Phorum.com.gr

15/10/2016
Οι συναρπαστικές καθημερινές ιστορίες της παλιάς Αθήνας.
Τα καμπαρέ, τα… ξεκουβαλήματα, τα γλέντια, οι καύσωνες, οι παλιές διαφημίσεις και πολλά ακόμη άγνωστα περιστατικά.



Πώς δροσίζονταν καλοκαιριάτικα με καύσωνα στην παλιά Αθήνα; Το ξέρατε ότι αρχές κάθε Σεπτέμβρη η μισή πόλη μετακόμιζε; Πώς γλεντούσαν οι Κυψελιώτες το 1935; Ποια ήταν τα «σουξέ» της παλιάς Αθήνας που χρησιμοποιούνταν για κόρτε και καντάδες, στη διασκέδαση των νέων της εποχής, στις ταβέρνες και τα νυχτερινά κέντρα; Τι γινόταν στην παλιά Αθήνα όταν άνοιγαν τα σχολεία; Γιατί «μερσί» και όχι «ευχαριστώ»; Τι γινόταν στα παρασκήνια των καμπαρέ της πόλης; Πώς ήταν οι παλιές διαφημίσεις;

Ένα συναρπαστικό ταξίδι στο παρελθόν και, συγκεκριμένα, στην Αθήνα του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, προσφέρει ο συγγραφέας Θωμάς Σιταράς, ο οποίος, με απίστευτο μεράκι, επικεντρώνει την έρευνά του στην καθημερινότητα και τους ανθρώπους της ελληνικής πρωτεύουσας της εποχής εκείνης.

«Οι παλιοί Αθηναίοι είχαν ωραία κοινωνική συνοχή και αυτό τους έβγαινε, με την έννοια ότι ήταν ευφυέστατοι, τους άρεσε το χιούμορ, να πειράζουν ο ένας τον άλλον, πολλές φορές σκάρωναν έμμετρα με τα οποία περιγράφανε την καθημερινότητα. Οι ιστορίες από την παλιά Αθήνα έχουν κάτι το σπιρτόζικο, κάτι το χιουμοριστικό που πιστεύω ότι το έχουμε κι εμείς ανάγκη», δηλώνει στο newsbeast.gr ο συγγραφέας των βιβλίων Η Παλιά Αθήνα ζει, γλεντά, γεύεται. 1834-1938» και «Πόθοι και πάθη στην Παλιά Αθήνα». Ο ίδιος διαχειρίζεται και μια ιστοσελίδα, την paliaathina.com (http://paliaathina.com/gr/index.html), η οποία ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα με πολλές ενδιαφέρουσες ιστορίες για την καθημερινότητα των ανθρώπων της πόλης. Τον άλλο μήνα μάλιστα, θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Ωκεανίδα το τρίτο του βιβλίο, «Τα ανάλεκτα της παλιάς Αθήνας».

Η παλιά Αθήνα.



Η παλιά Αθήνα, όπως εξηγεί ο κ. Σιταράς, λογίζεται από το 1834 που η πόλη ορίστηκε ως πρωτεύουσα. «Επομένως ξεκινά από το 1834 με την απελευθέρωση της Αθήνας και τελειώνει το 1940, όταν ξεκινάει ο πόλεμος. Εκεί σταματάμε γιατί μετά έχουμε τη νεότερη ιστορία». Αυτό το διάστημα το χωρίζουμε νοερά σε τέσσερις περιόδους, αναφέρει: Η 1η είναι η οθωνική περίοδος που ξεκίνησε το 1834 έως το 1862 που έφυγε ο Όθωνας, από το 1862 έως το 1880 που την ονομάζουμε ρομαντική περίοδο, από το 1880 μέχρι το 1910-1915 που είναι η Μπελ Επόκ, κατ’ αντιστοιχία με τη Γαλλία, και το 1910-1915 έως το 1940 που είναι η μεταπολεμική περίοδος.

Πώς ξεκίνησε όμως το ενδιαφέρον του για την παλιά Αθήνα; «Ξεκίνησε όταν έγραψα ένα βιβλίο για τα εμπορικά καταστήματα και, ψάχνοντας να βρω εικόνες, φωτογραφίες από τα παλιά, βρήκα ένα βιβλίο το οποίο λεγόταν "Ξενοδοχεία παρ’ Έλλησιν", δηλαδή ξενοδοχεία στους παλιούς Έλληνες, στην παλιά Αθήνα εννοούσε. Και ήταν τόσο χαριτωμένα τα κειμενάκια που συνόδευαν διαφημιστικά τα διάφορα ξενοδοχεία, που σκέφτηκα αμέσως ότι θα ήταν πολύ ωραίο να μεταφέρω αυτή την ωραία εικόνα και προς τα έξω, όχι μόνο στους λίγους που την ξέρουν.


Ένα από τα πιο γνωστά ζαχαροπλαστεία της παλιάς Αθήνας έγραψε τη δική του ιστορία στους κοσμικούς κύκλους της πόλης (1924)

Από την άλλη μεριά, πάντα μου άρεσε η έννοια της οδού Αθηνάς, της οδού Αιόλου, κάτω στο Μοναστηράκι και πάντα ένιωθα ότι δεν έχουμε και πάρα πάρα πολλές μαρτυρίες γύρω από την καθημερινή ζωή αυτών των ανθρώπων. Έχουμε για τα σπίτια, για τα μνημεία, αλλά όχι για αυτό που λέμε καθημερινότητα.

Ξεκίνησα σιγά σιγά, βρήκα πάρα πολύ υλικό στις βιβλιοθήκες της Βουλής που είναι στο Καπνεργοστάσιο της Λένορμαν και στην κεντρική βιβλιοθήκη του δήμου Αθηναίων στον Σταθμό Λαρίσης και από εκεί ξεκίνησα σιγά σιγά και όπως λένε "τρώγοντας έρχεται η όρεξη"».



Ο κ. Σιταράς στηρίχθηκε περισσότερο στις εφημερίδες και τα περιοδικά της εποχής «διότι βρήκα ότι αυτά που γράφονταν εκεί είναι πρωτότυπα, ζωντανά, ήταν αυτά που απεικονίζουν την καθημερινότητα. Έτσι λοιπόν θα έλεγα ότι στηρίχθηκα 80% σε εφημερίδες και περιοδικά και 20% σε βιβλία. Να μην ξεχνάμε ότι στις εφημερίδες τότε γράφαν όλοι οι συγγραφείς και οι λόγιοι της εποχής, τα πιο μεγάλα ονόματα, ήταν πολύ διαδεδομένα μεταξύ των άλλων και τα χρονογραφήματα, όπου με πολύ γλαφυρό τρόπο παρουσιάζονταν θέματα της καθημερινότητας».

Μια βόλτα στα καμπαρέ της Αθήνας.



