Τι γίνεται λοιπόν;
Εκεί που η υπάρχει η εξέλιξη και ο εμπλουτισμός είναι στο σύστημα, όχι απαραίτητα στο κάθε μεμονωμένο έργο.
Σύστημα είναι το υλικό με τις δυνατότητες συνδυασμών/σύνθεσης/επεξεργασίας που έχει σε κάθε εποχή. Έτσι ακόμα κι αν δώσουμε τις ίδιες 5 νότες σε έναν συνθέτη το 1500 ή το 1700 ή το 1900, κάθε φορά και όσο προχωρά ο καιρός, ο τελευταίος συνθέτης έχει περισσότερες δυνατότητες συνδυασμού και αξιοποίησης του υλικού επειδή με την πάροδο του χρόνου έχουν δοκιμαστεί και γίνει περισσότερα πράγματα σε επίπεδο μικρομορφής και μακρομορφής. Πέρα δηλαδή από αυτά που μπορεί να σκεφτεί και να δοκιμάσει ο ίδιος αν έχει φαντασία, η εποχή του, του προσφέρει ήδη έτοιμα κάποια πράγματα, Αυτά που ακούει να έχουν κάνει οι άλλοι. Και όσο προχωρά ο καιρός υπάρχουν όλο και περισσότερα τέτοια πράγματα.
Ανάλογα και σε άλλες τέχνες. Το ίδιο χρώμα (all other things being equal) στα χέρια του ζωγράφου της Αναγέννησης με το τάδε πινέλο, μπορεί να κάνει αυτά τα 10 πράγματα και στα χέρια του ζωγράφου της Ρομαντικής εποχής να κάνει 100 πράγματα. Έχει προστεθεί πείρα αιώνων με νέες τεχνικές χρήσης, με νέα αντιμετώπιση της προοπτικής, του φωτισμού, των συνδυασμών με τα άλλα χρώματα, των υφών, κοκ
Πρέπει να το καταλάβουμε αυτό το σημείο, για να έχει νόημα αυτό που σας έγραψα σε άλλη σελίδα. Ότι πχ μία συμφωνία του Μπετόβεν δεν θα μπορούσε να είχε γραφτεί από κάποιον άλλο 200-300 χρόνια πριν. Ούτε καν 50. Υπήρξαν νέα όργανα, βελτιώσεις στα ήδη υπάρχοντα, αύξηση της έκτασης των οργάνων (πιο ψηλές και πιο χαμηλές νότες), ορχήστρες με πιο πολλά και ποικίλα όργανα (που προφανώς μπορούσαν να προσφέρουν μεγαλύτερη παλέτα ηχοχρωμάτων), πολλές διαφορές στην επεξεργασία μιας αρχικής ιδέας, νέοι τρόποι μεταφοράς από μία τονικότητα σε άλλη κλπ κλπ. Δεν έχει τέλος η λίστα. Δεν είναι θέμα έλλειψης ευφυίας ή φαντασίας το να μην μπορεί να γράψει κάποιος μία συμφωνία σαν του Μπετόβεν αιώνες πριν. Απλά δεν γίνεται.
Ας το δούμε με ένα παράδειγμα στο οποίο έχετε περισσότερες προσλαμβάνουσες
Το κτίριο αυτό δεν θα μπορούσατε να το έχετε 1000 ή 3000 χρόνια πριν. Ούτε καν 500. Δεν είναι γιατί δεν μπορούσε να φανταστεί κάποιος αρχιτέκτονας μακρόστενες, ψηλές κατασκευές. Οβελίσκους έχουμε εδώ και πολλά χρόνια. Ούτε γιατί δεν χρησιμοποιούσαν μέταλλο οι Αρχαίοι, ή οι Ρωμαίοι. Είναι γιατί χρειάζονται πολλαπλά επιτεύγματα και εξελίξεις σε διάφορους τομείς (όχι μόνο στην αρχιτεκτονική αλλά και στα μαθηματικά) προκειμένου να μπορέσει να στηρίξει κάποιος ένα μακρόστενο όρθιο κτίριο τόσων ορόφων.
Ψηλές κατασκευές ήξεραν να φτιάχνουν χιλιετίες πριν αλλά η βάση θα ήταν υποχρεωτικά αρκετά φαρδύτερη.
Θέλω να προλάβω μία ένσταση που θα λέει ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με τεχνολογική εξέλιξη. Οπότε θα σας δώσω ένα παράδειγμα στο οποίο επίσης έχετε όλοι προσλαμβάνουσες. Την εκμάθηση μίας ξένης γλώσσας.
Ποιο είναι το αντίστοιχο το συστήματος εδώ; Όχι μόνο τα γράμματα, όχι μόνο τα φωνήματα, αλλά οι συνδυασμοί σε μικρά και μεγαλύτερα δομικά στοιχεία: λέξεις, φράσεις, προτάσεις, κοκ
Στα πρώτα σας βήματα έχετε ήδη μάθει τα γράμματα και τι συνδυάζεται με τι. Ξέρετε ας πούμε στα αγγλικά ότι δεν αναμένετε να έχετε 6-7 σύμφωνα στη σειρά. Ξέρετε και ότι κάποιοι συνδυασμοί γραμμάτων είναι πιο πιθανοί και άλλοι όχι. Όμως στην αρχή μπορείτε να σχηματίσετε μικρές προτάσεις. Και βαθμιαία καθώς μαθαίνετε γραμματική και συντακτικό εμπλουτίζετε το σύστημά σας. Σε κάθε νέο επίπεδο γνώσεων, αυξάνονται οι δυνατότητές σας να εκφραστείτε με περισσότερους και ίσως πιο σύνθετους τρόπους.
Ανάλογα και ένας γλύπτης με το ίδιο καλέμι και τον ίδιο όγκο μαρμάρου μπροστά του, μπορεί να κάνει κάποια πράγματα πριν 3000 χρόνια, αρκετά περισσότερα πριν 2000 χρόνια και πολύ περισσότερα σήμερα (αν και εφόσον έχει διδαχθεί τι μπορεί να κάνει ένα τέτοιο καλέμι στις διάφορες εποχές που προηγήθηκαν).
Κάπου εδώ νομίζω ότι τα πράγματα πρέπει να έχουν ξεκαθαρίσει αρκετά. Ευχαριστώ για την υπομονή όσων έκαναν τον κόπο να διαβάσουν αυτές τις αναρτήσεις. Συνεχίζουμε με περισσότερη μουσική.