ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ vs ΠΑΡΑΘΥΡΑ
Ο Υπουργός Παιδείας Κ. Γιαβρόγλου καταργεί τα λατινικά για να τα αντικαταστήσει με την μπουρδολογία της σύγχρονης κοινωνιολογίας των Gender and Minorities studies (αυτός είναι ο σκοπός για όποιους δεν κατάλαβαν). Όλες αυτές οι παλαβομάρες είναι ντιρεκτίβες του διεθνούς φιλελευθεράτου, η υιοθέτησή τους αποτελεί το διαβατήριο των Ελλήνων πολιτικών για τα διεθνή φόρα, γι’ αυτό δεν υπάρχει άλλωστε σοβαρή αντίδραση από κόμματα της αντιπολίτευσης (ορθά πράττουν οι πολιτικοί μας, δυστυχώς είναι το τίμημα των καλών σχέσεων με τα ΜΜΕ διεθνώς και η Ελλάδα δεν έχει την κρίσιμη μάζα να αντιταχθεί, άρα υπομονή). Η μεταμοντέρνα ρητορεία υποστηρίζει το εξής: οι πολιτισμοί είναι ισότιμοι και στο πλαίσιο μιας πολυπολιτισμικής ανοιχτής κοινωνίας δεν μπορούν να διδάσκονται ως ανώτεροι κάποιοι πολιτισμοί ή θρησκείες, καθότι αυτό προάγει την μισαλλοδοξία και τον ρατσισμό, εκτός αυτού μια τεχνοκρατικής φύσεως εκπαίδευση προσφέρει μεγαλύτερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στον μέλλοντα εργαζόμενο. Με απλά λόγια, λένε πως τα λατινικά είναι άχρηστα, διότι είναι συντηρητικά — ίνα μη είπω αντιδραστικά. Έχουν όμως δίκιο;
Στην Βρετανία, έως τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι κλασικές σπουδές ήταν το διαβατήριο για τη δημόσια διοίκηση· με γραπτές εξετάσεις στους κλασικούς του δυτικού πολιτισμού: Έλληνες και Λατίνους. Αυτό θεσμοθετήθηκε το 1880, στην ακμή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, τότε που «ο ήλιος δεν έδυε ποτέ». Έφτασαν μάλιστα στο σημείο, το 1914 στα διώροφα κόκκινα λεωφορεία του Λονδίνου να υπάρχουν αφίσες με αποσπάσματα από τον «Επιτάφιο» του Θουκυδίδη για να ενθαρρύνουν τους στρατιώτες που έφευγαν για το μέτωπο. Σχεδόν 100 χρόνια μετά το 2005 στο Δουβλίνο, το κονκλάβιο των Υπουργών Εξωτερικών της πολυπολιτισμένης ΕE αφαίρεσε από το σχέδιο του ευρωπαϊκού συντάγματος το προοίμιο που ήταν η περίφημη φράση του Επιταφίου «το πολίτευμά μας καλείται δημοκρατία διότι σ’ αυτό αποφασίζουν οι πολλοί» (η βούληση της πλειοψηφίας είναι η ουσία της δημοκρατίας — δεν είναι τα ατομικά δικαιώματα, αυτά είναι αναγκαία για τον αυτοπεριορισμό της πλειοψηφίας, αλλά —σε καμιά περίπτωση— δεν είναι η ουσία της). Οι τιτανομέγιστοι αυτοί πολιτικοί δικαιολόγησαν την αφαίρεση του προοιμίου λέγοντας ότι η Αθηναϊκή δημοκρατία του Περικλή ήταν σεξιστική, δουλοκτητική και φιλοπόλεμη. Με την σκέψη τους να κινείται μόνο στο πλαίσιο της πολιτικής ορθότητας, κάτι τέτοιοι «δημοκράτες» πολιτικοί οδήγησαν σιγά σιγά την ΕΕ στα όρια της διάλυσης.
Τα λατινικά προάγουν την ιεράρχηση των κλασικών αξιών, όπως την ουσία της δημοκρατίας, συνεισφέροντας τα μάλα στον στόχο της μέσης εκπαίδευσης: να μελετήσεις τις συλλογικές στοχεύσεις στις οποίες βασίζεται ο πολιτισμός και τις ατομικές αρετές οι οποίες καθορίζουν τον άνθρωπο, ώστε να μπορείς να διακρίνεις τις διαφορές και να καταλαβαίνεις τι συμβαίνει. Αυτά δεν μπορούν να διδαχθούν στον πίνακα εν είδει «shopping list», μπορούν μόνο να κατακτηθούν, μέσα από την εμπειρική τριβή με τις αρχαίες γλώσσες που είναι οι φορείς αυτού του πολιτισμού. Όλες αυτές τις άξιες τις διδάσκει η ίδια η δομή της λατινικής γλώσσας· όταν την μαθαίνεις, συνειδητοποιείς τον πολιτισμό σου. Έχει σημασία αυτό; Πολύ μεγάλη, διότι γνωρίζοντας τον πολιτισμό σου, αντιλαμβάνεσαι το ποιος είσαι. Η όλη αγωνία μας σε αυτή την μάταιη ζωή έγκειται στο να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας. Επιπρόσθετα, είναι γνωστό ότι στα Ελληνικά και στα Λατινικά, η λειτουργία των λέξεων δεν εξαρτάται από τις θέσεις τους, αλλά από τις πτώσεις τους, οπότε η ανάγνωση είναι μια συνεχής κοπιώδης προσπάθεια σύνθεσης προτάσεων. Σε μια εποχή υπερπληροφόρησης που το σκανάρισμα των κειμένων έχει αναχθεί σε υπέρτατη αξία, οι δύο αυτές αρχαίες γλώσσες εξοικειώνουν τους μελετητές τους με την αργή, ενεργητική ανάγνωση που προάγει στο έπακρο την κριτική σκέψη (περιττό επίσης να τονισθεί, η ιδιαίτερη σημασία που έχουν τα αρχαία στο γλωσσικό αίσθημα των Ελλήνων).