«Πόσες ξένες "αρτίστες" μας επισκέπτονται κάθε χρόνο; Πόσες είνε οι ξανθειές, καστανές, μελαχροινές, ρούσσες και… ποικιλόχρωμες γόησσες που ξετρελλαίνουν τους γλεντζέδες της Αθήνας; Αυτό το ερώτημα έχει τεθή πολλές φορές στα χείλη των παντοειδών θαυμαστών της «νυκτερινής διεθνούς των γυναικών», έγραφε το «Νέον Φως», το 1936.

Στο ίδιο άρθρο, διευκρινιζόταν, μεταξύ άλλων: «Η ζήτησις των αρτιστών γίνεται εις δύο κυρίως περιόδους οπότε υπογράφονται και τα σχετικά κοντράτα-όπως διεθνώς αποκαλούνται τα συμβόλαια. Την άνοιξι για την θερινή σαιζόν και το φθινόπωρο για την χειμερινή. Και ενδιαμέσως όμως εργάζονται οι ατζέντες κυρίως δε όταν τους ζητηθή "μια εξαιρετική εις χάριν και γοητείαν εμφάνισις καλλιτέχνιδος". Αυτό γίνεται εις δύο περιπτώσεις εντελώς αντίθετες: Όταν ένα κέντρο δεν πηγαίνει καλά και όταν «δουλεύει με φούρια» -κατά την σχετική έκφρασι. Στην πρώτη περίπτωσι η πρόσκλησις μιας "περιφήμου καλλιτέχνιδος" γίνεται για τόνωσι του ενδιαφέροντος των γλεντζέδων και στην δευτέρα για να συγκρατηθή η πελατεία η οποία πάντα θέλει κάτι το καινούργιο…

Αν θελήσετε να μάθετε από ποια μέρη της υφηλίου προέρχονται οι γόησσες των νυκτερινών κέντρων ασφαλώς θα νομίσετε ότι διδάσκεσθε παγκόσμια γεωγραφία. Υπερήφανες Εγγλέζες, χαριτωμένες Γαλλίδες, τσαχπίνες Ουγγαρέζες, γλυκύτατες Βιεννέζες, λάγνες Ισπανίδες, ευγενικές Γερμανίδες, φλογερές αραπίνες, μελαγχολικές Ανατολίτισσες και θερμές –παρά την ψυχρότητα του κλίματος της πατρίδος των- Σκανδιναυές, αποτελούν την Βαβυλωνία των φυλών, που προσφέρουν το κέφι αρκεί να τους προσφερθή μια σαμπάνια, ένα κοκτέϊλ, ένα ουϊσκυ…

Για την συγκέντρωσι όλων αυτών των γυναικών υπάρχουν εκτός από τους κατά τόπους ατζέντες και διεθνή πρακτορεία, τα οποία είνε έτοιμα σε κάθε στιγμή να στείλουν οιανδήποτε ποσότητα και οιασδήποτε ποιότητος αρτίστες. Ένα ολιγόλογο τηλεγράφημα αρκεί: "Χρειαζόμαστε ένα καλό μπαλλέτο με τρεις ξανθές και τρεις μελαχροινές χορεύτριες. Επίσης μια ντιζέζ". Αυτό είνε. Σε λίγες ημέρες οι γόησσες θάχουν καταπλεύσει δια να σκορπίσουν το κέφι και τον έρωτα».

Τα… ξεκουβαλήματα.



Το πανδαιμόνιο και τα ευτράπελα της μετακόμισης της μισής Αθήνας στις αρχές κάθε Σεπτεμβρίου αποτυπώνει ένας άρθρο της εφημερίδας «Πατρίς», το 1930.

«Σεπτέμβριος. Ώρες είνε να είχατε λησμονήσει εκείνο που τον εχαρακτήριζε: Καλέ!... τα ξεκουβαλήματα! Τι φασαρίες, τι αντάρα, τι ξεσηκώματα στις γειτονιές! Ήτο ο μην των μετακομίσεων. Ποιος δεν άλλαζε σπίτι το Σεπτέμβριο; Ποιος δεν είχε κουβαλήματα;

Ο μικροκαταστηματάρχης, του οποίου ο τζίρος είχε ευρυνθή κατά το τρέχον έτος, το Σεπτέμβριο θα μετέφερε τη "σερμαγιά" του εις ένα άλλο ευρύτερο, κεντρικώτερον κατάστημα δια να αφήση το "παλιό" εις κανένα πλανόδιον μικροπωλητήν, ο οποίος πάλι με την σειράν του είχε προοδεύσει εις το αλισιβερίσι του.

Ο οικογενειάρχης του οποίου η οικογένεια από τας αρχάς του έτους είχεν αυξήσει κατά μίαν μονάδα ενώ… "με τη δύναμι του Θεού" ευρίσκετο και "άλλο" στο δρόμο, κατά τον μήνα Σεπτέμβριον εφρόντιζε να βρή και να αλλάξη σπίτι, μολονότι ευτυχισμένο εκείνο που κατείχεν αφού εκεί έγιναν οι γάμοι και οι χαρές.

Άλλοι πάλιν όταν συνέβαινε ν’ αρρωστήσουν μέσα σ’ ένα σπίτι κατά το διαρρεύσαν διάστημα, κατέφευγον στην προχειροτέρα των λύσεων: "ν’ αλλάξουν τον ίσκιο του σπιτιού".

Η γεροντοκόρη, εις τας ανοίξεις της οποίας είχε προστεθή ακόμη ένα φθινόπωρον, έκρινε απαραίτητον να ξεσηκώση ολόκληρον την οικογένειάν της στα ξεκουβαλήματα: "ίσως αλλάξη το γούρι".

Έτσι είχαν και οι παπάδες δουλειά. Μπακράτσια, πετραχείλια, αγιασμούς από ένα σπίτι στ’ άλλο.

Το κάτω της γραφής ο καθείς έπρεπε κάτι να μετακομίση. Εν ανάγκη να μετατοπίση τα υπάρχοντα, να μετακομίση έστω και από το ένα δωμάτιον στο άλλο τα λίγα ή πολλά έπιπλα».

Οι «Παυσανίες» και οι «Θεσιθήρες»



Όταν ζητάμε από τον κ. Σιταρά να ξεχωρίσει μία από τις τόσες πολλές ιστορίες της παλιάς Αθήνας, επιλέγει εκείνη της πλατείας Κλαυθμώνος. Όπως λέει, στην πλατεία Κλαυθμώνος που ήταν το υπουργείο Οικονομικών υπήρχε ένα καφενεδάκι όπου πήγαιναν αυτοί που τους διώχνανε από το Δημόσιο, γιατί τότε ήταν πολύ διαδεδομένα να χάνει κανείς τη θέση του σαν δημόσιος υπάλληλος, δεν υπήρχε η προστασία που υπάρχει σήμερα. Όταν λοιπόν άλλαζε η κυβέρνηση, άλλαζαν σε μεγάλο βαθμό οι υπάλληλοι που δούλευαν στο κράτος. Αυτοί λοιπόν που δούλευαν στο υπουργείο Οικονομικών στην πλατεία Κλαυθμώνος –που λέγεται έτσι γιατί έκλαιγαν κατά κάποιο τρόπο γιατί έχαναν τη θέση τους- εκεί λοιπόν υπήρχε το καφενεδάκι που τους παρηγορούσε πουλώντας πικρό καφέ, δηλαδή καφέ χωρίς ζάχαρη.

