τῆς Μακεδονίας ὥστε νά συνεννοοῦνται μεταξύ τους. Τό σλαβόφωνο αὐτό ἰδίωμα δέν ἔχει γραφή, εἶναι μόνο προφορικό Διαφέρει δέ κατά πολύ ἀπό τήν κατασκευασμένη σερβοβουλγαρική διάλεκτο πού χρησιμοπιεῖται σήμερα στά Σκόπια. Ἡ χρήση του δέν ἀποδεικνύει σέ καμμιά περίπτωση ἐθνική καταγωγή, ὅπως ἤθελαν παλαιότερα οϊ Βούλγαροι ἐθνικιστές νά παρουσιάσουν καί ὅπως λέγουν σήμερα τά φερέφωνα τῶν Σκοπίων. Ἀκόμη καί Τοῦρκοι πού ἔφυγαν τό 1923 ἀπό τήν Μακεδονία, ὅταν ἐπεσκέπτοντο τήν Ἑλλάδα μιλοῦσαν αὐτό τό ἰδίωμα. Ἀλλά καί οἱ Ἀθίγγανοι τῆς Ἔδεσσας καί τῶν Γιαννιτσῶν, οἱ ὁποῖοι ἀποδεδειγμέα δέν κατάγονται ἀπό ταά Βαλκάνια, μιλοῦν αὐτό τό ἰδίωμα. Ἔτσι καί πολλοί Ἕλληνες τό χρησιμοποίησαν μέχρι τά μέσα τοῦ 20 οῦ αἰῶνος. Σήμερα τό γνωρίζει ἕνας μικρός ἀριθμός Ἑλλήνων τῆς Κεντρικῆς καί Δυτικῆς Μακεδονίας καί τό χρησιμοποιοῦν κυρίως γιά νά συνεννοῦνται μέ τούς ἡλικιωμένους παράλληλα βεβαίως μέ τά ἑλληνικά, τά ὁποῖα γνωρίζουν ἄριστα.
Β) Η γλώσσα ναί μέν ἔχει ἀποδειχθεῖ ὅτι εἶναι γιά τούς Ἕλληνες ἰσχυρό στοιχεῖο ἐθνικῆς ταυτότητος, ὑπάρχουν ὅμως ὁρισμένες περιπτώσεις πού δέν αποτελεῖ τό μοναδικό κριτήριο ἐθνικῆς συνειδήσεως. Οἱ Σέρβοι, οἱ Κροάτες καί οἱ Μουσουλμάνοι τῆς Βοσνίας ὁμιλοῦν τήν ἴδια γλῶσσα, ἀλλά ἡ θρησκευτική τους ἔνταξη ἔχει διαμορφώσει διαφορετικές ἐθνικές ταυτότητες καί μάλιστα μέ πρόσφατο ἱστορικό ἀντιθέσεων. Στήν ἱστορία τοῦ ἔθνους μας εἴχαμε περιπτώσεις Ἑλλήνων πού ἀναγκάσθηκαν νά μιλοῦν μόνο τουρκικά , π.χ. στήν Καππαδοκία καί στόν Πόντο, ἀλλά διά τῆς Ὀρθοδοξίας διετήρησαν τήν ἑλληνική τους συνείδηση. Ὅπως ἐπίσης εἴχαμε καί ἑλληνόφωνους πληθυσμούς, οἱ ὁποῖοι μετά τόν ἐξισλαμισμό τους ἔγιναν φανατικοί διῶκτες τοῦ Ἑλληνορθοδόξου Γένους, ὅπως οἱ Τουρκοκρητικοί, πολλοί Τουρκοκύπριοι κ.ἄ. Ἡ γλῶσσα μιᾶς ὁμάδος γηγενῶν Ἑλλήνων Μακεδόνων καί συγκεκριμένα μία ἑλληνοσλαβική διάλεκτος μέ ποιμενικό –ἀγροτικό λεξιλόγιο, ἡ ὁποία δέν εἶχε ποτέ δικό της ἀλφάβητο, δέν μπορεῖ καί δέν πρέπει νά ἀποτελεῖ κριτήριο κατασκευῆς τεχνητῶν ἐθνικῶν μειονοτήτων. Οἱ Σλαβόφωνοι-δίγλωσσοι τῆς Μακεδονίας διεμόρφωσαν τήν ἐθνική τους συνείδηση πρωτίστως μέ τῆς ψυχῆς τό πύρωμα., μέ τήν ὑπερηφάνεια γιά τήν καταγωγή τους, μέ τήν ἐμμονή τους στήν Ὀρθοδοξία, μέ τόν σεβασμό τους στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, μέ τήν ἀγάπη τους γιά τήν Ἑλληνική Παιδεία καί φυσικά μέ τό αἶμα τους.