Ας δούμε ένα άλλο παράδειγμα ανάδυσης μια αξίας από την αρχαία Ελληνική γραμματεία: ο «Κρίτων» είναι ένας από τους ωραιότερους πλατωνικούς διαλόγους. Η σκηνή διαδραματίζεται στο κελί όπου ο Σωκράτης περιμένει την επιστροφή του ιερού πλοίου από τη Δήλο για να πιει το κώνειο. Τον επισκέπτεται αξημέρωτα ο Κρίτων, από τα παλιότερα μέλη της ομήγυρης, συνομήλικός του, φίλος του από τα παλιά. Εύπορος, έχει δωροδοκήσει τους κατάλληλους ανθρώπους για να οργανώσουν την απόδραση του Σωκράτη. Ο διάλογος που ακολουθεί είναι συγκινητικός. Στην πραγματικότητα το ύστατο επιχείρημα που χρησιμοποιεί ο Κρίτων για να πείσει το φίλο του να ζήσει, είναι η φιλία τους. Ο Σωκράτης, ως γνωστόν, επικαλείται τους νόμους της πόλης, χάρη σ’ αυτούς έγινε αυτός που έγινε. Αν σηκωθεί να φύγει για να γλιτώσει, θα ποδοπατήσει ό,τι πάλεψε να αναδείξει με τη στάση μιας ολόκληρης ζωής. Θα γίνει καταγέλαστος. Η αιδώς λοιπόν αναδεικνύεται ως υπέρτατη κοινωνική αξία, η οποία προσλαμβάνεται όχι από την αδιάφορη ηθικολογία του διδάσκοντος, αλλά υποσυνείδητα δια της αρχαίας γλώσσας που αποτελεί τον φορέα αυτής της αξίας (ο «Κρίτων» δεν διδάσκεται εδώ και χρόνια στην ελλαδική «προοδευτική» μέση εκπαίδευση).
Χωρίς αρχαία ελληνικά και λατινικά, μπορεί να έχουμε την καλύτερα τεχνοκρατικά εκπαιδευμένη γενιά στην ιστορία, αλλά το μορφωμένο μυαλό τους δεν θα έχει να πάει πουθενά. Και ο μορφωμένος βλάκας είναι πιο βλάκας από τον αμόρφωτο βλάκα. Αρκεί από τον αιώνιο βωμό του κλασικού πολιτισμού —που ακόμα σιγοκαίει— να πάρουμε την φωτιά των ερωτημάτων και όχι τις στάχτες των απαντήσεων. Η σύγχρονη επιδημία του ναρκισσισμού στις δυτικές κοινωνίες —τις τελευταίες δεκαετίες— έχει την ρίζα της σε αυτήν ακριβώς την μετατόπιση της έμφασης από τις αρχαίες γλώσσες στην τεχνοκρατική επιμόρφωση στην εκπαίδευση.
Εν κατακλείδι, τίθεται το απλό ερώτημα: πιστεύεις ότι ο άνθρωπος είναι οι επιλογές του ή κυρίως αυτά που ποτέ δεν επέλεξε όπως η γλώσσα, οι πρόγονοι, η παράδοση, η ιστορία, η εθνότητα, η θρησκεία κτλ; Αν επιλέξεις το πρώτο, είσαι θιασώτης των ατομικών δικαιωμάτων· η κλασική παιδεία δεν έχει να σου προσφέρει κάτι ιδιαίτερο. Αν επιλέξεις το δεύτερο, είσαι θιασώτης της αναζήτησης πληρότητας και νοήματος στη ζωή· η κλασική παιδεία είναι ο μόνος τρόπος να προσεγγίσεις τον πολιτισμό σου, δηλαδή να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Να νιώσεις την εμπειρία του άχρονου, του συλλογικού κατορθώματος, της σπουδής στην αθανασία· τελικά την νίκη πάνω στον φόβο του θανάτου.
Η ανθρώπινη πραγματικότητα είναι μια μίξη και από τα δύο, εμείς θα δώσουμε την έμφαση που θα μετατρέψει τους καθρέφτες μας σε παράθυρα.
https://m.facebook.com/story.php?story_ ... =704544885