Αυτούς τους έλεγαν περιπαικτικά «Παυσανίες», διότι κολλάγανε πολύ εύκολα παρατσούκλια στην παλιά Αθήνα. Οι άλλοι που ήθελαν τη θέση τους λέγονταν «Θεσιθήρες», δηλαδή κυνηγούσαν τις θέσεις αυτών που λέγονταν «Παυσανίες» και που τις έχαναν. Εκεί λοιπόν στην πλατεία Κλαυθμώνος έπεφτε πολύ δάκρυ.

Η «μάχη» για τις δημόσιες τουαλέτες και οι σταυροί στα σπίτια.



Μια άλλη ιστορία που αφηγείται ο συγγραφέας αφορά τις δημόσιες τουαλέτες στην παλιά Αθήνα. Όπως σημειώνει, από το 1880-1890 και μετά το Παρίσι ήταν και η υπ’ αριθμόν μία πρωτεύουσα του κόσμου. Ό,τι λοιπόν γινόταν στο Παρίσι, το έβλεπαν στην Αθήνα και προσπαθούσαν να το αντιγράψουν. Το σύνθημα που έλεγαν ήταν «μαζί με τη Γαλλία για άλλα μεγαλεία». Ένα από αυτά που έβλεπαν είναι ότι υπήρχαν δημόσιες τουαλέτες στο Παρίσι όπου κανείς μπορούσε να κάνει τη φυσική του ανάγκη. Στην Αθήνα δεν υπήρχαν τέτοια πράγματα. Με αφορμή το 1896 που γινόντουσαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα, είπαν ότι πρέπει να φέρουν τουλάχιστον καμιά δεκαριά και να τα τοποθετήσουν στην Αθήνα, αφού θα έρχονταν τόσοι ξένοι. Υπήρχαν λοιπόν κάποιες τουαλέτες που ήρθαν από τη Γερμανία και μάλιστα δουλεύανε με λάδι για να καθαρίζονται γιατί δεν υπήρχε τότε τρεχούμενο νερό. Ο δήμος αποφάσισε να τις αντιμετωπίσει σε διάφορα κεντρικά σημεία της Αθήνας και έγινε τότε μεγάλη μάχη για το πού τελικά θα τοποθετηθούν γιατί κανείς δεν τις ήθελε.

Τελικά στήθηκαν κάποιες, μία στη Βαρβάκειο Αγορά, μία προς την Ομόνοια, μία κοντά στην πλατεία Κλαυθμώνος. Μόλις τελείωσαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες τις καταστρέψανε γιατί δεν ήθελαν να έχουν τέτοιο πράγμα κοντά στα σπίτια τους και τα μαγαζιά τους. Η μόνη που αφήσανε –είναι ενδεικτικό αν θέλετε του πώς λειτουργούσαν οι Έλληνες- ήταν αυτή που είχαν βάλει κοντά στο υπουργείο Οικονομικών ούτως ώστε να κάνουν εκεί τη φυσική τους ανάγκη.

Επειδή δεν υπήρχαν αυτές οι τουαλέτες παντού, ο κόσμος πήγαινε όπου υπήρχαν θάμνοι και γωνίες, κυρίως άντρες. Αυτό μύριζε και ενοχλούσε τα σπίτια και επειδή δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα για να το απαγορεύσουν, ζωγραφίζανε σταυρούς έξω από τα σπίτια, οι οποίοι απομάκρυναν τους ευσεβείς και πιστούς Αθηναίους από το να ουρούν.

Καλοκαίρια με καύσωνα στην παλιά Αθήνα.



«Η εφετεινή ζέστη προμηνύεται αγρία και παρομοίαν δεν ενθυμούνται οι παλαιότεροι! Αλλά πως και που λοιπόν να δροσισθή κανείς; Οι Αθηναίοι με τα κολλάρα ξεκούμπωτα, με τα σακκάκια στο χέρι τις περισσότερες φορές, εκστρατεύουν αλλόφρονες εις αναζήτησιν δροσιάς. Αι εξοχικαί εκδρομαί αυξάνονται και πληθύνονται, καλαθούνες, κεφτεδάκια, βραστά αυγά, ψάρια μαρινάτα και δρόμο προς τα πέρατα», έγραφε «Η Κυριακή του Ελευθέρου Βήματος», το 1926.

Σε άλλο σημείο, το άρθρο ανέφερε: «Αλλά οι περισσότεροι δεν ευπορούν και φυσικά δεν διαθέτουν τα μέσα της υψηλής διασκεδάσεως. Είνε αυτοί που ξημεροβραδυάζονται στο σπητάκι τους, εκεί που οι τοίχοι καίνε σαν φρέσκο παξιμάδι από το πρωί έως το βράδυ εκτεθειμένοι στο κάμα του καλοκαιριού. Εδώ οι άνθρωποι φλέγονται και διψούν, θέλουν δροσιά. Ο πλανόδιος παγοπώλης αναμένεται εις την συνοικίαν σαν Θεός και όταν αντηχήση η φωνή του γίνεται συναγερμός. Ομηρικός αγών διεξάγεται και στις βρυσούλες της γειτονιάς, με τα πάσης φύσεως δοχεία που τοποθετούνται εις ατελεύτητον ουράν. Ο κόσμος αλληλοσυμπλέκεται και όλοι εξαρτώνται από τις ιδιοτροπίες του νεροκράτη…

Πολλοί καταφεύγουν σε μικρά παραλιακά μαγαζάκια στημένα ως είδος παράγκας, τα περισσότερα από Καστέλλας μέχρι Πικροδάφνης. Εδώ η γκαζόζα του πάγου παίρνει και δίνει ενώ η τερψιλαρύγγιος ρετσινούλα υποκαθιστά όλα τα μεγαλεία με την πιπεράτη γεύσι της. Τύφλα νάχουν όσοι έχουν εγκαταστήσει μεγαλοπρεπείς παγωνιέρες στα μέγαρά τους και κάθε πρωί ξεφορτώνει τις στάμνες τους ο κοντοβράκης νερουλάς του Μαρουσιού, ή φθάνουν στο ζεμπίλι οι μποτίλλιες της Σαρίζης και του Βισσύ. Ουζάκι, μπυρίτσα, μεζές και το θερμόμετρον κατεβαίνει υπό το μηδέν. Η ζέστη δεν έχει καμμίαν θέσιν όταν υπερισχύση το κέφι που φέρνει το πιοτό».
https://www.newsbeast.gr/weekend/arthro ... as-athinas

Η σημερινή Κυψέλη και η οδός Πατησίων, στα μέσα του 1800.

