Οικογένεια Μακρυγιάννη κατά μετροπόντικα

[Dwarven Blacksmith]

Ο Σενέκας στα νιάτα του ήταν παπαράτσι. Βρήκε ένα τζίνι και η ευχή του ήταν να μπορεί να βρίσκει εύκολα καυτό κουτσομπολιό για τα πιο γνωστά ονόματα της Ελλάδας. Ε, τα ξέρετε τώρα τα τζίνι, είναι παιχνιδιάρικα.

[Σενέκας]

Ο Σενέκας στα νιάτα του ήταν παπαράτσι. Βρήκε ένα τζίνι και η ευχή του ήταν να μπορεί να βρίσκει εύκολα καυτό κουτσομπολιό για τα πιο γνωστά ονόματα της Ελλάδας. Ε, τα ξέρετε τώρα τα τζίνι, είναι παιχνιδιάρικα.

ομολογώ, το αγαπημένο μου, παραμένει το νήμα για την προίκα

viewtopic.php?f=11&t=9672&hilit=%CF%80% ... E%BA%CE%B1

διαθέτει ο,τι μπρεί να ζητήσει κανείς, και επιπλέον, άνετα θα μπορούσε να είναι θέμα στην εκπομπή της Καινούργιου

[Orion22]

encore
encore

[Otto Weininger]

deep? Γιατί deep? δε γράφω πλέον στη θρησκειολογία

Γιατί είναι ενδιαφέροντα, αλλά πολύ ιδιαίτερα και σεντονατα.

Αν υπήρχαν και άλλοι με τις γνώσεις σου πανω σε αυτά, θα ήταν όπως κάτι νήματα στο παλιό με την :καταγωγή των Σπάτα" ας πουμε οπου επι χρονια αγνωστα επι της ουσίας μελη έγραφαν σεντόνια εκεί μεταξύ τους.

υπάρχει τουλάχιστον 1 τέτοιο νήμα στο καινούργιο. Είναι το "είναι το βυζάντιο Ελληνικό;". Γράφουν οι συγκεκριμένοι 2-3 χρήστες, σε μια στιχομυθία που κρατάει περίπου 4 χρόνια τώρα. Δεν μπορώ να το παρακολουθήσω

[Σενέκας]

bump. Πως αποκτήθηκε η αξιόλογη ακίνητη περιουσία της οικέγνειας Μακρυγιάννη, μέσω του γενάρχη της, αυτού του μεγάλου Έλληνα εντρεπρενέρ

εμπόριο και επενδύσεις ήδη απο την ηλικία των 14

η τιμωρία του νεαρού Μακρυγιάννη στο πανηγύρι του Άι-Γιαννιού, αποκαλύπτει την κοινωνική αδυναμία του οικονομικά ανίσχυρου, και αποτελεί παράγοντα με ψυχολογικές παρενέργειες, καθώς συνδέεται με την απόφασή του να αποκτήσει οικονομική δύναμη και ανεξαρτησία (Απομν.Ασ.I l l, Ορ σ.167). Η εκπλήρωση του όρκου αρχίζει σχεδόν αμέσως: τον ίδιο χρόνο, το 1811, σε ηλικία 14 χρονών, όταν το καινούργιο του αφεντικό στην Άρτα Θ. Λιδορίκης του ζητήσει να αναλάβει υπεύθυνα τη διαχείριση του νοικοκυριού του, ο Μακρυγιάννης με διορατικότητα και ευφυΐα θα εκμεταλλευθεί την ευκαιρία για να διαπραγματευθεί την αξία του: απαιτεί να μην εργάζεται ως υπηρέτης μόνο, αλλά να έχει το δικαίωμα να αναπτύξει εμπορικές δραστηριότητες (Απομν.A σ.112). Από αυτόν θα συνάψει το πρώτο δάνειο, 1000 γρόσια με τόκο τα δέκα δώδεκα (Ορ. σ.167). Ο ανυπότακτος χαρακτήρας μαζί με τη θησαυρισμένη εμπειρία του ανοίγουν το δρόμο για την οικονομική και κοινωνική του ανέλιξη.

....