Γ) Σέ κρίσιμες στιγμές οι Σλαβόφωνοι-δίγλωσσοι της Μακεδονίας κατέδειξαν κατά πολύ μεγάλο ποσοστό τήν ελληνική τους συνείδηση. Τό 1903 οι κάτοικοι του Μοναστηρίου (σημερινά Μπίτολα των Σκοπίων) απέστειλαν επιστολή πρός τήν Γαλλική Κυβέρνηση τονίζοντας: «Λαλούμεν ἑλληνιστί, εἴτε σλαβιστί, εἴτε ἀλβανιστί εἴτε βλαχιστί, ἀλλΆοὐχ ἧττον ἐσμέν Ἕλληνες καί οὐδενί ἐπιτρέπομεν ὅπως ἀμφισβητήσῃ τοῦτο»! Στήν ἔνοπλη φάση τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος (1904-1908) πολλοί ἐντόπιοι Μακεδονομάχοι ἦσαν Σλαβόφωνοι-δίγλωσσοι καί προσέφεραν τήν ζωή τους, τήν περιουσία τους καί κάθε δυνατή βοήθεια στόν διπλό ἀγῶνα κατά τοῦ Ὀθωμανικοῦ ζυγοῦ καί τῆς Βουλγαρικῆς Σχισματικῆς Ἐξαρχίας. Ὁ καπετάν Κώττας (Κωνσταντῖνος Χρήστου) ἦταν Σλαβόφωνος καί γνώριζε μόνο λίγα ἑλληνικά. Βοήθησε τόν Παῦλο Μελᾶ καί ἀπηγχονίσθη ἀπό τούς Τούρκους τό 1904 στό Μοναστήρι φωνάζοντας τίς τελευταῖες λέξεις του στό σλαβόφωνο ἰδίωμα: Ζήτω ὁ Ἑλληνισμός. Ὁ Παῦλος Κύρου, ὁ Δημήτριος Νταλίπης, ὁ Βαγγέλης Στρεμπενιώτης, ὁ Γεώργιος Γιώτας –Γκόνος, ὁ Δημήτριος Γκογκολάκης –Μητρούσης, ὁ ο Λάκης Πύρζας, ὁ Γιάννης Ράμνιαλης καί πολλοί ἄλλοι ἀγωνίσθηκαν μαζί μέ τούς ἐξ Ἑλλάδος ἀξιωμτικούς καί μέ τούς λοιπούς ἐθελοντές γιά μιά Μακεδονία ἑλληνική καί Ὀρθόδοξη. Ἡ Βουλγαρική προπαγάνδα εἶχε ἐνοχληθεῖ ἀπό τήν στάση τους, διότι πίστευε ὅτι οἱ ὁμιλοῦντες αὐτή τήν βουλγαρίζουσα διάλεκτο θά προσήρχοντο μέ προθυμία στίς τάξεις τῶν βουλγαρικῶν κομιτάτων. ΓιΆ αὐτό τούς ὀνόμαζαν περιφρονητικά «γραικομάνους», δηλαδή μανιώδεις λάτρεις τοῦ Ἑλληνισμοῦ, τυφλά προσηλωμένους στήν Ἑλλάδα. Ὑπῆρξε βεβαίως καί κάποια προβληματική μειοψηφία -ποτέ πλειοψηφία- ἡ ὁποία κατά καιρούς ἀλληθώριζε πρός τήν βουλγαρική καί μετά τό 1944 τήν γιουγοσλαβική –σκοπιανή προπαγάνδα. Αὐτοί καί οἱ ἀπόγονοί τους ζοῦν σήμερα στό κράτος τῶν Σκοπίων καί δυστυχῶς ἔχουν ἐνταχθεῖ στόν κρατικό μηχανισμό τῆς ἀνθελληνικῆς προπαγάνδας.
Είναι ἀστεῖο, λοιπόν, νά γίνεται σήμερα λόγος γιά δῆθεν «μακεδονική» μειονότητα στήν Ἑλλάδα. Ἀντιθέτως εἶναι καιρός νά μιλήσουμε γιά τήν πραγματική μειονότητα πού εἶίαι ὁ ξεχασμένος Ἑλληνισμός τοῦ κράτους τῶν Σκοπίων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΝΔΡΙΩΤΗ:Τό ομόσπονδο Κράτος των Σκοπίων καί η γλώσσα του, Θεσσαλονίκη 1960.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗ: Τό γλωσσικό ιδίωμα των γηγενών σέ περιοχές τῆς Μακεδονίας, ἱστοσελίδα ΑΝΤΙΒΑΡΟ,
www.antibaro.gr/articles/makedonia/2008-12-21-14-03.htm
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΙΟΥΛΚΑ: Συμβολαί εις τήν διγλωσσίαν των Μακεδόνων, Δημιουργία-Χαρίσης, Αθήναι 1991 (Β΄ ἔκδοση).
ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΟΛΕΒΑ: Οι Έλληνες Σλαβόφωνοι τῆς Μακεδονίας, Πελασγός, Αθῆναι 1999 (Γ΄ ἔκδοση).
Κωνσταντίνος Χολέβας , Πολιτικός Επιστήμων