Όταν τα γίδια και τα κατσίκια ήταν μόνιμοι «κάτοικοι» Αθηνών και Πειραιώς.
Η ζήτηση για φρέσκο γάλα ήταν μεγάλη και οι γαλατάδες έκαναν χρυσές δουλειές.



Ο Πειραιάς αστικοποιήθηκε πολύ γρήγορα λόγω του λιμανιού και του μεγάλου αριθμού των προσφύγων από τη Μικρασία που έφτασαν μαζικά το 1922. Δέκα χρόνια αργότερα η πόλη είχε οικοδομηθεί έντονα και δημιουργήθηκαν νέες συνοικίες και πέρα από τα όρια του Δήμου.

Παρόλα αυτά οι βοσκοί και τα κοπάδια τους εξακολουθούσαν να αποτελούν μέρος της καθημερινότητας. Διέκοπταν την κυκλοφορία και ακολουθούσαν αστικές διαδρομές από το μαντρί μέχρι το κοντινά βοσκοτόπια. Η ζήτηση για γάλα ήταν μεγάλη και οι βοσκοί είχαν κάθε λόγο να βρίσκονται κοντά στα νοικοκυριά για την άμεση διάθεση των προϊόντων τους. Στη φωτογραφία του 1932 τα κατσίκια διασχίζουν τη Λεωφόρο Βασιλέως Γεωργίου Α’ . Πίσω διακρίνεται το φαρμακείο του Ε. Ι. Κωνσταντίνου που στεγαζόταν στο Μέγαρο Σπυράκη στη συμβολή με την οδό Νοταρά (τεκμηρίωση: Η Αθήνα μέσα στο Χρόνο).


Η φωτογραφία με τον γαλατά που αρμέγει είναι του William Lewis Sachtleben’s (http://digital2.library.ucla.edu/viewIt ... zz002hfkgk) κατά τη σύντομη διαμονή του στην Αθήνα πριν ξεκινήσει το ταξίδι του με ποδήλατο στην Ασία.

Η εικόνα του Πειραιά λίγο διαφέρει με αυτή του γαλατά της Πανεπιστημίου που φωτογραφήθηκε σαράντα χρόνια πριν να αρμέγει την κατσίκα του με φόντο το Πανεπιστήμιο και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Ήταν 12 Μαρτίου 1891 και το φρέσκο γάλα είχε μεγάλη αξία για τους Αθηναίους που δεν είχαν την πολυτέλεια του ψυγείου και της συντήρησης των γαλακτοκομικών προϊόντων. Ο γαλατάς έδωσε ουσία στη διαφημιστική ατάκα που κυριάρχησε ένα αιώνα μετά. «Από την παραγωγή στην κατανάλωση». Δεν προβληματίζεται που θα σταματήσει για να αρμέξει, καθώς αυτοκίνητα δεν υπάρχουν, ο δρόμος είναι φαρδύς και τα κάρα που περνούν αραιά δεν αποτελούν πρόβλημα.


Τα κατσίκια βόσκουν στην περιοχή του ΝΙΜΙΤΣ, πρόποδες Λυκαβηττού. Φωτογράφος Πουλίδης 20s

Δείτε και άλλα πρόβατα στην Πλάκα και το Κολωνάκι και διαβάστε για την σκληρή κόντρα τσοπάνηδων και περιβολάρηδων στην Αθήνα του 1900.


Το κοπάδι στο Παγκράτι βόσκει στο χορτάρι. Φωτογράφος Πουλίδης.


Γαλατάς στην Πλάκα. Γαλατάς στην Πλάκα...
https://www.mixanitouxronou.gr/otan-ta- ... s-doulies/

Πλανόδιοι με μουλάρια και γαϊδουράκια στην Αθήνα;
Έκαναν διανομή γάλακτος και διέπρεπαν στην μαναβική. Αναγνωρίζετε την οδό όπως ήταν το 1934;



Η φωτογραφία αιφνιδιάζει, καθώς δείχνει μια άλλη Αθήνα, χωρίς κυκλοφοριακό, κόρνες, παρκαρισμένα αυτοκίνητα και με διαβάτες που απολαμβάνουν το περπάτημα.

Ο φωτογράφος Alfred Eisenstaedt βάζει μέσα στο κάδρο του ένα άλογο που σέρνει το κάρο, με τον αναβάτη. Πρόκειται για ένα γαλατά που κάνει διανομή από σπίτι σε σπίτι. Οι γαλατάδες ήταν μικροί παραγωγοί που πούλαγαν φρέσκο γάλα και γιαούρτι από αιγοπρόβατα, που έβοσκαν στην γύρω περιοχή. Οι μικροπωλητές του γάλακτος ήταν μέρος της καθημερινής ζωής της πόλης έως τη δεκαετία του ΄50. (Μετά συνέχισαν το μεροκάματο με τα τρίκυκλα).


Πλανόδιος μανάβης, ταΐζει τον γαϊδαράκο του...
Αθήνα, 29 Νοεμβρίου 1916. Κολωνάκι. Γαλλική κατοχή. Πλανόδιος μανάβης με τον γαϊδουράκο του. Η οδός Λυκαβηττού και ο Λυκαβηττός / La rue du Lycabette et le Lycabette Η λήψη στην διασταύρωση με την Σόλωνος. Φωτογράφος: Pierre Machard

Με μουλάρι ή γάιδαρο πουλούσαν την πραμάτεια τους κι επειδή τότε δεν υπήρχαν ειδικοί νόμοι για τα λεγόμενα ευπαθή προϊόντα, έκαναν οι ίδιοι τη διανομή από πόρτα σε πόρτα. Φημισμένοι ήταν οι Στερεοελλαδίτες ποιμένες και ειδικά οι Ρουμελιώτες, οι οποίοι δημιούργησαν την ισχυρότατη επαγγελματική τάξη των γαλακτοπωλών. Η φωτογραφία ελήφθη το 1934 στο Κολωνάκι, όπου οι κάτοικοι εκτιμούσαν και μάλλον μπορούσαν και να πληρώσουν το φρέσκο γάλα.

Η ανηφόρα είναι η οδός Λυκαβηττού.
Σύμφωνα με την τεκμηρίωση της Δέσποινας Δρεπανιά στη σελίδα η «Αθήνα μέσα στο χρόνο», ο γαλατάς με το κάρο βρίσκεται στην οδό Σκουφά και κατευθύνεται προς την Πλατεία Κολωνακίου.

Η αρχική φωτογραφία με το λόφο του Λυκαβηττού:


Αθήνα 1934. Η οδός Λυκαβηττού στο Κολωνάκι. Φωτογράφος: Alfred Eisenstaedt [6.12.1898 – 23.08.1995]...[/color]
https://www.mixanitouxronou.gr/planodii ... n-to-1934/

Τι απέγινε ο λόφος στην καρδιά του Κολωνακίου που τον αποκαλούσαν «Μικρός Λυκαβηττός».
Στην ανοικοδόμηση της Αθήνας έγινε νταμάρι και με τις πέτρες του χτίστηκαν πολλά νεοκλασικά.