Ο ίδιος ο Μακρυγιάννης παρέχει ικανές μαρτυρίες για τις πρώτες εμπορικές του επιχειρήσεις. Αρχικά συνέστησε είδος καφενείου. Ο Βλαχογιάννης επικαλείται ομολογία, σύμφωνα με την οποία ο Μακρυγιάννης δάνεισε 500 γρόσια σε κάποιον, για να ανοίξει «αργαστήρι τουτουντζίνικο»,
δηλαδή καπνοπωλείο, χωρίς «διάφορο», αλλά το κέρδος να το μοιράζεται στη μέση. Σύμφωνα με άλλη μαρτυρία, ο Μακρυγιάννης κατέβαλε 5.550 γρόσια από κοινού με άλλους, για να ανοίξουν «αργαστήρι τουτουντζίνικο». Αργότερα επιδόθηκε σε καθαρά εμπορικές δραστηριότητες.

...

Είναι πρόδηλη η κινητικότητα και η επίδοση του Μακρυγιάννη στις επενδυτικές δραστηριότητες. Η ευνοϊκή υποδοχή που είχε η έκθεση των εικόνων την οποία οργάνωσε στο σπίτι του το 1837, του ενέπνευσε την ιδέα της επανεκτύπωσης και οικονομικής τους εκμετάλλευσης με κεφάλαιο προερχόμενο από συνδρομητές (Απομν. Γ σ. 79). Στο συμβόλαιο που συνήψε με τον Ησαία, ρυθμίζεται λεπτομερώς η οικονομική συναλλαγή: μετά την αποπεράτωση του έργου, αφού παρουσιάσει ο «Κύριος Ησαΐας λεπτομερή και αποδεδειγμένον λογαριασμόν της γενησομένης τυχόν δαπάνης και των συνδρομών», θα διανείμουν το καθαρό κέρδος στη μέση με τον «Κύριο Συνταγματάρχη Μακρυγιάννη» (Αρχ. (τ. πρώτος) σ. 275).

....

Τα χαρακτηριστικά, λοιπόν, της οικονομικής νοοτροπίας του Μακρυγιάννη είναι το επενδυτικό πνεύμα, η τόλμη, η διορατικότητα, η εκμετάλλευση
του κεφαλαίου που κατέχει ή δανείζεται. Όμως οι ιδιότητες αυτές κάνουν την εμφάνισή τους από την πρώτη στιγμή με το δάνειο που συνήψε
και τον τρόπο που το επένδυσε.

Ένα κείμενο εσόδων-εξόδων που σώθηκε, μας αποκαλύπτει το συνειδητό ρωμιό έμπορο που καταχωρίζει συστηματικά και με σχολαστικότητα τους λογαριασμούς και τα κέρδη του:

1821· Μαρτίου 13, οπού έφυγα από Άρτα να πάγω εις Μισολόγγι και εις Πάτρα, να χρουνίσω πράμα, ό,τι ψώνια έκαμα εις Μισολόγγϊ 820 οκάδες καπνόν Αλμυριώτικον 2 γρόσια η οκά και 8 παράδες· 640 λίτρες λάδι προς 4 γρόσια' 252 λίτρες λάδι' 850 οκάδες καπνό* 7010 κεριά άσπρα λαμπάδες 13 γρόσια‘ 1220 μποτίλιες ρούμι προς 1 γρόσι. Τις λαμπάδες τις πούλησα εις Πρέβεζα τη Μεγάλη Παρασκευή προς 17 γρόσια την οκά, 1300οκ. καπνό από 3 γρόσια και 7 παράδες την οκά και τις μποτίλιες το ρούμι από 112 παράδες την μποτίλια. Και συνεχίζει: 1821 Μαρτίου 13, οπου εφυγα από Άρτα, αγώγια εις Μισολόγγι και κουμέρκια και εις το χάνι της Λεπενούς και εις την Περαταριά και εις Μισολόγγϊ και ναύλο δια Πάτρα οπού γύρισα πίσω εις Μισολόγγι έξοδα εκεί και εις Αγιομαύρα και εις Πρέβεζα και οπου τρωγα 28 ημέρες όσο που γύρισα πίσω εδώ εις Άρτα 127 γρόσια.
(Απομν. σ. 6-7 σημ. 1).