Το Κολωνάκι και οι γύρω περιοχές αποτελούν σήμερα ένα από τα πιο πυκνοκατοικημένα σημεία της Αθήνας, ενώ οι κατοικίες ανήκουν κυρίως σε πολίτες με οικονομική επιφάνεια. Η περιοχή άλλωστε βρίσκεται στους πρόποδες του Λυκαβηττού και λίγα λεπτά από το κέντρο της Αθήνας.

Το Κολωνάκι αποτελούσε πάντοτε μια επίζηλη περιοχή. Είναι κοντά στα κέντρα αποφάσεων και υπήρξε χώρος συνεύρεσης πολιτικών, καλλιτεχνών και επιχειρηματιών. Η εικόνα της συνοικίας διαμορφώθηκε μέσα στο χρόνο. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, η περιοχή καλυπτόταν από αγρούς, αμπελώνες αλλά και στάνες βοσκών που ζούσαν τα κοπάδια τους στις πλαγιές του Λυκαβηττού και πωλούσαν το γάλα τους στη νέα πρωτεύουσα της χώρας. Γι αυτό εξάλλου η περιοχή την αποκαλούσαν Κατσικάδικα. (https://www.mixanitouxronou.gr/xerete-o ... n-provata/)


(Αναδημοσίευση της φωτογραφίας από τον ιστότοπο «Η ΑΘΗΝΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ»)

Το Κολωνάκι άρχισε να συγκροτείται οικιστικά στις αρχές της δεκαετίας του 1860 και μέχρι το 1880 δεν συγκέντρωνε μεγάλο αριθμό κατοίκων.
Η περιοχή της Δεξαμενής, που αποτελούσε κομμάτι του Κολωνακίου κατοικήθηκε νωρίτερα, αλλά μέχρι τον 20ο αιώνα θεωρούταν επικίνδυνη.
Και αυτό γιατί διέμεναν λαϊκά στοιχεία, εργένηδες και εσωτερικοί μετανάστες. Τις επόμενες δεκαετίες όμως η Δεξαμενή έγινε στέκι καλλιτεχνών και διανοουμένων. Σταδιακά και από τα τέλη του 19ου αιώνα, στο Κολωνάκι εμφανίστηκαν καλαίσθητα νεοκλασικά, προσδίδοντας μία αριστοκρατική ατμόσφαιρα στην περιοχή.

Πώς όμως χτίστηκαν αυτά τα νεοκλασικά;
Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, ο λόφος του Λυκαβηττού δεν είχε καθόλου βλάστηση. Το 1831, άρχισε η εκτεταμένη λατόμευσή του, από τον μεγάλο αρχιτέκτονα της εποχής, Σταμάτη Κλεάνθη, που ήταν ένας από τους δύο αρχιτέκτονες, που εκπόνησαν το πρώτο σχέδιο πόλεως της Αθήνας.
Ο Κλεάνθης είχε αγοράσει μια μεγάλη έκταση, αποκαλούμενη «Μικρός Λυκαβηττός» ή «Σχιστή Πέτρα», που κατέληγε στη σημερινή Πανεπιστημίου.
Εκεί δημιούργησε «λιθοτομείο». Με το πέρασμα των χρόνων, το λιθοτομείο είχε επικερδή χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν και άλλα λατομεία, που στην ουσία «ρήμαζαν» τις πλαγιές του λόφου, για να εξορύξουν την πολύτιμη πέτρα.


Ο λόφος της Σχιστής Πέτρας. Φωτογραφία του Γάλλου ελληνιστή Hubert Pernot ((Αναδημοσίευση της φωτογραφίας από τον ιστότοπο «Η ΑΘΗΝΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ»)

Το όνομά του λόφου της Σχιστής Πέτρας καταδείκνυε ακριβώς αυτό. Εξαιτίας της εκτεταμένη λάξευσής του, φαίνεται σαν ο τεράστιος πέτρινος όγκος να έχει «σχιστεί» δημιουργώντας τον κύριο βράχο με την ψηλή κορυφή και έναν πολύ μικρότερο δίπλα του.

Η προσπάθειες για να κλείσουν τα λατομεία ξεκίνησαν το 1831. Μάλιστα, ο Στ. Κλεάνθης, αποφάσισε να δωρίσει ένα τμήμα της ιδιοκτησίας του στον Λυκαβηττού, για αναδάσωση. Αυτή η κίνηση αποτέλεσε την πρώτη πρωτοβουλία περιβαλλοντικής προστασίας του Λυκαβηττού. Βέβαια, η εξόρυξη πέτρας από τον λόφο σταμάτησε οριστικά μόλις το 1960. Μετά από μια μικρή παύση, ο νόμος του 1861 επέτρεψε τη δυνατότητα λατόμευσης, όπως και νέος νόμος το 1900. Παράλληλα, άρχισε και μια εκστρατεία δεντροφύτευση, στην οποία πρωτοστάτησε η πριγκίπισσα Σοφία το 1912. Τρία χρόνια αργότερα, την αναδάσωση του Λυκαβηττού ανέλαβε η «Φιλοδασική Ένωση».

Το πρόβλημα της δόμησης
Ενώ τα λατομεία σταμάτησαν οριστικά τη λειτουργία τους, ένας νέος κίνδυνος εμφανίστηκε για τον λόφο του Λυκαβηττού. Αυτό της άναρχης δόμησης.
Η «Σχιστή Πέτρα» ήταν μια αδιάσπαστη ενότητα με τον Λυκαβηττό μέχρι και τον 19ο αιώνα. Διάφορα γεωλογικά φαινόμενα, η εκτεταμένη λατόμευση αλλά και το νέο αστικό δίκτυο, περιχαράκωσαν τους δύο λόφους.
Η Σχιστή Πέτρα πλέον έχει την έκταση ενός οικοδομικού τετραγώνου, που βρίσκεται ασφυκτικά περικυκλωμένο από την ανθρώπινη παρέμβαση και τις πανύψηλες πολυκατοικίες. Το ίδιο το ανάγλυφο του λόφου έχει αλλοιωθεί.


Η Σχιστή Πέτρα πλέον έχει την έκταση ενός οικοδομικού τετραγώνου, που βρίσκεται ασφυκτικά περικυκλωμένο από την ανθρώπινη παρέμβαση και τις πανύψηλες πολυκατοικίες.

Ο λόφος της Σχιστής Πέτρας ορίζεται από τις οδούς Λυκαβηττού, Δημάκη, Χερσώνος και Αναγνωστοπούλου. Οι δρόμοι που έχουν κατασκευαστεί γύρω από τον λόφο χωρίζουν το φυσικό στοιχείο είτε με φράχτες, είτε με τοιχάκια και η πρόσβαση στον λόφο μπορεί να γίνει μπορεί από τις οδούς Ομήρου, Αναγνωστοπούλου, Διδότου και Φωκιλίδου.

Ο επισκέπτης, τέλος, δεν θα απογοητευτεί από τη θέα που προσφέρει ο μεγάλος πέτρινος όγκος. Από την κορυφή του κύριου υψώματος, που μοιάζει σαν ένα φυσικό μπαλκόνι, διακρίνεται ο Λυκαβηττός και η Ακρόπολη.Παρά το γεγονός ότι η Σχιστή Πέτρα, βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί, δεν υπάρχει φωτισμός ενώ γίνονται μεμονωμένες προσπάθειες από πολίτες και οργανώσεις για να διατηρηθεί καθαρός ο χώρος.

Πληροφορίες αντλήθηκαν από το βιβλίο «Αθήνα, ζαφειρόπετρα», του Π. Ν. Αβραμόπουλου....
https://www.mixanitouxronou.gr/ti-apegi ... eoklasika/

Οι Αθηναίοι κουρεύονταν σπάνια και θεωρούσαν το μπάνιο αμαρτία.
Ένας αντίπαλος του Τρικούπη έλεγε:
«Τι περιμένετε, από έναν πρωθυπουργό που μπανιαρίζεται κάθε μέρα;»



Τον 19ο αιώνα οι Αθηναίοι κουρεύονταν σπάνια και ξυρίζονταν τέσσερις φορές τον μήνα, κάθε Σάββατο στα «μπαρμπέρικα» της πόλης.

Όταν έμπαιναν στο κουρείο έπρεπε να απαντήσουν στην ερώτηση: Κούρεμα, ξύρισμα ή δόντι; Γιατί τότε ο κουρέας ήταν και «οδοντίατρος», ειδικευμένος αποκλειστικά στις εξαγωγές! Έτσι, κοντά στις πετσέτες που ήταν κρεμασμένες στα παλούκια στην πόρτα, υπήρχαν πάντοτε κούτες γεμάτες από τα δόντια των πελατών.

Ζήτω η μπόχα!
Οι Αθηναίοι δεν τα πήγαιναν καθόλου καλά με την καθαριότητα του σώματος.
Οι άνθρωποι του λαού θεωρούσαν το μπάνιο αμαρτία, γιατί με αυτό κινδύνευε το μύρο από τη βάφτισή τους.
Πίστευαν ότι το μπάνιο μπορούσε να το συστήσει ο γιατρός ως θεραπευτικό μέσο μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις.
Όταν μερικοί πλούσιοι άρχιζαν να βάζουν μπανιέρες στα σπίτια τους, οι Αθηναίοι έκαναν τον σταυρό τους και έλεγαν: «Αχρείαστες να είναι».
Ένας πολιτικός αντίπαλος του Χαρίλαου Τρικούπη τον κατηγορούσε λέγοντας στους ψηφοφόρους του: «Τι περιμένετε, κύριοι από έναν πρωθυπουργό που μπανιαρίζεται κάθε μέρα; Τι μπορεί να περιμένει ο τόπος από έναν τέτοιο άνθρωπο;».



Υπερτιμολογήσεις
Στα 1890 ένας άγγλος περιηγητής μετά την επίσκεψη του στην Ακρόπολη, κάθισε σε ένα καφενείο στην πλατεία Συντάγματος και παρήγγειλε ένα καφέ, που η τιμή του ήταν τότε μερικές πεντάρες.
Για να πληρώσει έδωσε στον σερβιτόρο ένα ναπολεόνι, η ισοριμία του οποίου σε ελληνικά νομίσματα ήταν 24 χάρτινες δραχμές. Όταν εκείνος του έφερε τα ρέστα σε έναν δίσκο, διαπίστωσε ότι του είχε επιστρέψει μόνο 19 δραχμές και μερικά κέρματα. Έκπληκτος και ενοχλημένος, ο περιηγητής κοίταξε ερωτηματικά τον σερβιτόρο.
Εκείνος αντιλήφθηκε τη σημασία του βλέμματος και πρόσθεσε ακόμα μια δραχμή στις 19. Ακολούθησαν τρία ακόμα κλιμακούμενης αυστηρότητας βλέμματα του περιηγητή, σε καθένα από τα οποία ο σερβιτόρος πρόσθετε μια δραχμή, έτσι ώστε ο καφές πληρώθηκε στην πραγματική του αξία και όχι… υπερτιμολογημένος....
https://www.mixanitouxronou.gr/oi-athin ... athe-mera/


Στο χέρι του ο ψιλικατζής κρατά ένα κουδουνάκι το οποίο χτυπάει για να καλέσει τους υποψήφιους πελάτες του στον Πειραιά. Φωτογράφος είναι ο Περικλής Παπαχατζιδάκης.



Υπαίθριος μπαλωματής στην Αθήνα του 1940-1941...



Παπουτσής. Αθήνα,1950-1960....



Υπαίθριος ακονιστής μαχαιριών...



Γαλατάς στην Πλάκα...



Παγοπώλης (Βούλα Παπαϊωάννου) 1950-1960...



Γαζώτριες (Βούλα Παπαϊωάννου) 1950-1960...

Ο πετροπόλεμος στις γειτονιές της Αθήνας με νεκρούς και τραυματίες, που έπληττε και τον τουρισμό! Η συμμαχία εναντίον τη αστυνομίας.


Του Ελευθέριου Σκιαδά, από τον Μικρό Ρωμιό.

Οι πετροπόλεμοι υπήρξαν κάποτε μέρος της καθημερινότητας όχι μόνον στην Αθήνα, αλλά στις περισσότερες πόλεις της χώρας. Όσοι έγραψαν γι΄ αυτό το φαινόμενο το αντιμετώπισαν με μια ρομαντική διάθεση, μιμούμενοι ίσως τις εγκυκλοπαίδειες που κατέγραφαν τον πετροπόλεμο ως «αθλητική παιδιά», που ήταν κατάλοιπο της Τουρκοκρατίας.

Ήταν ένα μέσον για την ανάπτυξη του αγωνιστικού πνεύματος των παιδιών, αλλά εξελίχθηκε σε βάρβαρο έθιμο. Ο πετροπόλεμος διεξαγόταν με πείσμα και πολλές φορές κατέληγε σε άγριες συμπλοκές, αλλά και σε βεντέτες από τις οποίες δεν έλειψαν και τα κανονικά όπλα! Οι τραυματισμοί ήταν συχνοί, ενώ υπήρξαν και περιπτώσεις θανάτων που προκαλούσαν τις αρχές να προσπαθήσουν δεκάδες φορές να καταστείλουν το φαινόμενο.

Τα πεδία των μαχών
Στην Αθήνα οι πετροπόλεμοι διεξάγονταν στις ακραίες συνοικίες της πόλης, όπως τα Πετράλωνα, το Βατραχονήσι, η Κυψέλη και τα Πυθαράδικα, αλλά και τους λόφους της. Η βάρβαρη αυτή «παιδεία » εξέλιπε σχεδόν οριστικά το 1910, ενώ γνώρισε μερικές τελευταίες αναλαμπές τη δεκαετία του 1960.