Πώς ενεργεί ο έμπορος Μακρυγιάννης φαίνεται χαρακτηριστικά στο ταξίδι που έκανε στην Πάτρα το Μάρτη του 1821, και στο οποίο πραγματοποίησε τις παραπάνω αγορές: όσο και αν το εμπόριο χρειαζόταν ως προπέτασμα για την κατασκοπευτική αποστολή του, τόσο η λεπτομερειακή καταγραφή των τιμών της αγοράς και των προσωπικών του εξόδων, όσο και του κέρδους που προέκυψε, δημιουργούν την εντύπωση ότι ο Μακρυγιάννης χρησιμοποίησε όντως το ταξίδι του και για εμπορικά κέρδη. Το εμπορικό δαιμόνιο δεν τον εγκαταλείπει, λοιπόν, ούτε στις κρίσιμες ώρες του πολέμου. Έτσι το 1826, ενώ υπηρετεί στο τακτικό του Φαβιέρου στην Αίγινα, φροντίζει να επενδύσει τα χρήματά του σε αγορά γης στην πολιορκούμενη από τον Κιουταχή Αθήνα, ενώ λίγο αργότερα, αγοράζει τους φούρνους στο Καστρί.

Είναι χαρακτηριστικός, μάλιστα, ο τρόπος με τον οποίο παρακολουθεί την τύχη αυτής της περιουσίας, το ενδιαφέρον να την κατοχυρώσει μέσα από τις εθνικές συνελεύσεις. Με τον ίδιο ζήλο, όπως θα δούμε, φροντίζει να εξασφαλίζει χρέη που του οφείλει το δημόσιο, μετατρέποντάς τα σε ακίνητη περιουσία: έναντι 27.374 γρ. που του οφείλονταν από την πολιορκία των Αθηνών και 8.000 γρ. του Άργους ζητά, να του δοθεί εθνική οικία στο Ναύπλιο (Αρχ. (τ. πρώτος) σ. 208, 209). Από άλλο χρέος της πατρίδας δέχεται να λάβει ένα μέρος σε μετρητά, και το υπόλοιπο 4.620 δραχμές γίνεται δεκτό αντί μετρητών στις εθνικές προσόδους(Αρχ. (τ. πρώτος) σ. 52). Ακόμη, ο γάμος του με την Αικατερίνη Σκουζέ, θυγατέρα του νοικοκύρη X. Γεωργαντά Σκουζέ, του αποφέρει, όπως θα δούμε, οικονομικά οφέλη και κοινωνική δύναμη.

Οι εμπορικές-τοκογλυφικές δραστηριότητες του Μακρυγιάννη, οι επενδύσεις κεφαλαίου σε αγορές γης και η περιουσία που περιήλθε στα χέρια
του με το γάμο, το σπίτι στο Ναύπλιο, η κατοικία που έχτισε στην Αθήνα, οι σταθερές αποδοχές του ως στρατιωτικού, τον εντάσσουν στην τάξη
των νοικοκυραίων της Αθήνας. Με αυτούς θα οργανωθεί για να προασπίσει τα οικονομικά του συμφέροντα, και για να προωθήσει τις πολιτικές
του διεκδικήσεις (Απομν.Γ σ.85, Αρχ. (τ. πρώτος) σ. 95)

από το "οικονομικές αντιλήψεις και πρακτικές στον Μακρυγιάννη", της Μάγδας Στρουγγάρη


στο μεταξύ απο μεταγενέστερο έγγραφο του μαθαίνουμε ότι ο ίδιος παρουσιαζόταν ως απένταρος, γιατί ως κλασσικός Έλλην, την ακίνητη περιουία του στην Αθήνα, την είχε όλη γραμμένη στο όνομα της γυναίκας του σε λίγο παραπάνω για τις τραπεζικές/τοκογλυφικές δραστηριότητες

talaipwros, dwarven blacksmith

[Σενέκας]

ένα ερώτημα είναι πως ένας άνθρωπος με τόσο μεγάλη διορατικότητα και εμπορικό μυαλό, δεν προέβλεψε ότι τα φιλέτα του στην Ακρόπολη κάποια στιγμή θα έπεφταν θύμα της μανίας των δυτικών για το σκάψιμο για αρχαία, που δεν ήταν κάτι καινούργιο στην εποχή του, το ήξερε. Εκτός και αν στόχευε εξ αρχής σε αποζημιώσεις και ήλπιζε ότι τα αρχαία θα ανεβάσουν την αξία της γης

[Σενέκας]

τα δάνεια και η τοκογλυφία(allegedly)

Ο στίβος που ανοίγεται μπροστά στον Μακρυγιάννη από τη μέχρι τώρα εμπειρία, είναι το εμπόριο: εμπορικές-τοκογλυφικές ήταν οι επιχειρήσεις
των χριστιανών αρχόντων στη Λιβαδιά, αλλά και γενικά, όπως υποστηρίζεται, οι δραστηριότητες αυτές αποτελούσαν ((κοινωνικότητες» βεβαιωμένες
σε πολλές περιπτώσεις, μέσα στο σύστημα της άνισης ανταλλαγής. Στην κοινωνία της εποχής αυτής, όπως και στις επόμενες δεκαετίες μετά την επανάσταση, η τοκογλυφία αποτελούσε θεμιτό επάγγελμα, και δε δημιουργούσε προβλήματα ηθικής τάξης. Me πολλή φυσικότητα, ο κατά τα
άλλα φειδωλός σε ό,τι αφορά πληροφορίες οικονομικού τύπου Μακρυγιάννης, αναφέρεται στην εκμετάλλευση του κεφαλαίου και τα υπέρογκα κέρδη
που αποκόμιζε από τα δάνεια στους φτωχούς αγρότες, εκμεταλλευόμενος τις ανάγκες τους.

....

Με την τοκογλυφία φαίνεται πως ασχολήθηκε ο Μακρυγιάννης μερικά χρόνια μετά την παραμονή του ως υπηρέτης στο Θ. Λιδορίκη, και αφού γνωρίστηκε με τους προύχοντες δανειστές του, κατά το 1814-1815. Σε αυτό το συμπέρασμα μας διευκολύνει η χρονολογία 2 Μαίου 1816 της πανούκλας που ενέσκηψε, γιατί αυτές ακριβώς τις συνθήκες σιτοδείας που δημιούργησε ο λοιμός εκμεταλλεύθηκε, για να σχηματίσει το πρώτο του κεφάλαιο.

Όμως υπάρχουν αρκετές μαρτυρίες ότι ο Μακρυγιάννης τόσο στη διάρκεια του αγώνα, όσο και αργότερα, ασκούσε το επάγγελμα του τοκογλύφου. Ο ίδιος θα πει στα Απομνημονεύματα ότι δάνεισε στη φυλακή τον Γιωργάκη Μπεζαντέ 300 γρόσια1, ενώ κατάλοιπα και συνέχιση από την
προεπαναστατική οικονομική του δραστηριότητα απαντούν στους δανεισμούς που ο ίδιος αναφέρει πως έκανε στην Αθήνα, καθώς και στη γνώση
των όρων λειτουργίας και των επιπτώσεων αυτού του πιστωτικού συστήματος: τους δανείζουν με τριάντα τα εκατό, με είκοσι ως τα δεκαοχτώ
τότε τους πουλούν τα πράματά τους (Ορ. σ. 187, βλ. και σ.178) στα Απομνημονεύματα αναφέρει επίσης υπερβολικό ποσοστό κέρδους 3% το
μήνα: κι όποιος έχει ’διοχτησίαν την βάνει αμανέτι εις τους τοκογλύφους και δανείζεται τοία τα εκατό τον μήνα και το διάφορον κεφάλι, και σ’
ένα χρόνο του τρώγει το υποστατικόν του και μένει ο νοικοκύρης κι ο αγωνιστής διακονάρης (Απομν. Γ. σ. 101). Πρόκειται για σύναψη δανείου
κατά την οποία ο τόκος, το διάφορον, προστίθεται στο αρχικό κεφάλαιο, για να ανατοκιστεί όλο μαζί.