Η Γούβα, η «Σκοποβολή» στου Φιλοπάππου, οι περιοχές της Ακρόπολης και του Σταδίου ήταν οι συνήθεις τόποι ανάπτυξης των δυνάμεων του πετροπόλεμου. Ήταν ο πιο φτηνός απ’ τους πολέμους, αφού τα υλικά ήταν δωρεάν, έδινε τη χαρά της οξείας αντιπαράθεσης, βασικό συστατικό της εκτόνωσης των παιδιών και των νέων κάθε εποχής και ακόμη περισσότερο, της χαράς της νίκης.

Εκείνη που ήθελε τους λιλιπούτειους πολεμιστές της Πλάκας και των Αναφιώτικων να επιτίθενται δυναμικά στους «εχθρούς» της Νεάπολης, του Κολωνακίου των Αγίων Αποστόλων και του Αγίου Φιλίππου. Υπήρξαν όμως εποχές που διεξάγονταν πραγματικές μάχες, με πολλούς τραυματίες και χρειαζόταν η δυναμική παρέμβαση της Αστυνομίας ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Τα όπλα και τα αθώα θύματα
Το μαχητικό όργανο, η σφεντόνα ήταν γνωστό από την αρχαιότητα. Την αναφέρει ο Όμηρος όπως και ο Στράβων, ο οποίος θεωρεί ότι εισήχθη στην Ελλάδα από τους Αιτωλούς εναντίον των Επειών. Εξάλλου, όπως οι ακοντιστές έτσι καταγράφονται οι σφενδονήτες και οι πετροβόλοι. Αυτά όμως για την αρχαιότητα. Διότι στα νεότερα χρόνια οι περίφημοι αγυιόπαιδες προκαλούσαν σκάνδαλα με τη συμπεριφορά τους.

Τη δεκαετία του 1880 δεν μπορούσε κανείς να απολαύσει τον περίπατο στην Ακρόπολη «διότι και αυτή η ζωή των περιπατούντων δύναται να κινδυνεύση εκ των πανταχόθεν διασταυρουμένων λίθων ας ρίπτουσιν αι σφενδόναι των αντιμαχόμενων παιδίων», έγραφε ο πάντα γλαφυρός Ιωάννης Καμπούρογλου. Το κακό επεκτεινόταν και γύρω από τον Βασιλικό Κήπο, ενώ οι άγριοι πετροπόλεμοι προκαλούσαν και προβλήματα στον τουρισμό. Ένα τέτοιο περιστατικό καταγράφηκε το 1905. Ήταν η εποχή που οι ομηρικές μάχες των πετροπολεμιστών είχαν μεταφερθεί στην περιοχή γύρω από το μνημείο του Φιλοπάππου και στο Θέατρο του Διονύσου.

Ο αμέριμνος άγγλος τουρίστας που ήθελε να θαυμάσει το Στάδιο από τον λόφο του Αρδηττού έφαγε την πετριά στον κρόταφο. Τότε λήφθηκαν οργανωμένα μέτρα για την καταδίωξη όσων συμμετείχαν οργανωμένα στους πετροπόλεμους. Η Αστυνομία αναγκάστηκε να διαθέσει σημαντική δύναμη για τη φύλαξη των αρχαιολογικών χώρων και των αξιοθέατων της πόλης. Σημειώθηκαν ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση απρόοπτα, αφού την πλήρωσε ο αστυνομικός κλητήρας που είχε αναλάβει τη φύλαξη του Θησείου. Συμμάχησαν οι ομάδες από τις γύρω γειτονιές και έβαλαν στο στόχαστρο το όργανο της τάξης!



Στις αρχές της δεκαετίας του 1890 ο πετροπόλεμος μεταξύ των ομάδων των διαφόρων συνοικιών είχε μεταβληθεί σε πραγματική γιορτή. Από κάθε γωνιά της πόλης συναθροίζονταν ομάδες και διεξήγαγαν πραγματικές μάχες στους λόφους γύρω από το Στάδιο. Λίγο πριν επέμβει σημαντική δύναμη της χωροφυλακής για να επιβάλει την τάξη ήταν τόσος ο φανατισμός ώστε άρχισαν να συμμετέχουν και «άνδρες πωγωνοφόροι, όπλα φέροντες φονικά»!

Εκδιώχθηκαν λοιπόν οι πετροβολιστές από την περιοχή του Σταδίου, αλλά δεν το έβαλαν κάτω. Απλά επέλεξαν ως πεδίο μάχης τα υψώματα της Ακρόπολης η μία ομάδα και του μνημείου του Φιλοπάππου η άλλη. Ώρες ολόκληρες διαρκούσε η «μάχη», ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το θέαμα παρακολουθούσαν και πολλοί ηλικιωμένοι χωρίς να αντιδρούν.



Άλλοι αναφέρουν ότι το έθιμο είχε τις ρίζες του στις διενέξεις μεταξύ των ντόπιων, των παλιών Αθηναίων και των εισβολέων από άλλες περιοχές της χώρας. Πολλοί περιγράφουν ομηρικές μάχες στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της πλατείας Κουμουνδούρου, πριν ακόμη να κατοικηθεί η περιοχή.

Ο αθηναιογράφος Κώστας Δημητριάδης σημειώνει πως το φαινόμενο ήκμασε στα Πετράλωνα και διήρκεσε περίπου μια πεντηκονταετία. Χαρακτηρίζει δε τους πετροπόλεμους άγριους και εξοντωτικούς. Μπορεί τη δεκαετία του 1910 οι πετροπόλεμοι να έχασαν την αίγλη τους και το κυνηγητό της Αστυνομίας να απέδωσε καρπούς, ωστόσο συχνά πυκνά καταγράφονται πετροπόλεμοι και τις επόμενες δεκαετίες. Με αφορμή κάποιον ποδοσφαιρικό αγώνα, στο πείραγμα της κοπέλας μιας γειτονιάς αναφέρονται συρράξεις ως εκφράσεις ακραίου τοπικιστικού πνεύματος.

Τις Κυριακές στις παρυφές του Φιλοπάππου γινόντουσαν «μάχες» στις οποίες επικρατούσαν πάντα οι δυναμικοί εκπρόσωποι του προσφυγικού συνοικισμού του Ασυρμάτου. Επίσης, αρκετοί αγώνες ποδοσφαίρου που διεξάγονταν μεταξύ τοπικών ομάδων στο γήπεδο του Φωστήρα κατέληγαν σε σφοδρούς πετροπόλεμους, με θύματα ακόμη και αστυνομικούς. Αλλά μαζί με τους χωματόδρομους εξαφανίστηκαν οριστικά και οι «μάχες» από τους δρόμους της πρωτεύουσας....
https://www.mixanitouxronou.gr/o-petrop ... stynomias/

Ποιο ήταν το περίφημο «ζευγάρι της Αγίας Παρασκευής» που ζούσε στο Θησείο.
Ήταν υπόδειγμα για τους παντρεμένους μέχρι που τυχαία αποκαλύφθηκε η πικρή αλήθεια…



Στην παλιά Αθήνα, κοντά στο Θησείο, υπήρχε κάποτε η συνοικία της Αγίας Παρασκευής, που δεν υπάρχει σήμερα.
Σε κάποιο σπιτάκι κατοικούσε ένα ανδρόγυνο: Ο Θάνος και η Παγώνα Παγιαυλή.
Ο κόσμος τους έβλεπε και τους ζήλευε, γιατί έμοιαζαν «σαν δύο αληθινά πιτσουνάκια», όπως γράφει ένας παλιός χρονικογράφος.
Το ζευγάρι αυτό είχε γίνει υπόδειγμα για τους άλλους παντρεμένους κι όλοι προσπαθούσαν να μιμηθούν το «ανδρόγυνο της Αγίας Παρασκευής».