Η αντίθεση του Μακρυγιάννη στο παράνομο ποσοστό κέρδους και τις θλιβερές του συνέπειες για τους χρεοφειλέτες, επιτρέπει να υποθέσουμε ότι
ο ίδιος ασκεί την τοκογλυφία σύμφωνα με τους νόμιμους όρους. Ειδικότερα, όμως, για τον τρόπο που ασκούσε την τοκογλυφία ο Μακρυγιάννης
αποκαλυπτική είναι η κατάθεση ενός μάρτυρα στη δίκη του, το 1853. Πρόκειται για τον Διον. Πανούση από τα Μέγαρα, κτηματία στο επάγγελμα
και συναγωνιστή του από το 1824. Ο μάρτυρας αναφέρει ότι πριν από 8 έτη είχε συνάψει από τον Μακρυγιάννη δάνειο 5.000 δρχ., και ότι οι οικονομικές απαιτήσεις του δανειστή, τον ανάγκασαν να έρθει στην Αθήνα.

Καταθέτει ότι από διάστημα 5 ετών, αντιμετωπίζεται με μεγάλη δυσμένεια από τον Μακρυγιάννη, ο οποίος με δικόγραφο και ιδιαίτερα γράμματα απαιτούσε την καταβολή του χρέους του και απειλούσε καθημερινά ότι θα πουλήσει τα κτήματά του, παρότι, όπως ισχυρίζεται ο Πανούσης, τον πλήρωνε σε διαφορετικά διαστήματα «λόγω τύπων». Μάλιστα, η πίεση που ασκεί ο Μακρυγιάννης, προφανώς στην καταβολή ολόκληρου του κεφαλαίου, είναι τέτοια, ώστε αναγκάζει τον χρεώστη να καταφύγει στο έλεος του βασιλιά, προκειμένου να ισχύσει στην περίπτωσή του ο πρόσφατος νόμος «περί πληρωμής των καθυστερούντων χρεών προς το δημόσιον».

Φαίνεται, λοιπόν, πως η διαφωνία του Μακρυγιάννη για την εκμετάλλευση του τοκογλυφικού συστήματος είναι μάλλον σχετική, γιατί ο ίδιος καταλήγει σε ανάλογες μεθοδεύσεις: μετά την εκ πνοή κάποιου χρόνου, απαιτεί την καταβολή όλου του χρέους, με όλα τα νόμιμα μέσα, μάλιστα φτάνει να απειλεί τον οφειλέτη με κατάσχεση της περιουσίας του.

Μια άλλη, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πτυχή της τοκογλυφικής δραστηριότητας του Μακρυγιάννη, είναι η χρησιμοποίηση του δανεισμού ως μέσου πολιτικής εξάρτησης. Ο λόγος για τον οποίο κλήθηκε ο Διον. Πανούσης ως μάρτυρας στη δίκη του 1853, είναι η υποψία της αρχής ότι ο Μακρυγιάννης, λόγω των χρεών που του όφειλε, τον χρησιμοποίησε στη συνωμοσία που κατηγορείται ότι εξύφαινε κατά του «βασιλέως» ή «κατά των καθεστώτων». Αυτή την ενέργεια έρχεται να διαφωτίσει ο ίδιος ο Μακρυγιάννης, ο οποίος αποκαλύπτει την πολιτική σκοπιμότητα της οικονομικής εξάρτησης που επιδίωκε με τους δανεισμούς: και έχω όλους τους Ντερβενοχωρίτες και άλλους με το πνέμα μου, και δανείζω πολλούς με ξένα δάνεια, δια να ’ποχρεώνω τους ανθρώπους, να τους έχω με το πνεύμα μου, εις την θέλησή μου, όταν ιδώ κίνημα αναντίον της πατρίδος και θρησκείας να κινηθούν

οι "τραπεζικές δραστηριότες" ήταν απο τις μεγαλύτερες επενδύσεις του προεπαναστατικά, σε βαθμό που αφού απέτυχε η επανάσταση στην ήπειρο και έφυγε απο την Άρτα, το πρώτο πράγμα που προσπάθησε να σώσει, ήταν τα συμβόλαια με τα δάνεια

[Σενέκας]

στο μεταξύ, την εποχή που έγραψε τα οράματα, οι επιπτώσεις απο το τραύμα στο κεφάλι και τα υπόλοιπα τραύματα που υποτροπίαζαν συνεχώς και τον έριχναν στο κρεβάτι με πυρετό, είχαν κορυφωθεί, και τα είχε χάσει σχεδόν τελείως. Σε άλλη περίπτωση, δεν ξέρω αν θα παραδεχόταν ότι δάνειζε σε κόσμο και χρησιμοποιούσε το χρέος ως μέσο πολιτικού εξαναγκασμού