Ένα βράδυ, μερικοί φίλοι πέρασαν απ έξω κι άκουσαν γυναικείες φωνές και κλάματα. Κατάλαβαν τότε πως ο άνδρας έδερνε την γυναίκα του. Δεν είπαν τίποτα κι έφυγαν.
Την επομένη το ανδρόγυνο παρουσιάστηκε σαν να μην συνέβαινε απολύτως τίποτα.
Αυτό κράτησε περισσότερο από μήνα, ώσπου από στόμα σε στόμα μαθεύτηκε το μυστικό: κάθε νύχτα τις έτρωγε η Παγώνα από τον Θάνο και την ημέρα παρουσιαζόταν σαν το πιο αγαπημένο κι ευτυχισμένο ζευγάρι της Αθήνας.

Από τότε και για πολλά χρόνια, όταν οι Αθηναίοι έβλεπαν κανένα ανδρόγυνο να υποκρίνεται πως είναι αγαπημένο, έλεγαν ότι μοιάζει με το «ανδρόγυνο της Αγίας Παρασκευής» και μερικοί χρησιμοποιούν ακόμη την έκφραση....
https://www.mixanitouxronou.gr/pio-itan ... i-alithia/

«Η δακτυλογράφος» που αποπλάνησε το υποψήφιο αφεντικό της στην παλιά Αθήνα.
Η ιστορία δημοσιεύτηκε στον Τύπο το 1933.



Η Αθηναϊκή κοινωνία με το πέρασμα των χρόνων έχει αλλάξει σε πολλά αλλά μερικά είναι ίδια.

Τα «Αθηναϊκά Νέα» το 1933 δημοσίευσαν την παρακάτω ιστορία, που αν εξαιρέσει κανείς τη γλώσσα στην οποία είναι γραμμένη, κατά τα άλλα θα μπορούσε να έχει συμβεί και στις μέρες μας αν η αγγελία δεν ήταν για δακτυλογράφο αλλά για μασάζ! Πρόκειται για ένα ρεπορταζ που ξεκίνησε από μια αγγελία για εύρεση δακτυλογράφου.

«Εζήτησε, δια των εφημερίδων, μιαν δακτυλογράφον δια τας προσωπικάς του υποθέσεις. Ήτο διανοούμενος, έγραφε απειρίαν πραγμάτων την ημέραν και δεν επρόφθενε.

Συνεπώς η ανάγκη της δακτυλογράφου ήτο πραγματική και ειλικρινής και δεν υπηγορεύετο ποσώς από κακοήθη ελατήρια.
Φαίνεται όμως ότι αι δακτυλογράφοι γενικώς δεν λαμβάνουν ποτέ υπ΄όψιν παρομοίας συνθήκας ειθισμέναι εις άλλον τρόπον εργασίας.
Διότι το απόγευμα της ιδίας ημέρας, καθ΄ην εδημοσιεύθη η αγγελία, συνέβησαν τα εξής πράγματα:
-Ο κ. Ν.Ν. παρακαλώ;
-Εγώ μαμζέλ.
-Εσείς ζητάτε δακτυλογράφο;
-Εγώ μαμζέλ.
το θηλυκόν το οποίον παρουσιάσθη πρώτον, ήτο φλογερόν, ωραίον και προκλητικόν.
-Καθήστε μαμζέλ. Εκάθισε σε μιαν καρέκλαν, έβαλε το πόδι επάνω στο πόδι και ήρχισε τας διαπραγματεύσεις.
-Πόσες ώρες θα δουλεύω αν σας κάνω εγώ κύριε;
-Μα τρεις – τέσσερις την ημέρα.
-Μπιεν. Τι γραφομηχανή έχετε;
-Άντλερ. Ξέρετε;
–Πώς. Ξέρω όλες τις μάρκες. Και με τι μισθό αν επιτρέπετε;
-Χίλιες δραχμές μαμζέλ.



-Η δακτυλογράφος ησθάνθη ελαφράν απογοήτευσιν, εσήκωσε ελαφρώς την φούσταν της, εις τρόπος ώστε να δη ο μέλλων προϊστάμενός της ότι άξιζε περισσότερα, έβγαλε από το τσαντάκι της μια κομψή ταμπακερούλα και του προσέφερε σιγαρέττο.

-Πάρτε. Τίποτε περισσότερο;… θα έπρεπε. Οι ώρες είναι πολλές.
-Μερσί. Ατυχώς μαμζέλ για περισσότερα δεν μπορώ.
Επειδή τα επιχειρήματα δεν εφαίνοντο να είχαν επίδρασιν επί του ανθρώπου, το θηλυκόν έβαλε εις ενέργειαν άλλα περισσότερον ακαταμάχητα.
-Παρτόν, μου επιτρέπετε; Κάνει λιγάκι ζέστη εδώ μέσα.
-Ελεύθερα μαμζέλ.
Και η δακτυλογράφος έβγαλε το παλτό και το καπέλο της. Ήτο μέγας πειρασμός.
-Να μου δίνατε τουλάχιστο δύο χιλιάδες;
Ο υποψήφιος προϊστάμενος ήρχισε να ζαλίζεται ελαφρώς.
-Ναι…να σας πω…το συζητάμε. Διότι…
Το θηλυκόν τον εκοιτούσε κατά τρόπον σκανδαλώδη.
-Α, μα είσαστε τρέλα δεσποινίς. Παρτόν δηλαδή αλλά…
Και επειδή ο προϊστάμενος δεν είχε την σκληρότητα σιδήρου, έκανε ότι θα έκανε πας άνθρωπος με καρδιά, αισθήσεις και αισθήματα.
-Δύο χιλιάδες. Χαλάλι μαμζέλ.
Μετά ολίγας ημέρας εδημοσιεύετο εις τας εφημερίδας νέα αγγελία.
«Ζητείται δακτυλογράφος άσχημη δι’ ωρισμένας ώρας. Γράψατε Ν.Ν.
» Διότι η ωραία δακτυλογράφος ως απεκαλύφθη δεν εγνώριζε γραφομηχανήν!

Το κείμενο είναι απόσπασμα από το βιβλίο
«Τα Ανάλεκτα της Παλιάς Αθήνας» του Θωμά Σιταρά, εκδόσεις Ωκεανίδα...
https://www.mixanitouxronou.gr/i-daktil ... o-to-1933/