[The Age of Aquarius]

ένα ερώτημα είναι πως ένας άνθρωπος με τόσο μεγάλη διορατικότητα και εμπορικό μυαλό, δεν προέβλεψε ότι τα φιλέτα του στην Ακρόπολη κάποια στιγμή θα έπεφταν θύμα της μανίας των δυτικών για το σκάψιμο για αρχαία

Τα αρχαία γι αυτόν ήταν εμπόριο. Για τους δυτικούς ήταν περισσότερο συνδυασμός ψυχασθένειας και τοτέμ πολιτικής εκμετάλλευσης και λιγότερο εμπόριο.
Δεν είναι εύκολο για οθωμανό γερόλυκο να κατανοήσει αυτήν την τρέλα.

[Σενέκας]

ένα ερώτημα είναι πως ένας άνθρωπος με τόσο μεγάλη διορατικότητα και εμπορικό μυαλό, δεν προέβλεψε ότι τα φιλέτα του στην Ακρόπολη κάποια στιγμή θα έπεφταν θύμα της μανίας των δυτικών για το σκάψιμο για αρχαία

Τα αρχαία γι αυτόν ήταν εμπόριο. Για τους δυτικούς ήταν ψυχασθένεια και τοτέμ πολιτικής εκμετάλλευσης και λιγότερο εμπόριο.
Δεν είναι εύκολο για οθωμανό γερόλυκο να κατανοήσει αυτήν την τρέλα.

Το ξέρω, γι'αυτό λέω. Επειδή είχε πλήρη επίγνωση ότι ήταν εμπόριο, είναι δύσκολο να καταλάβω πως δεν προέβλεψε ότι τα φιλέτα του στην Ακρόπολη κάποια στιγμή θα έμπαιναν στο σκάψιμο, και πάλι, εκτός κι αν υπολόγισε ότι τα αρχαία απλά θα ανεβάσουν την αξία της γης, αντί να τον βάλουν σε δικαστικές περιπέτειες για μια μικρή αποζημίωση. Κατα άλλα, δε νομίζω ότι είχε ανάγκη να αναλύσει σε βάθος τα πως και γιατί. Του έφτανε το ότι ήταν εμπόριο

[Σενέκας]

Μπορούμε να μιλήσουμε για ορισμένες βασικές αρχές και αξίες που διέπουν την οικονομική συμπεριφορά του Μακρυγιάννη. Η ιδέα της πατρίδας
ως μητέρας-τροφού είναι πρωταρχική γιατί, εκτός από τη συναισθηματική κάλυψη, δίνει με συμβολικό τρόπο την οικονομική σχέση του πολίτη
με την κοινωνία2. Ο Μακρυγιάννης πιστεύει ότι οι Έλληνες ως τέκνα της πατρίδας-μητέρας έχουν υποχρέωση να αγωνιστούν με την ζωή τους
για την απελευθέρωσή της· στη συνέχεια εκείνη οφείλει να τους ανταμείψει υλικά και ηθικά: Όταν λευτερωθή η πατρίδα, όποιος κάμη τα χρέη του
-η πατρίδα είναι δίκια. Τώρα κιντυνεύομεν και θέλει δουλειά κι’ αγώνα η πατρίδα, κι όταν λεντερωθή, όλα τ αγαθά είναι δικά μας (Απομν. Α σ.
264). Στην εισαγωγή των Απομνημονευμάτων απαντά πλήρης ο συλλογισμός: επειδή η πατρίδα είναι έργο των αγώνων του μικρότερου κι αδύνατου
πολίτη, είναι πατρίδα γενική, ανήκει δηλαδή σε όλους, ο κάθε πολίτης έχει τα συμφέροντά του σ’ αυτήν την πατρίδα και τη θρησκεία, συμφέροντα
τα οποία δεν πρέπει να αμελεί (Απομν. Εισ. σ. 107).

[Σενέκας]

το σπίτι και τα κτήματα ήταν ακριβώς πάνω στις στήλες του Ολυμπίου Διός